

ZŁOŚĆ Z POWODU ZA PÓŹNEJ DIAGNOZY
LUB NIEPOWODZENIA LECZENIA



LĘK PRZED BÓLEM, ŚMIERCIĄ



POCZUCIE BEZRAOŚCI



DLACZEGO JA?



DLACZEGO BÓG POZWALA MI CIERPIEĆ?



CZY ŻYCIE MA SENS?



CZY WSZYSTKO BĘDZIE MI PRZEBACZONE?

SĄ TO NAJCZĘSTSZE PYTANIA ZADAWANE

PRZEZ CHOREGO



LĘK O RODZINĘ, FINANSE



UTRATA PRACY



UTRATA POZYCJI SPOŁECZNEJ



POCZUCIE OPUSZCZENIA I IZOLACJI

ŹRÓDŁEM BÓLU SĄ USZKODZONE TKANKI

POWIERZCHNIOWE (SKÓRA, TKANKA
PODSKÓRNA, BŁONY ŚLUZOWE) JAK I
STRUKTURY POŁOŻONE GŁĘBIEJ (MIĘŚNIE,
POWIĘZIE, WIĘZADŁA, OKOSTNA).

NA STOPIEŃ ODCZUWANIA BÓLU PRZEZ

CHOREGO MA WPŁYW:



LOKALIZACJA ZABIEGU



ROZLEGŁOŚĆ ZABIEGU



STOPIEŃ TRAUMATYZACJI TKANEK



KIERUNEK CIĘCIA SKÓNEGO



POZIOM NEUROTYZMU I LĘKU



STOPIEŃ UŚWIADOMIENIA CHOREGO W
ZAKRSIE CZEKAJĄCYCH GO DOLEGLIWOŚCI
BÓLOWYCH

BÓL JEST RÓWNIEŻ:



NIEUCHRONNYM NASTĘPSTWEM URAZU

A JEGO NATĘŻENIE ZALEŻY OD:



ROZLEGŁOŚCI URAZU



CIĘŻKOŚCI URAZU



MIEJSCA URAZU

BÓL JEST WRAŻENIEM SUBIEKTYWNYM,

PONIEWAŻ NIE MA PRZYŻĄDÓW DO
OBIEKTYWNEJ OCENY JEGO NATĘŻENIA.

BÓL NIE JEST ZJAWISKIEM NIEPOŻĄDANYM –

TAK JAK KAŻDY OBJAW MA SWOJE
ZNACZENIE:

INFORMUJE NAS O TOCZĄCYM SIĘ PROCESIE,

KTÓRY DOTYCZY NP. TKANEK, JEKIE ZOSTAŁY
PODDANE ZABIEGOWI
OPERACYJNEMU/DOZNAŁY URAZU.

CZASAMI BÓL POOPERACYJNY PRZYJMUJE

CHARAKTER PRZEWLEKŁY. JEST TO BÓL

PATOLOGICZNY UTRZYMUJĄCY SIĘ PO

WYGOJENIU TKANEK.

BÓL PRZEWLEKŁY SPOWODOWANY JEST:



OKOŁOOPERACYJNYM USZKODZENIEM

STRUKTUR NERWOWYCH



NEUROLOGICZNYM POWIKŁANIEM

ZNIECZULENIA

I MOŻE MIEĆ CHARAKTER:



PSYCHOGENNY

PERCEPCJA BÓLU PRZEZ OSOBY W PODSZŁYM

WIEKU JEST INNA I SPOWODOWANA JEST:



ZMIANAMI ZWYRODNIENIOWYMI



PODESZŁYM WIEKIEM

ŻYJEMY W DOBIE POSTĘPU I CORAZ WIĘKSZĄ

WAGĘ PRZYKŁADAMY DO WŁASNEGO
ZDROWIA I DOBREGO SAMOPOCZUCIA.
JEDNYM Z NAJWAŻNIEJSZYCH OBJAWÓW
JEST BÓL. KAŻDY BÓL TRAKTUJEMY JAKO ZŁO
I MAMY ŚWIADOMOŚĆ ,ŻE Z BÓLEM
MOŻEMY SOBIE PORADZIĆ. WOBEC TEGO
SIĘGAMY CORAZ CZĘŚCIEJ PO LEKI
PRZECIWBÓLOWE.

POWODY SIĘGANIA PO LEKI MOGĄ BYĆ BARDZO

RÓŻNE:



BÓL GŁOWY



BÓLE KOŚCI



BÓL STAWÓW



BÓL MIĘŚNI



BÓLE PLECÓW



BÓLE ZĘBÓW



BÓLE PO URAZACH I ZRANIENIACH



BÓLE MIESIĄCZKOWE



BÓLE PO RÓŻNYCH ZABIEGACH LEKARSKICH I

OPERACJACH

W LECZENIU BÓLU STOSUJEMY

PRZEDEWSZYSTKIM LEKI PRZECIWBÓLOWE

TZW. ANALGETYKI.

PODAWANE MOGĄ BYĆ:



DOŻYLNIE



DOMIĘŚNIOWO



PODSKÓRNIE



PRZEZSKÓRNIE



DOUSTNIE



DO KANAŁU KRĘGOWEGO



BEZPOŚREDNIO DO NERWU



NASIĘKOWO



DOODBYTNICZO

MIARECZKOWANIE MORFINY



JEŚLI NIE STOSOWANO WCZEŚNIEJ
SŁABYCH OPIOIDÓW - 5 MG P.O. CO 4
GODZINY



JEŚLI STOSOWANO SŁABY OPIOID - 10
MG P.O. CO 4 GODZINY

ZMIANA DROGI PODANIA MORFINY



P.O. NA S.C – 2 : 1



P.O. NA I.V. – 3 : 1 (6:1)

PREPARATY MORFINY



O SZYBKIM UWALNIANIU (AMPUŁKI,
ROZTWÓR WODNY, SEVREDOL)



O POWOLNYM UWALNIANIU (DOLTARD,
MST CONTINUS)

RODZAJE LECZENIA:



TERMOTERAPIA



KRIOTERAPIA



ELEKTROSTUMULACJA



MASAŻ



AKUPUNKTURA



INNE…

ZASTOSOWANE CIEPŁO DAJE CZASOWĄ ULGĘ

W PODOSTRYCH I PRZEWLEKŁYCH STANACH
POURAZOWYCH I ZAPALNYCH (SKRĘCENIA,
SKURCZE MIĘŚNI, ZAPALENIA MIĘŚNI,
URAZY). CIEPŁO ZWIĘKSZA PRZEPŁYW
KRWI, ROZCIĄGLIWOŚĆ TKANKI ŁĄCZNEJ,
ZMIEJSZA SZTYWNOŚĆ STAWÓW,
MINIMALIZUJE SKURCZ MIĘŚNIA

STOSOWANIE ZIMNA ŁAGODZI BÓLOWE

SKURCZE MIĘŚNI, JEST POMOCNICZE W
ZWALCAMIU BÓLU POURAZOWEGO,
OSTRYCH PROCESÓW ZAPALNYCH,
ZWŁASZCZA O CHARAKTERZE MIEJSCOWYM

UWAGA!!!
NALEŻY UNIKAĆ STOSOWANIA ZBYT DŁUGO

ZIMNA, GDYŻ GROZI TO ODMROŻENIEM
TKANEK

ZMNIEJSZA OBRZĘK, ŁAGODZI BÓL I

ZMIEJSZA STWARDNIENIE ZWIĄZANE Z
URAZEM. NIE ZALECA SIĘ TOSOWANIA
MASAŻU DO LECZENIA BÓLU ZWIĄZANEGO
Z ZAKRZEPOWYM ZAPALENIEM ŻYŁ

METODA POLEGA NA WPROWADENIU IGIEŁ W

ODPOWIEDNIE MIEJSCA NA SKÓRZE
PACJENTA W RÓŻNYCH CZĘŚCIACH CIAŁA.
AKUPUNKTURA STYMULUJE M.IN.
WYTWARZANIE ENDORFIN, PRZEZ CO
WYKAZUJE DZIAŁANIE PRZECIWBÓLOWE I
PRZECIWZAPALNE

PIELEGNIARKA MUSI ZWRACAĆ UWAGĘ NA

OBJAWY/SYMPTOMY BÓLU NIEZGŁASZANE

WERBALNIE PRZEZ CHOREGO:



PRZYSPIESZENIE I SPŁYCENIE ODDECHU



PRZYSPIESZENIE TĘTNA



NIEWIELKI WZROST CIŚNIENIA TĘTNICZEGO



MINIMALIZOWANIE RUCHÓW CAŁEGO CIAŁA

LUB KONKRETNIE JEDNEJ CZĘŚCI



NADMIERNA POTLIWOŚĆ



GRYMASY NA TWARZY



PŁACZ, LAMENTOWANIE, JĘCZENIE,

WZDYCHANIE

PODCZAS PODAWANIA OPIOIDÓW NALEŻY

ZWRACAĆ UWAGĘ NA NASTĘPUJĄCE SKUTKI
UBOCZNE:



DEPRESJA ODDECHOWA



NUDNOŚCI



WYMIOTY



ŚWIĄD SKÓRY



NIEDROŻNOŚĆ PORAŻENNA JELIT



KOMPETENTNA PIELĘGNIARKA W ZNACZĄCY

SPOSÓB MOŻE POPRAWIĆ JAKOŚĆ ŻYCIA

CHOREGO



WŁAŚCIWA DIAGNOZA PIELĘGNIARSKA

POZWALA LEKARZOWI OPIEKUJĄCEMU SIĄ

CHORYM NA OPTYMALNE ZWALCZANIE

FARMAKOLOGICZNE BÓLU



UMIEJĘTNOŚĆ ROZMOWY Z CIĘŻKO CHORYM

PACJENTEM ORAZ WŁAŚCIWE WYJAŚNIANIE

MOŻLIWYCH BADŹ STOSOWANYCH METOD

TERAPEUTYCZNYCH LECZENIA BÓLU

ZMNIEJSZA STRES PSYCHOLOGICZNY

CHOREGO



U OK. 15 % CHORYCH WYSTĘPUJE BÓL
NEUROPATYCZNY, KTÓRY CZĘSTO JEST
OPORNY NA LECZENIE KLASYCZNYMI
ANALGETYKAMI



W PRZYPADKU NIESKUTECZNOŚCI NLPZ I
OPIOIDÓW W LECZENIU BÓLU
NEUROPATYCZNEGO WSKAZANE JEST
ZASTOSOWANIE TZW. KOANALGETYKÓW
(LEKI PRZECIWDEPRESYJNE, PRZECIW-
PADACZKOWE, BLOKUJACE KOMPLEKS NMDA)



NIE MA MAKSYMALNEJ DAWKI MORFINY I
FENTANYLU