Local knowledge. Global power.

System

Emerytalny

w

Polsce

• System ubezpieczeń społecznych w Polsce, gwarantuje

wypłatę świadczeń osobom niepracującym (emerytom),
które nie mogą już samodzielnie zapewnić sobie środków do
życia.

• W Polsce ze względu na przeprowadzoną reformę systemu

emerytalnego rozróżniamy dwa okresy: przed 1998r i po.

Polski system emerytalny

Stary system emerytalny

Nowy system emerytalnym

Reforma

systemu

emerytalnego

1998r

• Do końca 1998 roku w Polsce funkcjonował wyłącznie

system repartycyjny, czyli oparty na umowie pokoleniowej.

W systemie tym pracownicy wpłacali część zarobionych

pieniędzy do wspólnej kasy, z której na bieżąco wypłacane

są świadczenia (emerytury) osobom już niepracującym.

• Podstawą systemu był Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

• Stary system nie zachęcał do płacenia wysokich składek -

przede wszystkim dlatego, że wysokość emerytury miała

raczej niewielki związek z wpłacanymi wcześniej

pieniędzmi.

• Wraz z postępującym procesem starzenia się społeczeństwa

system ten stawał się coraz mniej wydolny.

System emerytalny w Polsce przed 1998r

ZUS

ZUS

Pracodawca

Emeryt

składki

emerytur
a

• Stary system emerytalny, oparty na ZUS, okazał się mało

wydolny. Zawiniły tu przede wszystkim:

– niski wiek emerytalny,
– mało ostre kryteria przyznawania rent inwalidzkich
– szerokie uprawnienia dla różnych branż i grup

zawodowych.

• W 1998 r rząd przeprowadził reformę systemu emerytalnego

i w dniu 13.10.1998 r została uchwalona „Ustawa o systemie
ubezpieczeń społecznych”.

• Wprowadziła ona nowy system odkładania środków na

emeryturę na tzw. indywidualne konta emerytalne w ramach
I, II i III filaru.

• Jednocześnie zmiana dotyczyła również sposobu naliczania i

wypłaty przyszłych emerytur z trzech filarów.

Reforma systemu emerytalnego z 1998r

• Wprowadzony w styczniu 1999 roku nowy system

emerytalny opiera się na trzech filarach. Pierwszy filar to
zreformowany ZUS, drugi stanowią otwarte fundusze
emerytalne, a trzeci dobrowolne ubezpieczenie dodatkowe.

• I filar - powszechny i obowiązkowy, oparty na systemie

repartycyjnym.

• II filar - powszechny i obowiązkowy, oparty na systemie

kapitałowym zarządzanym przez Powszechne Towarzystwa
Emerytalne.

• III filar - dodatkowy, stanowiące uzupełnienie

obowiązkowych filarów w ramach Pracowniczy Programów
Emerytalnych i Indywidualnych Kont Emerytalnych.

System emerytalny w Polsce po 1998r

W nowym systemie staż pracy jest nieistotny, wymagana jest
natomiast odpowiednia wysokość kapitału zgromadzonego na
indywidualnym koncie ubezpieczonego.

ZUS

emerytura w
ramach
zreformowanego,
obligatoryjnego
systemu

OFE

emerytura w
ramach
obligatoryjnych
Otwartych
Funduszy
Emerytalnych.

PPE i IKE

dodatkowe emerytury
w ramach:
Pracownicze
Programy
Emerytalne,
Indywidualne Konta
Emerytalne,

Mutli PIN

inne dodatkowe nie
obowiązkowe formy
oszczędzania na
emeryturę …

Filary Polskiego systemy emerytalnego

• Ubezpieczenie w ramach I filaru jest powszechne i

obowiązkowe, oparte - tak jak poprzednio - na systemie
repartycyjnym, to jest umowie pokoleniowej

Schemat działa I filaru

Pracodawca odprowadza do ZUS co miesiąc, składkę na
ubezpieczenia emerytalne (ZUS + OFE) w wysokości 19,52%
pensji brutto

ZUS

ZUS

Pracodawca

Emeryt

Składk

a

12,22%

emerytur
a

• W ramach II filaru nasze pieniądze są zarządzane przez

Powszechne Towarzystwa Emerytalne. I to ubezpieczenie
jest powszechne i obowiązkowe, opiera się jednak na
systemie kapitałowym.

• Pracodawca odprowadza do ZUS co miesiąc, składkę na

ubezpieczenia emerytalne (ZUS + OFE) w wysokości 19,52%
pensji brutto. W ZUS-ie zostaje 12,22% a na OFE
przekazywane jest 7,3% pensji brutto

Schemat działa II filaru

ZUS

ZUS

Pracodawca

Emeryt

Składk

a

7,3%

emerytur
a

PTE

PTE

ZUS

przelewa

składki

ZUS

przelewa

składki

AEGON Powszechne Towarzystwo

Emerytalne

zarządza Funduszem - inwestuje i

pomnaża składki

AEGON Powszechne Towarzystwo

Emerytalne

zarządza Funduszem - inwestuje i

pomnaża składki

AEGON Otwarty Fundusz Emerytalny

suma składek i dane osób uczestniczących

w danym Funduszu, zapisanych na

indywidualnych rachunkach

AEGON Otwarty Fundusz Emerytalny

suma składek i dane osób uczestniczących

w danym Funduszu, zapisanych na

indywidualnych rachunkach

Zakład emerytalny

wypłaca emeryturę wykupioną

za pomnożone składki

Zakład emerytalny

wypłaca emeryturę wykupioną

za pomnożone składki

Bank

Depozytariusz

Bank Pekao S.A.

przechowuje

aktywa Funduszu

Bank

Depozytariusz

Bank Pekao S.A.

przechowuje

aktywa Funduszu

Emerytura

Emerytura

Schemat działa II filaru na przykładzie AEGON PTE

Agent Transferowy

Pekao Financial Services

Sp. z o.o.

rejestr członków i ich składek,

wysyłka korespondencji,

wprowadzanie, administracja i

przechowywanie danych.

Agent Transferowy

Pekao Financial Services

Sp. z o.o.

rejestr członków i ich składek,

wysyłka korespondencji,

wprowadzanie, administracja i

przechowywanie danych.

Składki do ZUS za pracownika płaci zakład pracy, co miesiąc.
Następnie po 14 dniach ZUS ma obowiązek przesłać składkę
emerytalną do wskazanego OFE przez członka.

Praca

ZUS

ZUS

AEGON OFE

Składka emerytalna na OFE

W funduszu emerytalnym składki są co miesiąc

księgowane i pomnażane o wypracowane zyski.

• III filar to ubezpieczenie dodatkowe, stanowiące

uzupełnienie obowiązkowych filarów. W ramach tego filaru
można wykupić dodatkowe ubezpieczenie w PPE i IKE, które
w przyszłości uzupełni wypłacaną emeryturę.

• Na Pracowniczy Program Emerytalny, pracownik może

przekazać max. 450% przeciętnego wynagrodzenia = 14
368,5 zł

• Na Indywidualne Konto Emerytalne, pracownik może

przekazać max. 300% przeciętnego wynagrodzenia = 9 579
zł

Schemat działa III filaru

PPE

PPE

Pracownik

Emeryt

składki

emerytur
a

IKE

IKE

Pracownik

Emeryt

składki

emerytur
a

Schemat działania „nienazwany IV filar”

• IV filar - czyli własne, dobrowolne, nie limitowane, prywatne

inwestycje poza oficjalnymi III filarami, które powstały z
uwagi na niewystarczające zabezpieczenie na przyszłą
emeryturę

• Przegląd programów dobrowolnych:

– Ubezpieczenia np.: Multi PIN AEGON 2008
– Banki np.: lokaty
– Inwestycje np.: TFI, nieruchomości, antyki, złoto, itp…

np.: Multi PIN AEGON

np.: Multi PIN AEGON

Pracownik

Emeryt

składka

wypłata

Polski systemu emerytalnego

Zalety:
• Nowoczesny charakter
• 7,3% (czyli 40% łącznej składki emerytalnej)

składki w systemie kapitałowym

Wady:
• Duże rygory inwestycyjne (które jednak stanowią

zabezpieczenie w przypadku bessy kryzysu)

• Brak wyboru sposobu inwestycji
• Brak zachęt podatkowych

Local knowledge. Global power.

1. W którym roku wprowadzono reformę

emerytalną ?

2. Ile jest filarów emerytalnych?
3. Jaki procent pensji odprowadzany jest na I

filar?