1
Miażdżyca
naczyń
Zator tętnicy. Zakrzep tętnicy. Żylaki.
Zapalenie żył.
Jacek
Sierzputowski
2
Przekrój poprzeczny przez
ścianę naczynia krwionośnego
Warstwa
zewnętrz
na
(tkanka
łączna)
Warstwa
środkowa
(mięśnie
gładkie)
Warstwa
wewnętrz
na
(śródbłonek)
SCHEMAT
3
Patogeneza
1. W błonie wewnętrznej dochodzi
do ogniskowego gromadzenia
się lipidów, włókien
kolagenowych,
mukopolisacharydów, wapnia.
4
Patogeneza
2. W błonie wewnętrznej występuje
wzrost włókien łącznotkankowych
jako wyraz odczynu tkankowego
na drażnienie złogami
cholesterolu. Błona wewnętrzna
staje się grubsza i bardziej zbita.
5
3. Następuje rozpad ognisk
cholesterolowych z tworzeniem się
kaszowatych mas tłuszczowych. Na
powierzchni błony wewnętrznej
tworzą się owrzodzenia i blaszki
miażdżycowe.
Patogeneza
6
Patogeneza
7
Czynniki etiologiczne
Wewnątrzustrojowe:
1. Czynniki dziedziczne.
2. Wiek.
3. Płeć.
4. Czynność hormonalna.
5. Zaburzenia układu nerwowego.
6. Zaburzenia krzepnięcia.
7. Cukrzyca.
8. Nadciśnienie tętnicze.
8
Czynniki etiologiczne
Zewnątrzustrojowe:
1. Otyłość.
2. Dieta wysokoenergetyczna.
3. Używki (głównie tytoń).
4. Brak wysiłku fizycznego.
5. Odpowiedzialna i nerwowa praca.
9
10
Lipidogram
• Oznaczenie LIPIDOGRAMU w
surowicy należy do standardowych
badań chorych, szczególnie :
- dziedzicznie obciążonych miażdżycą i jej
powikłaniami.
- cukrzycą.
- nadciśnieniem tętniczym.
Badanie wykonuje się po 12-
14 godzinnym głodzeniu.
11
• Stężenie cholesterolu całkowitego
<5,17 mmol/l
• Stężenie cholesterolu frakcji LDL
<3,36 mmol/l
• Stężenie cholesterolu frakcji HDL
>1 mmol/l
• Stężenie triglicerydów
<1,71 mmol/l
Lipidogram
12
ZATOR
TĘTNICY
13
Zator tętnicy
• Zator tętnicy
Nagłe zamknięcie światła naczynia skrzepliną
oderwaną od zakrzepu
(mięsień sercowy, urwana
blaszka miażdżycowa).
• Zakrzep tętnic
Nagłe zamknięcie światła tętnicy przez
przyścienny zakrzep w jej obrębie.
Różnicowanie
14
15
Patogeneza
- Wada mitralna serca.
- Migotanie przedsionków.
- Zawał mięśnia sercowego.
- Bakteryjne zapalenie wsierdzia.
- Tętniaki serca.
Zator tętnicy
W wyniku zaczopowania tętnicy,
dochodzi do nagłego
niedokrwienia obszaru przez nią
ukrwionego.
16
Obraz kliniczny
-nagły, silny ból w kończynie.
-skóra kończyny jest blada i zimna.
-wyraźne odgraniczenie ukrwionej części.
-zaburzenia czucia.
-zaburzenia ruchowe.
-zniesienie odruchów.
-brak tętna na tętnicach obwodowych.
-zapadnięte żyły powierzchowne.
Zator tętnicy
Zatory najczęściej
umiejscowione są w okolicach
rozgałęzienia dużej tętnicy.
Złe zdjęcia zmiennić!!
17
18
Postępowanie ratownicze.
Leczenie.
• 100 mg heparyny i.v.
• Analgezja.
• Kończyna opuszczona ku dołowi!
• Nie ogrzewać.
• Nie masować.
• Nie unieruchamiać.
• Leczenie chirurgiczne – embolektomia
z wykorzystaniem cewnika Fogarty’ego
Zator tętnicy
Kwestionowane podawanie
leków rozszerzających
naczynia
Zdjęcie
cewnika
19
Leczenie
• Leczenie zachowawcze
Wskazaniem są głównie zatory tętnic goleni i
przedramienia.
Postępowanie polega na podawaniu:
-heparyny
-streptokinazy
-dekstranu
Zator tętnicy
i.v.
20
Choroby żył
Żylaki
Zakrzepowe zapalenie żył.
21
Nierównomierne
organiczne rozszerzenia
żył.
Żylaki
22
Zakrzepowe zapalenie żył.
Stan zapalny odcinka ściany żyły z
wytworzeniem się w tym miejscu
zakrzepu.
Wytworzenie się zakrzepu i wtórne
powstanie
stanu zapalnego.
23
Zakrzepowe zapalenie żył
Patogeneza
-zastój żylny.
-zabiegi chirurgiczne.
-poród.
-urazy.
-zakażenia.
-żylaki.
-nowotwory.
-ucisk na żyły.
-choroby krwi.
-otyłość.
-leki (glikokortykosteroidy, antykoncepcyjne)
W wyniku zapalenia żyły,
dochodzi do niedrożności
jej światła.
Zakrzep żylny może stać
się przyczyną powstania
zatorowości płucnej
24
Obraz kliniczny
• Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych
-ból w okolicy dotkniętej żyły.
-powrózkowata, twarda żyła.
-skóra zaczerwieniona, ciepła.
-obrzęk okolicznych tkanek.
Zakrzepowe zapalenie żył
zdjęcie
25
Obraz kliniczny
• Zakrzepowe zapalenie żył głębokich
-uczucie ciężkości w kończynie dotkniętej.
-kurcze mięśni.
-ból wzdłuż zmienionej zapalnie żyły.
-nadmierne ucieplenie kończyny.
-obrzęk.
-skóra miernie zasiniona.
-objawy ogólne
Zakrzepowe zapalenie żył
Uczucie ogólnego
rozbicia, zwiększenie OB.,
leukocytoza, gorączka.
Ból można wywołać
przez ucisk.
Zgięcie grzbietowe
stopy nasila ból.
Dotyczy z reguły kk
dolnych i miednicy
26
Leczenie
• Unieruchomienie kończyny.
• Okłady przeciwzapalne.
• Leki:
-butapirazol
-salicylany
-sadamin
-wyciągi z kasztanowca
• Leczenie przeciwzakrzepowe
-heparyna niefrakcjonowana lub drobnocząsteczkowa
-doustne środki przeciwzakrzepowe
-streptokinaza
-tkankowy aktywator plazminogenu
-urokinaza
Zakrzepowe zapalenie żył
W przypadku zapalenia żył
głębokich:
Wybór w zależności od
nasilenia zapalenia
27
Zapobieganie
• Wczesne uruchamianie chorych.
• Ćwiczenia ruchowe kończyn
Zakrzepowe zapalenie żył
28
Diagnostyka chorób
naczyń.
METODY NIEINWAZYJNE
• Termometria
• Oscylometria
• Pletyzmografia
• Badania izotopowe
• Badania ultradzwiękowe z zastosowaniem
techniki dopplerowskiej
METODA INWAZYJNA
• arteriografia
Tomografia komputerowa
Rezonans magnetyczny
29
Dziękuję