ZESPOŁY ABERRACJI
CHROMOSOMÓW
PŁCIOWYCH
Aleksandra Kicińska
Agnieszka Pawlak
Marta Raciborska
Grupa 3
• Zespół Klinefeltera
• Mężczyźni z kariotypem
46,XX
• Zespół mężczyzny 47,XYY
• Zespół Turnera
• Zespół nadkobiety 47,XXX
ZESPÓŁ KLINEFELTERA
• Zespół Klinefeltera w większości przypadków spowodowany jest
obecnością dodatkowego chromosomu X, rzadziej aberracje
chromosomalne wywołujące fenotyp zespołu mają postać innych
aberracji liczbowych (dwa, trzy, cztery dodatkowe chromosomy
płci) albo aberracjami strukturalnymi. Możliwe kariotypy są
następujące:
• 47,XXY - większość (80%) przypadków
• 48,XXXY
• 48,XXYY
• 49,XXXXY
• 46,XY/47,XYY (mozaicyzm)- około 15%
• 46,XY i aberracje strukturalne.
• Przyczyną nieprawidłowej liczby chromosomów X w komórce jest
nondysjunkcja, zachodząca albo w pierwszym bądź drugim
podziale mejotycznym w gametogenezie, albo w podziale
mitotycznym rozwijającej się zygoty
• Zespół XXY jako jedyna aberracja chromosomowa w dużej
części (około 50%) jest spowodowany nondysjunkcją w
pierwszym podziale mejotycznym gamety męskiej.
PAN KLINEFELTER
Zespół nazwę zawdzięcza
Harry'emu Flitchowi
Klinefelterowi (1912-1990),
który opisał 9 przypadków
pacjentów z dysgenezją
gonad
Chromosomalne
podłoże zespołu
odkryli Patricia A.
Jacobs i J.A.
Strong z Western
General Hospital
w Edynburgu w
1959 roku u 24-
letniego
mężczyzny; było
to pierwsze
doniesienie o
aneuploidii u
człowieka.
Częstość urodzeń 1:1000
Objawy u pacjentów z kariotypem 47,XXY
wysoki wzrost (powyżej 180cm)
Twarz o słabym zaroście,chłopięcy wygląd
Linia włosów na czole pólkolista bez łysienia
skroniowego
Wydłużone kończyny
Kobieca sylwetka-wąskie barki, szerokie biodra
Ginekomastia (może być jednostronna)
Skąpe owłosienie łonowe i pachowe,typ żenski
Brak zębów ósmych
Nieznaczne upośledzenie umysłowe(niższe IQ)
Małe prącie
Słabo rozwinięta moszna
Bardzo małe jądra
Zeszkliwienie i zwłóknienie kanalików
nasiennych
Pierwotna bezpłodność
Stopniowy zanik potencji
Zmiany radiologiczne w obrębie czaszki
Zeszkliwienie i zwłóknienie kanalików nasiennychw
gonadach nie zachodzi spermatogeneza, czego
konsekwencją jest azoospermia i niepłodność,
dotycząca blisko 100% pacjentów z zespołem
Klinefeltera; objętość ejakulatu jest prawidłowa.
Kariotyp 46,XY/47,XXY
• Kariotyp mozaikowaty-cechy mniej
nasilone niż w XXY
• Wzrost prawidłowy
• Zarost na twarzy, typ męski owłosienia
• Łysienie skroniowe
• W początkowym okresie dojrzałości
płodność, postępowy zanik jąder,
prowadzący do bezpłodności
48,XXYY i 48,XXXY
Objawy i przebieg u pacjentów z większą liczbą chromosomów
X są dużo cięższe niż w klasycznym zespole Klinefeltera.
Wszystki cechy zespołu Klinefeltera oraz:
hiperteloryzm oczny
płaską nasadę nosa
synostozę promieniowo-łokciową
klinodaktylię V palca
• Wszyscy pacjenci z większą niż jeden dodatkową liczbą
chromosomów X prezentują umiarkowane do ciężkiego
upośledzenie umysłowe:
obliczono, że każdy dodatkowy
chromosom X wiąże się z obniżeniem IQ o przeciętnie 15-16
punktów
X= -15 IQ
Kariotyp
49,XXXXY(Fraccaro)
płaską nasadę nosa,
mongoidalne ustawienie szpar
powiekowych),
mogą urodzić się z rozszczepem
podniebienia i języczka,
nierzadkie są wady wrodzone
serca (najczęściej przetrwały
przewód Botalla),
synostoza promieniowo-
łokciowa,
stopa wydrążona (pes cavus),
kolana koślawe (genu valgum),
hipotonia i wiotkość w stawach.
Kariotyp
49,XXXXY(Fraccaro)
INNE KARIOTYPY
• 46,XX- MĘŻCZYZNA????????
1:20 000 urodzeń, brak
chromosomuY(translokacja Y, utrataY,
mutacja genu związanego z różnicowaniem
płciowym), cechy podobne do Klinefeltera
• 47, XYY-NADMĘŻCZYZNA
1:1000 urodzeń, wysoki wzrost (powyżej
190cm),powikłania po trądziku,nadmierna
agresywność, płodni.
ZESPÓŁ TURNERA
•izochromosom długiego ramienia chromosomu X (i(Xq)) 5-13%
•chromosom pierścieniowy (kolisty, ring-chromosome, r(X)) ok.1%
•mozaicyzm, czyli obecność więcej niż dwóch linii komórkowych u
jednej osoby, najczęściej 45,X/46,XX i 45,X/46,XY.
•zmiany strukturalne
X
•monosomia
chromosomu X
(45,X albo 45,XO)
60%
•częściowa lub
całkowita delecja
krótkiego ramienia
chromosomu X
(delXp) 2%
•całkowita delecja
długiego ramienia
chromosomu X
(delXq) 2%
Częstość urodzeń
1:3000
5 GRUP OBJAWÓW
1.
Zaburzenia wzrastania
2.
Specyficzny fenotyp
morfologiczny
3.
Rózne wady narządów
wewnętrznych
4.
Pierwotna
niewydolność jajników
5.
Specyficzny fenotyp
rozwoju i zachowania
ZABURZENIA
WZRASTANIA
•Waga i wzrost przy
urodzeniu niskie
•Brak skoku
pokwitaniowego
•Niski wzrost w wieku
dorosłym
•U 45,X przyczyną tego
jest monosomia
segmentów terminalnych
Xp
SPECYFICZNY FENOTYP
MORFOLOGICZNY
• Obrzęki limfatyczne
grzbietu rąk i stóp
• Wysoki czoło,
szeroka nasada
nosa,szerokie
szpary powiekowe,
hiperteloryzm,zmar
szczka nakątna
• Krótka szyja,
płetwistość szyi
„szyja sfinksa”
CZY WIESZ ŻE...
Niski wzrost( 143-155cm)
Krępa budowa,brak talii
Skłonność do nadwagi
Koślawość łokci
Klatka piersiowa
szeroka,uwypulona na boki
Małe brodawki sutkowe,
blade i szeroko rozstawione
Zmiany barwnikowe na
skórze szyi i klatki
Zewnętrzne narządy
płciowe niedorozwinięte
bez hiperpigmentacji
Skąpe owłosienie łonowe i
pachowe
Wczesne występowanie
zmarszczek
WADY NARZĄDÓW
WEWNĘTRZNYCH
Nie występują u każdej
kobiety z zespołem Turnera
20% posiada wady
ukł.krążenia (zwężenie łuku
aorty, ubytki w przegrodach)
Skrócenie IV k.śródręcza
(objaw Archibalda)
Wypustki kostne na
kłykciach piszczeli (objaw
Kosowicza)
Wczesna osteoporoza
Wady zgryzu, hipoplastyczne
siekacze, gotyckie
podniebienie,szeroka
żuchwa
Wady nerek
PIERWOTNA
NIEWYDOLNOŚC JAJNIKÓW
• Spowodowana jest hipoplazją
jajników.
• Powoduje zaburzenie dojrzewania
płciowego.
• Mała spłaszczona macica
• brak miesiączki
• mała pochwa
• Bezpłodność
ROZWÓJ I ZACHOWANIE
• Trudności w uczeniu się,
dyslekcja
• Brak koordynacji
wzrokowo-ruchowej
• Trudności w matematyce
• IQ w normie
• Normalne życie
zawodowe i rodzinne
NADSAMICA 47,XXX
• Nondysjunkcja mejozy I lub II u
kobiety, II u mężczyzny
• Wzrost i budowa prawidłow
acechy
nasilone, III-rzędowe
• 20%-lekkie upośledzenie umys
łow
e
• Wcześniejsza menopauza
• Zaburzenia miesiączkowania
• 75%płodna
• Wada ta jest silnie związana z
wiekiem matki, im większy wiek
matki, tym większe
prawdopodobieństwo triso
mi
i XXX
u córki. Występuje z częstością
1/1000 urodzeń (szacuje się, że
0,1% populacji kobiet ma ten
zespół)