UKŁAD POKARMOWY

Część II

Katedra i Zakład Histologii i
Embriologii w Zabrzu

Przewód pokarmowy



4 podstawowe typy błony śluzowej:



Błona ochronna – j.ustna, przełyk i odbyt;
pokryta nabłonkiem wielowarstwowym
płaskim nierogowaciejącym.



Błona wydzielnicza – żołądek.



Błona absorpcyjna – j. cienkie;
ukształtowana w fałdy oraz kosmki z
kryptami (tj. gruczołami cewkowymi).



Błona absorpcyjno-ochronna – j. grube.

Przełyk



Nabłonek wielowarstwowy płaski
nierogowaciejący (wyjątek – rejon wpustu)



Blaszka mięśniowa śluzówki jest najgrubsza
w obszarze przejścia nabłonków



Mięśniówka warstwy mięśniowej zawiera
zarówno mięśnie poprzecznie prążkowane
(1/3 górna) jak i gładki (1/3 dolna)



Odcinek przywpustowy – najczęstsze
miejsce patologii



Przełyk Barreta – następstwo zarzucania
treści żołądkowej do przełyku.



Stan zapalny dolnej części przełyku



Przekształcenie nabłonka
wielowarstwowego płaskiego w
nabłonek walcowaty typu żołądkowego



Owrzodzenia i stany zapalne wysepek
nabłonka walcowatego

Przełyk - patologia

Żołądek



Zawiera najmniej elementów
limfoidalnych



Błona śluzowa żołądka składa się ze
strefy powierzchniowej, szyjkowej oraz
głębokiej.



Zawiera trzy warstwy mięśniowej – w
tym skośną (środkowa)



Warstwa mięśniówki okrężnej jest
najsilniej rozwinięta w obrębie zwieraczy



Zapalenie błony śluzowej żołądka
(gastritis) – w 50% w następstwie
pałeczki gram (-) H. pylori



Choroba wrzodowa



Choroba nowotworowa
(adenocarcinoma)/90% nowotworów
żołądka



Zespół Zollinger-Ellison

Żołądek - patologia

Jelito cienkie (

4-6m

)

Dwunastnica

Jelito czcze i kręte

1.

Gruczoły Brunnera

2.

Kosmki krótkie i
szerokie

3.

Mała liczba komórek
śluzowych (kubkowe)

4.

Odcinek początkowy

ubogi w fałdy
okrężne

5.

Położenie
pozaotrzewnowe

1.

Brak

2.

Kosmki długie w
czczym i krótsze w

krętym

3.

Duża ilość (najwięcej

w pobliżu kątnicy)

4.

Liczne fałdy okrężne
szczególnie w czczym

5.

Położenie otrzewnowe

Dwunastnica



Główną funkcją dwunastnicy jest
zobojętnianie kwaśnej treści żołądka



Gruczoły Brunnera (gruczoły
podśluzówkowe) wydzielają:



śluz (pH 8.8-9.3)



lizozym



epidermalny czynnik wzrostu

Celiakia (enteropatia glutenowa)



Reakcja immunologiczna na gluten



Cechy patologiczne:



Utrata kosmków



Znacznego stopnia wzrost liczby komórek
plazmatycznych i limfocytów w blaszce
właściwej



Wzrost liczby limfocytów w warstwie
śródnabłonkowej



Rozpoznanie w oparciu o biopsję oraz
efekty terapeutyczne diety bezglutenowej