Teoria konfliktu

1

Teorie konfliktu

• Klasyczna teoria K. Marksa- walka

klas

• Darwiniści społeczni– walka o byt
• Teoria Lewisa Alfreda Cosera
• Teoria Charlesa Wrighta Millsa
• Teoria Randala Collinsa

2

Konflikt

Konflikt jest rozumiany jako:
• Rodzaj napięcia społecznego
• Sprzeczność interesów różnych grup
• Nierówności społeczne a co za tym idzie

upośledzenie pewnych grup, klas
społecznych

• Nierówna redystrybucja dochodu

narodowego

• Wzajemne oddziaływania jednostek na siebie

3

Przejawy konfliktów

• Sprzeczności interesów
• Przemoc
• Walki społeczne
• Naruszenie równowagi społecznej

4

Pojęcie dysfunkcji

• Stworzył je Merton
• Nie podjęcie funkcji przez grupę

społeczna do niej zobligowana

• Zaniechanie pełnienia funkcji przez

grupę zobligowana

• Destabilizacja systemu w wyniku nie

spełniania przez dana grupę
wytyczonej funkcji

5

Lewis Alfred Coser

• Zajął się głównymi funkcjami, a nie

dysfunkcjami konfliktu społecznego –
tymi konsekwencjami (konfliktu),
które przyczyniają się do wzrostu
adaptacji, przystosowania stosunków
lub grup. Konflikt może pełnić szereg
„pozytywnych” funkcji- przyczyniać
się do utrzymania więzi, zapobiegać
występowaniu członków z danej grupy

6

• Według Cosera konflikt może

przyczyniać się do wzrostu integracji
społecznej

• Rehabilitacja konfliktu w granicach

funkcjonalistycznego układu
odniesienia

• Szukanie źródeł konfliktu w aspiracjach

jednostek, a nie we właściwościach
struktury społecznej

• Od struktury zależy sposób

przejawiania się, rozwiązywania
konfliktów (normy społeczne)

7

• Coser nie przywiązywał wagi do

pojęcia sprzeczności interesów
grupowych

• Rozwinięcie „konfliktowego modelu

społeczeństwa” Darendorfa

8

„konfliktowy model

społeczeństwa”

1.

Każde społeczeństwo, w każdym

momencie istnienia podlega zmianom

2.

W każdym społeczeństwie istnieje

niezgoda i konflikt- wszechobecny

3.

Każdy element społeczeństwa

przyczynia się do dezintegracji i

zmiany

4.

Każde społeczeństwo opiera się ma

przymusie stosowanym przez jednych

jego członków w stosunku do innych

9

Społeczeństwo Darendorfa

• Dwa oblicza stabilność i konflikt
• Są one równie ważne
• Nie należy żadnego dyskryminować
• Teorie konfliktu jako odpowiedź na

pytanie co narusza stabilność
systemu

10

Trzy pytania na które musi odp.

teoria konfliktu:

1. W jaki sposób wyłaniają się grupy

pozostające w konflikcie

2. Jakie formy może przybierać walka

między grupami

3. Jak konflikt między grupami wpływa

na zmianę struktury społecznej

11

• Wszechobecność stosunków

zależności

• Stratyfikacja społeczeństwa:

Wyższe i niższe pozycje społeczne

• Konflikt nie następuje od razu,

ponieważ gdy grupy nie są
zorganizowane interesy są utajone

• Gdy interesy są uświadamiane

grupą- staja się jawne- wybucha
konflikt

12

Radykalizm- Charlesa Wrighta

Millsa

• Zagadnienie władzy w pracach Millsa

(nierówność jej podziału)

• Społeczeństwo rozbite na dwie części
• Naśladownictwo Marksa
• Ułatwianie życia prostym ludziom-

tłumaczenie życia społecznego

13

Problemy Millsa

1.

Jaka jest struktura tego konkretnego społeczeństwa

jako całości? Jakie są jej zasadnicze składniki i w

jaki sposób są one ze sobą związane. Czym ta

struktura różni się od innych odmian ładu

społecznego? Co w tej strukturze przyczynia się do

jej trwania, co do zmiany?

2.

Jakie jest miejsce tego społeczeństwa w ludzkiej

historii? Jakie znaczenie ma to społeczeństwo dla

rozwoju ludzkości jako całości? W jaki sposób

badane przez nas zjawiska wpływają na dany okres

historyczny i same ulęgają jego wpływowi ? A jakie

są zasadnicze cechy tego okresu? Czym różni się on

od innych okresów? Jakie są charakterystyczne dla

niego sposoby tworzenia historii

14

3. Jacy ludzie przeważają w tym

społeczeństwie i w tym okresie? Jacy
będą w przyszłości? W jaki sposób są
oni dobierani i kształtowani, wyzwalani
i represjonowani, uwrażliwiani i
otępiani ? Jakie odmiany natury
ludzkiej ujawniają się w postępowaniu i
charakterze ludzi, jakich obserwujemy
w tym społeczeństwie w tym okresie ?
Jakie znaczenie dla natury ludzkiej
maja osobliwości badanego przez nas
społeczeństwa

15

• Najważniejsza jest problematyka

człowieka w historii, nie ład, konflikt

• Socjologia historyczna
• Zainteresowanie konkretnymi ludźmi

w konkretnym czasie

• Kwestionował możliwość odkrycia

jakichkolwiek ogólnych praw
socjologicznych

16

Socjologia konfliktu

R.Collinsa

• Teoria konfliktu wyjaśnianie jego

przyczyn jak i całej struktury
społecznej

• Połączenie makro- mikrosocjologii
• Socjologia życia codziennego

17

Inspiracje

• Marks- nieuchronność konfliktów, byt

określa świadomość- wykonywane zajęcie

decyduje o wszystkich aspektach życia

codziennego

• Wielowymiarowość struktury społecznej – M.

Weber

• Podział na rozkazodawców i wypełniających

(M. Weber)

• Połączenie makroanalizy „stratyfikacji i

organizacji” z mikroanalizą, analiza

struktury społecznej z analizą interakcji

18

• Zwrot w kierunku mikrosocjologii
• Różnica interesów rozkazodawcy-

wypełniający polecenia

• Różnice w zachowaniach w/w grup.

Pierwsi to aktywność, energia,
solidarność, identyfikacja z
organizacją. Drudzy to bierność,
wyobcowanie

• Większość konfliktów w frakcji

rozkazodawców

19