By Grzegorz Myśliwiec

3. Relacja pracownik – firma

.

Kariera dla

każdego

• Czy utalentowani rodzice mają utalentowane dzieci w tej

samej dziedzinie?

• Czy popieranie własnych dzieci to protekcja? „Popieranie”

czyli....

• Przejmowanie dorobku zawodowego (pozycji) rodziców -

właścicielskie czy funkcyjne?

• Równość szans, protektor, protegowany,

rekomendacje (przypadek z Kanady)

Protekcja

• Płatna protekcja (pieniężna) – kupowanie etatu

• „za przysługę” – korzyść niepieniężna innego rodzaju

• „inwestycja w człowieka” - brak bezpośrednich korzyści,

korzyści oczekiwane...”emeryci”, „złote dzieci” („układy”)

• klientyzm - brak bezpośrednich korzyści, korzyści

oczekiwane - silne poczucie rewanżu u protegowanego...”

• „handel wpływami” – kwalifikowana odmiana klientyzmu

• wymiana strategiczna – alianse strategiczne, np. bank –

fundusz inwestycyjny (+ -)

• „swój-obcy” – brak korzyści, wadliwie pojmowana lojalność

lokalna, SPADOCHRONIARZE …SOLO I W TEAMIE

By Grzegorz Myśliwiec

3. Relacja: firma - pracownik

• (Gerwen 1994) Prawa pracownika:

• Prawo do
• Prywatności i normalnego życia rodzinnego
• Partycypacji
• Satysfakcji z pracy
• Powiadomienia o planowanym zamknięciu zakładu
• Pracy bez stresu

By Grzegorz Myśliwiec

Prawa pracodawcy

• (Gerwen 199€4)

• Prawo do
• Lojalności
• Kontroli wyników pracy
• Wymagania prawidłowego

zachowania się pracowników
w pracy

• Dostosowania się przez

pracownika do warunków
kontraktu

• Żądania od pracowników

minimalnej wydajności

• Organizowania pracy

• (Zigarelli 1993)
• Trzy wartości:

• Godność człowieka
• Zabezpieczenie rodziny
• Dobro wspólne

Są wyznacznikami granicy

władzy, jaka posiada nad
swoimi pracownikami i
określają dopuszczalny
stopień podporządkowania
pracowników celom
przedsiębiorstwa.

By Grzegorz Myśliwiec

Lojalność pracownika – granice

• Andrzej Stopka jest przedstawicielem handlowym firmy Lekpol w branży

farmaceutycznej. Firma przekazuje swoim przedstawicielom duże ilości
gadżetów reklamowych, wiedząc że konkurencja robi dokładnie to samo.

• Mając sygnały, że Pehowcy niewłaściwie gospodarują gadżetami

szczegółowo skontrolowała działalność A.Stopki za okres 2002 roku.

• A.Stopka jest 4 w rankingu sprzedawców.
• Skontrolowano 3 z 70 Pehowców. Procedura była pracochłonna i

„delikatna”.

• Na ogólna wartość 7300 zł gadżetów (długopisy, kubki z logo, zapalniczki,

podkładki pod myszy itp.) do klientów dotarło nie więcej niż na 2000 zł.

• Po rozmowie z A.Stopką okazało się, że część wymienił z innymi

przedstawicielami, część sprzedał, a część zostawił sobie. Firma, apteki,
lekarze, klienci zostali oszukani...

• A.Stopka wysunął szereg argumentów uzasadniających jego zachowanie.

By Grzegorz Myśliwiec

Literatura

• M. F. Hirigoyen,

Molestowanie
moralne.
Perwersyjna
przemoc w życiu
codziennym, Wyd.
W drodze, Poznań
2002,

By Grzegorz Myśliwiec

Równe traktowanie –

niedyskryminowanie 2004

• Pracownicy powinni być równo

traktowani w zakresie:

• nawiązania i

rozwiązania stosunku
pracy,

• warunków zatrudnienia,
• awansowania,
• dostępu do szkolenia w

celu podnoszenia
kwalifikacji
zawodowych.

• Równe traktowanie w zatrudnieniu

oznacza niedyskryminowanie w
jakikolwiek sposób, bezpośrednio
lub pośrednio, ze względu na
jakiekolwiek okoliczności, w
szczególności bez względu na:

• płeć, wiek,
• niepełnosprawność,
• rasę, religię, narodowość,
• przekonania polityczne,
• przynależność związkową,
• pochodzenie etniczne,
• wyznanie,
• orientacje seksualną,
• Ale też za przekonania sportowe

By Grzegorz Myśliwiec

Uczciwy Konkurs

•

Zasada największej dostępności

•

(wartość: umożliwienie wystartowania w konkursie jak największej liczby uczestników)

•

Właściwe ustawienie progów formalnych dla uczestników (wartość: dostępność
przed jakością uczestników)

•

Zasada największego poinformowania

•

(wartość: skuteczne poinformowanie dużej liczby kandydatów)

•

Media masowe i ogólnodostępne, Media urzędowe

•

Zasada wyprzedzenia informacyjnego

•

(wartość: umożliwienie wystartowania w konkursie jak największej liczby uczestników)

•

Proporcjonalnie do skali i trudności przedsięwzięcia

•

Zasada merytorycznych kryteriów

•

(wartość: brak dyskryminacji – wiek, rasa, płeć...)

•

Korelacja między treścią sprawdzianu a treścią pracy)

•

Odpowiednie progi (zbyt niskie??)

•

Psychometria, astrologia, grafologia, poligraf i inne kontrowersyjne metody selekcji

•

Zasada wyboru najlepszego wg ustalonych kryteriów

•

(wartość: społeczny odbiór konkursu)

•

Argumenty za i przeciw (równowaga zespołu, złe dopasowanie, znudzenie, koszty)

By Grzegorz Myśliwiec

Dyskryminowanie - molestowanie

• Dyskryminowanie bezpośrednie oznacza nierówne traktowania

konkretnego pracownika w stosunku do innego, stanowiącego tzw.
wzorzec porównawczy, oczywiście jeżeli te dysproporcje nie mogą
być usprawiedliwione względami wyraźnie określonymi w
przepisach prawa.

• Dyskryminowanie pośrednie istnieje natomiast wtedy, gdy

występują dysproporcje w zakresie warunków zatrudnienia na
niekorzyść wszystkich lub znacznej liczby pracowników wówczas,
gdy nie mogą one być obiektywnie uzasadnione innymi
obiektywnymi względami przewidzianymi prawem.

• Dyskryminowanie może przejawiać się także zachowaniami:
• zmierzającymi do zachęcania innych do naruszenia zasady

równego traktowania w zatrudnieniu,

• których celem lub skutkiem jest naruszenie godności albo

poniżenie lub upokorzenie pracownika, nazywane przez
ustawodawcę molestowaniem.

By Grzegorz Myśliwiec

Dyskryminacja – ze względu na płeć

• Od opublikowania analiz, które w 1978 roku przeprowadzili Fliegstein i

Wolf, tzw. szklany sufit (glass ceiling) stał się popularnym określeniem
barier, w tym niewidzialnych

•  
• Wartość pracy dla kobiet jest wartością trwałą i ulokowaną wysoko na

tle innych wartości – zaprzeczenie stereotypom.

• Stereotypy i uprzedzenia, że kobiety nie nadają się do

zarządzania,ponieważ są mniej dyspozycyjne i nie posiadają
cech….przywódczych

•  
• Następstwem tych uprzedzeń jest brak wiary po stronie kobiet we

własne siły i lęk przed odpowiedzialnością.

• Kobiety pełne lęku, obaw i braku odwagi w drodze do awansu

zawodowego – uruchamiają szklany sufit/

 

By Grzegorz Myśliwiec

Szklany sufit – c.d.

• Jeśli kobieta jest silna, ma poczucie własnej wartości
• i wie do czego dąży – nie zauważa (bo nie chce zauważać) ograniczeń
• blokujących drogę na szczyt kariery.

• Określenie „szklane ściany” odnosi się do sytuacji, w której

utrudniony jest awans z funkcji pomocniczych na kierownicze,

• Pojecie „lepkiej podłogi” odnosi się do zawodów o niskim
• statusie, w których nie ma większych możliwości awansu – osoby je

wykonujące tkwią „przylepione” na najniższym poziomie – do
zawodów tych można zaliczyć prace urzędniczki, sekretarki, kosmet.

• „Szklane ruchome schody”, to z kolei termin
• odnoszący się do sytuacji uprzywilejowania mężczyzn w zawodach
• tradycyjnie uprawianych przez kobiety

By Grzegorz Myśliwiec

Lojalność pracownika

• Zasada prymatu interesu firmy nad interesami grupowymi, lokalnymi i

indywidualnymi.

• Obowiązek informowania o krewnych i przyjaciołach w firmach

konkurencyjnych i partnerskich oraz o własnym w nich zatrudnieniu

• Unikanie sytuacji gdy kontakty towarzyskie pracownika z klientami

wpływają na warunki współpracy

• Zakaz pracy w firmie obcej gdy jest

 konkurencyjna
 jest łamana tajemnica służbowa
 zakłóca pracę zespołu
 sprzeczna z interesem firmy.

• Podwładny nie może być spokrewniony z przełożonym.
• Gdy członek rodziny pracownika pracuje w firmie konkurencyjnej firma

może:

–

ograniczyć mu dostęp do informacji

–

przenieść na inne stanowisko.

By Grzegorz Myśliwiec

Lojalność wobec grupy zawodowej

• zasada wychowywania następców (przekazywanie wiedzy, relacja

mistrz – uczeń)

• zasada biernej pomocy (czekanie na inicjatywę, takt)

• stawanie w obronie niesłusznie atakowanych 
• obowiązek krytyki profesjonalnych błędów

• zasada dania racji (jedność czasu i miejsca, obecność

zainteresowanych, najpierw zainteresowany) ocenianemu

• zasada rzeczowości (tylko sprawy zawodowe) krytyki

• zasada prekluzyjności - czekaj do końca (nie przeszkadzaj w trakcie

dzieła, zaczekaj do końca) – „przechwyt”???

By Grzegorz Myśliwiec

Lojalność pracownika - prezenty

• WRĘCZANIE
• NIGDY:
• Służbom kontrolnym
• W połączeniu z prośbą
• Obcym ZAWSZE:
• Jawnie
• Nigdy pieniądze
• Od firmy, nie od osoby
• Z umiarem, niewielka wartość
• Z logo firmy
• Dla wiedzy
• 24 godziny
 

• PRZYJMOWANIE
• brak wpływu na załatwienie

sprawy

• brak wzajemności
• nie musi ukrywać

• zwyczajowy charakter

• niewielka wartość

• nieprzyjęcie nieuprzejme

By Grzegorz Myśliwiec

KARIERA

- ŚCIEŻKA KARIERY

• Ścieżka rozwoju pracownika- dobry standard!!
•

• Profesjonalne doradztwo w planowaniu kariery
• Przydzielanie nowych, kreatywnych zadań (projektów),

wzbogacanie pracy (- „pozorna szansa”)

• Programy rotacyjne (- „woziwoda”)
• Centra oceny jako stymulacja do rozwoju
• Edukacja formalna (kształcenie i doskonalenie)
• Edukacja wewnętrzna (coaching i mentoring – dostęp do

kierownictwa)

• Warsztaty kariery (seminaria)

By Grzegorz Myśliwiec

KARIERA - AWANS

• Wewnętrzny rynek pracy
•  
• Podział na segmenty
• Określenie stanu segmentu

(nadmiar, niedobór)

• Idea kompensacji wewnętrznej-

preferencja dla awansu
pionowego

• Outplacement
• = system wszechstronnej i

kompleksowej opieki mający na
celu ograniczenie wszelkiego
rodzaju dolegliwości redukcji i
ułatwiający przyszłą aktywizacje
zawodową

•  
• Planowanie przyszłości
• Walka ze stresem
• Szkolenia przekwalifikujące
• Własny biznes
• Start w biznesie.
•  
• (-) Niska świadomość

pracowników w Polsce w tym
zakresie!!!

• (-) Wypychanie na własną

działalność

By Grzegorz Myśliwiec

JAKOŚĆ ŻYCIA W PRACY

• Zasada niezbędnej autonomii ( maksymalna w danych

warunkach przestrzeń wolnych wyborów)

• Wykorzystanie kwalifikacji
• Innowacyjność, zaangażowanie
• Syndrom wyuczonej bezradności = Pracownicy uczą się, że

nie mają wpływu na to co się dzieje i jaka jest ich pozycja. Uczą się
tego, że nie są ważni zarówno wtedy, gdy coś tworzą, jak i wtedy,
gdy nie tworzą. Szybko uczą się, że nie warto myśleć, pytać,
tworzyć, zmieniać, prowokować, dociekać

• Idealny szef dostarcza wsparcia dla potencjału pracowników
• Idealny szef jest akuszerem sukcesu pracownika
• Idealny szef dzieli się sukcesem z pracownikami

By Grzegorz Myśliwiec

Jakość życia w pracy c.d.

• Zasada Harmonii sfer życia pracownika
• Praca – rodzina – aktywność pozazawodowa
• karoshi – patologie zaangażowania zawodowego
• wyścig szczurów – syndrom superdyspozycyjności,

PRACOHOLIZM

• „ławka rezerwowych” – stałe zagrożenie czy stymulacja do

aktywności

• Integracja „na siłę” (imprezy terenowe, wewnętrzne

konkursy)

• „Team spirit” – manifestowanie zażyłości, „otwarte drzwi”,
• „whistle blowing” (PRAWDOPODOBNE zaprzestanie

nieetycznych działań przez firmę musi być wysokie)

By Grzegorz Myśliwiec