Historia

Turystyki w

Polsce i na

Świecie

Historia Turystyki w
Polsce

Turystyka w Polsce rozwijała się trochę inaczej niż na
świecie. Okres prekursorski (wczesnohistoryczny) trwał w
Polsce dłużej i inne wydarzenie miało wpływ na jego
zakończenie. Inaczej wygląda tez ostatnia faza turystyki
masowej rozdzielona na dwie części. Tak więc rozwój
turystyki w Polsce można podzielić na pięć okresów:



prekursorski (wczesnohistoryczny) do roku 1873



początkowy w latach 1873 - 1918



wzrostu w latach 1918 - 1939



turystyki gospodarki centralnie

planowanej w latach 1945 - 1989



turystyki masowej po roku 1989

Okres prekursorski

Okres prekursorski w Polsce trwał do roku 1873 - głównymi
celami podróży były obiekty religijne, a także uzdrowiska
(już od XIII wieku) takie jak Cieplice, Lądek czy Kudowa. Od
XV wieku rozwijały się wyjazdy do kąpielisk nadmorskich.
Rok 1643 to data powstania pierwszego przewodnika po
Warszawie. Duży wpływ na rozwój podróży miały polskie
królowe: Bona zwiększyła zainteresowanie Włochami i
wyjazdami do tego kraju, natomiast Królowa Marysieńka,
która musiała często wyjechać do uzdrowisk.

Okres początkowy

Rok 1873 został nieprzypadkowo wybrany jako początek
tego okresu - w tym roku powstało Galicyjskie
Towarzystwo Tatrzańskie, w 1919 roku przemianowane
na Polskie Towarzystwo Tatrzańskie. Zajmowali się
organizacją szlaków, schronisk i spisów zabytków na
terenie polskich gór. Tatry odegrały sporą rolę w tym
okresie - w 1873 r. Tytus Chałubiński zaczął odkrywać
Zakopane. Za zasługi dla Tatr został pochowany na
zakopiańskim cmentarzu na Pęksowym Brzyzku.

W XX wieku rozwój następował
także dzięki kolei - szybciej i
wygodniej można było dostać się
do tak atrakcyjnych turystycznie
miejsc jak Zakopane, Karpacz czy
Krynica. Rozwijają się nadmorskie
uzdrowiska, np. Świnoujście

Okres międzywojenny

Wraz z rozwojem polskiej państwowości pojawiają się
pierwsze polskie organizacje i przedsiębiorstwa związane
z turystyką - w 1920 roku powstaje biuro podróży Orbis, a
w 1929 Linie Lotnicze LOT.

Rośnie liczba wyjazdów do
uzdrowisk i letnisk, głównie w
Karpatach, regionie krakowskim i
miejscowościach podwarszawskich
(Konstancin-Jeziorna). Popularne
stają się wycieczki poznawcze po
kraju, mecenat nad turystyką
przejmuje państwo. Organizowane
są imprezy turystyczno-kulturalne
jak Dni Morza czy Święto Gór.
Popularne stają się również
wyjazdy zagraniczne.

Okres PRL-u

Okres Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zablokował
przede wszystkim możliwość podróży międzynarodowych,
chyba, że były to wyjazdy do krajów bloku wschodniego
(popularne były wczasy w Bułgarii czy na Krymie).
Częstsze staje się wczasy pracownicze (w 1949 powstał
Fundusz Wczasów Pracowniczych). Zaczęły powstawać
organizacje turystyczne i krajoznawcze, takie jak PTTK
(Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze).

Okres współczesny

Po upadku komunizmu turystyka w Polsce przybrała
więcej cech turystyki masowej. Dzięki wprowadzeniu
gospodarki rynkowej możliwe stały się także podróże
zagraniczne.

Historia turystyki na
świecie

Trudno jest sprecyzować, kiedy tak naprawdę zaczęła się
rozwijać turystyka. Ludzkość już dawno zaczęła
podróżować, wyjazdy do kurortów czy do innych miast
miały miejsce już w starożytnym Rzymie, wcześniej ludzie
także często przemieszczali się. Nie można więc
jednoznacznie wyznaczyć początku rozwoju turystyki.
Ogólnie można jednak podzielić okresy rozwoju turystyki
na cztery fazy:



wczesnohistoryczną do roku

1850



początkową w latach 1850 -

1914



wzrostu w latach 1914 - 1945



turystyki masowej od 1945 do

dziś

Faza wczesnohistoryczna

Fazę wczesnohistoryczną rozwoju ruchu turystycznego
określa tylko data końcowa i jest to około rok 1850 - około
tego roku Thomas Cook, prekursor turystyki, zaczął
organizować pierwsze wyjazdy o charakterze typowo
turystycznym.

Przedtem jednak rozwijały się już różnego rodzaju wyjazdy:
militarne, handlowe, poznawcze czy zdrowotne były znane
już w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie. Szczególnie
Rzymianie dobrze dopracowali system dróg łączących
odległe krańce cesarstwa. Wzdłuż tych dróg powstawały
punkty noclegowe - pradziadkowie dzisiejszych moteli.
Chętnie podróżowali także Chińczycy, istnieje
prawdopodobieństwo, że udało im się nawet dopłynąć do
Ameryki na 80 lat przed Kolumbem.

W średniowieczu szczególną role odgrywały
podróże do miejsc kultu religijnego (jak
Jerozolima). Szybszy rozwój był jednak
zastopowywany przez utrudnienia takie jak
czasochłonność, kosztowność oraz
niebezpieczeństwo podróży. Dlatego dopiero
w XVII wieku zwiększyła się liczba wyjazdów -
głównie wśród Anglików, a celem był
kontynent europejski.

Faza początkowa

Faza początkowa rozwoju turystyki trwała od około 1850
roku (pierwsze wyjazdy zorganizowane przez Thomasa
Cooka) do około 1914 roku (wybuch I wojny światowej).
Popularyzacja mogła następować przede wszystkim dzięki
wynalezieniu maszyny parowej (przyspieszenie
transportu), rozwojowi infrastruktury, w tym
informacyjnej czy wzrostowi dobrobytu dzięki
uprzemysłowieniu.

Pracownicy wywalczyli
sobie pierwsze prawa
socjalne, co pozwoliło na
zwiększenie czasu wolnego,
który można było
spożytkować na
podróżowanie.

Faza wzrostu

Faza wzrostu to okres pomiędzy 1914 a 1945 rokiem,
czyli tzw. okres międzywojenny (wraz z obydwoma
wojnami światowymi). Czynnikiem pobudzającym rozwój
podróży była podpisana w 1919 roku w Waszyngtonie
umowa o wprowadzeniu 8-godzinnego dnia pracy.
Pojawiły się także pierwsze urlopy wypoczynkowe, różne
ruchy polityczne (w tym nazistowskie i faszystowskie)
również organizowały wyjazdy.

Zmieniła się struktura ruchu
turystycznego, dzięki większej
ilości wolnego czasu więcej ludzi
mogło zacząć podróżować, a ich
niskie zarobki nie musiały w tym
wcale przeszkadzać - dało to
sygnał do rozwoju turystyki
socjalnej.

Faza turystyki masowej

Okres po 1945 to początek turystyki o znaczeniu
masowym - rozwinęły się wyjazdy grupowe, coraz więcej
ludzi mogło sobie pozwolić na podróżowanie - dało to
impuls do zwiększenia zróżnicowania ofert
turystycznych. Obecnie turystyka rozwinęła się do tego
poziomu, że stanowi pokaźną część zysków światowej
gospodarki, a w niektórych krajach czy regionach nawet
połowę przychodów.

Co ciekawe, do 1990
roku rozwijały się
dwa modele turystyki
- gospodarki rynkowej
oraz gospodarki
nakazowo-
rozdzielczej
(centralnie
planowanej).

Źródła:

http://pl.wikibooks.org/wiki/Podstawy_turystyki/Histor
ia_turystyki_w_Polsce

http://pl.wikibooks.org/wiki/Podstawy_turystyki/Historia_tu
rystyki_na_%C5%9Bwiecie

Wykonała

:

Kamila

Baczuń