Nietrzymanie moczu
Definicja wg ICS:
Epizod niekontrolowanej utraty
moczu.
Nietrzymanie moczu
1.
Wysiłkowe nietrzymanie moczu
2.
Naglące nietrzymanie moczu
3.
Mieszane nietrzymanie moczu
4.
Nietrzymanie moczu związane z
przepełnieniem pęcherza
WNM
Mimowolny, nieświadomy wyciek moczu
spowodowany wzrostem ciśnienia
śródbrzusznego w następstwie kaszlu,
gwałtownego śmiechu i nagłego wysiłku
związanego z obniżeniem przepony moczowo-
płciowej.
WNM
Stopień I – niewielkie gubienie moczu w czasie
dużego wysiłku fizycznego występujące
jedynie w pozycji stojacej
Stopień II – gubienie moczu w czasie
normalnej codziennej aktywności fizycznej,
kaszlu, kichania, śmiechu, zmiany pozycji ciała
Stopień III – gubienie moczu w spoczynku,
pozycji leżącej, stale nawet przy minimalnej
aktywności fizycznej.
Czynniki ryzyka WNM:
Przebyte ciąże i porody drogami natury
Przebyte ginekologiczne zabiegi operacyjne z
preparowaniem ściany pęcherza moczowego
Otyłość
Wiek kobiety, a zwłaszcza okres po menopauzie
(hipoestrogenizm)
Ciężka praca fizyczna
Dieta i dysfunkcje jelit
Leki (diuretyki nietiazydowe, leki p/lękowe
Choroby przewlekłe (NK, POCHP,cukrzyca,stan po
udarze)
Naglące nietrzymanie
moczu
Mimowolne gubienie moczu, na skutek
przymusowego parcia na mocz wywołanego
niestabilnością wypieracza pęcherza
moczowego lub nadmierną pobudliwością
wypieracza
Charakteryzuje się częstomoczem dziennym i
nocnym oraz uczuciem silnego parcia
poprzedzającego bezwiedną utratę moczu
Mieszane nietrzymanie
moczu
Współistnienie objawów wysiłkowego i
naglącego nietrzymania moczu
Diagnostyka:
Wywiad ( kwestionariusz, dziennik mikcji)
Badanie przedmiotowe
Badanie ginekologiczne
Badania laboratoryjne (badanie ogólne
moczu, posiew moczu)
Ultrasonografia
Badanie urodynamiczne
Badanie urodynamiczne
Bezpośrednia ocena czynności dolnych dróg
moczowych
Pozwala na ocenę jak zachowuje się pęcherz
moczowy i cewka moczowa w fazie
magazynowania, opróżniania i
transportowania moczu oraz jakie są
wzajemne zależności pomiędzy wypieraczem
a cewką moczową.
Badanie urodynamiczne
Uroflometria: mierzy szybkość, objętość i czas
wypływania moczu
Profilometria cewkowa: określa profil ciśnienia
w cewce moczowej
Badanie ciśnieniowo-przepływowe: analiza
zależności między objętością, a ciśnieniem
panującym w pęcherzu moczowym
Leczenie nietrzymania
moczu:
Metody zachowawcze:
a)
Zmiana stylu życia
b)
Fizykoterapia mięśni przepony moczowo-
płciowej (ćwiczenia Kegla, elektrostymulacja,
biofeedback, stożki dopochwowe)
c)
Trening pęcherza
d)
Środki mechaniczne (pessaria, tampony,
zatyczki do cewki moczowej
e)
farmakoterapia
Metody operacyjne:
a)
Kolposuspensja sposobem Burcha
wykonywana droga laparotomii lub
laparoskopii
b)
Slingii podcewkowe (operacje pętlowe): TVT,
TOT, IVS
c)
Implantacja sztucznego zwieracza
Leczenie zachowawcze
Jego ideą jest wzmocnienie mięśni dna
miednicy, co powoduje przyrost masy
mięśniowej, poprawę ich siły skurczu, lepsze
spoczynkowe napięcie
Ćwiczenia Kegla
W 1948r. Kegel opisał ćwiczenia mięśni dna
miednicy swoich pacjentek za pomocą
perineomyometru --urządzenie pneumatyczne-
rodzaj balonika, które wprowadza się do
pochwy. Kurczące się mięśnie kurczą również
balonik, co jest pokazywane w mm słupa rtęci.
Autor podkreślił, że w leczeniu niezwykle
ważnym czynnikiem jest mozliwość obserwacji
przez pacjentkę rezultatów tych ćwiczeń,
ponieważ ma to ogromne znaczenie
motywujące.
Ćwiczeń Kegla nie można wykonywać w
trakcie oddawania moczu!!!
Nie wolno przerywać strumienia moczu!!!
Prowadzi to do nawrotowych zakażeń dróg
moczowych z powodu zalegania moczu w
pęcherzu, częstomoczu, bólu podczas mikcji.
Przerywanie strumienia moczu jest
swiadomym wytwarzaniem czynnościowej
przeszkody w odpływie moczu.
Ćwiczenia Kegla
Ćwiczenia w domu lub z rehabilitantem
Poczatkowo 3 serie dziennie po 8-12 max.
Skurczów, z konieczną przerwą pomiędzy
pojedynczymi skurczami (mięsień musi
odpocząć, żeby skurczyć się ponownie silnie).
Stała kontrola i motywacja
Dodatkowo ćwiczenia w grupie 1x w tyg. przez
45 min
Po uzyskaniu zadowalających efektów 3 serie
po 8-12 skurczów 2-3x w tyg.
Biofeedback
Metoda ćwiczeń mięśni wykorzystująca
oddziaływanie na świadomość osoby ćwiczącej.
Reakcje nerwowo-mięsniowe,rejestrowane i
pokazywane przez skalowane wskaźniki
przyrządów , dają możliwość kontroli i
wzmocnienia działań
Daje możliwość uruchomienia właściwej grupy
mięśni, kontrolowania nasilenia czasu trwania
skurczu, rozluźnienia i obiektywnej obserwacji
postępów terapii
Ćwiczenia z ciężarkami
dopochwowymi:
Stożki wprowadzane do pochwy i
utrzymywane w niej przez określony czas i w
różnych sytuacjach (chodzenie, podskoki,
czynności domowe).
Elektrostymulacja
Stymulacja elektryczna prądem zmiennym mięśni
dna miednicy
Powoduje przyrost masy mięśniowej, zwiększenie
napięcia oraz siły skurczu
Istotne jest określenie typu nietrzymania moczu-
rózna częstotliwość prądu (50 Hz w WNM, 5 Hz
NNM)
Czas zabiegu nie krótszy niż 10 min
Seria min 10 zabiegów ( systematyczność i
ciągłość terapii jest jednym z warunków jej
powodzenia).
Stymulacja magnetyczna
Lecznicze zastosowanie zmiennego pola magnetycznego
o bardzo niskich wartościach indukcji magnetycznej
Do leczenia NTM stosuje się tzw. „fotel magnetyczny”, w
który wbudowany jest aplikator pola
Pulsujące pole magnetyczne przechodzi przez warstwy
ubioru.
Stosowana w monoterapii lub jako leczenie
towarzyszące
Skuteczna w WNM i NNM
Dostępne są miniaplikatory wszczepiane w bieliznę do
użytku domowego.
Terapia behawioralna
Trening pęcherza w przypadku pęcherza
nadreaktywnego
Prowadzenie dziennika mikcji
Wprowadzenie określonych pór mikcji –
wytworzenie nowego odruchu warunkowego,
czego wynikiem będzie pojawianie się mikcji w
określonym czasie
Wydłużanie przerw między mikcjami do 2-2,5
godz. Co jest miara powrotu do zdrowia.
Zmiana stylu życia
Redukcja wagi
Zaprzestanie palenia papierosów
Zaprzestanie ciężkiej pracy fizycznej
Dieta
Profilaktyka zaparć