Badanie stanu ogólnego

Badanie fizykalne -

podstawy

Badanie przedmiotowe

Pionowe lub długie (axes verticales s. longitudinales),
różnobiegunowe, z których najdłuższa przechodząca przez szczyt
głowy nazywa się osią główną – wyznacza kierunek górny i dolny
(directio superior et inferior). W życiu płodowym kierunek ten
określa się jako głowowy i ogonowy (directio cranialis et caudalis).
Na kończynach pojęciu kierunek górny odpowiada określenie
bliższy (proximalis), zaś dolny kierunek odpowiada pojęciu dalszy
(distalis).
Poprzeczne lub poziomie (axes transversales s. horizontales)
biegną prostopadle do poprzednich z prawej na lewą stronę,
wyznaczając kierunek boczny i przyśrodkowy (directio lateralis et
medialis).
Strzałkowe (axes sagitales), biegnące poziomo i prostopadle do
obu poprzednich (w kierunku przednio-tylnym).W stosunku do tej
osi używa się określeń kierunek przedni (directio anterior) lub
brzuszny (ventralis) oraz kierunek tylny (directio posterior) lub
grzbietowy (dorsalis).
 

Osie ciała

Płaszczyzny ciała

Przez w/w osie można przeprowadzić płaszczyzny:

- płaszczyznę strzałkową (planum sagitale) –

wyznaczoną przez oś pionową i strzałkową, dzielącą

ciało na część prawą (dexter) i lewą (sinister) – jedna

z tych płaszczyzn przechodząca przez środek ciała

nazywa się płaszczyzną środkową (planum

medianum);

- płaszczyznę czołową (planum frontale) –

wyznaczoną przez oś pionową i poprzeczną, dzielącą

ciało na część przednią (anterior) i tylną (posterior);

- płaszczyznę poziomą (planum horizontale) –

wyznaczoną przez oś strzałkową i poprzeczną,

dzielącą ciało na część górną (superior) i dolną

(inferior).

•

płaszczyzna podżebrowa(planum subcostale)

- płaszczyzna pozioma przechodząca obustronnie
przez

najniższy punkt łuku żebrowego (arcus costalis)

• płaszczyzna nadgrzebieniowa(planum

supracristale)
- płaszczyzna pozioma przechodząca obustronnie
przez

najwyższy punkt grzebienia biodrowego (crista

iliaca)

• płaszczyzna międzyguzkowa(planum

intertuberculare)
- płaszczyzna pozioma przechodząca obustronnie
przez

guzek biodrowy (tuberculum iliacum)

• płaszczyzna międzykolcowa(planum interspinale)

- płaszczyzna pozioma przechodząca obustronnie
przez

kolec biodrowy przedni górny (spina iliaca anterior

superior)

Płaszczyzny ciała

Pionowe linie określające

okolice klatki piersiowej:

linia pośrodkowa przednia (linea mediana
anterior)
linia mostkowa (l. sternalis)
linia przymostkowa (l. parasternalis)
linia środkowoobojczykowa lub sutkowa (l.
medioclavicularis s. mammilaris)
linia pachowa przednia (l. axillaris anterior)
linia pachowa środkowa (l. axillaris media)
linia pachowa tylna (l. axillaris posterior)
linia łopatkowa (l. scapularis)
linii międzyłopatkowa (l.interscapularis)
linia przykręgowa (l.paravertebralis)
linia pośrodkowa tylna ( l.mediana posterior)

Okolice ciała

• głowa (caput)
• szyja (collum)
• tułów (truncus)
• klatka piersiowa (thorax),
• grzbiet (dorsum),
• brzuch (abdomen),
• miednica (pelvis)
• dwie pary kończyn (membra), górne i

dolne (superieriores et inferiores)

Okolice ciała

Na głowie:
• położone pośrodkowo :

– okolica czołowa (regio frontalis)
– okolica ciemieniowa (r. parietalis)
– okolica potyliczna (r. occipitalis)

• położone bocznie (parzyste):

– okolica skroniowa (r. temporalis)
– okolica podskroniowa (r. infratemporalis)
– okolica uszna (r. auricularis)
– okolica sutkowa (r. mastoidea)

Okolice ciała

Na twarzy:

• nieparzyste :

– okolica nosowa (r. nasalis)

– okolica ustna (r. oralis)

– okolica bródkowa (r. mentalis)

• parzyste :

– okolica oczodołowa (r. orbitalis)

– okolica podoczodołowa (r. infraorbitalis)

– okolica jarzmowa (r. zygomatica)

– okolica policzkowa (r. buccalis)

– okolica przyuszniczo-żwaczowa (r.

parotideomasseterica).

Okolice ciała

Na szyi:

• Okolica przednia (o. szyjna właściwa – r.colli),
• Okolica tylna (o. karkowa - reg. colli post. s. nuchae )

skośnie przez całą szyję przebiega
• okolica mostkowo-obojczykowo-sutkowa (regio

sternocleidomastoidea), dzieląc okolicę szyjną

właściwą na:

• okolicę przednią szyi (r. colli anterior) – nieparzysta

(trójkąt przedni)

• okolicę boczną szyi (r. colli lateralis) – parzysta

(trójkąt boczny)

Okolice ciała

Na tułowiu:

Okolice klatki piersiowej (regiones

pectoris)

• okolica mostkowa (r. sternalis)

• okolica obojczykowa (r. clavicularis)

• okolica podobojczykowa (r. infraclavicularis)

• okolica sutkowa (r. mammalis)

• okolica pachowa (r. axillaris)

• okolica podsutkowa (r. inframammalis)

• okolica boczna klatki piersiowej (r. pectoris

lateralis)

Okolice ciała

Okolice brzucha

(regiones abdominis) –

wyznaczone przez dwie poprzeczne linie

• górną (przechodzi przez najniższe punkty X

żeber) i

• dolną (przechodzi przez najwyższy punkt

grzebieni biodrowych) oraz

• dwie pionowe linie dzielące symetrycznie

powierzchnię brzucha, tak iż każdy z pasów

zawiera dwie symetryczne okolice i jedną

nieparzysta, pośrodkową

Okolice ciała

Okolice brzucha

• Nadbrzusze (epigastrium):

– okolice podżebrowe (regiones hypochondriacae

s. subcostales)

– okolica nadpępcza (r. epigastrica)

• Śródbrzusze (mesogastrium) :

– okolice boczne brzucha (r. abdominis lateralis)
– okolica pępkowa (r. umbilicalis)

• Podbrzusze (hypogastrium) :

– okolice pachwinowe (r. inguinales)
– okolica łonowa (r. pubica)

Okolice ciała

Okolice grzbietu (regiones dorsi) :

• okolica kręgowa (regio vertebralis s. r. dorsi

mediana)

– okolica krzyżowa (r. sacralis)

• okolice boczne grzbietu (r. dorsi laterales)

– okolica nadłopatkowa (r. suprascapularis)
– okolica łopatkowa (r. scapularis)
– okolica podłopatkowa (r. infrascapularis)
– okolica lędźwiowa (r. lumbalis).

Okolice ciała

Okolica kroczowa – regio perinealis (dno

miednicy)

• okolica moczowo-płciowa (r. urogenitalis)

- okolica sromowa (regio pudendalis)

• okolica odbytowa (r. analis)

Okolice ciała

Na kończynach :
Kończyna górna :

•

okolica barkowa (r. acromialis)

•

okolica naramienna (r. deltoidea)

•

okolice ramienia: przednia, tylna, przyśrodkowa i

boczna (r. brachii anterior, posterior, medialis et

lateralis),

•

okolice łokciowe: przednia, tylna, przyśrodkowa i boczna

(r. cubiti anterior, posterior, medialis et lateralis)

•

okolice przedramienia: przednią, tylną, przyrodkową i

boczną

(r. antebrachii anterior, posterior, medialis et lateralis)

•

grzbiet ręki (dorsum manus)

•

dłoń (palma manus)

•

okolice dłoniowe i grzbietowe palców (r. digitorum

palmares et dorsales

Okolice ciała

Kończyna dolna :

• okolica miedniczna (r. coxae)

okolica pośladkowa (r. glutea)

okolica podpachwinowa (r.subingualis)

okolica krętarzowa (r. trochanterica)

• okolice uda: przednia, tylna, przyśrodkowa i boczna

(regiones femoris anterior, posterior, medialis et lateralis)

• okolice kolana: przednia i tylna (r. genus anterior et

posterior s. poplitea)

– okolica rzepkowa (r.patellaris)

• okolice goleni: przednia, tylna, przyśrodkowa i boczna (r.

cruris anterior, posterior, medialis et lateralis)

• okolica łydkowa (r. suralis)

• okolica piętowa (r. calcanea)

• okolica kostkowa przyśrodkowa i boczna (r. malleolaris

medialis et lateralis)

• okolica zakostkowa przyśrodkowa i boczna (r. retromalleolaris

med.et lateralis)

• grzbiet stopy (dorsum pedis)

• podeszwa (planta pedis)

• okolice palców (regiones digitorum

Proporcje ludzkiego ciała

Zależą od
• Czynników dziedzicznych

– achondroplazja, z. Marfana, z. Turnera, z. Klinefeltera,

• Czynników konstytucyjnych
• Czynników zewnętrznych

– Chorób np. z. Cushinga

• Płci
• Wieku

– głowa płodu 2 miesięcznego = długości tułowia z

kończynami, noworodka = 1/3 długości tułowia z

kończynami, dorosły = 1/8

– kończyny dolne – 2 miesięczny płód – 1/4 długości,

noworodka – 3/8, dorosły – 1/2 długości.

– Proporcje kończyn – u płodu dolne kończyny krótsze od

górnych, 5 lat - równe, potem dolne dłuzsze

Badanie przedmiotowe

Badanie przedmiotowe

• Badanie stanu

ogólnego

• Badanie klatki

piersiowej

• Badanie jamy brzusznej
• Badanie neurologiczne

Badanie przedmiotowe

Badanie stanu ogólnego

• Określenie stanu świadomości
• Sprawdzenie mowy, pozycji ciała,

chodu, stanu odżywienia, rozwoju
tkanki podskórnej

• Mierzenie temperatury ciała,

ciśnienia

Badanie stanu ogólnego

Skala Glasgow (ang. Glasgow Coma Scale - GCS)
jest używana w medycynie w celu oceny poziomu
przytomności. Początkowo wprowadzono ją w celu
umożliwienia szybkiej oceny stanu pacjentów po
urazie głowy i wstępnego ustalenia rokowania.
Obecnie jest powszechnie stosowana zarówno w
medycynie ratunkowej, jak i do śledzenia zmian
poziomu przytomności pacjentów w czasie leczenia.

Na podstawie skali Glasgow zaburzenia
przytomności najczęściej dzieli się na:
•GCS 13-15 - łagodne
•GCS 9-12 - umiarkowane
•GCS 3-8 - głębokie, czyli śpiączka.

Ocena świadomości

Ocena świadomości

• Skala Glasgow (ang. Glasgow Coma Scale

- GCS) jest używana w medycynie w celu

oceny poziomu przytomności.

• Początkowo wprowadzono ją w celu

umożliwienia szybkiej oceny stanu pacjentów

po urazie głowy i wstępnego ustalenia

rokowania.

• Obecnie jest powszechnie stosowana zarówno

w medycynie ratunkowej, jak i do śledzenia

zmian poziomu przytomności pacjentów w

czasie leczenia.

• Na podstawie skali Glasgow zaburzenia

przytomności najczęściej dzieli się na:

• GCS 13-15 - łagodne

• GCS 9-12 - umiarkowane

• GCS 3-8 - głębokie, czyli śpiączka

Skala Glasgow - reakcja na

bodziec:

• Odpowiedź słowna

-

brak reakcji (1)

- niezrozumiałe wydawanie dźwięków (2)

- nieadekwatna odpowiedź, zwykle nie na temat (3)

- zdezorientowanie, splątana odpowiedź (4)

- zorientowanie co do miejsca, czasu i własnej osoby (5)

• Otwieranie oczu

-

brak reakcji, chory nie otwiera oczu (1)

- otwiera oczy w odpowiedzi na bodziec bólowy (2)

- otwiera oczy na polecenie (3)

- otwiera oczy spontanicznie (4)

• Odpowiedź ruchowa

-

brak reakcji na bodziec (1)

- reakcja wyprostna, chory przywodzi i obraca ramiona do wewnątrz (2)

- reakcja zgięciowa, chory przywodzi ramiona i zgina je w stawach

łokciowych (3)

- reakcja obronna w odpowiedzi na bodziec, wycofanie (4)

- reakcja na bodziec ukierunkowana, chory lokalizuje bodziec bólowy

(5)

- reakcja w odpowiedzi na polecenie (6)

• Suma odpowiedzi może wynosić od 3 do 15 punktów.

14-15 oznacza stan dobry, 11-13 oznacza stan średni,5-7 oznacza stan

ciężki, 3-4 to stan krytyczny

Ocena świadomości

Zaburzenia świadomości

• Jakościowe sposób postrzegania otaczającej rzeczywistości

ulega zaburzeniu – osłupienie (stupor), zespół majaczeniowy

(delirium), snopodobny (onejroidatio), zamroczeniowy

(obnubilatio) i splątaniowy (amentia)

• Ilościowe ilość świadomości ulega ograniczeniu

(zmniejszenie jasności umysłu, logiczności w działaniu,

pojmowana i rozumowania pogorszenie pamięci, funkcji

językowych)

– Faza początkowa- zawężenie pola świadomości: niewielka

dezorientacja, opóźniona reakcja na bodźce, nieuwaga (np.

u osób zmęczonych, niewyspanych lub przygnębionych

– Narastanie ograniczenia świadomości: przymglenie

świadomości, senność patologiczna, patologiczny sen

głęboki, śpiączka

• Ocena mowy ; splatana, bełkotliwa, zamglona. Mowa może

ulegać dezintegracji, być opóźniona i uboga, spowolniona lub

nierytmiczna

Ocena świadomości – zab.

ilościowe

• Przymglenie świadomości (parasomnolentia)

przebiega z zachowanym kontaktem słownym i

możliwością uzyskania prostych odpowiedzi, niepełną

orientacją w czasie, niemożnością spostrzegania

złożonych związków, lekką inkoherencja myślenia

• Senność patologiczna (somnolentia) pacjent

odczuwa senność niezwiązana z rytmem dobowym. Po

wybudzeniu chory spełnia proste polecenia, nawiązuje

kontakt słowny, pozostawiony w spokoju ponownie

zasypia. Czynności fizjologiczne (żucie, połykanie)

zachowane, ale spowolnione.

• Patologiczny sen głęboki (sopor) pacjenta nie udaje

się wybudzić, reaguje natomiast na bodźce głębokie, np.

ból, nie wykonuje ruchów żucia czy połykania.

• Śpiączka (coma) stan nieprzytomności, pacjenta nie

udaje się wybudzić, nie reaguje na żadne bodźce

zewnętrzne, nie udaje się u niego wywołać żadnych

odruchów, leży całkiem bezwładnie.

Ocena położenia ciała

Ocena, czy pacjent przyjmuje:
• Ułożenie dowolne czy
• Ułożenie przymusowe (uwarunkowane

dolegliwościami lub chorobą)

Ułożenie przymusowe

• Ułożenia na wznak z pewnego stopnia bezwładnością,

trudnością ze zmianą położenia ciała (zatrucie lekami,

alkoholem, zamroczenie, wysoka gorączka, po urazach ze

wstrząsem mózgu)

• Ułożenie na boku z podciągniętymi do brzucha nogami

(zapalenie otrzewnej, trzustki, perforacja wrzodu żołądka)

• Ułożenie na boku w celu zmniejszenia ruchomości tej

strony klatki piersiowej (suche zapalenie opłucnej, wysiękowe

zapalnie opłucnej za dużą ilością płynu)

• Ułożenie na boku z odrzucona do tyłu głową,

wyprostowanymi kończynami dolnymi, ciałem wygiętym w łuk

(opistotonus) (w przebiegu tężca, mózgowym porażeniu

dziecięcym)

• Pozycja siedząca lub półsiedząca z opuszczonymi nogami,

utrzymywana przez chorego na stałe (niewydolność krążenia)

• Pozycja stojąca z rękami opartymi o krawędź stołu, poręcz

krzesła, stabilizująca kl. piersiową z objawami duszności (napad

astmy)

• Pozycja kuczna przyjmowana przez dziecko nawet po

niewielkim wysiłku (teralogia Fallota)

Typy budowy ciała wg

Kretschmera

• Według Kretschmera istotą podziału jest to, że

nie zakłada on ostrych granic, a pozwala
jedynie ustalić punkty wyjściowe, co umożliwia
ujęcie w jego ramy również typów pośrednich.

• Należy nadmienić, że wśród kobiet jest o wiele

mniej typów klasycznych, a dominują formy
przejściowe.

• Odżywianie, a zwłaszcza praca, zmieniają

zewnętrzny wygląd ciała. W przypadkach
wątpliwych należy ustalić budową kośćca.

Typy budowy ciała

I. Typ leptosomiczny

Ten typ cechuje wąska twarz i nos, wąskie ramiona, płaska
klatka piersiowa i brzuch, słabo umięśnione kończyny

II Typ asteniczny

wg niektórych podziałów jest to skrajna postać typu
leptosomicznego, charakteryzująca się znacznym
wychodzeniem.

II. Typ atletyczny

Cechuje go silny rozwój kośćca i mięśni, szerokie ramiona i
klatka piersiowa, wąskie biodra i brzuch, wysoka głowa oraz
duże dłonie i stopy

III. Typ pikniczny

Ten typ cechuje szeroka sylwetka ze skłonnościami do
otłuszczenia, przy słabo rozwiniętym kośćcu. Szeroka twarz
na krótkiej szyi. Klatka piersiowa rozszerzająca się ku
dołowi. Barki okrągłe, ręce krótkie, dłonie szerokie.

Stan odżywienia

• Ocen masy ciała i wzrostu
• Obliczenie wskaźnika BMI
• Ocena rozwoju tkanki tłuszczowej (pomiar

fałdu skórno-tłuszczowego)

• Ocena rozwoju tkanki mięśniowej
• Ocena stanu gospodarki witamionowej i

mineralnej

• Stan odżywienia

– Odżywienie niedostateczne
– Odżywienie prawidłowe
– Odżywienie nadmierne

Stan odżywienia

BMI = ( waga w kg ) / (wzrost w

m)2

• poniżej 15 w skali BMI - wyniszczenie,
• 15—19,9 w skali BMI - wychudzenie,
• 20—26 w skali BMI - norma.

Stan odżywienia

Odżywienie niedostateczne - wyniszczenie
• Zapadniecie policzków, wystawanie nadmierne

kości policzkowych, głów kości długich,

obojczyków, żeber, kości miednicy, zanik tkanki

mięśniowej, obrzęki stóp, wklęsłości i białawe

zabarwienie paznokci, pęknięcia w kącikach ust,

wygładzenie języka, suchość skóry (w

chorobach nowotworowych, chorobach

przewlekłych np. wątroby, trzustki,

niewydolność krążenia, POChP, ch. zakaźne,

alkoholizmie, narkomanii, jadłowstręcie

psychicznym

Stan odżywienia

Odżywienie nadmierne - otyłość

• Uwarunkowana dziedzicznie, nawykowa (nieprawidłowe

żywienia), środowiskowa, psychologiczna, hormonalna,

• otyłość androidalna, otyłość typu „jabłko” typowa dla

mężczyzn, Patologicznie nagromadzona tkanka tłuszczowa

rozłożona równomiernie, dominuje w jamie brzusznej.

• otyłość gynoidalna typu „gruszka” u kobiet tk.

tłuszczowa rozmieszczona udowo-pośladkowo

• Najczęstsza przyczyna przekarmiania

• Zespoły uwarunkowane genetycznie: z. Pradera-Willego, Z.

Cohena, uszkodzone podwzgórze (otyłość podwzgórzowa)

• Zaburzenia endokrynologiczne (np. Zespół Cuchinga,

niedoczynnośc tarczycy, zespół policystycznych jajników),

• zespoły polekowe (po lekach p-depropesyjnych.

psychotropowych, i p-lękowych, antyalergicznych, p-

padaczkowych, kortykosteroidów, insuliny,

• w depresji

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej



Badanie ogólne klatki piersiowej



Badanie skierowane pod katem
układu krążenia



Badanie skierowane pod kątem
układu oddechowego

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej

(ogólne)

• Prawidłowa budowa
• Symetryczność
• Patologiczne ruchy (ruchy paradoksalne)
• Oznaki urazu tępego lub przenikającego
• Bolesność podczas oddychania,

uciskania struktur kostnych

• Trzeszczenia żeber (TIC)
• Patologiczne skrzywienia kręgosłupa

(lordoza, kifoza, skolioza)

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej

(krążenie)

• Obmacywanie i oglądanie okolicy

przedsercowej

• opukiwanie serca
• osłuchiwanie w typowych

miejscach

Obmacywanie i oglądanie okolicy

przedsercowej

Należy zbadać cztery okolice:
• lewy brzeg mostka
• pole tętnicy głównej
• pole tętnicy płucnej
• Uderzenie koniuszkowe

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej

(krążenie)

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej

(krążenie)

Obmacywanie i oglądanie okolicy

przedsercowej:

Lewy brzeg mostka

• Tętnienia w okolicy lewego brzegu mostka,

wyczuwalne przy obmacywaniu, wskazują na
przerost prawej komory serca lub powiększanie
się lewego przedsionka w czasie skurczu w
niedomykalności zastawki dwudzielnej.

Obmacywanie i oglądanie okolicy

przedsercowej:

Pole aortalne

• U chorego ze zwężeniem aorty, w pozycji

siedzącej i pochyleniu do przodu, na prawo
od mostka można wyczuć drżenie.

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej

(krążenie)

Obmacywanie i oglądanie okolicy

przedsercowej:

Pole tętnicy płucnej

• Wyczuwalna pod palcami, w drugiej

przestrzeni międzyżebrowej lewej, składowa
płucna drugiego tonu serca świadczy o
obecności nadciśnienia płucnego.

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej

(krążenie)

Uderzenie koniuszkowe

Prawidłowo znajduje się ono w piątej przestrzeni międzyżebrowej w linii

środkowo obojczykowej lewej.

Przemieszczenie uderzenia koniuszkowego najczęściej na lewo, jest

spowodowane przesunięciem śródpiersia lub powiększeniem jam serca.

Przyczyną przemieszczenia uderzenia koniuszkowego może być

samoistne poszerzenie komór (jak w kardiomiopatii) lub wywołane

przeciążeniem objętościowym (jak w niedomykalności zastawki

dwudzielnej lub aortalnej).

Unoszące uderzenie koniuszkowe, nie przemieszczone, wskazuje na

przeciążenie ciśnieniowe lewej komory. Spotykane jest w nadciśnieniu

tętniczym lub w zwężeniu zastawki aortalnej. W zaawansowanym

stadium tych schorzeń lewa komora się poszerza.

Podwójne uderzenie koniuszkowe to dodatkowe tętnienie, występujące po

uderzeniu koniuszkowym, wywołane skurczem przerosłego przedsionka,

wtórnie do przerostu lewej komory, lub uwypukleniem ściany tętniaka

lewej komory.

Stukające uderzenie koniuszkowe. W zwężeniu ujścia mitralnego

wzmocniony i głośny pierwszy ton serca może być czasami wyczuwalny

pod palcami jako tzw. stukające uderzenie koniuszkowe.

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej

(krążenie)

Opukiwanie serca:

Stłumienie względne – serce przykryte

płucami

Stłumienie bezwzględne – serce bezpośrednio

przylega do ścian klatki piersiowej

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej

(krążenie)

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej (krążenie)

OSŁUCHIWANIE

• Pierwszy ton serca – skurczowy (osłuchiwany w

okolicach koniuszka serca)
Powstaje w następstwie zamknięcia : stawek

dwudzielnej i trójdzielnej.
Zwykle jest pojedynczy, ale bywa rozdwojony.

Wówczas wymaga różnicowania z czwartym tonem

serca lub klikiem wyrzutowym. Prawidłowo zastawki

zaczynają się zamykać przed rozpoczęciem skurczu.

• Drugi ton serca – rozkurczowy (osłuchiwany w

drugiej przestrz. międzyżeb. lewej)
Drugi ton serca powstaje w wyniku zamknięcia

zastawek aorty i tętnicy płucnej.

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej

(krążenie)

OSŁUCHIWANIE

• Trzeci ton serca

Trzeci ton serca następuje po drugim i powstaje w

czasie napełniania niepodatnej lewej komory.
Świadczy o niewydolności lewokomorowej. Jako

ton fizjologiczny występuje u dzieci i osób

młodych.

• Czwarty ton serca

Czwarty ton serca występuje po trzecim i

bezpośrednio przed pierwszym tonem.
Jest obecny przy przeroście przedsionka i

świadczy

o

podwyższonym

ciśnieniu

w

przedsionku.

Miejsca osłuchiwania:

Zastawka dwudzielna

V międzyżebrze, linia środkowo-

obojczykowa lewa

Zastawka trójdzielna

V międzyżebrze, linia mostkowa prawa

Zastawka aortalna

II międzyżebrze, linia mostkowa prawa

Zastawka pnia płucnego

II międzyżebrze, linia mostkowa lewa

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej (krążenie)

OSŁUCHIWANIE

• Tor oddechowy
• Typ oddychania
• Drżenie piersiowe
• Opukiwanie
• Osłuchiwanie

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej

(oddychanie)

Opukiwanie:
Należy porównać odgłos opukowy w symetrycznych
miejscach po obu stronach klatki piersiowej

(prawidłowy

odgłos opukowy nad polami płucnymi to odgłos jawny)
Uwzględniając anatomię płuc i opłucnej należy określić
miejsca zmian odgłosu opukowego
Patologicznie występują odgłosy:
a) Bębenkowy (rozedma)
b) Stłumiony (zapalenie, nowotwór)
c) Metaliczny (odma, płyn, naciek)

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej

(oddychanie)

Osłuchiwanie:

Należy zwrócić uwagę na:

• charakter szmerów oddechowych (oskrzelowy lub
pęcherzykowy - jawne)

• nasilenie szmerów oddechowych (prawidłowe,

osłabione,
wzmożone)

• szmery oddechowe dodatkowe (świsty lub

trzeszczenia)
i ich umiejscowienie (odgłos drapania podczas cyklu
oddechowego wskazuje na tarcie opłucnej związane

np. z

suchym zapaleniem opłucnej)

• rodzaj i nasilenie przenoszenia dźwięków

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej

(oddychanie)

Patologiczne szmery oddechowe:
1.

Rzężenia wilgotne

2.

Dźwięczne

3.

Bezdźwięczne

4.

Rzężenia suche

5.

Świsty

6.

Furczenia

7.

Gwizdy

8.

Trzeszczenia

9.

Tarcie opłucnowe

10.

pluskanie

Badanie przedmiotowe

Badanie klatki piersiowej

(oddychanie)

Badanie przedmiotowe

Badanie jamy brzusznej

• Kształt brzucha
• Wygląd pępka
• Badanie palpacyjne
- Płytkie
- Głębokie
• Opukiwanie
• Osłuchiwanie
• Sprawdzanie objawów

brzusznych