AGENDA

• SUMY KONTROLNE
• PESEL
• NIP
• REGON
• DOWÓD OSOBISTY
• DOWÓD REJESTRACYJNY
• BANK, RACHUNEK BANKOWY, KARTA

KREDYTOWA

Rejestr publiczny cd

•

Centralny Rejestr Uprawnionych

- CRU - MSWiA

•

Ogólnopolska Ewidencja Wydanych i Utraconych
Dowodów Osobistych

– OEWiUDO - MSWiA

•

Krajowy Rejestr Urzędowy Podmiotów Gospodarki
Narodowej

-

REGON

- GUS

•

Krajowy Rejestr Urzędowy Podziału Terytorialnego
Kraju

-

TERYT

- GUS

•

Numer Identyfikacji Podatkowej

-

NIP

- MF

•

Centralny Rejestr Zastawów Skarbowych

- CRZS -

MF

•

Ogólnopolski Rejestr Zbiorów Danych Osobowych

E

-GIODO

CYFRA KONTROLNA

• Sposób na kontrole wprowadzania danych
• Na taśmach perforowanych każdy znak ASCII

jest kodowany w siedmiu bitach (ścieżkach).

• W ósmym bicie (ścieżce) kodowano fakt czy

w danym rzędzie dziurek była parzysta czy
nieparzysta liczba dziurek.

• Jeżeli była nieparzysta do dokładano dziurkę,

jeżeli była nieparzysta – to nie dawano
dziurki. Dzięki temu liczba dziurek w rzędzie
zawsze musiała być parzysta. Jak była
nieparzysta – był błąd kodowania.

• Na rysunku w środku taśmy widać też

mniejszą ścieżkę prowadzącą, ułatwiającą
przewijanie taśmy.

ALGORYTM LUHNA

• Do sprawdzania poprawności wpisania liczb (PESEL, PIN,

karty kredytowe, recepty, paszporty, dowody osobiste).

• Działa dla liczb złożonych z cyfr 0-9. Na końcu liczby

doklejana jest cyfra kontrolna określająca czy

poprzedzający ją ciąg cyfr jest wpisany poprawnie.

1. Dla każdej cyfry w liczbie określone są wagi (mnożniki).

Np. 1 dla cyfr z pozycji nieparzystych, 2 dla parzystych.

2. Każdą cyfrę liczby mnożymy przez jej wagę.
3. Jeśli w wyniku mnożenia otrzymamy liczbę dwucyfrową,

dodajemy cyfry do siebie otrzymując liczbę

jednocyfrową.

4. Dodajemy wszystkie otrzymane liczby do siebie.
5. Wykonujemy operację mod 10 na otrzymanej sumie,

pozostawiając tylko ostatnią cyfrę, będącą cyfrą

kontrolną, "doklejaną" do wyjściowej liczby.

ALGORYTM LUHNA - PRZYKŁAD

• Liczba 92480
• Wykonujemy mnożenia przez odpowiednie wagi:

– 9•2 = 18
– 2•1 = 2
– 4•2 = 8
– 8•1 = 8
– 0•2 = 0

• Cyfry liczby 18 (jako dwucyfrowej) dodajemy do

siebie otrzymując 9.

• Otrzymane liczby dodajemy do siebie:

9 + 2 + 8 + 8 + 0 =27

• Wykonujemy operację mod 10: 27 mod 10 = 7
• Cyfrę kontrolną 7 "doklejamy" do liczby otrzymując

924807.

ZASADA CYFRY KONTROLNEJ

• Sumujemy wszystkie cyfry z całego numeru i jako cyfrę

kontrolną bierzemy ostatnią cyfrę z tej sumy (resztę z
dzielenia tej sumy przez 10, tzw. operacja dzielenia modulo
10).
Ta metoda nie wykrywa czeskich błędów.

• ALGORYTM SUM KONTROLNYCH
• Sumujemy iloczyny cyfr i odpowiednich wag.
• Cyfrą kontrolną może być ostatnia cyfra otrzymanej sumy

(S mod 10) lub jej dopełnienie do 10 (10 – S mod 10). Drugi
sposób jest prostszy gdyż wtedy ostatnią cyfrą SUMY musi
być zero. Jeszcze lepiej jest stosować operację (S mod 11).

• Wagi powinny się różnić, nie być zerami, wykrywać błędne

cyfry w dowolnym miejscu numeru oraz być odporne na
czeskie błędy.

• W algorytmie Luhna dobre wagi to 1,2,5.
• W algorytmie sum kontrolnych dobre wagi to 1,3,7,9.

ALGORYTMY CYFR KONTROLNYCH

Numery

Wagi

Algorytmy

PESEL

1,3,7,9,1,3,7,9,1,3

(10-(S MOD 10)) MOD

10

REGON

8,9,2,3,4,5,6,7

(S MOD 11) MOD 10

NIP

6,5,7,2,3,4,5,6,7

MOD 11

Nr banku 7,1,3,9,7,11,3

MOD 10

Nr ISBN

10,9,8,7,6,5,4,3,2

(11-(S MOD 11)) MOD

11

Nr ISSN

8,7,6,5,4,3,2

(11-(S MOD 11)) MOD

11

Nr ISMN

3,1,3,1,3,1,3,1,3

(10-(S MOD 10)) MOD

10

Nr

EAN13

1,3,1,3,1,3,1,3,1,3,1

,3

(10-(S MOD 10)) MOD

10

Nr EAN8

3,1,3,1,3,1,3

(10-(S MOD 10)) MOD

10

Nr IACS

3,1,3,1,3,1,3,1,3,1,3 (10-(S MOD 10)) MOD

10

Paszport 7,3,1,7,3,1

MOD 10

• Modulo - reszta z dzielenia. Przykład 13 mod 6 = 1
• PESEL 11-cyfrowy identyfikator (Powszechny Elektroniczny

System Ewidencji Ludności)

• NIP 10-cyfrowy identyfikator podatkowy (Numer Identyfikacji

Podatkowej)

• REGON – 9-cyfrowy identyfikator statystyczny (Rejestr

Gospodarki Narodowej)

• Nr konta bankowego - pierwsze 8 cyfr konta bankowego

oznacza bank w którym jest założone konto.

• ISBN Międzynarodowy System Numeracji Książek

(International Standard Book Number)

• ISSN Międzynarodowy Numer Wydawnictw Ciągłych

(International Standard Serial Number)

• ISMN International Standard Music Number - numer

publikacji muzycznej. Zaczyna się literą M, po której
następuje 9 cyfr

• ISRN International Standard Technical Report Number
• EAN European Article Numbering – Europejski Kod Towarowy

PESEL

• Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności,

od 1979 r. (Ust. 10.IV 1974). Zawiera:

- numer PESEL
- nazwisko i imiona (aktualne i poprzednie)
- imiona i nazwiska rodowe rodziców
- data i miejsce urodzenia
- płeć i obywatelstwo
- adres i data zameldowania na pobyt stały
- adres zameldowania na pobyt czasowy trwający ponad 2

miesiące wraz z określeniem okresu zameldowania

- seria i numer dokumentu tożsamości (dowodu osobistego,

karty stałego lub czasowego pobytu na terytorium RP) oraz

oznaczenie organu, który go wydał

- data zgonu
- data sprzeciwu przeciwko udostępnianiu danych osobowych
• Nadaje minister ds. administracji publicznej za

pośrednictwem urzędu gminy właściwej ze względu na

miejsce zamieszkania

NUMER PESEL

• 11-cyfrowy, stały symbol numeryczny,

jednoznacznie identyfikujący określoną osobę.

• Elementy składowe:

- data urodzenia
- liczba porządkowa

- płeć

- cyfra kontrolna

• Przykład: [440514] [0145] [8]

- cyfry [1-6] - data urodzenia [rr-mm-dd] wraz ze
stuleciem urodzenia w ramach numeru miesiąca
- cyfry [7-10] - numer serii z oznaczeniem płci

- cyfra [10] - płeć

- cyfra [11] - cyfra kontrolna

DATA URODZENIA W PESELU

• Dwie ostatnie cyfry roku, miesiąc i dzień.
• Dla odróżnienia poszczególnych stuleci przyjęto

następującą metodę kodowania:
- dla osób urodzonych w latach 1900 do 1999 -
miesiąc zapisywany jest w sposób naturalny
- dla osób urodzonych w innych latach niż
1900 - 1999 do numeru miesiąca dodaje się:

–

dla lat 1800-1899 - 80

–

dla lat 2000-2099 - 20

–

dla lat 2100-2199 - 40

–

dla lat 2200-2299 - 60

• [022714 to 14 lipca 2002] [020714 to 14 lipca

1902]

Miesią

c

Stulecie

1800 -

99

1900 -

99

2000 -

99

2100 -

99

2200 -

99

Stycze

ń

81

01

21

41

61

Luty

82

02

22

42

62

Marzec

83

03

23

43

63

Kwieci

eń

84

04

24

44

64

Maj

85

05

25

45

65

Czerwi

ec

86

06

26

46

66

Lipiec

87

07

27

47

67

Sierpie

ń

88

08

28

48

68

Wrzesi

eń

89

09

29

49

69

Paździe

r.

90

10

30

50

70

Listopa

d

91

11

31

51

71

Grudzi

eń

92

12

32

52

72

INNE ELEMENTY PESELA

• Płeć – 10 cyfra numeru

- cyfry parzyste 0, 2, 4, 6, 8 – kobieta
- cyfry nieparzyste 1, 3, 5, 7, 9 – mężczyzna

• Cyfra kontrolna – 11 cyfra numeru
• Nadawanie - kolejne cyfry od 1 do 10 mnoży się przez:

1,3,7,9,1,3,7,9,1,3, tworzy sumę iloczynów S i wylicza:
C.K.=(10 – (S MOD 10)) MOD 10
C.K.=(10 – (102 MOD 10) MOD 10 = (10-2) MOD 10 = 8

• Weryfikacja - kolejne cyfry od 1 do 11 mnoży się przez:

1,3,7,9,1,3,7,9,1,3,1 i tworzy sumę iloczynów
- Jeżeli ostatnia cyfra tej sumy wynosi zero to PESEL jest
poprawny. 102+8 = 110 MOD 10 = 0
- Nie jest wykrywany błąd gdy zamienimy rok z dniem
(zamiast rr-mm-dd jest dd-mm-rr)

WAGI

PESEL A

PESEL

B

ILOCZ. A ILOCZ. B  

1

4

1

4

1

r

3

4

4

12

12

r

7

0

0

0

0

m

9

5

5

45

45

m

1

1

4

1

4

d

3

4

4

12

12

d

7

0

0

0

0

 

9

1

1

9

9

 

1

4

4

4

4

 

3

5

5

15

15

Płeć

1

8

8

8

8

S.kon
tr

 

 

SUMA1

1

110

110

 

 

 

SUMA1

0

102

102

 

bool czy_pesel(long long pesel)
{
long long suma=(pesel%10) * 1;
pesel/=10; //odcinamy jedenastą cyfre
for(int i=0, mnoznik; i<10; ++i)
{
switch(i%4)
{
case 0: mnoznik=3; break;
case 1: mnoznik=1; break;
case 2: mnoznik=9; break;
case 3: mnoznik=7; break;
}
suma+=mnoznik * (pesel%10); //mnozymy ostatnia cyfre

przez odp. mnoznik
pesel/=10; // odcinamy ostatnia cyfre
}
return ( suma%10 == 0)? true : false;
}

PROGRAM WALIDACYJNY
PESELA W JĘZYKU C++

INTERPRETACJE

• Większa liczba urodzeń w szpitalach i pod opieką

lekarza, który wystawia zaświadczenie o urodzeniu,
które było podstawą do wystawienia świadectwa
urodzenia.

• Natomiast przed wojną, szczególnie na wsi, urząd

wystawiał metrykę urodzenia na podstawie
oświadczenia rodzica. Tak więc rodzice mogli
decydować o metrykalnej dacie urodzenia swoich
dzieci.

• Gdy rodzice mogą decydować o dacie meldunku w

odpowiednim Urzędzie lub Parafii to wybierają datę
styczniową, bo w ten sposób dzieci później pójdą do
szkoły a potem do wojska, a panie są młodsze o rok.

• W szpitalach steruje się datami urodzin dzieci w

sposób farmakologiczny.

NIP

• Numer Identyfikacji Podatkowej (NIP) —

dziesięciocyfrowy kod, służący do identyfikacji
podmiotów płacących podatki w Polsce, nadawany
przez urzędy skarbowe.

• Trzy pierwsze cyfry numeru NIP oznaczają kod

Urzędu Skarbowego, który wystawił dany numer.

• W kodzie tym występują cyfry od 1 do 9

(przeważnie nie występuje cyfra 0). Kod urzędu
skarbowego może zawierać cyfrę 0.

• Np. numer NIP 106-00-00-062 jest prawidłowym

numerem NIP (w 2004 roku dla kilku urzędów
skarbowych uczyniono wyjątek od reguły) a w tym
przypadku kod 106 oznacza Małopolski Urząd
Skarbowy w Krakowie.

NIP

• Dziesiąta cyfra numeru NIP jest cyfrą kontrolną

obliczaną wg algorytmu:

1. Pomnożyć każdą z pierwszych dziewięciu cyfr

odpowiednio przez wagi
6, 5, 7, 2, 3, 4, 5, 6, 7,

2. Zsumować wyniki mnożenia,
3. Otrzymaną liczbę podzielić modulo 11,
4.

Otrzymaną liczbę podzielić modulo 10.

• Tzw. VAT europejski dla polskich podmiotów

gospodarczych to po prostu numer NIP poprzedzony
literami PL

.

NIP - CYFRA KONTROLNA

Przykład: NIP 123-456-32-18

CK Suma MOD1

1

MOD1

0

NIP 1 2 3 4 5 6 3 2 1

wag

i

6 5 7 2 3 4 5 6 7

1.

6

1
0

2
1 8

1
5

2
4

1
5

1
2 7

2.

118

3.

8

4.

8

8

REGON

•

Rejestr Gospodarki Narodowej. 9-cyfrowy numer
identyfikacyjny krajowego rejestru urzędowego
podmiotów gospodarki narodowej, prowadzony przez GUS

•

Początkowo był to numer 7-cyfrowy, nadawany centralnie

•

REGON 9-cyfrowy. Pod koniec lat 90. dodano istniejącym
numerom na początku dwa zera, a dla nowych 2 cyfry
oznaczały województwo, 6 cyfr – to numer seryjny
oraz 1 cyfra kontrolna.

•

Prefiks 00 – dawne numery, 01,03,…97 – nr woj.<1999 r.,
02,04,..,32 – nr woj.>1999 r., 34,36,…,98 - ostatnio

•

REGON 14-cyfrowy dla jednostek lokalnych, które mają
swoje siedziby w różnych województwach. Pierwszych 9
cyfr dotyczy jednostki macierzystej.

•

Wg „pakietu Kluski” REGON ma być zlikwidowany

CYFRA KONTROLNA REGONU

• Wagi: 2,3,4,5,6,7 - REGON 7-cyfrowy
• Wagi: 8,9,2,3,4,5,6,7 – REGON 9-cyfrowy
• Wagi: 2,4,8,5,0,9,7,3,6,1,2,4,8 – REGON 14-cyfrowy

• w

i

– waga i-tej cyfry, c

i

– i-ta cyfra numeru,

k - ilość cyfr (7,9,14).

• Jeżeli wynik wynosi 10 to C.K.=0
• REGON [12345678]
• C.K.=1*8+2*9 +3*2+4*3+5*4+6*5+7*6+8*7=192

mod 11= 5

• Cały REGON [123456785]

11

mod

.

.

1







k

i

i

i

c

w

K

C

STANDARD MRTD

• Standardy MRTD są zapisane na

ICAO Document

9303

. Part 1 Machine Readable Passports (MRPs) -

paszport do odczytu maszynowego.

• ICAO -

International Civil Aviation Organization

.

• Te standardy zostały zaakceptowane przez

International Standards Organization

jako

ISO/IEC 7501-1:1997

,

ISO/IEC 7501-2:1997

, i

ISO/IEC 7501-03:1997

.

• Dokument MRTD ma na dole obszar czytania

maszynowego (Machine Readable Zone - MRZ). Ten

obszar to kilka linijek tekstu zapisanego czcionką

OCR-B, rozmiar 1 co odpowiada wielkości około 14

punktów. Szczegóły tej czcionki są na stronie

ISO Standard 1073-2:1976

. Położenie MRZ na stronie

dokumentu, rodzaj papieru itp szczegóły są w

dokumencie ICAO 9303 i

ISO 1831:1980

.

NORMA ISO/IEC

• Norma ISO/IEC 7501-1:1997 została zaakceptowana

i jest stosowana przez wiele krajów.

• ICAO opracowała standardy dla dokumentów

podróży czytanych maszynowo (Machine Readable
Travel Documents - MRTD), w tym paszportów i wiz.
Takie dokumenty umożliwiają automatyczne
skanowanie dokumentu. W przypadku konieczności
sprawdzenia dużej liczby pasażerów czytanie
skanerem dokumentu i komputerowe rozpoznanie
pisma (OCR) jest szybkie i dużo mniej omylne niż
ręczne wprowadzanie do komputera przez
pogranicznika.

DOWÓD OSOBISTY

• Nowy wzór dowodu osobistego obowiązuje od 1

stycznia 2001 roku. Dokument ma postać
wielowarstwowej karty poliwęglanowej o wymiarach
86 x 54 mm, zawierającej podstawowe informacje o
jej posiadaczu, dacie wydania, organie wydającym i
terminie ważności. Dane zapisane są zarówno w
sposób jawny, jak i zakodowany.

OBSZAR MRZ W DOWODZIE

• W pasku do odczytu maszynowego są trzy linie.

Każda linia ma długość 30 znaków. Nie ma w nich
pustych miejsc (spacji); tam gdzie spacja jest
potrzebna używa się znaku wypełniającego < (znak
mniejszości).

• I

tiii#########C

???????????????

YYMMDDCs

yymmddCbbbpppppppppppX

nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn

• I<POLABA1234568<<<<<<<<<<<<<<<

8001232F1201239POL<<<<<<<<<<<8
CURUS<BACHLEDA<<ANNA<MARIA<<<<

1 LINIA OBSZARU MRZ

•

Itiii#########C

???????????????

• I<POLABA1234568<<<<<<<<<<<<<<<
• I - dowód osobisty (ID card)

Pierwsza litera "P" oznacza paszport, "I" - dowód
osobisty lub jego odpowiednik, "DR" - w Polsce oznacza
dowód rejestracyjny samochodu.

• t - typ dokumentu
• Drugi znak może określać typ dokumentu - jeśli nie ma

to stosuje się znak <. Np. w Polsce wydaje się paszporty
zwykłe, dyplomatyczne, służbowe MSZ i tymczasowe. W
zwykłym polskim paszporcie pole to nie jest użyte.

• iii - państwo lub organizacja wydająca
• Trzyznakowy skrót nazwy państwa wydającego

dokument.

CYFRA KONTR. NUMERU DOWODU

•

Itiii#########C

???????????????

• I<POLABA1234568<<<<<<<<<<<<<<<

• ######### - numer dowodu

• Suma iloczynów = 178 lub 38
• Reszta z dzielenia 178 MOD 10 = 8 lub 38 MOD 10 =

8

• Litery A,B,C,…, Z mają przypisane wartości 10,11,12,

…,35 lub 0,1,2,…,25

Dane

A

B

A

1

2

3

4

5

6

8

Wartoś
ci

1
0

1
1

1
0

1

2

3

4

5

6  

Wagi

7

3

1

7

3

1

7

3

1  

Iloczyn
y

7
0

3
3

1
0

7

6

3

2
8

1
5

6

17

8

Mod 10 0

3

0

7

6

3

8

5

6

38

DODATK. C.K. NUMERU DOWODU

•

Itiii#########C

???????????????

• I<POLABA1234568<<<<<<<<<<<<<<<

• ######### - numer dowodu
• Cyfra kontrolna nie jest na końcu numeru, ale na

początku.

• Suma iloczynów = 171 lub 31
• Reszta z dzielenia 171 MOD 10 = 1 lub 31 MOD 10 =

1

Dane

A

B

A

1

2

3

4

5

6  

Wartości

10 11 10 1

2

3

4

5

6  

Wagi

7

3

1

 

7

3

1

7

3  

Iloczyny

70 33 10

 

6

3 28 15 6

17

1

Mod 10

0

3

0

 

6

3

8

5

6

31

2 LINIA OBSZARU MRZ

•

YYMMDDCsyymmddCbbbpppppppppppX

• 8001232F1201239POL<<<<<<<<<<<4

• YYMMDD - data urodzenia. Jednocyfrowe numery

miesięcy lub dni są uzupełniane cyfrą 0.

• C – cyfra kontrolna
• s – płeć właściciela dokumentu,

M dla mężczyzn, F dla kobiet, < dla płci

nieokreślonej :).

• yymmdd - data ważności dokumentu
• C – cyfra kontrolna
• bbb – narodowość/obywatelstwo

• X – końcowa cyfra kontrolna

CYFRY KONTROLNE DAT

•

YYMMDDCsyymmddCbbbpppppppppppX

• 8001232F1201239POL<<<<<<<<<<<8

Data urodzenia

Data ważności

Dane

8 0 0 1 2 3 2

1 2 0 1 2 3 9

Wartoś
ci

8 0 0 1 2 3

 

1 2 0 1 2 3

 

Wagi

7 3 1 7 3 1

 

7 3 1 7 3 1

 

Iloczyn
y

5

6

0 0 7 6 3 7

2

7 6 0 7 6 3 2

9

Mod 10

6 0 0 7 6 3 2

2

7 6 0 7 6 3 2

9

KOŃCOWA CYFRA KONTROLNA

•

Itiii#########C

???????????????

•

YYMMDDCsyymmddCbbbpppppppppppX

• I<POLABA1234568<<<<<<<<<<<<<<<

8001232F1201239POL<<<<<<<<<<<8

• Pola narodowość i płeć pomijamy, a pozostałe dane z

pierwszej i drugiej linii MRZ ustawiamy obok siebie
uwzględniając cyfry kontrolne obliczone dla pól.

• Suma 88 mod 10 = 8

Dane

A

B

A

1 2 3

4

5

6

8

8

0 0 1 2

3

2 1

2

0 1

2

3 9 8

Wartoś
ci

1
0

1
1

1
0

1 2 3

4

5

6

8

8

0 0 1 2

3

2 1

2

0 1

2

3 9  

Wagi

7

3

1

7 3 1

7

3

1

7

3

1 7 3 1

7

3 1

7

3 1

7

3 1  

Iloczyn
y

7
0

3
3

1
0

7 6 3

2
8

1
5

6

5
6

2
4

0 0 3 2

2
1

6 1

1
4

0 1

1
4

9 9  

Mod 10

0

3

0

7 6 3

8

5

6

6

4

0 0 3 2

1

6 1

4

0 1

4

9 9

8
8

3 LINIA OBSZARU MRZ

• nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn

• CURUS<BACHLEDA<<ANNA<MARIA<<<<

Nazwisko i imię

•

Nazwisko i imiona właściciela dowodu zapisane w postaci
"NAZWISKO<<PIERWSZE<IMIE<KOLEJNE<IMIONA<".

•

Tylko wielkie litery. Bez polskich znaków. Spacje lub znaki
przestankowe takie jak myślniki są zamienione na znak <.

•

Na początku jest nazwisko oddzielone dwoma znakami <<
od imion, które są oddzielone od siebie pojedynczym
znakiem <. Znak < dopełnia pole do długości 30 znaków.

•

Jeśli nazwisko jest długie to zapisuje się najważniejsze
człony. Jeśli to konieczne to imiona mogą być skracane.

•

Dodatki do nazwiska takie jak Jr, Sr, II, III itd. są kodowane
jako część nazwiska bez znaków przestankowych.

PASZPORT

•

Ptiiinnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn

#########CbbbYYMMDDCsyymmddCppppppppppppppCX

• W pasku do odczytu maszynowego są dwie linie. Każda

linia ma długość 44 znaków. Nie ma w nich pustych
miejsc (spacji); tam gdzie spacja jest potrzebna używa
się znaku wypełniającego <.

• P<POLCURUS<BACHLEDA<<ANNA<MARIA<<<<<<<<<<<<<

AB12345671POL8001232F1201239<<<<<<<<<<<<<<02

1 LINIA MRZ W PASZPORCIE

•

Ptiiinnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn

• P – pierwsza litera "P" oznacza paszport.
• t - typ paszportu - drugi znak może być przypisany

przez kraj wydający paszport do rozróżnienia typów
paszportów - jeśli nie określono to stosuje się znak <. W
Polsce wydaje się paszporty zwykłe, dyplomatyczne,
służbowe MSZ i tymczasowe. W zwykłym polskim
paszporcie pole to nie jest użyte.

• iii - państwo lub organizacja wydając - trzyznakowy

skrót nazwy państwa wydającego paszport (POL)

• nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn

- Nazwisko i imię - pole to zawiera nazwisko i imiona
właściciela paszportu zapisane w postaci
"NAZWISKO<<PIERWSZE<IMIE<KOLEJNE<IMIONA<".

2 LINIA MRZ W PASZPORCIE

•

#########CbbbYYMMDDCsyymmddCppppppppppppppCX

• ######### - numer paszportu jaki został nadany przez

kraj wystawiający. Każdy kraj może nadawać numery według

dowolnego systemu. Jeżeli numer zawiera znaki nieliterowe i

niecyfrowe to są one zastępowane znakiem <.

• W Polsce numery paszportów serii BM wydawanych od 1997

do 2001r. nie posiadały cyfry kontrolnej. Nowe paszporty serii

zaczynającej się od AA i 7 cyfr mają cyfrę kontrolną, która

obejmuje dwie litery i 6 cyfr. Współczynniki wagowe są takie

jak w numerze PESEL ale w innej kolejności.

• C - cyfra kontrolna
• Cyfry kontrolne dotyczą poprzedniego pola. Pierwsza cyfra

kontrolna dotyczy numeru paszportu, druga - daty urodzenia,

trzecia - daty ważności i czwarta numeru osobistego (PESEL).

• bbb – narodowość/obywatelstwo. Kod państwa zwykle

trzyliterowy (POL dla Polski, USA dla Stanów Zjednoczonych

Ameryki Północnej, ale pojedyncze "D" dla Niemiec).

2 LINIA MRZ W PASZPORCIE cd

• #########CbbbYYMMDDCsyymmddCppppppppppppppCX

• YYMMDD - data urodzenia
• C – cyfra kontrolna dla daty urodzenia
• s – płeć właściciela paszportu, M dla mężczyzn, F dla kobiet,

oraz < dla płci nieokreślonej :)

• yymmdd - data ważności paszportu
• C – cyfra kontrola dla daty ważności paszportu
• pppppppppppppp - numer osobisty (Personal Number). Pole

może być użyte dowolnie przez kraj wydający paszport. W

Polsce może to być numer PESEL. W starszych paszportach

pole to nie było używane, mimo że w paszporcie PESEL był

wpisany.

• C – cyfra kontrolna dla numeru osobistego. Jeżeli pole jest

niewypełnione to jego cyfra kontrolna zapisywana jest jako 0.

• X - końcowa cyfra kontrolna. Jest to cyfra kontrolna obejmująca

w drugiej linii znaki 1 do 10, 14 do 20, i 22 do 43. Tak więc

narodowość i płeć nie są uwzględniane w tej cyfrze.

DOWÓD REJESTRACYJNY

• Dokument stwierdzający dopuszczenie do ruchu pojazdu,

zawierający dane techniczne oraz dane personalne
właściciela.

• Wydawany od 1 X. 2004 r., odpowiada wymogom dyrektywy

Rady UE 1999/37/WE z 29 IV 1999 r.

• Nowy dowód jest drukowany i centralnie personalizowany na

terenie Wytwórni Papierów Wartościowych, co zapewnia
maksymalny poziom bezpieczeństwa dokumentu.

• Zabezpieczenia:

1) Znak wodny - element zabezpieczający obserwowany w

świetle przechodzącym.

2) Rysunek w świetle UV na stronie tylnej dokumentu.

3) Zabezpieczenia chemiczne ujawniające się pod wpływem

działania na dokument odczynnikami chemicznymi.

4) Efekt kątowy - litery PL RP PL obserwowane przy

odpowiednim kącie obserwacji.

POLA W OBSZARZE MRZ - 1

•

DRPOLiiiiddddddddddvvvvvvvvvvvvvvvvvCX

•

########CppppppppppppppnnnniiiiiiiiiiY

• DR - Dowód Rejestracyjny.
• POL - trzyznakowy skrót nazwy państwa wydającego

dokument.

• iiii - czteroznakowy

kod GUS

jednostki wydającej dokument.

Dwie pierwsze cyfry oznaczają numer województwa, a

pozostałe numer powiatu. Np. 1261 to m. Kraków, a 2261 to m.

Gdańsk.

• dddddddddd - seria i numer Dowodu Rejestracyjnego (10

znaków bez cyfry kontrolnej)

• vvvvvvvvvvvvvvvvv - numer VIN (Vehicle Identification

Number) 17-znakowy nr nadwozia. Numer VIN zawiera w sobie

kod marki pojazdu, model, rok produkcji i inne dane, w tym

numer seryjny modelu. W sieci jest

VIN checker

• C – cyfra kontrolna VIN
• X – cyfra kontrolna całej linii

POLA W OBSZARZE MRZ - 2

•

DRPOLiiiiddddddddddvvvvvvvvvvvvvvvvvCX

•

########CppppppppppppppnnnniiiiiiiiiiY

• ######## - 8-cyfrowy numer rejestracyjny (tablice

rejestracyjne)

• C - cyfra kontrolna numeru rejestracyjnego
• pppppppppppppp - numer PESEL (11 cyfr) lub REGON (9 lub

14 cyfr) właściciela pojazdu. W przypadku numeru PESEL za
numerem występuje <<<

• nnnniiiiiiiiii - kod ITS (z katalogu

Instytutu Transportu Samochodowego

). Część nnnn oznacza

kod marki

pojazdu.

Starsze pojazdy wyprodukowane przed 1999r. (wprowadzono
obowiązek przedstawienia przy rejestracji świadectwa
homologacji) nie mają kodu ITS w Dowodzie Rejestracyjnym.

• Y - cyfra kontrolna drugiej linii

KOD MARKI SAMOCHODU

ko

d

marka

kod

marka

kod

marka

kod

marka

2

Ferrari

011

1

Honda

010

2

Junak

022

4

Opel

3

Aston

Martin

020

2

Daewoo

010

7

SHL

022

6

Renault

5

Bentley

020

3

Jeep

010

8

WFM

025

0

Rover

6

Lotus

021

2

Polski

Fiat

010

9

WSK

025

8

SEAT

9

Rolls-

Royce

021

6

BMW

012

1

Sokół

026

2

Mazda

12

Lamborghi

ni

021

7

Volkswag

en

 

 

026

3

Mitsubis

hi

13 Maserati

021

8

Ford

039

9

FSO-Wa-

wa

026

4

Nissan

 

 

 

 

138

3

FSO

026

5

Toyota

026

7

Porsche

IDENTYF. WOJ. I POWIATÓW

Kraków

K R

Myślenicki

K MY

Nowy Sącz

K N

Nowosądecki

K NS

Tarnów

K T

Nowotarski

K NT

Bocheński

K BC

Olkuski

K OL

Brzeski

K BR

Oświęcimski

K OS

Chrzanowski

K CH

Proszowicki

K PR

Dąbrowski

K DA

Suski

K SU

Gorlicki

K GR

Tarnowski

K TA

Krakowski

K RA

Tatrzański

K TT

Limanowski

K LI

Wadowicki

K WA

Miechowski

K MI

Wielicki

K WI

Bielsko-Biała

S B

Żory

S ZO

Bytom

S Y

Będziński

S BE

Chorzów

S H

Bielski

S BI

Częstochowa

S C

Cieszyński

S CI

Dąbrowa Górnicza

S D

Częstochowski

S CZ

Gliwice

S G

Gliwicki

S GL

Jastrzębie-Zdrój

S JZ

Kłobucki

S KL

Jaworzno

S J

Lubliniecki

S LU

Katowice

S K

Mikołowski

S MI

Mysłowice

S M

Myszkowski

S MY

Piekary Śląskie

S PI

Pszczyński

S PS

Ruda Śląska

S RS, L Raciborski

S RC

Rybnik

S R

Rybnicki

S RB

Siemianowice Śląskie

S I

Tarnogórski

S TA

Sosnowiec

S O

Bieruńsko-
lędziński

S BL

Świętochłowice

S W

Wodzisławski

S WD

Tychy

S T

Zawierciański

S ZA

Zabrze

S Z

Żywiecki

S ZY

NUMERY BANKÓW

• Numery banku w Polsce składają się z 8 cyfr, z

których ostatnia jest cyfrą kontrolną.

• Wagi - 7,1,3,9,7,11,3
• Sumę iloczynów numerów i wag dzielimy modulo

10

• Przykład dla numeru konta bankowego

nr 11401010 (Bank Rozwoju Eksportu S.A. O/W-wa)

7 1 3 9 7 11 3 -> wagi
1 1 4 0 1 0 1 -> nr konta (bez cyfry kontr.)

7 1 12 0 7 11 3 -> iloczyny
suma = 30 mod 10 = 0 -> cyfra kontrolna

NUMERY IBAN/BBAN

• Numery systemu IBAN (International Bank Account

Number) zostały wprowadzone normą ISO-13616 w

celu weryfikacji numerów kont bankowych w

międzynarodowym przepływie pieniędzy.

• Numer IBAN składa się z dwuliterowego kodu kraju

według normy ISO-3166 (dla Polski są to litery PL),

dwucyfrowej liczby kontrolnej oraz numeru konta

bankowego BBAN według systemu wybranego w

danym kraju i danym banku.

• Numer konta BBAN może być dowolnej długości (do 30

znaków) ale długość musi być stała dla danego kraju.

• Numer konta może zawierać cyfry 0-9 i wielkie litery

alfabetu łacińskiego A-Z. Do celów prezentacyjnych

np. na wydrukach można numer IBAN dzielić na grupy

4-ro znakowe oddzielając je znakiem spacji.

CYFRY KONTROLNE IBAN/BBAN

• Przyjęty przy weryfikacji system cyfr kontrolnych zgodny

z ISO-7064 nie posługuje się wagami ale traktuje numer
IBAN jako liczbę całkowitą, która powstaje przez
przesunięcie 4 początkowych znaków na koniec (kod
kraju i dwucyfrowa liczba kontrolna), zamianę liter
łacińskich A-Z na liczby całkowite od 10 do 35.

• Weryfikacja:

krok 0 : usuń znaki niealfanumeryczne - spacje, myślniki
itd.
krok 1 : przesuń 4 pierwsze znaki na koniec,
krok 2 : zamień litery na dwucyfrowe liczby; A=10,
B=11, ... , Y=34, Z=35
krok 3 : podziel całkowicie liczbę z kroku 2 przez 97,
krok 4 : jeśli reszta z dzielenia wyniosła 1 to numer IBAN
jest prawidłowy.

PRZYKŁAD WERYFIKACJI IBAN

• krok 0

BE62 5100 0754 7061 ---> BE62510007547061

• krok 1

BE62510007547061 ---> 510007547061

BE62

• krok 2

litera B ---> 11, litera E ---> 14

510007547061BE62 ---> 510007547061

1114

62

• krok 3

obliczamy resztę z dzielenia przez 97

510007547061111462 MOD 97 = 1

• krok 4

jeśli reszta =1 to numer jest dobry

• Jest problem z dzieleniem dużych liczb. Dzielimy taką liczbę

na kilka (np. 2-3) części i liczymy sekwencyjnie:

5100075470 MOD 97 = 61 ---> pierwsza część

61

61111462 ---> dopisujemy 61 do początku drugiej części

6161111462 MOD 97 = 1 ---> druga część i wynik końcowy

CYFRA KONTROLNA IBAN

• krok 0: utwórz numer IBAN wraz z kodem kraju, a w

miejscu cyfr kontrolnych wstaw 00,

• krok 1: przesuń 4 pierwsze znaki na koniec,
• krok 2: zamień litery na dwucyfrowe liczby; A=10,

B=11, ... Y=34, Z=35,

• krok 3: podziel całkowicie liczbę z kroku 2 przez 97 i

resztę z dzielenia odejmij od 98,

• krok 4: jeśli reszta z dzielenia jest jednocyfrowa to

dopisz 0 przed tą cyfrą.

• BE62 5100 0754 7061

---> BE00510007547061

• 510007547061BE00 ---> 510007547061111400
• 5100075470 MOD 97 = 61 ---> 6161111400 MOD 97

= 36

• 98-36 = 62

KARTY KREDYTOWE

• Zmodyfikowany algorytm Luhna
• Jeśli numer karty jest krótszy od 16 cyfr to przed numerem

dopisujemy zera

• Kolejne cyfry numeru mnożymy przez współczynniki

wagowe: 2,1,2,1,2,1,2,1,2,1,2,1,2,1,2,1

• Sumujemy wszystkie cyfry otrzymanego wyniku
• Numer karty jest prawidłowy jeśli ostatnia cyfra wyniku

jest równa 0.

• Przykład:

2 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 1 ---> wagi
1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 2 ---> nr karty
2 2 6 4 10 6 14 8 18 0 2 2 6 4 10 2 ---> iloczyny
SUMA ILOCZYNÓW = 60

[60 mod 10 = 0] ---> cyfra kontrolna – numer poprawny

INDYWIDUALNE CECHY KART

Organizacj

a

Długość

numeru

1-sza

cyfra

2-ga
cyfra

4 pierwsze

cyfry

Visa

16, 13

  4

  -

  -

MasterCard

  16

  5

1,2,3,4,

5

  -

American

Express

  15

  3

4,7

  -

Diners Club

  14

  3

0,6,8

  -

Carte

Blanche

JCB

  16

  -

  -

3088, 3096,
3112, 3158,

3337, 3528