Pracoholizm - definicje



M. Machlowitz (1980) - cecha pozytywna, pracoholik odnajduje

radość w pracy, poszukuje fascynującego uwikłania i gratyfikacji.

Pracoholizm nie jest chorobą, ludzie nie zapracowują się dla

zysków materialnych, ale dla „psychicznych dochodów” -

odpowiedzialność, sensowność, znaczenie.



J. Kohn - pracoholizm to strategia radzenia sobie ze stresem.

Symptomy to różne problemy emocjonalne: zaburzenia lękowe i

depresyjne nasilane przez cechy obsesyjno-kompulsywne.

Podstawowa dolegliwość to chroniczna depresja o średnim

natężeniu. Pracoholizm jest dezadaptacyjną formą radzenia sobie

z depresją.



Klininger,

Robinson

-

forma

ucieczki

od

trudów

i problemów. Zanurzenie się w pracę jest ucieczką od prywatnego

życia.



Klat i Kleiner - pracoholik pożądana formą zabezpieczenia przed

lękiem związanym z porażką.



Killinger (2007) - iluzja kontroli własnego życia Kontrola możliwa

jest w okresie początkowym, natomiast gdy uzależnienie się

nasila, człowiek traci kontrolę.



Seybold i Salamone (1994) - uzależnienie o dynamicznym

nasilającym się przebiegu i niekorzystną nieprawidłowością w

obrazie siebie.

Psychologia pracy -
pracoholizm

Sygnały:



Pośpiech i bycie stale zajętym,



Potrzeba sprawowania kontroli, czego potrzebą jest nadzór

nad pracą innych ,, nikt nie wykona tego tak dobrze jak ja’’



Perfekcjonizm działań,



Trudności w relacjach interpersonalnych,



Nadmiar pracy (okresy pochłonięcia przez pracę),



Trudności z relaksowaniem się i zabawą,



Częsta irytacja w sytuacji wymagającej czekania (kolejka w

sklepie, korki)



Nieadekwatność w obrazie siebie (pracoholicy rzadko

siebie akceptują),



Zaniedbywanie siebie.



C. Guerreschi, 2006, s. 45-46

Psychologia pracy
- uzależnienie od pracy



Utrata kontroli



Straty psychofizyczne



Zaniedbywanie zainteresowań



Objawy odstawienia



Przymus/nawrót pracy



Wzrost tolerancji

Pracoholizm

Wojdyło 2004



Uzależnienie od pracy - osobowość obsesyjno-

kompulsywna „utrwalony wzorzec troski o ład, perfekcję,

kontrolę umysłową i interpersonalną kosztem

elastyczności, otwartości i skuteczności”.

Przejawy:



Uwagę jednostki w takim stopniu zaprzątają szczegóły,

reguły, zestawienia, porządek, organizacja i plan

czynności, że traci z pola widzenia główny cel działania,



Perfekcjonizm, który utrudnia dokończenia zadania,



Rezygnuje ze wszystkich rozrywek i kontaktów

towarzyskich,



Niezwykła sumienność, skrupulatność i nieugiętość w

kwestiach moralności,



Niechęć do powierzania wykonania zadań innym, jeżeli nie

porządkują się stylowi pracy,



Interioryzacja zasad i ograniczeń, zewnętrzne źródło

ograniczeń zastąpione samooskarżeniem.

Pracoholizm - szkody



Somatyczne

-

osłabienie,

stany

podgorączkowe,
bolesność w okolicach węzłów chłonnych,

bóle głowy, stawów i mięśni, dzwonienie w

uszach, zaburzenia snu



Psychiczne - osłabienie pamięci, trudności

w koncentracji uwagi, niska samoocena,

niepokój i lęk, frustracja, obniżony nastrój



Społeczne – słabe relacje rodzinne,

zawodowe, personalne

Pracoholizm – źródła

Killingier

2007



Ukrywanie problemów w rodzinie



Nieokazywanie uczuć



Uboga komunikacja



Miłość warunkowa



Niestabilna samoocena



Ubóstwo ekonomiczne



Wzorzec rodziców



Zapotrzebowanie na stymulację

Pracoholik – rodzaje

Rohrich 2000



Kompulsywny – wyładowanie lęku i złości



Zawstydzony – podwyższa sobie samoocenę



Obronny – ucieczka przed trudnymi sprawami



Rywalizujący – uzyskanie przewagi na innymi



Winny – ukaranie siebie



Sfrustrowany – poczucie wpływu na środowisko



Homoseksualny – zdominowany przez mężczyzn



Narcystyczny – potwierdza własną wyjątkowość



Zależny – najczęściej od szefów



Uciekinier – od trudnej sytuacji osobistej



Psychotyczny – ucieczka od realności

Pracoholizm – deficyt
potrzeb



Uznania i akceptacji



Miłości i przynależności



Lęk przed porażką



Poczucie niższości



Redukcja niepokoju i lęku

Pracoholizm

Frąszczak 2002

Pracownik



Deleguje zadania



Cieszy się z pracy



Motywacja przez
potrzeby



Efektywność i cel



Ryzyko



Błąd +



Towarzyskość

Pracoholik



Nie oddaje zadań



Tylko praca



Lęk przed utratą
statusu



Zbytnia
szczegółowość



Unika ryzyka



Ukrywa błędy



Samotny



Autorytet – władza, kompetencje



Prestiż – szacunek przez innych



Awans – zawodowy, społeczno-

materialny



Ryzyko – działanie w sytuacjach

trudnych



Mistrzostwo – perfekcja wykonania

obowiązków

Pracoholizm –

wartości pożądane

Paluchowski, Hornowska 2003

Pracoholizm –

uwarunkowania organizacyjne



Presja sukcesu ekonomicznego



Motywacja – strach i stres



Najważniejszy zysk



Dyspozycyjność pracowników



Najważniejsze cele organizacji



Bezosobowa atmosfera w
pracy

Pracoholizm - terapia



Zmiana przekonań



Rozpoznawanie emocji



Radzenie sobie ze wstydem



Akceptacja siebie



Stawianie granic



Radzenie sobie z lękiem



Delegowanie zadań



Planowanie wolnego czasu