Rozwój emocjonalny-
okres
przekory
Okres przekory u dzieci jest
dużym obciążeniem dla
większości rodziców i ciężkim
egzaminem dla ich zdolności
wychowawczych.
dorosłymi
W 3 roku życia dziecko potrafi żywo reagować na
konflikty zachodzące między jego rodzicami,
rodzeństwem i w najbliższym otoczeniu. To z tego
właśnie okresu wywodzą się często zakłócenia
równowagi emocjonalnej czy zaburzenia o
charakterze lękowym. Pod koniec 3 roku życia
dziecko zdaje sobie sprawę z możliwości własnych
oddziaływań na dorosłych i chętnie z niej korzysta
jednocześnie staje się ono coraz bardziej wrażliwe
na sytuacje społeczne, dlatego tak bardzo ważne
w tym okresie są:
• kontakty z dorosłymi i rówieśnikami,
• zaspokojenie potrzeb biologicznych i
psychicznych,
• uregulowany, uporządkowany tryb życia.
NIEE…
• Każde dziecko przechodzi przez fazę buntu i przekory. W
zależności od temperamentu dziecka, jego ogólnej kondycji
psychofizycznej, oddziaływań środowiska, form okazywania
emocji obserwowanych u osób z bliskiego otoczenia – okres
ten może przebiegać bardziej lub mniej burzliwie.
• Pod koniec pierwszego roku życia dziecko poznaje
znaczenie słowa „NIE”. Często jest to pierwszy wyraz ,
którego używa w sposób świadomy.
• Stopniowo częstotliwość używania tego słowa wzrasta
(zwłaszcza między 2 a 3 rokiem życia), dziecko
wchodzi w okres przekory.
Jest to bardzo ważny okres z punktu widzenia
kształtowania się własnej tożsamości. Dziecko staje
się odrębną osobą, która ma własne zdanie i wpływ
na otocznie. Maluch odkrywa, że jest kimś
odrębnym (a własną odrębność najłatwiej
zaakcentować przeciwstawiając się otoczeniu).
Dziecko odkrywając swój wpływ na otoczenie
jednocześnie testuje granice do których może się
posunąć. Trzeba pamiętać, że dziecko mimo
pozornej chęci decydowania o wszystkim jest nadal
bardzo bezradne.
Jak sobie poradzić z małym
buntownikiem?
• bunt rozwojowy nie jest skierowany personalnie przeciwko Tobie,
dziecko nie robi Ci na złość
• stwarzaj dziecku sytuacje wyboru, ale w granicach wytyczonych
przez Ciebie
• unikaj pytań otwartych, gdy chcesz czegoś od dziecka (zamiast
pytania „czy zjesz śniadanie?” spytaj „chcesz kanapkę czy serek?”-
na takie trudniej odpowiedzieć „nie”)
• określ jasno zasady, które chcesz, by były przestrzegane (jeśli
dziecko nie wie jakie są reguły, to ciągle musi ja sprawdzać), unikaj
nadmiaru zakazów (zacznij od tych, które dotyczą bezpieczeństwa),
nie zakazuj dla zasady
• bądź konsekwentny (tylko wtedy dziecko może zrozumieć o co Ci
chodzi), zwracaj uwagę na moment dawania polecenia
• w sytuacji histerii nie tłumacz niczego dziecku, ono i tak wtedy Cie
nie słucha, poczekaj aż się uspokoi
• jeśli reakcje buntu, histerii pojawiają się przy pewnych powtarzalnych
sytuacjach, to spróbuj te negatywne reakcje wyprzedzić modyfikując
sytuację, zobacz, dlaczego dziecku tak bardzo na czymś zależy lub
czemu tak mocno się przed czymś broni.