GOJENIE SIĘ RAN

CHIRURGIA

GOJENIE SIĘ RAN

GOJENIE RANY – proces naprawy tkanek po

przebytym urazie mający za zadanie
odtworzenie ich ciągłości, którego
konsekwencją jest wytworzenie mniej lub
bardziej rozległej blizny tkankowej.

GOJENIE SIĘ RAN

FAZY GOJENIA RANY:
 I.

FAZA WYSIĘKOWA- rozpoczyna się bezpośredni po urazie jako miejscowy

stan zapalny. W bezpośrednim sąsiedztwie rany dochodzi do czynnego

przekrwienia

tkanek

oraz

wzmożonej

przepuszczalności

naczyń

krwionośnych z uruchomieniem humoralnych procesów komórkowych

mechanizmów obronnych.

A.

OKRES PROCESÓW HEMOSTATYCZNYCH- trwa od kilku minut do kilku

godzin. Polega on na wytworzeniu się skrzepu.

Odsłonięcie tkankowej substancji podporowej(kolagenu) - gromadzenie się

płytek krwi(adhezja trombocytów) - aktywacja procesu krzepnięcia krwi-

skrzep zamykający ranę - powstaje tzw. strup przyranny, który

przysychając na powierzchni, stwarza osłonę mechaniczna(także przed

zakażeniem). Rusztowanie fibrynowe stanowi podstawę do dalszego

gojenia się rany.

 
B.

OKRES ZMIAN ZAPALNYCH- komórki zapalne przyciągają i likwidują

resztki komórek tkanki łącznej i komórek naczyń(okres zmian zapalnych).

Czas trwania od kilku godzin do kilku dni.

 

GOJENIE SIĘ RAN

II. FAZA WYTWÓRCZA- powstaje tu dobrze ukrwiona tkanka

ziarninowa odporna na zakażenie(okres ziarninowania).
Ziarnina ciemnoczerwona i wilgotna krwawi po dotknięciu.
Faza ta trwa kilka dni.

III. FAZA NAPRAWCZA- z czerwono zabarwionej tkanki

ziarninowej powstaje blizna zawierająca duża ilość włókien.
Faza ta trwa około 4 tygodni.

IV. FAZA PRZEBUDOWY- blizna uzyskuje ostateczny kształt.

Faza ta trwa 3-9 miesięcy w zależności od rodzaju rany.

GOJENIE SIĘ RAN

Kolejne fazy gojenia się ran nie są ściśle od

siebie oddzielone i przejście do następnej
odbywa się w sposób płynny. Czas ich trwania
jest różny i zależy od czynników:

a. miejscowych- rodzaj rany i sposób jej

zaopatrywania

b. ogólnych- niedożywienie, obniżony przepływ

tkankowy, choroby nowotworowe, cukrzyca,
schorzenia wymagające leczenia lekami
sterydowymi lub immunosupresyjnymi.

 

GOJENIE SIĘ RAN

CZAS I PRZEBIEG GOJENIA SIĘ RANY ZALEŻY

OD:

     cech rany

     rodzaju rany

     rozmiaru rany

     kształtu rany

     ilości uszkodzonych tkanek

     obecności ciał obcych i warunków odpływu

wydzieliny

    stanu ukrwienia okolicy rany(lepsze ukrwienie =

lepsze gojenie się rany)

 

GOJENIE SIĘ RAN

SPOSOBY GOJENIA SIĘ RAN: 

1.

GOJENIE

SIĘ

DORAŹNE(PRZEZ

RYCHŁOZROST)- dotyczy ran gojących się bez

powikłań, czystych i skażonych, w których brzegi

są zbliżone szwami chirurgicznymi. Występuje

brak objawów zapalnych- szybkie sklejanie się

przylegających do siebie brzegów rany za pomocą

włóknika wytrącającego się w szczelinie –

wypełnienie ubytku tkanką łączną- przykrycie

powierzchni rany naskórkiem- powstanie cienkiej

blizny linijnej.

 

GOJENIE SIĘ DORAŹNE

GOJENIE SIĘ RAN

2. GOJENIE SIĘ RANY WTÓRNE, GOJENIE

OPÓŹNIONE,

GOJENIE

PRZEZ

ZIARNINOWANIE- dotyczy rany, gdy:

brzegi rany są rozchylone, powstał ubytek

tkanki, rana uległa zakażeniu.

Ubytek spowodowany przez ranę wypełnia

się powoli młoda tkanka (ziarniną).

Ziarnina

początkowo

pokrywa

się

nabłonkiem,

nabłonkiem

następnie

przeistacza w bliznę, która jest najczęściej

szersza niż w gojeniu się doraźnym. Często

dochodzi do wygojenia częściowego.

GOJENIE SIĘ PRZEZ

ZIARNINOWANIE

URAZY TKANEK MIĘKKICH

CZYNNIKI POWODUJĄCE ZABURZENIE PROCESU

GOJENIA SIĘ RANY- każda faza gojenia się rany może

zostać zaburzona w rozmaity sposób.

Mogą to być:

 działające na ranę siły mechaniczne- pociąganie rany, ucisk

 zaburzenia ukrwienia, niedostateczne odżywianie- np. brak

podaży witamin, lub niezbędnych aminokwasów

 zaburzenia metaboliczne u zranionego- cukrzyca

 leki- np. kortyzon, środki immunosupresyjne i obniżona

odporność(np. zakażenie HIV)

 zakażenie okolicy rany- czemu sprzyjają wcześniej

wymienione czynniki, oraz obecność tkanki martwiczej,

nagromadzenie wydzieliny lub krwi stanowiącej dobre

podłoże do namnażania się drobnoustrojów, niedokrwienie

okolicy rany w wyniku .