ODMA I KRWIAK JAKO

NASTEPSTWO OBRAZEN

KL.PIERRSIOWEJ W WYNIKU

DOZNANEGO URAZU.

- MARTYNA ZUBA
- KATARZYNA ZIECINA

Schemat obrażeń klatki piersiowej:
1.

Obrażenia zamknięte

Złamania żeber pojedyncze

Złamania żeber mnogie (cepowata klatka
piersiowa)

Obrażenia narządów wewnętrznych

2. Obrażenia otwarte
a)

Rany klatki piersiowej

Rany płuca

Rany serca

Krwiak opłucnej

II.

Odma: otwarta

zamknięta
zastawkowa
III. Tamponada serca

Następstwem urazów zarówno ostrych
jak i tępych klatki piersiowej może być
stłuczenie, pęknięcie lub rozerwanie
śródpiersia. Wskutek urazu tępego
dotyczącego wielu żeber a zwłaszcza
mostka i obojczyków może powstać
krwiak w sródpiersiu o różnym
nasileniu. Uszkodzeniu ulegają
najczęściej naczynia żylne, które nie są
tak oporne jak tętnice.

Zbierająca się w większej ilości krew

uciska osierdzie i nerwy śródpiersia.

Krwiak częściej występuje w

sródpiersiu górnym

W jamie klatki piersiowej może się

nagromadzić kilka litrów krwi. Objawy

zależą od rozległości krwawienia i

współistniejących uszkodzeń. W razie

nagromadzenia w opłucnej ponad 500

cm3 krwi może dojść do wstrząsu i

fizycznych objawów płynu w klatce

piersiowej.

Rozpoznanie można ustalić badaniem

RTG, które wykazuje obustronne

poszerzenie sródpiersia. W różnicowaniu

należy brać pod uwagę tętniak, guz lub

też poszerzenie worka osierdziowego.

Mniejsze krwiaki mogą dawać objawy

wolno narastającego ucisku.

Jeśli zdjęcie wykazuje obecność płynu w

jamie opłucnej należy nakłuć igłą

opłucną. Jeśli utrzymuje się znaczny

krwotok lub nawraca po nakłuciu klatki

piersiowej, lub jeśli płuco nie rozpręża

się konieczna jest operacja polegająca

na otwarciu klatki piersiowej i

zaopatrzeniu krwawiącego naczynia.

Uporczywe krwawienie do jamy

opłucnowej ma zwykle źródło w

naczyniach ściany klatki piersiowej

(tętnie międzyżebrowe lub tętnica

piersiowa wewnętrzna, tętnice przepony

i sródpiersia) lub w dużych naczyniach

wnęki płuca.

ODMA OPŁUCNOWA

Pneumothorax – polega na

obecności powietrza w jamie

opłucnej, czyli w przestrzeni

ograniczonej z jednej strony

opłucną płucną a z drugiej

strony opłucną ścienną.

Podział odmy urazowej ze względu na

ukształtowanie połączenia jamy

opłucnej z atmosferą:

a) Odma zamknięta oznacza obecność

pewnej ilości powietrza w opłucnej bez

możliwości swobodnego przechodzenia

tego powietrza do atmosfery i z

powrotem. Powietrze to wtargnęło w

czasie urazu, a nastepnie rana tworzaca

wrota wejscia powietrza zamknela się

przerywajac dalszy przeplyw powietrza.

Odma zamknieta jest najlagodniejsza

postacia odmy.

ODMA OTWARTA polega na stalej

lacznosci jamy oplucnej z atmosfera

przy kazdym ruchu oddechowym

powietrze wplywa i wyplywa z oplucnej.

ODMA ZASTAWKOWA jest wynikiem

jednokierunkowej mozliwosci wlotu

powietrza do oplucnej. Rana powlok lub

czesciej pekniecie tk.oplucnej tworzy

zastawke, przez która powietrze

wplywa do oplucnej a nie może się

cofnac. Cisnienie w oplucnej wzrasta.

Odma otwarta

Ziejaca rana klatki piersiowej

umozliwia wchodzenie i

wychodzenie powietrze z oplucnej

przy kazdym oddechu. Rane taka

nazywamy zasysajaca a powstala

odme otwarta. W razie otwarcia

jednej z jam oplucnej ulega

przerwaniu nie tylko oddychanie

plucem z ranionej strony lecz także

ulega znacznemu uposledzeniu

oddychanie drugiego pluca. Dzieje

się tak wskutek trzepotania

srodpiersia i oddechu opacznego.

Ziejaca rane klatki piersiowej trzeba

natychmiast zamknac duzym

opatrunkiem przymocowanym

przylepcem bądź bandazem.

Nawazelinowana gaza polozona na rane

ulatwia uszczelnienie. Jeśli stan

chorego na to pozwoli rane zamyka się

operacyjnie. Po zamknieciu klatki

piersiowej odsysa się powietrze przez

pozostawiony cewnik.

Odma zamknieta

Zamknieta odma oplucnowa

spowodowana jest

uchodzeniem do oplucnej

powietrza z pluc lub drzewa

tchawiczo-oskrzelowego. Jest

to skutkiem przenikajacych

ran klatki piersiowej lub

urazu tepego.

Klasyczne pojecie odmy zamknietej

oznacza ze sciany jamy oplucnej sa

szczelne a ilosc powietrza w oplucnej jest

stala. W praktyce tak nie jest i zazwyczaj

pewna mala szczelina przepuszczajaca

powietrze istnieje. Jest ona tak mala ze

nie powoduje oddechu paradoksalnego

lub trzepotania srodpiersia i jest trudna

do wykrycia. Szczelina taka prawie

zawsze zamyka się samoistnie.

ROZPOZNANIE

1. Brak szmeru oddechowego nad

polem plucnym jednej strony.

2.Odglos opukowy bebenkowy.
3.Wzmozone drzenie glosowe.
4.Objawy radiologiczne:

a) Brak rys. tkanki plucnej na

obwodzie pola plucnego

b) spadniecie pluca, widoczna linia

granicy pluca

c) Przesuniecie srodpiersia ku stronie

zdrowej.

ODMA ZASTAWKOWA

Jest zaburzeniem

zagrazajacym bezposrednio

zyciu rana klatki piersiowej

lub pluca stanowi w tym

przypadku zastawke, przez

którą powietrze przy kazdym

wdechu jest zasysane do jamy

oplucnej jednak nie może się

cofnac.

W nastepstwie tego cisnienie w jamie

oplucnej wzrasta nadmiernie. Ten rodzaj

odmy zwany jest także-odma z

nadcisnieniem. Chory wykonuje

gwaltowne ruchy oddechowe które

przyczyniaja się do dalszego

podwyzszenia cisnienia oplucnej i ucisku

pluca, które obkurczone i bezpowietrzne

lezy we wnece. Chory ma uczucie

duszenia się, jest siny i skarzy się na bol

w klatce piersiowej.

Odma zastawkowa zdarza się czesciej niż

odma otwarta a rzadziej niż odma

zamknieta.

ODME ZASTAWKOWA

CHARAKTERYZUJE:

1. Bol i dusznosc
2. Ruchy opaczne
3. Dzwieczny wysoki odglos opukowy
4. Zniesienie szmeru oddechowego
5. Rozszerzenie zastoinowe zyl szyjnych
6. Dusznosc, sinica. Wstzas
7. Objawy rentgenowski jak w odmie

zamknietej bardziej nasilone.

W odmie zastawkowej dorazna ulge

przynosi proste wbicie igly do oplucnej.

POSTEPOWANIE NA MIEJSCU

ZDARZENIA;

Jeżeli nie jest możliwy natychmiastowy

przewoz do szpitala a mamy do czynienia

z odma powodujaca dusznosc, można:

-wkluc do jamy oplucnej dosc gruba igle

na która zalozono odciety z obu stron

palec gumowej rekawiczki.

- lepszy sposób polega na przedluzeniu

wylotu igly rurka gumowa ktorej koniec

wprowadza się do stojacego na podlodze

naczynia z woda.

Stosowanie tego postepowania przez

kilkanascie minut przed transportem

pozwala usunac powietrze z jamy

oplucnej i poprawic stan chorego.

Sposób ten jest tez dobry dla

ostatecznego usuwania odmy w

warunkach szpitalnych.

Odma oplucnowa powinna być usunieta

w ciagu kilku dni od wypadku. Jeśli z

powodu przeoczenia lub innych

przyczyn odma utrzymuje się przez

dluzszy czas to powstaja zrosty i

zgrubienia oplucnej plucnej

uniemozliwiajace rozprezanie pluca.

Odczyn zapalny oplucnej przyspiesza

tworzenie się odczynow zlepnych i

skraca przez to czas przydatny do

usuniecia odmy.

ODMA PODSKORNA I

SRODPIERSIOWA

Zlamanie zeber, rany klatki

piersiowej, urazowe

rozerwanie tchawicy lub

duzego oskrzela, odma

samoistna lub resekcja tkanki

plucnej prowadza czasem do

odmy podskornej.

Odma podskorna oznacza obecnosc

powietrza w wiotkiej tkance podskornej.

Odma podskorna jest wynikiem

wtlaczania powietrza do tkanek przy

ruchach oddechowych poprzez

zranienie oplucnej sciennej. Najczesciej

jest to zranienie o ukladzie wentylowym

dokonane zlamanym zebrem.

Z odma podskorna rzadko wystepuje

jednoczesnie odma oplucnowa.

Odme podskorna rozpoznajemy czujac

pod palcami charakterystyczne

trzeszczenie przesuwanego pod skora

powietrza.

ODMA SRODPIERSIOWA

W odroznieniu od odmy

podskornej odmy

srodpiersiowej jest

powaznym zagrozeniem.

Zwiekszone cisnienie w

srodpiersiu utrudnia splyw

krwi żylnej do serca i może

krytycznie zmniejszyc

minutowa pojemnosc

wyrzutowa serca.

ROZPOZNANIE:

Podstawowymi obawami sa

-dusznosc i bol za mostkiem
-Sinica
-Napiete i wypelnione żyły szyi
-Tachykardia
-Wstrzas z obnizeniem ciś. Tetniczego
-Na zdjeciu Rtg może być widoczny
podwojny zarys oplucnej na lewym
brzegu serca

RÓŻNICOWANIE:

-tamponada serca

LECZENIE:

-jeśli wymienione objawy staja się

grozne należy wykonac odbarczenie

przez mediastionostomie (czyli naciecie

srodpiersia). Palcem rozdziela się wotka

tkanke za mostkiem.

Odma srodpiersia często towarzyszy

ciezkim obrazeniom tchawicy, oskrzeli

lub przelyku.

Wystepuje wtedy krwioplucie i

niepowstrzymalny kaszel. Po

odbarczeniu odmy należy podjac dalsze

badania.

ODMA CZESCIOWA I

CALKOWITA (podzial ze

względu na wielkosc

odmy)

Ilość powietrza

przedostającego się do jamy

opłucnej uwarunkowana jest

wielkością otworu opłucne-

płucnej lub

oskrzelu,natomiast

umiejscowienie zależy

zarówno od objętości

powietrza jak i obecności lub

nieobecności zrostów

opłucnowych.

Jeżeli powietrza jest nie wiele nie ma

zrostów to komora odmy znajduje się w

szczycie płuca lub je otacza w postaci

płaszcza o grubości 1-3cm.

Jeśli powietrza jest duzo wypelnia ono

całą powłokę klatki persiowej prowadzac

do bezpowietrzności płuca, a nawet do

przemieszczenia śródpiersia w srtonę

zdrową.

ODMA WEWNETRZNA I

ZEWNETRZNA (podział ze

względu na miejsce

dostawania się powietrza)

Odma zewnętrzna powietrze

dostaje się przez ścianę klatki

piersiowej .

Odma wewnętrzna:

- u ludzi młodych najczęstsza przyczyną
jest pęknięcie podopłucnowego pecherza
rozedmowego, zwykle lecz nie zawsze, w
następstwie kaszlu lub wysiłku fizycznego.
- U ludzi starszych wysępuje ona
najczęściej w przebiegu rozedmy płuc i
przewlekłego zapalenia oskrzeli oraz
wyleczonej gruzlicy płuc
-W każdym wieku może być powikłaniem
czynnej grużlicy płuc i zap. Płuc
szczególnie przebiegających stworzeniem
się jam