WYKŁAD BIOCHEMIA MOCZU ppt

background image

B I O C H E M I A M O C Z U

B I O C H E M I A M O C Z U

background image

Mocz

Mocz

jest wydaliną, która

jest wydaliną, która

zawiera zbędne produkty

zawiera zbędne produkty

przemiany materii, niewielką

przemiany materii, niewielką

liczbę elementów

liczbę elementów

komórkowych, a jego skład

komórkowych, a jego skład

zależy od:

zależy od:

Czynności nerek i innych narządów (wątroby,

Czynności nerek i innych narządów (wątroby,

trzustki)

trzustki)

Przemian metabolicznych

Przemian metabolicznych

wewnątrzustrojowych

wewnątrzustrojowych

Gospodarki wodno - elektrolitowej

Gospodarki wodno - elektrolitowej

Równowagi kwasowo - zasadowej

Równowagi kwasowo - zasadowej

Układu krzepnięcia

Układu krzepnięcia

background image

Podstawową funkcją nerek

Podstawową funkcją nerek

jest:

jest:

Usuwanie z organizmu zbędnych

Usuwanie z organizmu zbędnych

produktów przemiany materii

produktów przemiany materii

Utrzymanie stałości składu i objętości

Utrzymanie stałości składu i objętości

płynów ustrojowych przez:

płynów ustrojowych przez:

-

regulację gospodarki wodno -

regulację gospodarki wodno -

elektrolitowej

elektrolitowej

-

równowagę kwasowo - zasadową

równowagę kwasowo - zasadową

Czynność wewnątrzwydzielnicza:

Czynność wewnątrzwydzielnicza:

-

wydzielanie erytropoetyny i reniny

wydzielanie erytropoetyny i reniny

background image

Powstawanie moczu jest

Powstawanie moczu jest

efektem:

efektem:

Filtracji krwi w kłębuszkach

Filtracji krwi w kłębuszkach

nerkowych

nerkowych

Selektywnej resorpcji zwrotnej

Selektywnej resorpcji zwrotnej

Wydzielania substancji do

Wydzielania substancji do

kanalików nerkowych

kanalików nerkowych

background image

Przesączania kłębuszkowe:

Przesączania kłębuszkowe:

Przesączanie osocza prowadzi do

Przesączanie osocza prowadzi do

powstania

powstania

moczu pierwotnego

moczu pierwotnego

(około

(około

180 - 200 l/dobę

180 - 200 l/dobę

)

)

Skład

Skład

moczu pierwotnego

moczu pierwotnego

zbliżony

zbliżony

jest do składu osocza pozbawionego

jest do składu osocza pozbawionego

białek i elementów morfotycznych

białek i elementów morfotycznych

Zawiera: wodę, Na

Zawiera: wodę, Na

+

+

, K

, K

+

+

, Ca

, Ca

2+

2+

,

,

glukozę, kreatyninę i mocznik

glukozę, kreatyninę i mocznik

background image

Funkcja kanalików nerkowych

Funkcja kanalików nerkowych

Wchłanianie zwrotne około 99% wody

Wchłanianie zwrotne około 99% wody

Transport substancji rozpuszczonych z

Transport substancji rozpuszczonych z

moczu pierwotnego do osocza i odwrotnie

moczu pierwotnego do osocza i odwrotnie

Stężenie składników w moczu

Stężenie składników w moczu

ostatecznym

ostatecznym

(

(

1,5 - 2,0 l/dobę

1,5 - 2,0 l/dobę

) jest różne, adekwatne

) jest różne, adekwatne

do potrzeb organizmu

do potrzeb organizmu

background image

Transport kanalikowy

Transport kanalikowy

Czynny

Czynny

– wykorzystuje energię

– wykorzystuje energię

powstającą

powstającą

w komórkach kanalików w postaci

w komórkach kanalików w postaci

ATP

ATP

Bierny

Bierny

– powodowany gradientem

– powodowany gradientem

stężeń

stężeń

i potencjałów elektrochemicznych

i potencjałów elektrochemicznych

background image

Procesy kanalikowe

Procesy kanalikowe

transport izoosmotyczny

transport izoosmotyczny

:

:

czynne przesunięcie jonów (np.

czynne przesunięcie jonów (np.

Na

Na

+

+

), któremu towarzyszy bierne

), któremu towarzyszy bierne

przemieszczenie jonu

przemieszczenie jonu

komplementarnego i wody

komplementarnego i wody

wymiana jonowa

wymiana jonowa

:

:

umożliwia

umożliwia

wybiórcze wchłanianie lub

wybiórcze wchłanianie lub

wydzielanie określonych jonów

wydzielanie określonych jonów

(np. HCO

(np. HCO

3

3

-

-

, H

, H

+

+

)

)

background image

Składniki moczu pierwotnego

Składniki moczu pierwotnego

progowe:

progowe:

resorpcja zwrotna zależna od ATP (Na

resorpcja zwrotna zależna od ATP (Na

+

+

, HCO

, HCO

3

3

-

-

)

)

resorpcja zwrotna wtórnie aktywna,

resorpcja zwrotna wtórnie aktywna,

sprzężona z Na

sprzężona z Na

+

+

(glukoza, aminokwasy,

(glukoza, aminokwasy,

fosforany)

fosforany)

bezprogowe:

bezprogowe:

dyfundują biernie, ich stężenie w

dyfundują biernie, ich stężenie w

moczu zależy od stężenia we krwi (np. mocznik,

moczu zależy od stężenia we krwi (np. mocznik,

kreatynina, Cl

kreatynina, Cl

-

-

)

)

background image

Składniki moczu wydalane w

Składniki moczu wydalane w

ciągu doby

ciągu doby

Nazwa

Jednostki SI

Jednostki

konwencjonalne

Białko

< 150mg

< 150 mg

Glukoza

0,1 – 0,45 mmol

20 – 80 mg

Kwas -

aminolewulinowy

7,6 – 26,7 mol

1,0 – 3,5 mg

Kwas 5-OH-indolo-

octowy

10 – 50 mol

1,9 – 9,6 mg

Kwas moczowy

1,2 – 3,0 mmol

200 – 500 mg

Fosforany

26 – 48 mmol

0,8 – 1,5 g

Hydroksyprolina

76 – 275 mol

10 – 36 mg

background image

Składniki moczu wydalane w

Składniki moczu wydalane w

ciągu doby

ciągu doby

Nazwa

Jednostki SI

Jednostki

konwencjonalne

Kreatynina

1,3 – 2,2 mmol /kg mc

15 – 25 mg/kg mc

Mocznik

330 – 415 mmol

20 –25 g

Porfiryny

9 – 450 mmol

6 – 300 mg

Potas

25 – 125 mmol

1 – 4,7 g

Sód

120 – 260 mmol

2,8 – 6,0 g

Wapń

2,5 – 6,25 mmol

40 – 100 mg

Uroporfiryny

48 – 120 mmol

40 – 100 mg

background image

Składniki moczu wydalane w

Składniki moczu wydalane w

ciągu doby

ciągu doby

H O R M O N Y

Nazwa

Jednostki SI

Jednostki

konwencjonalne

Adrenalina

16,5 – 82,5 nmol

3 –17 g

Aldosteron

5,5 – 72,0 nmol

2 – 26 g

Dopamina

1,26 – 2,98 mol

190 – 450 g

Kortyzol

1,4 – 3,3 mol

50 – 120 g

background image

Składniki moczu wydalane w

Składniki moczu wydalane w

ciągu doby

ciągu doby

H O R M O N Y

Nazwa

Jednostki SI

Jednostki

konwencjonalne

17-ketosteroidy

M: 28 – 87 mol

8 – 25 mg

17-ketosteroidy

K: 17 – 62 mol

5 – 19 mg

17-OH-steroidy

28 – 69 mol

8 – 20 mg

Noradrenalina

88 – 454 nmol

15 – 75 g

VMA

10 – 35 mol

2 – 7 mg

background image

Badanie czynności nerek

Badanie czynności nerek

Ocena:

Ocena:

wielkości przepływu nerkowego (RBF)

wielkości przepływu nerkowego (RBF)

przesączania kłębuszkowego (GFR)

przesączania kłębuszkowego (GFR)

zdolności zagęszczania i rozcieńczania

zdolności zagęszczania i rozcieńczania

moczu

moczu

zdolności zakwaszania moczu

zdolności zakwaszania moczu

transportu cewkowego

transportu cewkowego

background image

Klirens

Klirens

Klirens (współczynnik oczyszczania)

Klirens (współczynnik oczyszczania)

danej jest miarą objętości osocza (ml)

danej jest miarą objętości osocza (ml)

oczyszczonego z tej substancji w jednostce

oczyszczonego z tej substancji w jednostce

czasu (1 minuta)

czasu (1 minuta)

Cl

Cl

ml/min

ml/min

= U

= U

mg/dl

mg/dl

* V

* V

ml/min

ml/min

/ P

/ P

mg/dl

mg/dl

Cl

Cl

- klirens danej substancji[ml/min]

- klirens danej substancji[ml/min]

U - stężenie substancji w moczu [mg/dl]

U - stężenie substancji w moczu [mg/dl]

P - stężenie substancji w surowicy krwi

P - stężenie substancji w surowicy krwi

[mg/dl]

[mg/dl]

V - diureza minutowa [ml/min]

V - diureza minutowa [ml/min]

background image

Przepływ nerkowy

Przepływ nerkowy

Ocena:

Ocena:

przepływu osocza przez nerki (RBF)

przepływu osocza przez nerki (RBF)

-polega na określeniu klirensu substancji,

-polega na określeniu klirensu substancji,

która ulega całkowitemu usunięciu z

która ulega całkowitemu usunięciu z

osocza przy pierwszym przejściu przez

osocza przy pierwszym przejściu przez

nerki, na drodze przesączania

nerki, na drodze przesączania

kłębuszkowego i wydzielania w cewkach

kłębuszkowego i wydzielania w cewkach

PAH- paraaminohipuran sodowy

PAH- paraaminohipuran sodowy

background image

Przesączanie kłębuszkowe

Przesączanie kłębuszkowe

GFR

GFR

(glomerular filtration rate) - pozwala

(glomerular filtration rate) - pozwala

na ocenę stopnia wydolności nerek

na ocenę stopnia wydolności nerek

Klirens substancji:

Klirens substancji:

ulegają filtracji w kłębuszkach

ulegają filtracji w kłębuszkach

nerkowych

nerkowych

nie ulegają resorpcji zwrotnej w

nie ulegają resorpcji zwrotnej w

kanalikach nerkowych

kanalikach nerkowych

nie są czynne farmakologicznie

nie są czynne farmakologicznie

Najkorzystniejsze: inulina, kreatynina

Najkorzystniejsze: inulina, kreatynina

background image

Klirens kreatyniny

Klirens kreatyniny

endogennej

endogennej

U

U

mg/dl

mg/dl

x V

x V

ml/min

ml/min

C

C

kreatyniny

kreatyniny

ml/min

ml/min

= --------------------------

= --------------------------

P

P

mg/dl

mg/dl

C

C

kreatyniny

kreatyniny

– współczynnik oczyszczania

– współczynnik oczyszczania

U – stężenie kreatyniny w moczu

U – stężenie kreatyniny w moczu

P – stężenie kreatyniny w surowicy

P – stężenie kreatyniny w surowicy

V – diureza minutowa

V – diureza minutowa

Wartości prawidłowe

Wartości prawidłowe

: dla kobiet - średnio

: dla kobiet - średnio

105 ml/min

105 ml/min

dla mężczyzn - średnio

dla mężczyzn - średnio

125 ml/min

125 ml/min

background image

Skorygowany klirens kreatyniny

Skorygowany klirens kreatyniny

Koryguje różnice indywidualne,

Koryguje różnice indywidualne,

uwzględniając powierzchnię ciała

uwzględniając powierzchnię ciała

badanego

badanego

C

C

b

b

*

*

1,73

1,73

C

C

s

s

ml/min

ml/min

= --------------

= --------------

S

S

b

b

C

C

s

s

– klirens skorygowany

– klirens skorygowany

C

C

b

b

– klirens kreatyniny badanego

– klirens kreatyniny badanego

1,73

1,73

– standardowa powierzchnia ciała [m

– standardowa powierzchnia ciała [m

2

2

]

]

S

S

b

b

– powierzchnia ciała badanego [m

– powierzchnia ciała badanego [m

2

2

]

]

background image

Współczynnik przesączania

Współczynnik przesączania

kłębuszkowego

kłębuszkowego

Wyliczony współczynnik przesączania

Wyliczony współczynnik przesączania

kłębuszkowego

kłębuszkowego

Z uwagi na konieczność szybkiej oceny

Z uwagi na konieczność szybkiej oceny

czynności wydalniczej nerek

czynności wydalniczej nerek

Cockcroft i Gault

Cockcroft i Gault

w 1976 roku

w 1976 roku

zaproponowali wzór, który pozwala

zaproponowali wzór, który pozwala

dość łatwo ocenić klirens kreatyniny

dość łatwo ocenić klirens kreatyniny

endogennej.

endogennej.

background image

Wzór Cockcroft'a-Gault'a

Wzór Cockcroft'a-Gault'a

(140 - wiek) x m.c.

(140 - wiek) x m.c.

C

C

cr

cr

ml/min

ml/min

= ------------------------ x W

= ------------------------ x W

S

S

cr

cr

mg/dl

mg/dl

x

x

72

72

C

C

cr

cr

- klirens kreatyniny

- klirens kreatyniny

S

S

cr

cr

- stężenie kreatyniny w surowicy

- stężenie kreatyniny w surowicy

wiek

wiek

- w latach

- w latach

m.c.

m.c.

- masa ciała w kg

- masa ciała w kg

W

W

- współczynnik:

- współczynnik:

0,85

0,85

dla kobiet;

dla kobiet;

1,0

1,0

dla

dla

mężczyzn

mężczyzn

background image

GFR

GFR

Klirens kreatyniny jest miernikiem GFR

Klirens kreatyniny jest miernikiem GFR

jeżeli jest wyższy niż 10 ml/min

jeżeli jest wyższy niż 10 ml/min

Jeżeli klirens jest < 10 ml/min błąd

Jeżeli klirens jest < 10 ml/min błąd

pomiaru może wynosić nawet 100%

pomiaru może wynosić nawet 100%

background image

Kreatynina

Kreatynina

Powstaje w mięśniach szkieletowych na

Powstaje w mięśniach szkieletowych na

drodze nieodwracalnej dehydratacji

drodze nieodwracalnej dehydratacji

kreatyny lub defosforylacji fosfokreatyny

kreatyny lub defosforylacji fosfokreatyny

Nie ulega resorpcji zwrotnej, ani

Nie ulega resorpcji zwrotnej, ani

znaczącemu wydalaniu do kanalików

znaczącemu wydalaniu do kanalików

Dobowe wydalanie kreatyniny:

Dobowe wydalanie kreatyniny:

15 – 25 mg/kg m.c.

15 – 25 mg/kg m.c.

background image

Mocznik

Mocznik

Głównym końcowym produktem przemiany

Głównym końcowym produktem przemiany

azotu białkowego powstający w wątrobie

azotu białkowego powstający w wątrobie

w procesie urogenezy z

w procesie urogenezy z

amoniaku i

amoniaku i

dwutlenku węgla

dwutlenku węgla

Całkowicie przesączany do moczu

Całkowicie przesączany do moczu

pierwotnego i około 40% ulega

pierwotnego i około 40% ulega

resorpcji zwrotnej

resorpcji zwrotnej

Stężenie mocznika w moczu jest

Stężenie mocznika w moczu jest

wykładnikem procesów zachodzących w

wykładnikem procesów zachodzących w

kanalikach

kanalikach

background image

Mocznik

Mocznik

Wartości referencyjne: 20 - 25 g/24h

Wartości referencyjne: 20 - 25 g/24h

Wydalanie mocznika jest proporcjonalne:

Wydalanie mocznika jest proporcjonalne:

do zawartości białka w diecie

do zawartości białka w diecie

do prędkości degradacji białek endogennych

do prędkości degradacji białek endogennych

Wzrost wydalania

Wzrost wydalania

:

:

stany pooperacyjne

stany pooperacyjne

przedawkowanie tyroksyny, nadczynność

przedawkowanie tyroksyny, nadczynność

tarczycy

tarczycy

Spadek wydalania

Spadek wydalania

:

:

zaburzenia funkcji nerek

zaburzenia funkcji nerek

choroby wątroby

choroby wątroby

background image

Mocznik (NH

2

) CO

background image

Zagęszczanie moczu

Zagęszczanie moczu

Ocena gęstości względnej moczu

Ocena gęstości względnej moczu

Ocena osmolalności moczu

Ocena osmolalności moczu

Test ograniczania podaży wody

Test ograniczania podaży wody

Test z wazopresyną

Test z wazopresyną

background image

Gęstość względna = ciężar

Gęstość względna = ciężar

właściwy

właściwy

Może wahać się w granicach

Może wahać się w granicach

1,003 - 1,035g/ml

1,003 - 1,035g/ml

Prawidłowy wynosi 1,016 - 1,025g/ml

Prawidłowy wynosi 1,016 - 1,025g/ml

Jest odwrotnie proporcjonalny do podaży płynów

Jest odwrotnie proporcjonalny do podaży płynów

Fizologicznie zależy:

Fizologicznie zależy:

głównie od stężenia NaCl i mocznika

głównie od stężenia NaCl i mocznika

w mniejszym stopniu od elektrolitów (K

w mniejszym stopniu od elektrolitów (K

+

+

, Ca

, Ca

2+

2+

)

)

kreatyniny i kwasu moczowego

kreatyniny i kwasu moczowego

background image

Ciężar właściwy

Ciężar właściwy

zmniejszenie

zmniejszenie

:

:

przewodnienie

przewodnienie

upośledzone zagęszczanie: choroby nerek,

upośledzone zagęszczanie: choroby nerek,

hiperkalcemia, moczówka prosta

hiperkalcemia, moczówka prosta

leki moczopędne

leki moczopędne

zwiększenie

zwiększenie

:

:

odwodnienie

odwodnienie

białkomocz, glikozuria

białkomocz, glikozuria

po podaniu związków

po podaniu związków

wysokocząsteczkowych (mannitol)

wysokocząsteczkowych (mannitol)

background image

Osmolalność

Osmolalność

Bardziej dokładnie ocenia stopień

Bardziej dokładnie ocenia stopień

zagęszczenia moczu

zagęszczenia moczu

Zależy od stopnia nawodnienia ustroju

Zależy od stopnia nawodnienia ustroju

Może wahać się w szerokich granicach

Może wahać się w szerokich granicach

50 -1200mOsm/kg

50 -1200mOsm/kg

H2O

H2O

Wynik osmolalności nie zależy od

Wynik osmolalności nie zależy od

obecności białka czy innych substancji

obecności białka czy innych substancji

wielkocząsteczkowych

wielkocząsteczkowych

background image

Diureza osmotyczna

Diureza osmotyczna

Wzrost glukozy

Wzrost glukozy

- wzrost molalności

- wzrost molalności

płynu pozakomórkowego

płynu pozakomórkowego

Hipermolalność płynu pozakomórkowego

Hipermolalność płynu pozakomórkowego

jest przyczyną

jest przyczyną

odwodnienie

odwodnienie

komórkowego

komórkowego

i diurezy osmotycznej

i diurezy osmotycznej

Dla wydalenia 80g = 0,44 mola

Dla wydalenia 80g = 0,44 mola

glukozy potrzeba co najmniej 1 litra

glukozy potrzeba co najmniej 1 litra

wody

wody

background image

Diureza osmotyczna

Diureza osmotyczna

Warunkuje utratę sodu, chloru,

Warunkuje utratę sodu, chloru,

potasu, magnezu i fosforanów

potasu, magnezu i fosforanów

Ulega zwiększeniu przez urogenezę

Ulega zwiększeniu przez urogenezę

(wzmożony katabolizm białek)

(wzmożony katabolizm białek)

W konsekwencji występuje

W konsekwencji występuje

odwodnienie hipertoniczne

odwodnienie hipertoniczne

Co może prowadzić do oligowolemii

Co może prowadzić do oligowolemii

i postępującej niewydolności nerek

i postępującej niewydolności nerek

background image

Kwaśność moczu

Kwaśność moczu

Nadmiar jonów H

Nadmiar jonów H

+

+

(około1mmol/kg

(około1mmol/kg

m.c./dobę)

m.c./dobę)

jest wydalany przez nerki jako:

jest wydalany przez nerki jako:

kwaśność bezpośrednia

kwaśność bezpośrednia

- pH

- pH

kwaśność miareczkowa

kwaśność miareczkowa

- związana z

- związana z

H

H

2

2

PO

PO

4

4

-

-

jon amonowy

jon amonowy

- NH

- NH

4

4

+

+

background image

pH moczu

pH moczu

Kwaśność bezpośrednia

Kwaśność bezpośrednia

= pH czyli

= pH czyli

ujemny logarytm stężenia jonów

ujemny logarytm stężenia jonów

wodorowych

wodorowych

[H

[H

+

+

]

]

Zależy od diety i zwykle wynosi

Zależy od diety i zwykle wynosi

5,0 - 8,0

5,0 - 8,0

zmniejszenie pH

zmniejszenie pH

: dieta wysokobiałkowa,

: dieta wysokobiałkowa,

głodzenie, kwasica metaboliczna

głodzenie, kwasica metaboliczna

zwiększenie pH

zwiększenie pH

: dieta jarska, zasadowica,

: dieta jarska, zasadowica,

bakterie rozkładające mocznik

bakterie rozkładające mocznik

background image

Kwaśność miareczkowa i jon

Kwaśność miareczkowa i jon

amonowy

amonowy

Wartości referencyjne

Wartości referencyjne

:

:

kwaśność miareczkowa 10 -30 mmol/24 h

kwaśność miareczkowa 10 -30 mmol/24 h

jon amonowy 20 -50 mmol/24 h

jon amonowy 20 -50 mmol/24 h

Wzrost wydalania

Wzrost wydalania

:

:

dieta bogata w białko zwierzęce

dieta bogata w białko zwierzęce

kwasica metaboliczna lub oddechowa

kwasica metaboliczna lub oddechowa

Spadek wydalania

Spadek wydalania

:

:

Dieta jarzynowa

Dieta jarzynowa

zasadowica metaboliczna lub oddechowa

zasadowica metaboliczna lub oddechowa

background image

Zdolność zakwaszania moczu

Zdolność zakwaszania moczu

Test Wronga i Daviesa

Test Wronga i Daviesa

:

:

pomiar - pH, kwaśności miareczkowej i

pomiar - pH, kwaśności miareczkowej i

amoniaku w moczu

amoniaku w moczu

po podaniu

po podaniu

doustnym

doustnym

NH

NH

4

4

Cl po 2 - 8 godz.

Cl po 2 - 8 godz.

wynik prawidłowe: pH< 5.3,

wynik prawidłowe: pH< 5.3,

wydalanie[H

wydalanie[H

+

+

] > 60 mmol/min

] > 60 mmol/min

wydalanie amoniaku >

wydalanie amoniaku >

35mmol/min

35mmol/min

background image

Ocena transportu

Ocena transportu

cewkowego

cewkowego

Frakcjonowane wydalanie sodu

Frakcjonowane wydalanie sodu

(FENa%)

(FENa%)

=

=

= odsetek przesączonej ilości sodu,

= odsetek przesączonej ilości sodu,

która została wydalona z moczem

która została wydalona z moczem

FENa% = (U

FENa% = (U

Na

Na

/P

/P

na

na

)*(P

)*(P

kr

kr

/U

/U

kr

kr

) *100%

) *100%

FENa% < 1,0 %

FENa% < 1,0 %

niewydolność

niewydolność

przednerkowa

przednerkowa

FENa% > 2,0 %

FENa% > 2,0 %

niewydolność nerkowa

niewydolność nerkowa

(ostra martwica cewek)

(ostra martwica cewek)

background image

Białko

Białko

Nie wykrywane w moczu jednorazowym

Nie wykrywane w moczu jednorazowym

Występuje w ilości

Występuje w ilości

30 – 150 mg/dobę

30 – 150 mg/dobę

Białkomocz (proteinuria)

Białkomocz (proteinuria)

– zwiększona

– zwiększona

ilość białka w moczu:

ilość białka w moczu:

fizjologiczny

fizjologiczny

- przemijający

- przemijający

patologiczny

patologiczny

- stały

- stały

background image

Białkomocz

Białkomocz

Białkomocz fizjologiczny:

Białkomocz fizjologiczny:

po wysiłku fizycznym, po

po wysiłku fizycznym, po

długotrwałej pionizacji

długotrwałej pionizacji

po spożyciu znacznej ilości

po spożyciu znacznej ilości

białka

białka

w stresie

w stresie

background image

Białkomocz

Białkomocz

Białkomocz patologiczny

Białkomocz patologiczny

:

:

przednerkowy: gammapatie,

przednerkowy: gammapatie,

niewydolność krążenia

niewydolność krążenia

nerkowy: kłębuszkowy,

nerkowy: kłębuszkowy,

kanalikowy, kłębuszkowo -

kanalikowy, kłębuszkowo -

kanalikowy

kanalikowy

zanerkowy: stany zapalne dróg

zanerkowy: stany zapalne dróg

moczowych

moczowych

background image

Proteinuria jest objawem

Proteinuria jest objawem

Zwiększonej przepuszczalności

Zwiększonej przepuszczalności

kłębuszków nerkowych

kłębuszków nerkowych

- zespół

- zespół

nerczycowy

nerczycowy

Zmniejszonej reabsorbcji

Zmniejszonej reabsorbcji

- dysfunkcja

- dysfunkcja

kanalików proksymalnych

kanalików proksymalnych

Wzrostu stężenia białek w osoczu

Wzrostu stężenia białek w osoczu

-

-

hemoglobinuria, mioglobinuria

hemoglobinuria, mioglobinuria

Wytwarzanie białek patologicznych,

Wytwarzanie białek patologicznych,

przesączających się do moczu

przesączających się do moczu

-

-

plasmocytoma (białko monoklonalne)

plasmocytoma (białko monoklonalne)

background image

Białkomocz

Białkomocz

P

P

odzi

odzi

ze względu na ilość wydalonego

ze względu na ilość wydalonego

białka

białka

:

:

białkomocz znikomy

białkomocz znikomy

: < 500 mg na

: < 500 mg na

dobę

dobę

białkomocz mierny

białkomocz mierny

: od 500 do 3500

: od 500 do 3500

mg na dobę

mg na dobę

białkomocz znaczny

białkomocz znaczny

: > 3500 mg na

: > 3500 mg na

dobę

dobę

background image

Białkomocz

Białkomocz

Ze względu na

Ze względu na

pochodzeni

pochodzeni

e wyróżniamy

e wyróżniamy

:

:

Przednerkowy

Przednerkowy

– inne choroby:

– inne choroby:

niewydolność krążenia, nadciśnienie

niewydolność krążenia, nadciśnienie

tętnicze, zespoły hemolityczne,

tętnicze, zespoły hemolityczne,

plazmocytoma

plazmocytoma

Nerkowy

Nerkowy

– choroby nerek

– choroby nerek

Z

Z

anerkow

anerkow

y

y

– przenikanie białek do

– przenikanie białek do

moczu w drogach moczowych

moczu w drogach moczowych

background image

Białkomocz przednerkowy

Białkomocz przednerkowy

Z przeładowania, przelewowy

Z przeładowania, przelewowy

-

-

spowodowany dostarczaniem

spowodowany dostarczaniem

nadmiernej ilości białek, które nie

nadmiernej ilości białek, które nie

resorbowane dostają się do moczu

resorbowane dostają się do moczu

Mioglobina

Mioglobina

z rozpadających się

z rozpadających się

komórek mięśniowych na skutek

komórek mięśniowych na skutek

urazu, niedokrwienia

urazu, niedokrwienia

Hemoglobina

Hemoglobina

na skutek hemolizy

na skutek hemolizy

Białko Bence-Jonesa

Białko Bence-Jonesa

w gammapatii

w gammapatii

monoklonalnej

monoklonalnej

background image

Białkomocz nerkowy

Białkomocz nerkowy

kłębuszkowy

kłębuszkowy

- na skutek uszkodzenia

- na skutek uszkodzenia

kłębuszków nerkowych-

kłębuszków nerkowych- powyżej

powyżej

3g/24godz

3g/24godz

cewkowy

cewkowy

- na skutek uszkodzenia cewek

- na skutek uszkodzenia cewek

nerkowych -

nerkowych - najczęściej 1- 3g/24godz

najczęściej 1- 3g/24godz

mieszany kłębuszkowo-cewkowego

mieszany kłębuszkowo-cewkowego

background image

Białkomocz

Białkomocz

Z

Z

anerkow

anerkow

y

y

– sekrecyjny

– sekrecyjny

:

:

powstały z białek wydzielanych w cewkach

powstały z białek wydzielanych w cewkach

:

:

Białko Tamma-Horsfalla

Białko Tamma-Horsfalla

uromodulina

uromodulina

białko

białko

człowieka wydzielane przez

człowieka wydzielane przez

komórki kanalików dystalnych

komórki kanalików dystalnych

nefronu

nefronu

główny składnik wałeczków

główny składnik wałeczków

p

p

rzy niskim pH tworzy

rzy niskim pH tworzy

żel

żel

f

f

unkcje białka są ciągle przedmiotem

unkcje białka są ciągle przedmiotem

badań

badań

background image

Mikroalbuminuria

Mikroalbuminuria

Objaw chorobowy polegający na wydalaniu

Objaw chorobowy polegający na wydalaniu

z moczem niewielkich ilości albuminy

z moczem niewielkich ilości albuminy

Nasuwa podejrzenie uszkodzenia struktury

Nasuwa podejrzenie uszkodzenia struktury

błony podstawnej kłębuszków nerkowych

błony podstawnej kłębuszków nerkowych

Wartości diagnostyczne wydalania:

Wartości diagnostyczne wydalania:

30-300 mg/dobę lub 20-200

30-300 mg/dobę lub 20-200

g/min

g/min

Wczesny marker:

Wczesny marker:

nefropatii cukrzycowej

nefropatii cukrzycowej

nefropatii nadciśnieniowej

nefropatii nadciśnieniowej

background image

Glukoza

Glukoza

Fizjologicznie

Fizjologicznie

nie przekracza 300

nie przekracza 300

mg/dobę

mg/dobę

Glikozuria

Glikozuria

-

-

po przekroczeniu progu

po przekroczeniu progu

nerkowego

nerkowego

(

(

180 - 200mg/dl

180 - 200mg/dl

w surowicy):

w surowicy):

-

Cukrzycy (niedobór lub brak insuliny)

Cukrzycy (niedobór lub brak insuliny)

-

Upośledzeniu reabsorpcji w kanalikach

Upośledzeniu reabsorpcji w kanalikach

nerkowych

nerkowych

-

W stresie, w ciąży

W stresie, w ciąży

-

W zaburzeniach hormonalnych (akromegalia,

W zaburzeniach hormonalnych (akromegalia,

choroba Cushinga)

choroba Cushinga)

background image

Cukromocz

Cukromocz

glikozuria

glikozuria

- przy obecności glukozy

- przy obecności glukozy

melituria

melituria

- obecność innego niż glukoza

- obecność innego niż glukoza

cukru w moczu:

cukru w moczu:

galaktozuria - przy obecności galaktozy

galaktozuria - przy obecności galaktozy

fruktozuria - przy obecności fruktozy

fruktozuria - przy obecności fruktozy

laktozuria - przy obecności laktozy

laktozuria - przy obecności laktozy

pentozuria - przy obecności cukrów z

pentozuria - przy obecności cukrów z

grupy pentoz takich jak: ryboza, rybuloza,

grupy pentoz takich jak: ryboza, rybuloza,

ksyloza, ksyluloza

ksyloza, ksyluloza

background image

Ciała ketonowe

Ciała ketonowe

Acetooctan

Acetooctan

- katabolizm kwasów

- katabolizm kwasów

tłuszczowych

tłuszczowych

w wątrobie

w wątrobie

Hydroksymaślan

Hydroksymaślan

- enzymatyczna redukcja

- enzymatyczna redukcja

acetooctanu

acetooctanu

Aceton

Aceton

- nieenzymatyczna dekarboksylacja

- nieenzymatyczna dekarboksylacja

acetooctanu

acetooctanu

Fizjologicznie:

Fizjologicznie:

źródło energii dla tkanek pozawątrobowych

źródło energii dla tkanek pozawątrobowych

w moczu nie występują

w moczu nie występują

background image

Ciała ketonowe

Ciała ketonowe

Ketonuria

Ketonuria

- zwana także

- zwana także

acetonurią

acetonurią

lub

lub

ketoacidurią

ketoacidurią

Ketonuria

Ketonuria

– w wyniku nadmiernej

– w wyniku nadmiernej

degradacji kwasów tłuszczowych:

degradacji kwasów tłuszczowych:

niedobór glukozy, głodzenie, gorączka

niedobór glukozy, głodzenie, gorączka

odwodnienie, wysiłek fizyczny

odwodnienie, wysiłek fizyczny

kwasica ketonowa, mocznica

kwasica ketonowa, mocznica

wyniszczenie organizmu np. w chorobach

wyniszczenie organizmu np. w chorobach

nowotworowych

nowotworowych

background image

Bilirubina

Bilirubina

metabolit metaloporfiryn (głównie

metabolit metaloporfiryn (głównie

hemoglobiny)

hemoglobiny)

główny barwnik żółci, fizjologicznie w moczu

główny barwnik żółci, fizjologicznie w moczu

nie występuje

nie występuje

Bilirubinuria

Bilirubinuria

uszkodzenie hepatocytów (wirusowe,

uszkodzenie hepatocytów (wirusowe,

toksyczne, polekowe)

toksyczne, polekowe)

marskość wątroby

marskość wątroby

cholestaza wewnątrzwątrobowa

cholestaza wewnątrzwątrobowa

obturacja zewnątrzwątrobowa dróg żółciowych

obturacja zewnątrzwątrobowa dróg żółciowych

(kamica żółciowa, nowotwory)

(kamica żółciowa, nowotwory)

background image

Urobilinogen

Urobilinogen

Powstaje z bilirubiny w przewodzie

Powstaje z bilirubiny w przewodzie

pokarmowym pod wpływem flory

pokarmowym pod wpływem flory

bakteryjnej i jest stałym składnikiem

bakteryjnej i jest stałym składnikiem

moczu

moczu

(

(

do 4 mg/dobę

do 4 mg/dobę

)

)

zwiększone wydalanie

zwiększone wydalanie

:

:

żółtaczka hemolityczna

żółtaczka hemolityczna

miąższowe choroby wątroby bez cholestazy

miąższowe choroby wątroby bez cholestazy

nadprodukcja urobilinogenu: zaparcia,

nadprodukcja urobilinogenu: zaparcia,

niedrożność lub zapalenie jelit

niedrożność lub zapalenie jelit

background image

Urobilinogen

Urobilinogen

zmniejszone wydalanie

zmniejszone wydalanie

:

:

cholestaza i/lub utrudniony odpływ

cholestaza i/lub utrudniony odpływ

żółci do dwunastnicy

żółci do dwunastnicy

brak wydalania

brak wydalania

:

:

żółtaczka mechaniczna

żółtaczka mechaniczna

całkowity brak flory bakteryjnej jelit:

całkowity brak flory bakteryjnej jelit:

u noworodków

u noworodków

po intensywnej antybiotykoterapii

po intensywnej antybiotykoterapii

background image

Hematuria / Erytrocyturia

Hematuria / Erytrocyturia

Obecność krwi w moczu w ilości

Obecność krwi w moczu w ilości

przekraczającej

przekraczającej

5 komórek /

5 komórek /

l

l

Hematuria (

Hematuria (

krwiomocz

krwiomocz

) -

) -

wykrywany makroskopowo

wykrywany makroskopowo

Erytrocyturia (

Erytrocyturia (

krwinkomocz

krwinkomocz

) -

) -

wykrywany mikroskopowo

wykrywany mikroskopowo

background image

Hematuria / Erytrocyturia

Hematuria / Erytrocyturia

Może pojawić się w:

Może pojawić się w:

kamicy nerkowej - napad kolki nerkowej

kamicy nerkowej - napad kolki nerkowej

nowotworach nerek i dróg moczowych

nowotworach nerek i dróg moczowych

kłębuszkowym zapalenie nerek (90%)

kłębuszkowym zapalenie nerek (90%)

odmiedniczkowym zapalenie nerek (30%)

odmiedniczkowym zapalenie nerek (30%)

toksycznym uszkodzeniu nerek

toksycznym uszkodzeniu nerek

skazach krwotocznych

skazach krwotocznych

background image

Kwas moczowy

Kwas moczowy

Końcowy produkt przemiany

Końcowy produkt przemiany

zasad

zasad

purynowych

purynowych

pochodzących z pokarmu,

pochodzących z pokarmu,

syntezy

syntezy

de novo

de novo

oraz

oraz

z rozpadu endogennych kwasów nukleinowych

z rozpadu endogennych kwasów nukleinowych

75% jest wydalane z moczem w postaci

75% jest wydalane z moczem w postaci

wolnej lub soli sodowej

wolnej lub soli sodowej

Trudno rozpuszczalny w wodzie

Trudno rozpuszczalny w wodzie

pH kwaśnym

pH kwaśnym

może odkładać się w stawach i

może odkładać się w stawach i

nerkach tworząc kamienie moczanowe

nerkach tworząc kamienie moczanowe

pH zasadowym

pH zasadowym

tworzy łatwo rozpuszczalne

tworzy łatwo rozpuszczalne

moczany

moczany

background image

Kwas moczowy

Kwas moczowy

Wartości referencyjne: 200 - 500 mg/24 h

Wartości referencyjne: 200 - 500 mg/24 h

Wydalanie jest wypadkową:

Wydalanie jest wypadkową:

ładunku filtrowanego i reabsobowanego w kanaliku

ładunku filtrowanego i reabsobowanego w kanaliku

bliższym

bliższym

sekrecji i reabsorpcji w kanaliku dalszym

sekrecji i reabsorpcji w kanaliku dalszym

Wzrost wydalania

Wzrost wydalania

:

:

wzrost kwasu moczowego w surowicy

wzrost kwasu moczowego w surowicy

zahamowana reabsorpcja

zahamowana reabsorpcja

Spadek wydalania

Spadek wydalania

:

:

zwiększona reabsorpcja lub/i zmniejszona sekrecja

zwiększona reabsorpcja lub/i zmniejszona sekrecja

background image

Amylaza

Amylaza

Wydzielana głównie w trzustce i

Wydzielana głównie w trzustce i

gruczołach ślinowych

gruczołach ślinowych

Oba izoenzymy amylazy

Oba izoenzymy amylazy

:

:

mają podobna masę molową

mają podobna masę molową

ulegają filtracji kłębuszkowej

ulegają filtracji kłębuszkowej

są wydalane z moczem

są wydalane z moczem

okres półtrwania w moczu jest dłuższy niż

okres półtrwania w moczu jest dłuższy niż

w surowicy

w surowicy

badanie aktywności amylazy w moczu

badanie aktywności amylazy w moczu

ułatwia rozpoznanie ostrego zapalenia

ułatwia rozpoznanie ostrego zapalenia

trzustki

trzustki

background image

Amylaza

Amylaza

Wzrost wydalania:

Wzrost wydalania:

ostre zapalenie trzustki

ostre zapalenie trzustki

perforacja wrzodu dwunastnicy

perforacja wrzodu dwunastnicy

kamica: żółciowa, przewodów trzustkowych

kamica: żółciowa, przewodów trzustkowych

nowotwory trzustki i dróg żółciowych

nowotwory trzustki i dróg żółciowych

choroby gruczołów ślinowych, zapalenie

choroby gruczołów ślinowych, zapalenie

ślinianek, świnka

ślinianek, świnka

Spadek wydalania:

Spadek wydalania:

choroby wątroby

choroby wątroby

choroby nerek

choroby nerek

background image

Fosforan nieorganiczny

Fosforan nieorganiczny

DZM

DZM

Mocz zakwasić 10ml 6M HCl na objętość

Mocz zakwasić 10ml 6M HCl na objętość

moczu, aby zapobiec wytrącaniu fosforanu

moczu, aby zapobiec wytrącaniu fosforanu

wapnia

wapnia

Wartości prawidłowe: 0,42 - 2,2 mg/24h

Wartości prawidłowe: 0,42 - 2,2 mg/24h

Szeroki zakres jest efektem zmiennej podaży

Szeroki zakres jest efektem zmiennej podaży

w diecie i ilości filtrujących się w nerkach

w diecie i ilości filtrujących się w nerkach

background image

Fosforan nieorganiczny

Fosforan nieorganiczny

FEPi%

FEPi%

- wskaźnik frakcjonowanego

- wskaźnik frakcjonowanego

wydalania fosforanu

wydalania fosforanu

FEPi % =

FEPi % =

= (U

= (U

Pi mg/dl

Pi mg/dl

/ P

/ P

Pi mg/dl

Pi mg/dl

) *(P

) *(P

kr mg/dl

kr mg/dl

/ U

/ U

kr mg/dl

kr mg/dl

) *

) *

100

100

Wartości referencyjne: 10 - 25 %

Wartości referencyjne: 10 - 25 %

Wzrost: fosfaturia nerkowa i pozanerkowa

Wzrost: fosfaturia nerkowa i pozanerkowa

Spadek: niedoczynność przytarczyc,

Spadek: niedoczynność przytarczyc,

niedobór fosforu

niedobór fosforu

background image

Wapń

Wapń

DZM

DZM

Mocz zakwasić 10ml 6M HCl / objętość

Mocz zakwasić 10ml 6M HCl / objętość

moczu, aby zapobiec wytrącaniu fosforanu

moczu, aby zapobiec wytrącaniu fosforanu

wapnia

wapnia

Wapń: 2,4 - 7,2 mmol/24 h

Wapń: 2,4 - 7,2 mmol/24 h

=

=

96 - 288

96 - 288

mg/24 h

mg/24 h

W stanie równowagi metabolicznej: dobowe

W stanie równowagi metabolicznej: dobowe

wydalanie wapnia odpowiada wchłanianiu

wydalanie wapnia odpowiada wchłanianiu

wapnia w jelicie

wapnia w jelicie

background image

Wapń

Wapń

Wydalanie wapnia z moczem jest

Wydalanie wapnia z moczem jest

wypadkową filtracji w kłębuszkach i

wypadkową filtracji w kłębuszkach i

reabsorpcji kanalikowej

reabsorpcji kanalikowej

Przesączaniu ulega wapń zjonizowany oraz

Przesączaniu ulega wapń zjonizowany oraz

w kompleksach z anionami

w kompleksach z anionami

drobnocząsteczkowymi

drobnocząsteczkowymi

Reabsorpcja wapnia jest stymulowana przez

Reabsorpcja wapnia jest stymulowana przez

parathormon (PTH)

parathormon (PTH)

background image

Wapń

Wapń

Wzrost wydalania:

Wzrost wydalania:

hiperkalcemia z osteolizą nowotworową

hiperkalcemia z osteolizą nowotworową

osteoporoza

osteoporoza

pierwotna nadczynność przytarczyc

pierwotna nadczynność przytarczyc

dieta bogata w wapń

dieta bogata w wapń

spadek wydalania:

spadek wydalania:

krzywica

krzywica

hiperkalcemia / hipokalcuria rodzinnej:

hiperkalcemia / hipokalcuria rodzinnej:

wydalanie wapnia < 5 mmol/24 h przy

wydalanie wapnia < 5 mmol/24 h przy

istniejącej hiperkalcemii

istniejącej hiperkalcemii

dieta uboga w wapń

dieta uboga w wapń

background image

Hydroksyprolina

Hydroksyprolina

Jest ważnym składnikiem kolagenu

Jest ważnym składnikiem kolagenu

Oznaczanie w moczu jest istotne w

Oznaczanie w moczu jest istotne w

diagnostyce chorób przebiegających z

diagnostyce chorób przebiegających z

destrukcją kości,

destrukcją kości,

takich jak:

takich jak:

nadczynność przytarczyc pierwotna i wtórna

nadczynność przytarczyc pierwotna i wtórna

nadczynność tarczycy

nadczynność tarczycy

nadczynność kory nadnerczy

nadczynność kory nadnerczy

przerzuty nowotworowe do kości

przerzuty nowotworowe do kości

osteoporoza

osteoporoza

background image

Hydroksyprolina

background image

Potas

Potas

DZM

DZM

Wydalanie dobowe: 64 - 76 mmol/24h

Wydalanie dobowe: 64 - 76 mmol/24h

Stan zasobu potasu w organizmie regulowany

Stan zasobu potasu w organizmie regulowany

jest przez nerki

jest przez nerki

Większość potasu przesączanego w

Większość potasu przesączanego w

kłębuszkach jest reabsobowana w kanaliku

kłębuszkach jest reabsobowana w kanaliku

bliższym

bliższym

W części dalszej kanalików potas ulega

W części dalszej kanalików potas ulega

sekrecji do moczu wtórnie do aktywnej

sekrecji do moczu wtórnie do aktywnej

reabsorpcji sodu, stymulowanej aldosteronem

reabsorpcji sodu, stymulowanej aldosteronem

background image

Potas

Potas

Wzrost wydalania:

Wzrost wydalania:

działanie hormonów sterydowych

działanie hormonów sterydowych

choroby nerek: zapalenie z utrata potasu,

choroby nerek: zapalenie z utrata potasu,

kwasica kanalikowa

kwasica kanalikowa

kwasica metaboliczna, głodzenie

kwasica metaboliczna, głodzenie

Spadek wydalania:

Spadek wydalania:

choroby nerek z oligurią

choroby nerek z oligurią

niewydolność pozanerkowa, z oligurią

niewydolność pozanerkowa, z oligurią

przewlekły niedobór potasu - długotrwałe

przewlekły niedobór potasu - długotrwałe

biegunki

biegunki

background image

Porfiryny

Porfiryny

Są to organiczne związki heterocykliczne

Są to organiczne związki heterocykliczne

składające się z czterech pierścieni

składające się z czterech pierścieni

pirolowych

pirolowych

Związki te występują głównie w:

Związki te występują głównie w:

białkach zawierających hem -

białkach zawierających hem -

hemoglobina

hemoglobina

ludzkich odchodach -

ludzkich odchodach -

koproporfiryna

koproporfiryna

moczu chorych na porfirie -

moczu chorych na porfirie -

uropofiryna

uropofiryna

background image

Porfiryna

background image

Porfirie

Porfirie

Schorzenia związane z zaburzeniami

Schorzenia związane z zaburzeniami

szlaków biochemicznych biorących

szlaków biochemicznych biorących

udział w syntezie hemu

udział w syntezie hemu

hem

hem

+ globina =

+ globina =

hemoglobina

hemoglobina

hem

hem

+ apoproteina =

+ apoproteina =

cytochromy

cytochromy

background image

Porfirie

Porfirie

Wrodzone

Wrodzone

- porfiria erytropoetyczna,

- porfiria erytropoetyczna,

porfirie wątrobowe

porfirie wątrobowe

Nabyte

Nabyte

- zatrucie ołowiem, porfiria

- zatrucie ołowiem, porfiria

z niedoborem dehydrogenazy kwasu

z niedoborem dehydrogenazy kwasu

-aminolewulinowy (ALA)

-aminolewulinowy (ALA)

Zwiększone ilości wskaźników w

Zwiększone ilości wskaźników w

moczu:

moczu:

Kwas

Kwas

-aminolewulinowy (

-aminolewulinowy (

ALA

ALA

)

)

porfobilinogen (

porfobilinogen (

PBG

PBG

)

)

background image

Kwas 5-OH-indolooctowy (5-

Kwas 5-OH-indolooctowy (5-

HIAA)

HIAA)

Jest metabolitem serotoniny

Jest metabolitem serotoniny

(przemiana tryptofanu)

(przemiana tryptofanu)

DZM - zakwasić10 ml 6M HCl

DZM - zakwasić10 ml 6M HCl

Ograniczyć pokarmy bogate w serotoninę

Ograniczyć pokarmy bogate w serotoninę

(pomidory, banany, gruszki, śliwki)

(pomidory, banany, gruszki, śliwki)

U osób

U osób

zdrowych 1%

zdrowych 1%

dziennej dawki

dziennej dawki

tryptofanu

tryptofanu

ulega przemianie do serotoniny

ulega przemianie do serotoniny

W

W

rakowiaku złośliwym > 60%

rakowiaku złośliwym > 60%

Wzrost wydalania

Wzrost wydalania

: rakowiaki przewodu

: rakowiaki przewodu

pokarmowego i płuc

pokarmowego i płuc

background image

Kwas wanilinomigdałowy

Kwas wanilinomigdałowy

(VMA)

(VMA)

Jest metabolitem katecholamin

Jest metabolitem katecholamin

(adrenalina, noradrenalina)

(adrenalina, noradrenalina)

DZM - zakwasić 10 ml 6M HCl, +4

DZM - zakwasić 10 ml 6M HCl, +4

o

o

C

C

Nie spożywać: bananów, czekolady,

Nie spożywać: bananów, czekolady,

kawy, owoców cytrusowych

kawy, owoców cytrusowych

Wzrost wydalania

Wzrost wydalania

:

:

guzy wydzielające katecholaminy (guz

guzy wydzielające katecholaminy (guz

chromochłonny rdzenia nadnerczy)

chromochłonny rdzenia nadnerczy)

neuroblastoma

neuroblastoma

background image

17-hydroksykortykosterydy

17-hydroksykortykosterydy

Są metabolitami

Są metabolitami

glikokortykosteroidów

glikokortykosteroidów

W

W

zrost stężenia

zrost stężenia

:

:

zespół Cushinga

zespół Cushinga

nadczynność tarczycy - wzmożony

nadczynność tarczycy - wzmożony

metabolizm glikokortykosteroidów

metabolizm glikokortykosteroidów

Spadek stężenia

Spadek stężenia

:

:

pierwotna i wtórna niedoczynność kory

pierwotna i wtórna niedoczynność kory

nadnerczy oraz niedoczynność tarczycy

nadnerczy oraz niedoczynność tarczycy

uszkodzenie miąższu wątroby

uszkodzenie miąższu wątroby

kacheksja

kacheksja

background image

17-ketosterydy

17-ketosterydy

Są metabolitami androgenów

Są metabolitami androgenów

Wzrost stężenia

Wzrost stężenia

:

:

zespół nadnerczowo - płciowy

zespół nadnerczowo - płciowy

zespół Cushinga

zespół Cushinga

guzy kory nadnerczy, jajników i jąder

guzy kory nadnerczy, jajników i jąder

Spadek stężenia

Spadek stężenia

:

:

choroba Addisona

choroba Addisona

niedoczynność przysadki mózgowej

niedoczynność przysadki mózgowej

uszkodzenie miąższu wątroby,

uszkodzenie miąższu wątroby,

kacheksja

kacheksja

background image

Bibliografia

Bibliografia

Bańkowski E

Bańkowski E

. Biochemia. Podręcznik dla studentów uczelni

. Biochemia. Podręcznik dla studentów uczelni

medycznych. Urban & Partner Wrocław 2004

medycznych. Urban & Partner Wrocław 2004

Murray R K

Murray R K

i wsp. Biochemia Harpera. PZWL Warszawa 1995

i wsp. Biochemia Harpera. PZWL Warszawa 1995

Angielski S

Angielski S

. Biochemia kliniczna i analityka. PZWL

. Biochemia kliniczna i analityka. PZWL

Warszawa1990

Warszawa1990

Skotnicki A B

Skotnicki A B

. Zaburzenia krzepnięcia krwi. Med. Prakt.

. Zaburzenia krzepnięcia krwi. Med. Prakt.

Kraków 1997

Kraków 1997

Kłyszejko-Stefanowicz L

Kłyszejko-Stefanowicz L

. Ćwiczenia z biochemii. PZWL

. Ćwiczenia z biochemii. PZWL

Warszawa 1998

Warszawa 1998

Tomaszewski J T

Tomaszewski J T

. Diagnostyka Laboratoryjna. Podręcznik dla

. Diagnostyka Laboratoryjna. Podręcznik dla

studentów medycyny. PZWL Warszawa 1997

studentów medycyny. PZWL Warszawa 1997


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WYKŁAD BIOCHEMIA MOCZU 3 11 2008
WYKŁAD EDUKACYJNY M Jędraszczyk ppt
Wykład 5 2010 studenci ppt
b9.11, Prywatne, Biochemia WYKŁADÓWKA I, Biochemia wykładówka 1, WYKŁADY, wykłady I
lipidy 2, Prywatne, Biochemia WYKŁADÓWKA I, Biochemia wykładówka 1, TESTY, testy
Wykład biochemia " 05 2013r 2
Wykład biochemia " 05 2013r 3
Biochemia wykłady, biochemia
Aminokwasy i ich reakcje chemiczne NOTATKI Z WYKŁADÓW, Biochemia, Biochemia, aminokwasy
2005 11 25 Wykład z biochemii
Wykładówka z biochemii 12 14r
Wykłady biochemia 1 2 10 2015r
b11.01.07, Prywatne, Biochemia WYKŁADÓWKA I, Biochemia wykładówka 1, WYKŁADY, wykłady (ump2010)
Wykład 1 farmakologia wet ppt
01 wyklad1 (1) Flisid 3011 ppt
Wykład 2id 1466 ppt
Psychologia społeczna Zachowania społeczne Cielecki wykład 3 Normalizacja i konformizm ppt

więcej podobnych podstron