Zaburzenia mowy -
afazja

ZABURZENIA

PRZEKAZU

WERBALNEGO

mutyzm

afazja

psychotyczne

zaburzenia mowy

dyzartria aprozodia jąkanie
echolalia palilalia

Afazja

Afazja



Zaburzenia języka spowodowane

uszkodzeniami mózgu takie jak:

- udary mózgu, incydenty

naczyniowo-mózgowe, nowotwory

wewnątrzczaszkowe, urazy

głowy i stany zwyrodnieniowe



W 99% praworęcznych przypadków

związana z uszkodzeniami lewej

półkuli

Definicja afazji

Afazja polega na globalnym lub

wybiórczym naruszeniu umysłowej
reprezentacji struktury języka, jak
również jego procesów wykonawczych,
w postaci realizacji reguł
fonologicznych, syntaktycznych i
semantycznych w czynnościach mowy



Afazja to zaburzenie mechanizmów
programujących czynności
porozumiewania się werbalnego w
zakresie nadawania lub/i odbioru mowy,
spowodowanym uszkodzeniem mózgu,
któremu mogą towarzyszyć zaburzenia
czytania (aleksja), pisania (agrafia),
liczenia (akalkulia) czy też wykonywania
ruchów dowolnych (apraksja)

Podział afazji



Afazja motoryczna (ruchowa)

polega na

zaburzeniu czynności mówienia

przy

zachowanym rozumieniu



Afazja sensoryczna (czuciowa)

zaburzone rozumienie mowy przy

zachowanej zdolności nadawania mowy



Afazja amnestyczna –

trudności w

nazywaniu

Klasyfikacja afazji wg.
lokalizacji



afazje korowe

- afazja Broca
- afazja Wernickego
- afazja przewodzeniowa
- afazja amnestyczna
- afazja transkorowa motoryczna
- afazja transkorowa sensoryczna
- afazja całkowita

Podział afazji

Podział afazji

Afazja

płynna

niepłynn
a

Rozumienie zachowane

Rozumienie zaburzone

Rozumienie zachowane

Rozumienie zaburzone

Powtarzanie
zachowane

Powtarzanie
zaburzone

Powtarzanie
zachowane

Powtarzanie
zaburzone

Powtarzanie
zachowane

Powtarzanie
zaburzone
Powtarzanie
zachowane

Powtarzanie
zaburzone

Afazja anomiczna

Afazja
przewodzeniowa

Transkorowa afazja
czuciowa
Afazja Wernickego

Transkorowa afazja
ruchowa
Afazja Broca

Transkorowa afazja
mieszana
Afazja całkowita

Afazja

Afazja

Broca

Broca

Afazja Broca – uszkodzone

Afazja Broca – uszkodzone

ośrodki

ośrodki



Dolny zakręt
czołowy oraz
przyległe
okolice wieczka
i wyspy w
obszarze
górnego
podziału
tętnicy
środkowej
mózgu, pola 44

i 45

Brodmanna

Afazja Broca – objawy i ich

Afazja Broca – objawy i ich

podłoże

podłoże



Wieczko czołowe:

- trudności z rozpoczęciem wypowiedzi



Niższe części kory ruchowej:

- upośledzenie ruchowych czynności mowy,

- dysprozodia – zaburzenie melodii i intonacji

mowy



Połączenia okolic skroniowo-ciemieniowych z

wieczkiem:

- parafazje

- agramatyzmy - rozumienie zachowane ale

występują trudności dot. związków

gramatycznych, zaburzone powtarzanie, głośne

czytanie, pisanie

Afazja

Afazja

całkowita

całkowita

Afazja całkowita –

Afazja całkowita –

przyczyny

przyczyny



Rozległy, lewostronny udar
(niedotlenienie) obejmujący obszar
unaczynienia tętnicy środkowej mózgu,
łącznie z okolicą Broca i Wernickego,
zakrętem kątowym, wchodzący głęboko
w istotę białą

Afazja całkowita - objawy

Afazja całkowita - objawy

Uszkodzenie wszystkich funkcji językowych

:



spontanicznej zdolności przekazu

werbalnego,



rozumienia, powtarzania, nazywania,

czytania, rozumienia słowa pisanego i

pisania



brak kontaktu werbalnego

Mieszana afazja

Mieszana afazja

transkorowa

transkorowa

(zespół izolowanego

(zespół izolowanego

pola mowy)

pola mowy)

Mieszana afazja transkorowa

Mieszana afazja transkorowa

- objawy

- objawy



Powtarzanie wypowiedzi badającego
jest często jedyną formą wypowiedzi
pacjenta



W niektórych przypadkach
zachowana jest werbalizacja
niepłynna, a nawet umiejętność
nazywania

Afazja

Afazja

Wernickego

Wernickego

Afazja Wernickego –

Afazja Wernickego –

uszkodzone ośrodki

uszkodzone ośrodki



teoretycznie: 1/3 lewego zakrętu
skroniowego



tak naprawdę: także przyległe obszary
skroniowe i ciemieniowe dolne



pole 42 Brodmanna

Afazja Wernickego –

Afazja Wernickego –

objawy

objawy



Płynna, parafatyczna mowa z

ograniczonym rozumieniem

,

powtarzaniem i nazywaniem



Afazja żargonowa

- mowa pacjenta to

barwny, często

pozbawiony sensu

słowotok

, którego pacjent

nie jest

świadomy



Parafazje semantyczne i neologizmy

w mowie spontanicznej



Często utrudnione pisanie i czytanie

Transkorowa

Transkorowa

afazja

afazja

czuciowa

czuciowa

Transkorowa afazja czuciowa

Transkorowa afazja czuciowa

– uszkodzone ośrodki

– uszkodzone ośrodki



Ogniskowe uszkodzenia obejmujące
zakręt kątowy półkuli dominującej,
tylną część zakrętu skroniowego
środkowego i drogi okołokomorowe
cieśni płata skroniowego

Transkorowa afazja czuciowa

Transkorowa afazja czuciowa

- objawy

- objawy



Takie jak w afazji Wernickego, z jedną
różnicą: zachowana jest zdolność
powtarzania



Może pojawić się w przebiegu choroby
Alzheimera



Towarzyszy jej silna aleksja, agrafia i
anomia

Afazja

Afazja

przewodzeni

przewodzeni

owa

owa

Afazja przewodzeniowa -

Afazja przewodzeniowa -

uszkodzenia

uszkodzenia



Uszkodzony jest pęczek łukowaty w
lewym wieczku okolicy ciemieniowej,
często wraz z przyległymi obszarami
pośredniczącymi w rozumieniu języka

Afazja przewodzeniowa -

Afazja przewodzeniowa -

objawy

objawy



Względnie dobrze zachowane

rozumienie mowy, ale nieproporcjonalne

upośledzenie powtarzania



Pauzy

w mowie spontanicznej



Parafazje fonemiczne, semantyczne i

neologizmy



Upośledzenie głośnego czytania, ale

zachowane czytanie ze zrozumieniem



Nieprawidłowe nazywanie i pisanie

Afazja

Afazja

anomiczna

anomiczna

Afazja anomiczna

Afazja anomiczna



Towarzyszy wszystkim rodzajom afazji, jest
też obecna w toksyczno-metabolicznych
uszkodzeniach mózgu oraz w stanach
wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego



Uszkodzenie obejmuje obszary skroniowe
przednie po lewej stronie lub obszary
bieguna skroniowego



Uszkodzenia lewego zakrętu kątowego –
zaburzenia amnestyczne

Trzy podstawowe rodzaje

Trzy podstawowe rodzaje

anomii:

anomii:

1.

Anomia tworzenia słów

- afazje niepłynne (afazja Broca,
transkorowa afazja ruchowa)

2.

Anomia selekcji słów

- afazja anomiczna

3.

Anomia semantyczna

- afazja Wernickego i transkorowa
afazja czuciowa

Afazja przy uszkodzeniu

Afazja przy uszkodzeniu

wzgórza i jąder

wzgórza i jąder

podstawy

podstawy

może wystąpić także na skutek

może wystąpić także na skutek

przerwania połączeń

przerwania połączeń

wzgórzowo-korowych

wzgórzowo-korowych

Afazja wzgórzowa –
objawy



Zaburzenie ekspresji mowy („od
siebie”)



adynamia werbalna – mowa bardzo

skąpa



parafazje semantyczne



perseweracje słów i zdań