Diagnostyka
Diagnostyka
chorób trzustki
chorób trzustki
Badania laboratoryjne
Badania laboratoryjne
Materiał do badań
Materiał do badań
:
:
Surowica krwi
Surowica krwi
(badanie aktywności
(badanie aktywności
amylazy i lipazy)
amylazy i lipazy)
Mocz
Mocz
(badanie aktywności amylazy)
(badanie aktywności amylazy)
Kał
Kał
(ocena aktywności chymotrypsyny)
(ocena aktywności chymotrypsyny)
Próby czynnościowe
Próby czynnościowe
Próba skrobiowa
Próba skrobiowa
Pierwszy dzień
Pierwszy dzień
:
:
-
pacjent na czczo
pacjent na czczo
-
doustna podaż 100 g glukozy
doustna podaż 100 g glukozy
-
określenie krzywej glikemicznej
określenie krzywej glikemicznej
Drugi dzień
Drugi dzień
:
:
-
pacjent na czczo
pacjent na czczo
-
doustna podaż 100 g skrobi w postaci kleiku
doustna podaż 100 g skrobi w postaci kleiku
lub żelu
lub żelu
-
określenie krzywej glikemicznej
określenie krzywej glikemicznej
Próby czynnościowe
Próby czynnościowe
Interpretacja wyników:
Interpretacja wyników:
Różnicę między maksymalnym wzrostem
Różnicę między maksymalnym wzrostem
stężenia glukozy i skrobi wyraża się jako
stężenia glukozy i skrobi wyraża się jako
odsetek w stosunku do maksymalnego
odsetek w stosunku do maksymalnego
stężenia glukozy po obciążeniu skrobią.
stężenia glukozy po obciążeniu skrobią.
Prawidłowo – poniżej 70%, w warunkach
Prawidłowo – poniżej 70%, w warunkach
patologicznych – powyżej 100%.
patologicznych – powyżej 100%.
Próby czynnościowe
Próby czynnościowe
Próba sekretynowo – pankreazyminowa
Próba sekretynowo – pankreazyminowa
Służy bezpośredniej ocenie czynności
Służy bezpośredniej ocenie czynności
zewnątrzwydzielniczej
zewnątrzwydzielniczej
trzustki.
trzustki.
Określamy skład chemiczny oraz kinetykę
Określamy skład chemiczny oraz kinetykę
wydzielania soku trzustkowego po pobudzeniu
wydzielania soku trzustkowego po pobudzeniu
trzustki preparatem sekretynowo –
trzustki preparatem sekretynowo –
pankreazyminowym (iv).
pankreazyminowym (iv).
OSTRE
OSTRE
ZAPALENIE
ZAPALENIE
TRZUSTKI
TRZUSTKI
Ostre zapalenie trzustki
Ostre zapalenie trzustki
Jest chorobą o przebiegu średnio
Jest chorobą o przebiegu średnio
ciężkim lub
ciężkim lub
ciężkim, objawiającą się bólem w jamie
ciężkim, objawiającą się bólem w jamie
brzusznej
brzusznej
i wzrostem aktywności
i wzrostem aktywności
- amylazy (↑ 3 –
- amylazy (↑ 3 –
krotnym)
krotnym)
we krwi i w moczu.
we krwi i w moczu.
Ostre zapalenie trzustki
Ostre zapalenie trzustki
Pod względem anatomicznym
Pod względem anatomicznym
- odwracalne
- odwracalne
uszkodzenie trzustki i tkanek
uszkodzenie trzustki i tkanek
okołotrzustkowych pod postacią:
okołotrzustkowych pod postacią:
obrzęku
obrzęku
martwicy
martwicy
martwicy krwotocznej
martwicy krwotocznej
martwicy tłuszczowej
martwicy tłuszczowej
u części chorych powikłaniami
u części chorych powikłaniami
wielonarządowymi.
wielonarządowymi.
Epidemiologia
Epidemiologia
20 – 30 przypadków / 100 000 dorosłej
20 – 30 przypadków / 100 000 dorosłej
populacji
populacji
Czynniki etiologiczne
Czynniki etiologiczne
Kamica żółciowa
Kamica żółciowa
Alkohol
Alkohol
Leki
Leki
(tiazydy, prokainamid, fenacetyna,
(tiazydy, prokainamid, fenacetyna,
meprobamat, nitrofurantoina, kwas 5-
meprobamat, nitrofurantoina, kwas 5-
aminosalicylowy, enalapril, furosemid,
aminosalicylowy, enalapril, furosemid,
metronidazol, paracetamol, sulfasalazyna,
metronidazol, paracetamol, sulfasalazyna,
sulindac, tetracykliny, estrogeny,
sulindac, tetracykliny, estrogeny,
cymetydyna)
cymetydyna)
Czynniki etiologiczne
Czynniki etiologiczne
Nowotwory trzustki, dróg żółciowych, brodawki
Nowotwory trzustki, dróg żółciowych, brodawki
Vatera
Vatera
Choroby narządów sąsiednich (zapalenie
Choroby narządów sąsiednich (zapalenie
pęcherzyka żółciowego, wrzód drążący do trzustki)
pęcherzyka żółciowego, wrzód drążący do trzustki)
Zabiegi chirurgiczne w obrębie jamy brzusznej
Zabiegi chirurgiczne w obrębie jamy brzusznej
Zabiegi endoskopowe w obrębie dróg żółciowych
Zabiegi endoskopowe w obrębie dróg żółciowych
i przewodu Wirsunga (ERCP)
i przewodu Wirsunga (ERCP)
Samoistne OZT (10 – 20%)
Samoistne OZT (10 – 20%)
Infekcje
Infekcje
- wirusowe (świnka, różyczka, CMV, HIV, WZW)
- wirusowe (świnka, różyczka, CMV, HIV, WZW)
- pasożytnicze, bakteryjne
- pasożytnicze, bakteryjne
Objawy kliniczne
Objawy kliniczne
Ból w nad- lub śródbrzuszu o dużym nasileniu
Ból w nad- lub śródbrzuszu o dużym nasileniu
(90%)
(90%)
Nudności i wymioty (80%)
Nudności i wymioty (80%)
Objawy niedrożności jelit (60 – 80%)
Objawy niedrożności jelit (60 – 80%)
Bolesność palpacyjna brzucha
Bolesność palpacyjna brzucha
ew. żółtaczka
ew. żółtaczka
ew. zmiany na skórze
ew. zmiany na skórze
- objaw Cullena (wybroczyny wokół pępka)
- objaw Cullena (wybroczyny wokół pępka)
- objaw Grey – Turnera (wybroczyny w bocznych
- objaw Grey – Turnera (wybroczyny w bocznych
częściach tułowia)
częściach tułowia)
objaw Cullena
objaw Cullena
objaw Grey – Turnera
objaw Grey – Turnera
Objawy pozatrzustkowe
Objawy pozatrzustkowe
Układ krążenia
Układ krążenia
- tachycardia
- tachycardia
-
-
RR
RR
- wstrząs
- wstrząs
Układ oddechowy
Układ oddechowy
- przyspieszenie oddechu
- przyspieszenie oddechu
- duszność
- duszność
- sinica
- sinica
Objawy pozatrzustkowe
Objawy pozatrzustkowe
OUN
OUN
- splątanie
- splątanie
- zaburzenia świadomości
- zaburzenia świadomości
Układ moczowy
Układ moczowy
- skąpomocz
- skąpomocz
- anuria
- anuria
Zaburzenia krzepnięcia
Zaburzenia krzepnięcia
- zespół wykrzepiania śródnaczyniowego
- zespół wykrzepiania śródnaczyniowego
DIC
DIC
- skaza krwotoczna
- skaza krwotoczna
Powikłania
Powikłania
Martwica w obrębie trzustki
Martwica w obrębie trzustki
Wczesny zbiornik płynowy (do 4
Wczesny zbiornik płynowy (do 4
tygodni, bez widocznej ściany)
tygodni, bez widocznej ściany)
Pseudotorbiele
Pseudotorbiele
Ropień trzustki
Ropień trzustki
Diagnostyka
Diagnostyka
1.
1.
Badania laboratoryjne
Badania laboratoryjne
Oznaczanie aktywności
Oznaczanie aktywności
- amylazy
- amylazy
(przynajmniej 3 – krotne) we krwi i w moczu
(przynajmniej 3 – krotne) we krwi i w moczu
- najwyższa w 1 lub 2 dobie
- najwyższa w 1 lub 2 dobie
- może wystąpić także w innych ostrych
- może wystąpić także w innych ostrych
schorzeniach
schorzeniach
jamy brzusznej (perforacja wrzodu
jamy brzusznej (perforacja wrzodu
trawiennego, zawał tętnicy krezkowej,
trawiennego, zawał tętnicy krezkowej,
niedrożność jelit, zapalenie otrzewnej)
niedrożność jelit, zapalenie otrzewnej)
Oznaczanie aktywności lipazy we krwi
Oznaczanie aktywności lipazy we krwi
Diagnostyka
Diagnostyka
2.
2.
Badania laboratoryjne
Badania laboratoryjne
Badanie morfologii krwi (leukocytoza!)
Badanie morfologii krwi (leukocytoza!)
Badanie koagulogramu
Badanie koagulogramu
Ocena stężenia glukozy i bilirubiny
Ocena stężenia glukozy i bilirubiny
Ocena białka C – reaktywnego (CRP)
Ocena białka C – reaktywnego (CRP)
Diagnostyka
Diagnostyka
3. Badania obrazowe
3. Badania obrazowe
Badanie ultrasonograficzne (USG)
Badanie ultrasonograficzne (USG)
Ultrasonografia endoskopowa (EUS)
Ultrasonografia endoskopowa (EUS)
Tomografia komputerowa (TK/CT)
Tomografia komputerowa (TK/CT)
Endoskopowa cholangiopankreatografia
Endoskopowa cholangiopankreatografia
wsteczna (ECPW/ERCP)
wsteczna (ECPW/ERCP)
Rezonans magnetyczny (MRI)
Rezonans magnetyczny (MRI)
RTG klatki piersiowej
RTG klatki piersiowej
Ew. puste RTG przeglądowe jamy brzusznej
Ew. puste RTG przeglądowe jamy brzusznej
Badanie ultrasonograficzne
Badanie ultrasonograficzne
(USG)
(USG)
Rozlane lub odcinkowe powiększenie
Rozlane lub odcinkowe powiększenie
narządu
narządu
Echostruktura obniżona, niejednorodna,
Echostruktura obniżona, niejednorodna,
ew. ogniska hypoechogeniczne
ew. ogniska hypoechogeniczne
Granice nieostre
Granice nieostre
Bezechowe zbiorniki płynowe w otoczeniu
Bezechowe zbiorniki płynowe w otoczeniu
Badanie ultrasonograficzne
Badanie ultrasonograficzne
(USG)
(USG)
Wykrycie przyczyny – np. kamica
Wykrycie przyczyny – np. kamica
przewodowa
przewodowa
Monitorowanie dynamiki zmian
Monitorowanie dynamiki zmian
Obecność powikłań (torbiele, ropnie, wysięk
Obecność powikłań (torbiele, ropnie, wysięk
do jam opłucnej)
do jam opłucnej)
Ograniczenie metody – duża ilość gazów w
Ograniczenie metody – duża ilość gazów w
jamie brzusznej (niedrożność porażenna
jamie brzusznej (niedrożność porażenna
jelit)
jelit)
Badanie ultrasonograficzne
Badanie ultrasonograficzne
(USG)
(USG)
Badanie ultrasonograficzne
Badanie ultrasonograficzne
(USG)
(USG)
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Powiększenie narządu w całości
Powiększenie narządu w całości
Nierówne zarysy, niejednorodna
Nierówne zarysy, niejednorodna
gęstość
gęstość
Słabo odgraniczone nacieki zapalne
Słabo odgraniczone nacieki zapalne
oraz zbiorniki płynowe w otoczeniu
oraz zbiorniki płynowe w otoczeniu
(torbiele rzekome, ropnie)
(torbiele rzekome, ropnie)
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Wskazania:
Wskazania:
→
→
rozpoznanie kliniczne budzi wątpliwości
rozpoznanie kliniczne budzi wątpliwości
→
→
chorzy z hyperamylazemią i klinicznie ciężką postacią
chorzy z hyperamylazemią i klinicznie ciężką postacią
OZT, powiększeniem obwodu brzucha, tkliwością,
OZT, powiększeniem obwodu brzucha, tkliwością,
gorączką
gorączką
38
38
0
0
C i wysoką leukocytozą
C i wysoką leukocytozą
→
→
pacjenci z wynikiem > 3 punktów w skali Ransona
pacjenci z wynikiem > 3 punktów w skali Ransona
lub > 8 punktów w skali APACHE
lub > 8 punktów w skali APACHE
→
→
chorzy, którzy nie osiagają szybkiej poprawy
chorzy, którzy nie osiagają szybkiej poprawy
klinicznej w ciągu 72 godzin
klinicznej w ciągu 72 godzin
→
→
pacjenci, u których po początkowej poprawie stanu
pacjenci, u których po początkowej poprawie stanu
klinicznego doszło do pogorszenia (możliwość
klinicznego doszło do pogorszenia (możliwość
wystąpienia powikłań)
wystąpienia powikłań)
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Ustępowanie widocznych w badaniu TK
Ustępowanie widocznych w badaniu TK
cech OZT zwykle opóźnia się w stosunku
cech OZT zwykle opóźnia się w stosunku
do poprawy stanu klinicznego pacjenta!
do poprawy stanu klinicznego pacjenta!
Kontrolne badania TK są wymagane gdy
Kontrolne badania TK są wymagane gdy
→
→
stan kliniczny pacjenta ulega
stan kliniczny pacjenta ulega
pogorszeniu
pogorszeniu
→
→
brak poprawy
brak poprawy
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Magnetyczny rezonans jądrowy
Magnetyczny rezonans jądrowy
(MRI)
(MRI)
Magnetyczny rezonans jądrowy
Magnetyczny rezonans jądrowy
(MRI)
(MRI)
Magnetyczny rezonans jądrowy
Magnetyczny rezonans jądrowy
(MRI)
(MRI)
Cholangiopankreatografia
Cholangiopankreatografia
metodą rezonansu
metodą rezonansu
magnetycznego
magnetycznego
(MRCP)
(MRCP)
Powiększenie narządu w całości
Powiększenie narządu w całości
Niejednorodny sygnał, obszary
Niejednorodny sygnał, obszary
martwicy (po kontraście)
martwicy (po kontraście)
Przestrzenna lokalizacja zmian
Przestrzenna lokalizacja zmian
Różnicowanie charakteru zmian
Różnicowanie charakteru zmian
miąższowych
miąższowych
Cholangiopankreatografia
Cholangiopankreatografia
metodą rezonansu
metodą rezonansu
magnetycznego
magnetycznego
(MRCP)
(MRCP)
Normal MRCP image showing the common bile duct (curved arrow) and the pancreatic duct (arrow).
Ultrasonografia
Ultrasonografia
endoskopowa (EUS)
endoskopowa (EUS)
Szukanie lub potwierdzenie etiologii
Szukanie lub potwierdzenie etiologii
OZT (kamiczej)
OZT (kamiczej)
Kwalifikowanie do ECPW
Kwalifikowanie do ECPW
EUS zabiegowa
EUS zabiegowa
Ultrasonografia
Ultrasonografia
endoskopowa (EUS)
endoskopowa (EUS)
Ultrasonografia
Ultrasonografia
endoskopowa (EUS)
endoskopowa (EUS)
Endoskopowa
Endoskopowa
cholangiopankreatografia
cholangiopankreatografia
wsteczna (ECPW)
wsteczna (ECPW)
PRZEWLEKŁE
PRZEWLEKŁE
ZAPALENIE TRZUSTKI
ZAPALENIE TRZUSTKI
Przewlekłe zapalenie
Przewlekłe zapalenie
trzustki
trzustki
Przewlekła, nienowotworowa choroba
Przewlekła, nienowotworowa choroba
trzustki, charakteryzująca się postępującym
trzustki, charakteryzująca się postępującym
włóknieniem z towarzyszącym
włóknieniem z towarzyszącym
zanikiem tkanki gruczołowej, prowadzącym
zanikiem tkanki gruczołowej, prowadzącym
w różnych okresach do upośledzenia
w różnych okresach do upośledzenia
czynności wewnątrz- i
czynności wewnątrz- i
zewnątrzwydzielniczej trzustki
zewnątrzwydzielniczej trzustki
i rozwoju cukrzycy.
i rozwoju cukrzycy.
Epidemiologia
Epidemiologia
10 – 12 przypadków / 100 000 dorosłej
10 – 12 przypadków / 100 000 dorosłej
populacji
populacji
Przewlekłe zapalenie
Przewlekłe zapalenie
trzustki
trzustki
Pod względem anatomicznym
Pod względem anatomicznym
1.
1.
Przewlekłe wapniejące zapalenie trzustki
Przewlekłe wapniejące zapalenie trzustki
2.
2.
Zaporowe zapalenie trzustki
Zaporowe zapalenie trzustki
utrudnienie odpływu soku trzustkowego
utrudnienie odpływu soku trzustkowego
3.
3.
Zapalne
Zapalne
destrukcja miąższu przez nacieki z komórek
destrukcja miąższu przez nacieki z komórek
jednojądrzastych
jednojądrzastych
4.
4.
Włókniejące
Włókniejące
rozlane włóknienie okołozrazikowe
rozlane włóknienie okołozrazikowe
Czynniki etiologiczne
Czynniki etiologiczne
Alkohol (70%)
Alkohol (70%)
Zaporowe (zwężenia, blizny, pseudotorbiele)
Zaporowe (zwężenia, blizny, pseudotorbiele)
Pourazowe
Pourazowe
Dziedziczne (mutacja genu, odpowidzialnego
Dziedziczne (mutacja genu, odpowidzialnego
za syntezę trypsynogenu)
za syntezę trypsynogenu)
Tropikalne (maniok)
Tropikalne (maniok)
W przebiegu naczynności przytarczyc
W przebiegu naczynności przytarczyc
Idiopatyczne (20%)
Idiopatyczne (20%)
Czynniki etiologiczne
Czynniki etiologiczne
Alkohol!
Alkohol!
100 g czystego etanolu/dobę
100 g czystego etanolu/dobę
po 11 latach u kobiet, po 17 latach u
po 11 latach u kobiet, po 17 latach u
mężczyzn
mężczyzn
→
→
objawy kliniczne PZT
objawy kliniczne PZT
+ dieta bogatobiałkowa
+ dieta bogatobiałkowa
+ dieta bogatotłuszczowa
+ dieta bogatotłuszczowa
+ palenie tytoniu
+ palenie tytoniu
Objawy kliniczne
Objawy kliniczne
Bóle brzucha
Bóle brzucha
Chudnięcie
Chudnięcie
Nudności, wymioty
Nudności, wymioty
Biegunka tłuszczowa
Biegunka tłuszczowa
Cukrzyca
Cukrzyca
Przemijająca żółtaczka
Przemijająca żółtaczka
Powikłania PZT
Powikłania PZT
Pseudotorbiele
Pseudotorbiele
Ropnie
Ropnie
Płyn w jamie otrzewnej
Płyn w jamie otrzewnej
Wysięk opłucnowy
Wysięk opłucnowy
Zakrzepica żyły śledzionowej (→
Zakrzepica żyły śledzionowej (→
krwawienie z żylaków dna
krwawienie z żylaków dna
żołądka)
żołądka)
Diagnostyka
Diagnostyka
1.
1.
Badania laboratoryjne
Badania laboratoryjne
Oznaczanie aktywności
Oznaczanie aktywności
- amylazy
- amylazy
Oznaczanie aktywności lipazy we krwi
Oznaczanie aktywności lipazy we krwi
Test pankreazymino – sekretynowy
Test pankreazymino – sekretynowy
Próba skrobiowa
Próba skrobiowa
Ocena stężenia glukozy i bilirubiny
Ocena stężenia glukozy i bilirubiny
Zwiększona zawartość tłuszczów
Zwiększona zawartość tłuszczów
obojętnych w stolcu
obojętnych w stolcu
Diagnostyka
Diagnostyka
2.
2.
Badania obrazowe
Badania obrazowe
Badanie ultrasonograficzne (USG)
Badanie ultrasonograficzne (USG)
Ultrasonografia endoskopowa (EUS)
Ultrasonografia endoskopowa (EUS)
Tomografia komputerowa (TK/CT)
Tomografia komputerowa (TK/CT)
Endoskopowa cholangiopankreatografia
Endoskopowa cholangiopankreatografia
wsteczna (ECPW/ERCP)
wsteczna (ECPW/ERCP)
Rezonans magnetyczny (MRI)
Rezonans magnetyczny (MRI)
Badanie ultrasonograficzne
Badanie ultrasonograficzne
(USG)
(USG)
Zmniejszenie narządu
Zmniejszenie narządu
Nieregularność zarysów
Nieregularność zarysów
Niejednorodna echostruktura, z licznymi
Niejednorodna echostruktura, z licznymi
silnie hyperechogenicznymi odbiciami
silnie hyperechogenicznymi odbiciami
Poszerzenie przewodu trzustkowego
Poszerzenie przewodu trzustkowego
Obecność powikłań (torbiele rzekome)
Obecność powikłań (torbiele rzekome)
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Nieregularne poszerzenie przewodu
Nieregularne poszerzenie przewodu
trzustkowego
trzustkowego
Zmniejszenie narządu aż do zaniku
Zmniejszenie narządu aż do zaniku
miąższu
miąższu
Obecność zwapnień, złogów, torbieli
Obecność zwapnień, złogów, torbieli
rzekomych
rzekomych
Endoskopowa
Endoskopowa
cholangiopankreatografia
cholangiopankreatografia
wsteczna (ECPW)
wsteczna (ECPW)
Nieregularne poszerzenia przewodu
Nieregularne poszerzenia przewodu
trzustkowego i jego bocznych
trzustkowego i jego bocznych
odgałęzień
odgałęzień
Obecność złogów
Obecność złogów
Działanie terapeutyczne!
Działanie terapeutyczne!
Endoskopowa
Endoskopowa
cholangiopankreatografia
cholangiopankreatografia
wsteczna (ECPW)
wsteczna (ECPW)
Cholangiopankreatografia MR
Cholangiopankreatografia MR
(MRCP)
(MRCP)
Określenie stopnia poszerzenia
Określenie stopnia poszerzenia
przewodu trzustkowego i jego
przewodu trzustkowego i jego
bocznych odgałęzień
bocznych odgałęzień
Obecność złogów
Obecność złogów
Obecność torbieli i określenie ich
Obecność torbieli i określenie ich
stosunku do dróg trzustkowych
stosunku do dróg trzustkowych
(MRCP)
(MRCP)
Ultrasonografia
Ultrasonografia
endoskopowa (EUS)
endoskopowa (EUS)
„
„
Płacikowa” struktura miąższu
Płacikowa” struktura miąższu
Pseudotorbiele
Pseudotorbiele
Ogniska hiperechogeniczne
Ogniska hiperechogeniczne
Poszerzenie przewodu Wirsunga (> 2mm)
Poszerzenie przewodu Wirsunga (> 2mm)
Złogi w przewodzie Wirsunga
Złogi w przewodzie Wirsunga
Ultrasonografia
Ultrasonografia
endoskopowa (EUS)
endoskopowa (EUS)
Ultrasonografia
Ultrasonografia
endoskopowa (EUS)
endoskopowa (EUS)
Szukanie lub potwierdzenie etiologii
Szukanie lub potwierdzenie etiologii
PZT (kamiczej)
PZT (kamiczej)
Kwalifikowanie do ECPW
Kwalifikowanie do ECPW
EUS zabiegowa
EUS zabiegowa
Ultrasonografia
Ultrasonografia
endoskopowa (EUS)
endoskopowa (EUS)
Ultrasonografia
Ultrasonografia
endoskopowa (EUS)
endoskopowa (EUS)
Ultrasonografia
Ultrasonografia
endoskopowa (EUS)
endoskopowa (EUS)
Ultrasonografia endoskopowa
Ultrasonografia endoskopowa
(EUS)
(EUS)
Choroba
Choroba
Zastosowanie EUS
Zastosowanie EUS
Rak trzustki
Rak trzustki
Ocena zaawansowania
Ocena zaawansowania
BAC
BAC
Guzy neuroendokrynne
Guzy neuroendokrynne
Przedoperacyjna lokalizacja zmian
Przedoperacyjna lokalizacja zmian
Torbiele trzustki
Torbiele trzustki
Różnicowanie ze zmianami litymi
Różnicowanie ze zmianami litymi
Drenaż torbieli
Drenaż torbieli
PZT
PZT
Rozpoznawanie wczesnych postaci
Rozpoznawanie wczesnych postaci
OZT
OZT
Potwierdzenie żółciopochodnej
Potwierdzenie żółciopochodnej
etiologii OZT
etiologii OZT
Szukanie przyczyn idiopatycznego
Szukanie przyczyn idiopatycznego
OZT
OZT
Wątpliwości co do
Wątpliwości co do
obrazu trzustki w
obrazu trzustki w
innych badaniach
innych badaniach
Potwierdzenie lub wykluczenie
Potwierdzenie lub wykluczenie
obecności nieprawidłowości,
obecności nieprawidłowości,
wyjaśnienie ich charakteru
wyjaśnienie ich charakteru
Zalety i wady technik
Zalety i wady technik
nieinwazyjnego obrazowania
nieinwazyjnego obrazowania
Ultrasonografia (USG)
Ultrasonografia (USG)
Zalety
Zalety
Niski koszt
Niski koszt
Łatwa dostępność
Łatwa dostępność
Mała inwazyjność
Mała inwazyjność
Wady
Wady
Wynik zależy od
Wynik zależy od
doświadczenia
doświadczenia
badającego
badającego
Wynik zależy od
Wynik zależy od
pacjenta
pacjenta
otyłość, wzdęcie,
otyłość, wzdęcie,
niedrożność)
niedrożność)
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
(TK)
(TK)
Zalety
Zalety
Wysoka czułość
Wysoka czułość
w odniesieniu do
w odniesieniu do
zwapnień
zwapnień
miąższu trzustki
miąższu trzustki
(spiralne TK)
(spiralne TK)
Dostępna w większości
Dostępna w większości
szpitali
szpitali
Wady
Wady
Promieniowanie
Promieniowanie
jonizujące
jonizujące
Kontrast zawierający
Kontrast zawierający
jod dla
jod dla
wykrywania małych
wykrywania małych
guzów
guzów
Magnetyczny rezonans jądrowy
Magnetyczny rezonans jądrowy
(MRI)
(MRI)
Zalety
Zalety
Możliwość
Możliwość
wykonywania
wykonywania
w warunkach
w warunkach
fizjologicznych
fizjologicznych
Informacje o czynności
Informacje o czynności
trzustki
trzustki
Arbitralna płaszczyzna
Arbitralna płaszczyzna
obrazowania
obrazowania
Wady
Wady
Niska czułość w
Niska czułość w
odniesieniu do
odniesieniu do
zwapnień
zwapnień
Mała dostępność
Mała dostępność
Zależność od
Zależność od
oprogramowania
oprogramowania
Ultrasonografia
Ultrasonografia
najszerzej dostępna
najszerzej dostępna
najmniej kosztowna
najmniej kosztowna
badania skriningowe dla oceny miąższu
badania skriningowe dla oceny miąższu
trzustki
trzustki
( z wyjątkiem osób z OZT i osób otyłych)
( z wyjątkiem osób z OZT i osób otyłych)
Ocena miąższu trzustki
Ocena miąższu trzustki
TK i MRI
TK i MRI
MRI - mniej czuła w wykrywaniu
MRI - mniej czuła w wykrywaniu
zwapnień
zwapnień
TK – bardziej dostępna, metoda
TK – bardziej dostępna, metoda
pierwszego rzutu dla
pierwszego rzutu dla
obrazowania w OZT
obrazowania w OZT
Ocena przewodów trzustkowych
Ocena przewodów trzustkowych
ECPW (ERCP) i MRCP
ECPW (ERCP) i MRCP
MRCP – nie ma konieczności podawania
MRCP – nie ma konieczności podawania
środka kontrastowego, mniejsze ryzyko
środka kontrastowego, mniejsze ryzyko
zapalenia trzustki i dróg
zapalenia trzustki i dróg
żółciowych, związane z ECPW
żółciowych, związane z ECPW