RAK ŻOŁĄDKA

JELITA

GRUBEGO

MARTA ANTECKA

ANETA DĄBEK

PRZEWÓD POKARMOWY

RAK ŻOŁĄDKA

• Rak żołądka (

łac.

carcinoma

ventriculi,

ang.

gastric cancer,

stomach cancer) – pierwotny
nowotwór złośliwy żołądka
wywodzący się z nabłonka błony
sluzowej żołądka.

• Jest nowotworem, który częściej

dotyczy mężczyzn niż kobiety. Dotyka
najczęściej mężczyzn powyżej 55 rż.

•

Nowotwór ten spowodowany jest

nadmiernym wzrostem komórek

złośliwych w naszych

organizmach, komórki takie

cechuje duża częstość podziału

oraz nadmierny ich wzrost.

Komórki te mogą krążyć w

naszym organizmie droga układu

limfatycznego lub krwionośnego

powodując przerzuty

powodując przerzuty.

• Ostatnie lata wykazują spadek zachorowań na raka

żołądka i wzrost zapadalności na raka wpustu i

połączenia przełykowo-żołądkowego. Rak żołądka w

35-40% umiejscawia się w części

przedoddźwiernikowej i w odźwierniku (tendencja

spadkowa), w 25% w trzonie oraz w 30-40% we

wpuście (tendencja wzrastająca). Rak żołądka

rozprzestrzenia się najczęściej poprzez wszczepianie

komórek nowotworowych do otrzewnej drogą

śródotrzewnową (około 50%) lub drogą układu

chłonnego (około 27%) oraz drogą układu

krwionośnego (około 23% przypadków) w wyniku której

powstają przerzuty w wątrobie, płucach i kościach

CZYNNIKI RYZYKA

•

Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia raka żołądka to m.in.:

•

płeć - mężczyźni są bardziej podatni na wystąpienie raka

żołądka

•

wiek - częstość występowania raka żołądka zwiększa się wraz z

wiekiem

•

około 59% przypadków w krajach rozwijających się i 63%

przypadków w krajach rozwiniętych przypisuje się zakażeniu

Helicobacter pylorii

•

schorzenia takie jak przełyk Barretta i niedokrwistość złośliwa

oraz grupa krwi A

•

spożywanie dużej ilości słonych potraw i konserwowanego

mięsa

•

palenie papierosów

•

otyłość

•

czynniki środowiskowe/ złe warunki socjalno-ekonomiczne

•

genetyczne czynniki ryzyka.

• Choroby (stany przedrakowe)

• Wśród stanów i zmian przedrakowych

zagrażających powstaniem raka żołądka

wymienia się:

• polipy gruczolakowate żołądka,

• nieżyt zanikowy błony śluzowej żołądka,

• nieżyt zanikowy błony śluzowej w przebiegu

niedokrwistości złośliwej,

• metaplazja jelitowa,

• ogniska dysplazji błony śluzowej żołądka

• przewlekły wrzód żołądka,

• stan po uprzedniej częściowej resekcji żołądka

OBJAWY

•

We wczesnym okresie choroby rak żołądka przebiega zazwyczaj

bezobjawowo. W bardziej zaawansowanych stanach objawy są

nieswoiste i często lekceważone przez pacjentów.

•

- bolesność w nadbrzuszu lub śródbrzuszu (objawy związane z

naciekaniem innych organów przez raka żołądka)

•

brak apetytu (w wyniku zaniku błony śluzowej żołądka i obniżenia

wydzielania kwasu solnego)

•

nudności i wymioty

•

uczucie pełności (spowodowane przeszkodą w opróżnianiu żołądka

lub umiejscowieniem guza w części przedoddźwiernikowej)

•

smoliste stolce i niedokrwistość (spowodowane

krwawieniem

z guza

do światła żołądka)

•

utratę masy ciała (utrudnienie w przyjmowaniu pokarmów oraz

wyniszczenie nowotworowe tzw. kacheksja w zaawansowanej

postaci choroby)

•

utrudnienia w połykaniu (rak umiejscowiony we wpuście żołądka i

utrudniający przechodzenie pokarmu z przełyku do żołądka)

•

wymioty treścią krwistą (spowodowane krwawieniem z raka wpustu)

•

wymioty treścią fusowatą (spowodowane krwawieniem z guza

umiejscowionego

•

W zaawansowanym raku guz może być

wyczuwalny przez powłoki, stwierdza

się bolesność uciskową, wyniszczenie,

żółtaczka, objawy otrzewnowe

(perforacja żołądka w miejscu guza),

powiększenie wątroby (przerzuty),

niedokrwistość. .

•

Dlatego nie warto bagatelizować objawów i

jak najszybciej należy skontaktować się

lekarzem, bo jak nam wszystkim wiadomo –

każdy nowotwór jest bardzo niebezpieczny i

wiele ludzi umiera gdyż późne wykrycie

jego obecności skazuje nas na śmierć a

przy tym na miesiące cierpień i bolesnych

metod leczenia danego zachorowania.

BADANIA

• Badania mogące sugerować proces nowotworowy są mało

specyficzne. Należą do nich:

• morfologia krwi – objawy anemii

• poziom białka i proteinogram , zwłaszcza spadek poziomu

albumin poniżej 30 g/l

• badanie kału na obecność krwi utajonej

• TK jamy brzusznej

• Siła tego nowotworu tkwi w tym, iż znajduje się on w

naszym żołądku , który jest jakby naszym drugim

sercem bez niego nie moglibyśmy normalnie

funkcjonować a wyleczenie tego schorzenia jest tylko

możliwe przy pomocy chirurga pod warunkiem że

jest jeszcze co ratować?!

LECZENIE

•

Jedynym skutecznym sposobem leczenia raka żołądka jest resekcja

radykalna z usunięciem regionalnych węzłów chłonnych łącznie z węzłami

zatrzustkowymi, krezkowymi i przyaortalnymi. W przypadku raka

wczesnego wyleczalnego w 95% operacja radykalna polega na wycięciu

prawie całkowitym części dalszej lub bliższej zołądka tzw. resekcja

subtotalna z węzłami chłonnymi znajdującymi się głównie wzdłuż krzywizny

mniejszej i większej żołądka. Po wycięciu subtotalnym obwodowej części

żołądka zaleca się wykonanie zespolenia dwunastnicy z kikutem żołakda

wg Rydygiera a po wycięciu górnej części wykonanie zespolenia

przełykowo-żołądkowego. Po całkowitym usunięciu żołądka wytwarza się

żoładek zastępczy z odpowiednio zszytego jelitaczczego co stwarza

choremu warunki najlepszej jakości życia.

•

W przypadku, kiedy operacja jest niewykonalna lub niecelowa ze względu

na przerzuty odległe, naciekanie otoczenia czy rozsiew nowotworowy w

jamie otrzewnej wykonuje się zabiegi paliatywne, łagodzące:

•

protezowanie wpustu

•

paliatywna resekcja żołądka

•

zespolenie omijające

•

przetoka żołądkowa tzw. gastrostomia

•

Leczenie chemiczne stosowane coraz częściej i radioterapia są teraz

powszechniej stosowane w skojarzonym leczeniu raka żółądka.

•

Rokowanie

•

Tylko około 20% chorych, u

których możliwe było wykonanie

resekcji radykalne przeżywa 5

lat

lat.

Rak żołądka? To nie

wyrok. To wyzwanie

RAK JELITA GRUBEGO

Rak jelita grubego rozwija

się w okrężnicy oraz

odbytnicy i jest typowym

przykładem nowotworu

złośliwego.

Nowotwór rośnie

wewnątrz jelita, tworząc

polipowaty twór, lub

rozrasta się na zewnątrz,

w kierunku otaczających

go tkanek.

Drogą naczyń

krwionośnych i chłonnych

rak tworzy przerzuty

głównie do wątroby, ale

również do płuc, jajników,

nadnerczy, mózgu i kości

nadnerczy, mózgu i kości.

STATYSTYKA

STATYSTYKI

Rak jelita grubego jest
PIERWSZYM pod
względem częstości
występowania
nowotworem u kobiet i
mężczyzn w Europie!

W Polsce DRUGI pod
względem częstość
występowania nowotwór
u kobiet i mężczyzn.

14 600 nowych
przypadków chorych
rocznie i ponad 10 400
chorych umiera! – wynika z
danych Krajowego
Rejestru Nowotworów.

PRZYCZYNY POWSTANIA

• Istnieje kilka głównych przyczyn zachorowania

na raka jelita grubego.

• Często jest to długoletnie wrzodziejące zapalenie

okrężnicy. W większości przypadków nowotwór
powstaje jednak z narastających miejscowo
polipów (łagodnych gruczolaków), które powstają
na ścianie jelita w postaci niewielkich uwypukleń
lub guzków.

• Przemiana gruczolaka w nowotwór trwa zwykle

około 10 lat. Rozwojowi choroby sprzyja
ubogoresztkowa dieta, charakterystyczna dla
rozwiniętych krajów kultury zachodniej (brak
warzyw, duża ilość tłuszczów i czerwonego
mięsa).

CZYNNIKI RYZYKA

• Ryzyko zachorowania na raka jelita grubego

wzrasta z wiekiem.

• 90% diagnozowanych zachorowań odnotowuje

się u pacjentów powyżej 50 roku życia, a szczyt
zachorowań przypada na okres po 60 roku
życia.

• Grupę szczególnego ryzyka stanowią osoby:
• w rodzinie których rozpoznano wcześniej raka

okrężnicy lub odbytnicy;

• z rodzinnym zespołem polipowatości;
• z przewlekłą zapalną chorobą jelita grubego

RAK JELITA GRUBEGO -

OBJAWY

• Objawy raka jelita grubego mogą być przez długi

czas niewidoczne i pojawić się dopiero w bardziej
zaawansowanej fazie choroby. Niepokój powinny
wzbudzić:

• obecność krwi w stolcu, czyli pozytywny wynik

testu na krew utajoną;

• krwawienie z odbytu;
• chudnięcie;
• brak łaknienia;

RAK JELITA GRUBEGO -

OBJAWY

• nagła i nie dająca się wytłumaczyć zmiana rytmu

wypróżnień polegająca, np. na nagłym wystąpieniu
biegunek z równoczesnym odchodzeniem gazów;

• zaparcia spowodowane zwężeniem jelita (w

przypadku zaawansowanego raka tkanka
nowotworowa może prowadzić do niedrożności jelita);

• zmiana kształtu stolca;
• anemia, osłabienie sprawności, chudnięcie,

zwiększona podatność na zmęczenie, gorączka;

• bóle w dolnej części brzucha, uczucie dyskomfortu w

brzuchu, nudności, wymioty, trudności w przełykaniu;

LECZENIE

• Sposób prowadzenia terapii zależy od stadium

zaawansowania danego nowotworu. Gdy
zostanie on wykryty we wczesnej fazie możliwe
jest jego wyleczenie. Dalsze stadia rozwoju -
kiedy dochodzi już do przerzutów rokują
mniejsze nadzieje na wyzdrowienie.
Leczenie chirurgiczne nadal pozostaje
głównym sposobem leczenia, niektóre czynniki
pozwalają na zastosowanie chemioterapii oraz
radioterapii. Ponieważ rak jelita grubego
dotyka głównie starsze osoby należy zachować
ostrożność co do intensywności terapii.

ROKOWANIA

Jak w przypadku wielu nowotworów złośliwych, również rak jelita

grubego, odpowiednio wcześnie wykryty daje ogromne szansę
leczenie. Niestety w Polsce na regularne badania kontrolne
chodzi niewiele osób, stąd też może 25% odsetek przeżywalności.
Kolejnym dużym problemem z rakiem jelita grubego są częste
nawroty, już od drugiego stopnia zaawansowania ryzyko nawrotu
jest bardzo duże. Lekarze apelują więc o regularne kontrole na
krew utajoną, które można przecież przeprowadzać, we własnym
zakresie.

Odsetek szans na przeżycie, dla poszczególnych stopni

zaawansowania:

I – 70–90% chorych
II – 63–72% chorych
III – 46–55% chorych
IV – 12–17% chorych