POJĘCIE ROLI SPOŁECZNEJ (1)
rola społeczna – jest to ``wzór zachowania,
zespół postulatów odnoszący się do jednostki
ze względu na zajmowaną przez nią pozycję
w grupie lub społeczeństwie`` (definicja
I.Lazari-Pawłowskiej). Jest to np. pełniona
przez daną jednostkę funkcja. Pojęcie to
implikuje pewną hierarchię społeczną oraz
określoną strukturę społeczną.
Zgodnie z interpretacją przyjętą przez I.
Lazari-Pawłowską etyki zawodowe można
postrzegać jako role społeczne.
POJĘCIE ROLI SPOŁECZNEJ (2)
Pojęcie roli społecznej stosował także
wybitny socjolog, Florian Znaniecki
(1882-1958). Zgodnie z jego poglądami
• role społeczne podlegają wzorom
kulturowym; wykonujące je jednostki muszą
nauczyć się tych wzorów i stosować się do
nich;
• role społeczne mają charakter
konwencjonalny (umowny) i konkretyzują się
(aktualizują) w społecznej interakcji
POJĘCIE ROLI SPOŁECZNEJ (3)
• konflikt ról - sytuacje, w których
zrealizowanie wymagań jednej z ról
pociąga za sobą postąpienie wbrew temu,
co nakazuje druga z nich
PRZYKŁAD: kobieta, która jest zarazem
lekarką i matką w momencie wybuchu
epidemii jako matka powinna unikać
kontaktu z chorymi, aby nie narażać
swoich dzieci, ale jako lekarka ma
obowiązek niesienia pomocy zarażonym
POJĘCIE ROLI SPOŁECZNEJ (4)
• role wewnątrzkonfliktowe, sytuacje, w których
wchodzą ze sobą w konflikt różne rodzaje dóbr
powierzonych pieczy danej jednostki
PRZYKŁAD1. lekarz, który jest jednocześnie
badaczem - jako lekarz powinien on dbać przede
wszystkim o dobro pacjenta, ale jako naukowiec
ma także obowiązek bezkompromisowego
dążenia do prawdy (może tutaj wystąpić konflikt
dobra pacjenta i dobra nauki).
PRZYKŁAD 2. lekarz, który jest także dyrektorem
szpitala (może tutaj mieć miejsce konflikt dobra
pacjenta i dobra instytucji).