Profilaktyka antybiotykowa

Profilaktyka antybiotykowa

Marek Paździor

Marek Paździor

Zasady profilaktyki

Zasady profilaktyki

antybiotykowej

antybiotykowej

•

Odpowiednie stężenie antybiotyku

Odpowiednie stężenie antybiotyku

w miejscu operacji

w miejscu operacji

•

Właściwy czas podania

Właściwy czas podania

•

Mała szkodliwość

Mała szkodliwość

•

Lek skutecznie zwalczający patogeny

Lek skutecznie zwalczający patogeny

•

Systematyczne badania bakteriologiczne

Systematyczne badania bakteriologiczne

•

Okresowa ocena antybiotykooporności

Okresowa ocena antybiotykooporności

•

Liczenie kosztów

Liczenie kosztów

•

Podział zabiegów operacyjnych na : czyste, czyste

Podział zabiegów operacyjnych na : czyste, czyste

skażone, skażone, brudne

skażone, skażone, brudne

Trzy standardy profilaktyki

Trzy standardy profilaktyki

•

Profilaktyka jednego uderzenia

Profilaktyka jednego uderzenia

– jedna

– jedna

dawka antybiotyku podczas wprowadzania

dawka antybiotyku podczas wprowadzania

do znieczulenia

do znieczulenia

•

Profilaktyka ultrakrótka

Profilaktyka ultrakrótka

– jedna dawka

– jedna dawka

antybiotyku przed zabiegiem, zaś druga i

antybiotyku przed zabiegiem, zaś druga i

trzecia w dniu zabiegu

trzecia w dniu zabiegu

•

Profilaktyka krótkoterminowa

Profilaktyka krótkoterminowa

– pierwsza

– pierwsza

dawka na dwie godziny przed zabiegiem,

dawka na dwie godziny przed zabiegiem,

kolejne dawki od 24 do 72 godzin

kolejne dawki od 24 do 72 godzin

Antybiotykowa profilaktyka

Antybiotykowa profilaktyka

okołooperacyjna – czynniki ryzyka

okołooperacyjna – czynniki ryzyka

•

Pole operacyjne czyste

Pole operacyjne czyste

( do 1,5% )

( do 1,5% )

•

Pole operacyjne czysto-skażone (5 do

Pole operacyjne czysto-skażone (5 do

8%)

8%)

•

Pole operacyjne skażone (do 15% )

Pole operacyjne skażone (do 15% )

•

Pole brudne ( 35- 40% )

Pole brudne ( 35- 40% )

Profilaktyka antybiotykowa

Profilaktyka antybiotykowa

Operacje

Operacje

czyste

czyste

(1,5%)

(1,5%)

Operacje

Operacje

czyste

czyste

skażone

skażone

(5-8%)

(5-8%)

Operacje

Operacje

skażone

skażone

(15%)

(15%)

Operacje

Operacje

brudne

brudne

(20-40%)

(20-40%)

Nie

Nie

wymagaj

wymagaj

ą

ą

profilakty

profilakty

ki

ki

Unasyn

Unasyn

1,5g

1,5g

Unasyn

Unasyn

1,5g

1,5g

Wymaga

Wymaga

ne jest

ne jest

leczenie

leczenie

Wskazania do podania

Wskazania do podania

antybiotyku

antybiotyku

•

Rany skażone i brudne wymagają

Rany skażone i brudne wymagają

podania leczniczego antybiotyku

podania leczniczego antybiotyku

•

Rany czyste skażone wymagają

Rany czyste skażone wymagają

podania profilaktycznego antybiotyku

podania profilaktycznego antybiotyku

•

Rany czyste nie wymagają podania

Rany czyste nie wymagają podania

antybiotyku (wyjątki poniżej)

antybiotyku (wyjątki poniżej)

Rany czyste – wyjątki w których

Rany czyste – wyjątki w których

stosujemy antybiotyki

stosujemy antybiotyki

profilaktycznie

profilaktycznie

•

Wszczepianie siatek, protez

Wszczepianie siatek, protez

•

Stan po radio i chemioterapii

Stan po radio i chemioterapii

•

Immunosupresja

Immunosupresja

•

Sterydoterapia

Sterydoterapia

•

Cukrzyca, mocznica

Cukrzyca, mocznica

•

Operacja > 2 godzin

Operacja > 2 godzin

•

Rozległe pole operacyjne (np. ca mammae)

Rozległe pole operacyjne (np. ca mammae)

•

Niedożywienie

Niedożywienie

•

Otyłość

Otyłość

•

Choroby naczyń

Choroby naczyń

Operacje brudne – leczenie

Operacje brudne – leczenie

( gdy tylko

( gdy tylko

możliwe

możliwe

celowane )

celowane )

Fortum + Metronidazol

Fortum + Metronidazol

Cefobid + Metronidazol

Cefobid + Metronidazol

Zinacef + Metronidazol

Zinacef + Metronidazol

Stany septyczne – leczenie

Stany septyczne – leczenie

celowane lub wyjątkowo

celowane lub wyjątkowo

empiryczne

empiryczne

•

Fortum + Amikin + Metronidazol

Fortum + Amikin + Metronidazol

•

Ciprinol + Metronidazol

Ciprinol + Metronidazol

•

Meronem + Metronidazol

Meronem + Metronidazol

•

Maxipim + Metronidazol

Maxipim + Metronidazol

•

Vancomycin – posocznica gronkowcowa

Vancomycin – posocznica gronkowcowa

•

Targocid – posocznica enterokokowa

Targocid – posocznica enterokokowa

•

Diflucan + Amphoterycyna B –

Diflucan + Amphoterycyna B –

kandydoza uogolniona

kandydoza uogolniona

System

System

s

s

zpitalnej

zpitalnej

p

p

olityki

olityki

a

a

ntybiotykowej

ntybiotykowej



Profilaktyka okołooperacyjna:

Profilaktyka okołooperacyjna:

cefazolina, piperacylina, amoksycylina + kw.

cefazolina, piperacylina, amoksycylina + kw.

klawulanowy

klawulanowy



Antybiotyki ogólnodostępne:

Antybiotyki ogólnodostępne:

cefamandol, doxycyklina, flukonazol,

cefamandol, doxycyklina, flukonazol,

kloksacylina, ampicylina + sulbaktam,

kloksacylina, ampicylina + sulbaktam,

metronidazol

metronidazol



Antybiotyki kontrolowane

Antybiotyki kontrolowane

(podany nr.

(podany nr.

bad.mikrob.): cefuroksym, amikacyna,

bad.mikrob.): cefuroksym, amikacyna,

roxytromycyna, ciprofloksacyna, piperacylina +

roxytromycyna, ciprofloksacyna, piperacylina +

tazobaktam, cefuroksym

tazobaktam, cefuroksym



Antybiotyki zastrzeżone:

Antybiotyki zastrzeżone:

wankomycyna, teikoplanina, meropenem,

wankomycyna, teikoplanina, meropenem,

cefoperazon, ceftriakson, cefotaksym, cefepim,

cefoperazon, ceftriakson, cefotaksym, cefepim,

fluorocytozyna

fluorocytozyna

Receptariusz szpitalny

Receptariusz szpitalny

•

Apteka szpitalna czynna całą dobę

Apteka szpitalna czynna całą dobę

•

Wszystkie antybiotyki umieszczone powinny być na

Wszystkie antybiotyki umieszczone powinny być na

liście leków reglamentowanych – wydawanych na

liście leków reglamentowanych – wydawanych na

pisemne zapotrzebowanie lekarza w dawce

pisemne zapotrzebowanie lekarza w dawce

jednorazowej lub dobowej

jednorazowej lub dobowej

•

Wydawanie antybiotyków na całą kurację tylko po

Wydawanie antybiotyków na całą kurację tylko po

otrzymaniu badań bakteriologicznych

otrzymaniu badań bakteriologicznych

•

Zastrzeżenie pewnych antybiotyków tylko do

Zastrzeżenie pewnych antybiotyków tylko do

profilaktyki

profilaktyki

•

Obserwacja „rynku antybiotykowego” w okolicy

Obserwacja „rynku antybiotykowego” w okolicy

szpitala

szpitala

Podsumowanie

Podsumowanie

•

Profilaktyka antybiotykowa nie może zastąpić

Profilaktyka antybiotykowa nie może zastąpić

techniki chirurgicznej i fachowego

techniki chirurgicznej i fachowego

postępowania okołooperacyjnego

postępowania okołooperacyjnego

•

Schemat profilaktyki antybiotykowej powinien

Schemat profilaktyki antybiotykowej powinien

być wynikiem współpracy między

być wynikiem współpracy między

chirurgiem, mikrobiologiem i epidemiologiem

chirurgiem, mikrobiologiem i epidemiologiem

•

Konsekwencją nieograniczonej i niewłaściwej

Konsekwencją nieograniczonej i niewłaściwej

profilaktyki okołooperacyjnej jest selekcja

profilaktyki okołooperacyjnej jest selekcja

szczepów opornych

szczepów opornych