Nadwaga i otyłość.

Przyczyny i następstwa

otyłości,

typy otyłości i jej mierniki,

profilaktyka żywieniowa

otyłości.

Dieta sportowców.

Woda mineralna jako czynnik

profilaktyki zdrowotnej.

OTYŁOŚĆ

jest przewlekłą chorobą - nadmierna podaż
energii zawartej w pokarmach w stosunku do
zapotrzebowania organizmu w rezultacie
magazynowanie nadmiaru w postaci tkanki
tłuszczowej.

fizjologicznie

–

tłuszcz stanowi przeciętnie 15% masy ciała

otyłość

– tłuszcze stanowią:

więcej niż 25% masy ciała u mężczyzn

lub więcej niż 30% masy ciała u kobiet

OTYŁOŚĆ =/= NADWAGA

sportowcy o dobrze lub nadmiernie
rozwiniętym układzie mięśniowym
(szczególnie ciężarowcy) mimo nadwagi nie
są ludźmi otyłymi

ludzie z “normalną” wagą mogą być otyli,
jeśli ich mięśnie są słabo rozwinięte

przy ustalaniu rozpoznania otyłości należy
każdorazowo wziąć pod uwagę
morfologiczną strukturę badanego

TYPY

OTYŁOŚCI

Otyłość typu
"gruszka"

- (udowo-

pośladkowa) częściej
u kobiet

Otyłość typu "jabłko"

-

(inne określenia: otyłość
brzuszna, wisceralna -
tkanka tłuszczowa
zlokalizowana jest
głównie wewnątrz jamy
brzusznej) częściej u
mężczyzn

PRZYCZYNY OTYŁOŚCI

Czynniki dziedziczne

- u 70% osób otyłych

przynajmniej jedno z rodziców było otyłe

Czynniki fizjologiczne

- neurotransmitery,

głównie monoaminy: serotonina, dopamina,
noradrenalina

Czynniki psychologiczne

- otyłość można

traktować jako formę uzależnienia,
wytłumaczeniem wszelkich osobistych
niepowodzeń

Styl życia

- spożywanie nadmiaru tłuszczu oraz

zbyt mała aktywność fizyczna

NASTĘPSTWA OTYŁOŚCI

Choroby związane z otyłością

Cukrzyca typu II

– 90% cukrzyc tego typu

spowodowane jest otyłością

Nadciśnienie tętnicze

- wzrost masy ciała o

20% powoduje ośmiokrotny wzrost częstości
występowania nadciśnienia

Hiperlipidemia

- podwyższenie poziomu

cholesterolu i trójglicerydów we krwi

Udar mózgowy

– dwa razy większe ryzyko

Niewydolność serca

- ryzyko tej choroby u

otyłych jest większe 1,9 razy

Choroba niedokrwienna serca (choroba
wieńcowa)

- 1,5 raza większe niż u osoby z

prawidłową wagą

Kamica pęcherzyka żółciowego

– sześciokrotnie

więcej przypadków niż u szczupłych

Zmiany zwyrodnieniowe stawów

– nadmierne

obciążenia

Nowotwory

- macicy, sutka, pęcherzyka

żółciowego, jelita grubego, prostaty

Zaburzenia oddychania w czasie snu

–

hipowentylacja bądź bezdech senny

Żylaki kończyn dolnych

- gorsze są warunki

odpływu krwi z kończyn

Zaburzenia hormonalne i powikłania ciąży

–

trudności z zajściem w ciążę, poronienia

Zespół X (obecnie nazywany zespołem
(poli)metabolicznym)

- otyłość wisceralna,

upośledzona tolerancja glukozy, zwiększone
stężenie insuliny, insulinooporność, nadciśnienie
tętnicze, zaburzenia lipidowe, choroba
niedokrwienna serca

Anorexia nervosa i bulimia nervosa

MIERNIKI OTYŁOŚCI

BMI (Body Mass Index)

wg poniższego wzoru:

BMI = masa ciała [kg] : wzrost

2

[m

2

]

BMI > 25 - nadwaga

BMI > 30 - mówimy o otyłości

im wyższy wskaźnik BMI - tym większa zapadalność
na różne schorzenia związane z otyłością

BMI nie jest wiarygodnym wskaźnikiem zagrożenia chorobami
dla poniższych grup osób :

kobiety ciężarne, sportowcy oraz osoby

o rozbudowanej tkance mięśniowej, rosnące dzieci, osoby w starszym
wieku, u których trudno dokonać dokładnych pomiarów wzrostu

OBWÓD PASA

zaburzenia spowodowane otyłością zwiększają się:
u
mężczyzn z obwodem pasa powyżej 102 cm
u kobiet z obwodem pasa powyżej
88 cm

WHR (waist to hip ratio – talia do bioder)

Otyłość wisceralną (typ jabłka)

WHR = lub > od 0,8 u kobiet
WHR = lub > od 1,0 u
mężczyzn

Otyłość udowo-pośladkową

WHR < od 0,8 kobiet
WHR < od 1,0 u mężczyzn 

KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z UTRATY MASY
CIAŁA

spadek

ciśnienia

krwi

obniżenie poziomu

cukru

we krwi, zmniejszenie

insulinooporności

obniżenie stężenia

cholesterolu

zmniejszenie ryzyka rozwoju

choroby

wieńcowej

lepsze

samopoczucie

i zwiększenie

długości życia

więcej

energii życiowej

wzrost

samooceny i wiary w siebie

AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA W

PRZECIWDZIAŁANU OTYŁOŚCI

Systematyczna aktywność fizyczna powoduje:

zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej,

zmniejszenie wielkości komórek tłuszczowych

zwiększa ich podatność na działanie insuliny

wzrost wrażliwości tkanki tłuszczowej na czynniki
lipolityczne

obniża również ciśnienie krwi oraz poprawia
funkcjonowanie układu krążenia

Aby powyższe punkty zostały utrwalone

niezbędna jest regularna aktywność

ruchowa !!!

SPOSOBY LECZENIA

OTYŁOŚCI

Dieta

- zmniejszenie kaloryczności posiłków,

ograniczenie spożycia tłuszczu oraz cukrów
prostych

Ruch

– ułatwia utratę energii, zapobiega obniżeniu

podstawowej przemiany materii oraz efektowi jo-jo

Leki

– (zwykle hamujące łaknienie) tylko gdy BMI

>30 lub jest niższe lecz współistnieją choroby
związane z otyłością

Leczenie chirurgiczne

- BMI > 40 lub BMI =

35-40 ze współistniejącymi chorobami
związanymi z otyłością

Wsparcie psychologiczne

- przebudowa psychiki

osoby otyłej

Unikanie ponownego wzrostu wagi

- efekt

jo-jo

CZY WIESZ, ŻE?

Świat - kobiety 50-75%, mężczyźni 50% nadwaga
lub otyłość

61 mln Amerykanów jest otyłych – jeśli trend się
utrzyma, w 2230r. 100% populacji amerykańskiej
stanowić będą osoby otyłe

próbie losowej populacji Warszawy, w wieku 35-64
lat, wskazują, że w Polsce nadwaga występuje u
45% mężczyzn i 35% kobiet, a otyłość u 22%
mężczyzn i 29% kobiet

ponad 80% osób z otyłością "brzuszną" po 50 roku
życia ma nadciśnienie tętnicze

utrata masy ciała rzędu 5-10% wyjściowej masy ciała
może przynieść istotne korzyści zdrowotne

DIETA SPORTOWCÓW

DIETA SPORTOWCÓW

na wygląd diety mają wpływ takie czynniki, jak:

wiek i płeć adresata diety

, jego

charakter pracy,

rodzaj ponoszonego wysiłku, pora roku

, czy

strefa

klimatyczna

zamieszkiwania

dowiedziono, iż największy wpływ na sukces
sportowy posiadają trzy poniższe czynniki:

uwarunkowania genetyczne, technika
sportowa, żywienie

50 % sukcesu przypisuje się sposobowi żywienia
sportowca

Dieta sportowca powinna
zawierać około 70 kcal energii na
każdy kg masy ciała, w tym:

białek

- od 10 do 18 % ogólnie dostarczonej

energii,  co daje dawkę od

1 do 4 g/kg

masy ciała

węglowodanów

- od 50 do 60 % ogólnie

dostarczonej energii, co daje dawkę od

7 do 13

g/kg

masy ciała

tłuszczów

- pozostałą część, przy czym trzecią

część tłuszczów powinny zajmować

tłuszcze

pochodzenia roślinnego

WODA MINERALNA JAKO CZYNNIK

PROFILAKTYKI ZDROWOTNEJ

najlepsza do picia jest wydobywana

z głębi ziemi

woda mineralna

działanie profilaktyczno-zdrowotne wody mineralnej
występuje wtedy, jeżeli zawartość któregoś ze
składników mineralnych osiąga w niej wartość, przy
której składnik ten wykazuje działanie fizjologiczno-
odżywcze, lecz żaden z nich nie przekracza granic,
przy której powodowałby zaburzenie gospodarki
mineralnej organizmu

znaczenie fizjologiczno-odżywcze ma tylko dziesięć
składników, są to:

wapń, magnez, sód, chlorki,

siarczany, żelazo, fluorki, jodki, wodorowęglany i
dwutlenek węgla

inne: potas, lit, bar, stront, mangan, brom, cynk,
miedź, itp. występują w tego typu wodach w tak
małych ilościach, że nie mają większego znaczenia

składników szkodliwych dla zdrowia, takich jak np.

azotany i azotyny

, dobra woda mineralna

nie

powinna w ogóle zawierać

wody mineralne pochodzące z uzdrowisk zwykle
posiadają w jednym litrze

od 1000 do 4000 mg

składników mineralnych

w niektórych sytuacjach

, np. przy dużych ubytkach

wody z organizmu, w czasie wytężonej pracy lub
wysiłku np. u sportowców,

picie wody pozbawionej

składników mineralnych może być wręcz szkodliwe dla
zdrowia a nawet groźne dla życia

, gdyż powoduje

zachwianie równowagi wodno-elektrolitycznej

DZIĘKUJEMY

ZA

UWAGĘ

Katarzyna Mitręga

Aleksandra Kusińska

Katarzyna Orszulik

Magdalena Pałka

Gr. 3b