Postawy i przekonania oraz ich
znaczenie w zachowaniach
konsumentów
Prawa perswazji stosowane
w kształtowaniu postaw
• Ludzie posługują się stereotypami lub
regułami tylko częściowo prawdziwymi,
aby klasyfikować/oceniać napotkane obiekty
na podstawie nielicznych kluczowych cech –
w ten uproszczony sposób kształtują się
postawy ludzi wobec innych osób i
przedmiotów
• Znając te reguły można opracowywać
skuteczne komunikaty perswazyjne,
służące zmianie dotychczasowych
postaw konsumentów.
Prawa perswazji - reguły wpływu
społecznego
• R. Cialdini wskazał 6 głównych zasad,
będących podłożem taktyk, których używa się
do przekonywania i nakłaniania innych do
ustępstw – zmian postaw
zmian postaw
• Te zasady (prawa perswazji) to:
zasada wzajemności
zasada społecznego dowodu słuszności
zasada zobowiązania i konsekwencji
zasada lubienia i sympatii
zasada autorytetu
zasada niedostępności
1. Zasada wzajemności
• Ta zasada wymaga, by w jakiś sposób
rewanżować się za to, co od kogoś
otrzymujemy - odwdzięczyć się za
wyświadczoną przysługę, uprzejmość, życzliwość,
najlepiej oferując coś o zbliżonej wartości.
• Jedną ze skutecznych taktyk wpływu jest danie
komuś czegoś zanim nas o to poprosi,
możemy wtedy liczyć na wzajemność.
• Odmianą tej metody jest zaoferowanie
ustępstwa, by w zamian uzyskać inne
ustępstwo. Ważne, aby być stroną, która
pierwsza pójdzie na jakieś ustępstwo.
2. Zobowiązanie i
konsekwencja
• Ludzie pragną być konsekwentni
w swoich słowach, wierzeniach, celach
i czynach.
• Decyzje o zobowiązaniu, nawet błędne, mają
tendencję do utrwalania się
• Kluczem do wykorzystania tej reguły do
wywierania presji jest uzyskanie
początkowego zobowiązania/
zaangażowania osoby przekonywanej:
potem ludzie są bardziej skłonni spełnić kolejne
żądanie, które nawiązuje do poprzedniego
zobowiązania.
3. Społeczny dowód słuszności
(„inni tak robią”)
• Ludzie są skłonni postępować w określony
sposób, gdy widzą, że inni postępują w ten
sam sposób,
a im jest ich więcej, tym lepiej.
• Jednym ze sposobów ustalenia, co jest
poprawne, właściwe, jest sprawdzenie,
co inni ludzie uznają za poprawne.
• Ta zasada może być używana do wywierania
wpływu na kogoś przez poinformowanie go, że
wielu innych już się na to zgodziło, już
podjęło takie działanie, już kupiło taką rzecz.
4. Atrakcyjność/lubienie kogoś
(przeniesienie uczuć)
• Wyzwalaczem uległości jest jakiś rodzaj
atrakcyjności oferowanej rzeczy,
działania lub samego źródła, z którego
pochodzi oddziaływanie, np. fakt, że dana
osoba jest nam bliska.
• Ze względu na tę atrakcyjność zaczynamy
daną osobę lub rzecz lubić, a wtedy
znacznie łatwiej ulegamy wpływowi, bo
ludzie są bardziej skłonni do mówienia
"tak" tym, których znają i lubią.
5. Autorytet
• Badania nad posłuszeństwem wykazały ogromną
skłonność ludzi do ustępstw wobec żądań
autorytetów.
• Trzy typy symboli są skuteczne:
– tytuły (sędzia, radca prawny, profesor, dziekan,
rektor, dyrektor, wojewoda, prezydent)
– ubiór (mundur, garnitur, odznaczenia, biżuteria),
– samochody.
• Jedną z najważniejszych cech autorytetu jest jego
wiarygodność. Żeby zdobyć zaufanie potrzeba czasu
i kontaktów z osobami poddawanymi oddziaływaniu
lub zastosowania specjalnych technik
6. Niedostępność
• Ludzie bardziej cenią możliwości, które są mniej
osiągalne. Najbardziej kusi to, co w ogóle jest
zakazane/niedostępne
• Użycie tej zasady polega na zasugerowaniu, że oferta
jest unikalna, ograniczona w czasie lub ma ograniczony
zasięg obowiązywania
• Np. Jeszcze tylko 3 dni – pośpiesz się..., Tylko w naszym
oddziale w Katowicach..
Na tym osiedlu są tylko 2 takie narożne domy…
Mam tyle domów do odwiedzenia, że w każdym mogę
być tylko raz …
Tylko Pani zdradzę, że ten kosmetyk od przyszłego
miesiąca ma podrożeć...
Groźba zniszczenia zdjęć po upływie 24 godzin
Technika „drzwiami w twarz”
(zasada wzajemności)
najpierw wysuwa się ogromną
prośbę/żądanie nie do przyjęcia, a
potem robi się ustępstwo, które
wywołuje konieczność
odwdzięczenia się, czyli wyrażenie
zgody na to, o co naprawdę chodziło
Ogromna prośba
mała (faktyczna)
prośba
Technika „noga w drzwi”
(zasada konsekwencji)
trzeba zdobyć zgodę na spełnienie
małej prośby (zakup czegoś
bardzo małego, poświęcenie tylko
5 minut czasu itp. – chodzi tylko o
wywołanie zaangażowania), a
potem przedstawić właściwą
prośbę/ofertę
Mała prośba
duża (kolejna) prośba
Technika „każdy grosz się
liczy”
• wykorzystywana najczęściej w
działalności charytatywnej,
poszukiwaniu funduszy, zdobywaniu
poparcia, realizacji badań ankietowych
– “Nawet odpowiedź na jedno, dwa pytania
będzie dużą pomocą …. ”
– “Nawet 2 minuty Pańskiego czasu to dla
nas cenna pomoc…”
Technika ingracjacji
• działanie mające na celu zdobycie
sympatii (wytworzenie pozytywnej
postawy).
• kreowanie pozytywnego obrazu
własnej osoby u drugiego człowieka
oraz zastosowanie różnego typu
technik mających na celu
uzyskanie sympatii
Czynniki, które zwiększają
skuteczność ingracjacji
• podobieństwo,
• komplementy, okazywanie sympatii,
schlebianie,
• atrakcyjność fizyczna, pozytywna
autoprezentacja,
• oferowanie prezentów,
• skłonność do współpracy,
• pytanie o radę.
Zdobywanie wiarygodności -
posługiwanie się dokładnymi
danymi
• Pytamy znajomego, ile zarabia. A on odpowiada:
„netto zarabiam 3000 zł” lub „netto zarabiam 3150 zł”.
Co będzie bardziej wiarygodne?
• Jeśli jesteś zainteresowany produktem, to cena 8000 zł
aż prosi się o zbicie, a cena 7950 zł już na taką nie
wygląda.
• Jeśli powiemy, że zakup piecyka u jednego
z klientów spowodował spadek zużycia prądu o 30%, to
inni klienci mogą nie uwierzyć. Jeśli jednak powiemy, że
jeden z klientów kupił piecyk i po 3 miesiącach jego
zużycie prądu spadło o 27,5%, to w tym przypadku
27,5% jest bardziej wiarygodne niż 30%.
Zdobywanie wiarygodności –
wskazywanie ujemnych stron
oferty
• Nie należy obawiać się mówienia o
mankamentach oferty. Jeśli przyznamy się do
słabości – ludzie chętniej uwierzą w to, do
czego chcemy ich przekonać.
• Mówiąc o słabościach oferowanego produktu
dajemy rozmówcy do zrozumienia, że
jesteśmy wiarygodni, uprzedzamy potencjalne
obiekcje rozmówcy, który może doszukiwać
się wszelkich „minusów” naszej oferty.
Np. duża cena
wysoka jakość i
bezawaryjność,