Wstęp
• Gwara uczniowska ( slang uczniowski ) – na gruncie
języka polskiego to język środowiskowy młodzieży.
Slang młodzieżowy cechuje duża zmienność
czasowa. W każdym dziesięcioleciu młodzież używa
specyficznych dla siebie określeń, które następnie
zmieniają swoje znaczenie lub zastępowane są
przez inne. Podobnie jak w przypadku slangu
więziennego użytkownicy slangu młodzieżowego
starają się stworzyć język niezrozumiały dla osób
postronnych. Slang młodzieżowy czerpie obecnie
głównie z języka angielskiego, dawniej były to
języki rosyjski i niemiecki. Częste są też
zapożyczenia ze slangu więziennego (np. ramka -
paczka papierosów, szlugi - papierosy). Częste jest
również użycie wulgaryzmów.
Różnice pomiędzy ogólną
polszczyzną a gwarą
młodzieżową
OGÓLNA POLSZCZYZNA
• Zakres słownictwa używany
w codziennym życiu przez
społeczeństwo polskie i
rozumiany przez
wszystkich jego członków.
• Cechuje ją zmienność, ale
jest to proces długotrwały
.
• Jej normy warunkują zasady
opracowywane i uchwalane
przez Krajową Radę
Językową, które
publikowane są między
innymi w słownikach
różnego typu.
GWARA MŁODZIEŻOWA
• Zakres słownictwa używany
nieformalnie na co dzień przez
młodzież.
• Słownictwo łatwe w odbiorze
dla konkretnej grupy społecznej
i często tylko przez nią
rozumiane.
• Slang młodzieżowy cechuje
duża zmienność czasowa.
• Duży wpływ języków obcych,
przede wszystkim angielskiego,
oraz kolokwializów.
.
Charakterystyka słownika
• Słownik został skonstruowany jako alfabetyczne
zestawienie listy słów, wyrażeń i zwrotów oraz
ich i ogólnopolskich znaczeń.
• Do każdego slajdu zostały dołączone obrazki
ilustrujące poszczególne hasła.
• Ze słownika można korzystać, wyszukując hasła
na poszczególnych slajdach lub nacisnąć
komendę „POKAZ SLAJDÓW”.
• Na końcu słownika zostały zamieszczone
ćwiczenia językowe związane z gwarą
uczniowską.
A
adios – pożegnanie
ale beka
- coś śmiesznego
ale z ciebie jajko
- ale ty jesteś śmieszny
ale dym
- zamieszanie, którego nikt się nie spodziewał
ale zwala
- coś śmiesznego
a mi to lotto
- nie obchodzi mnie to
angol
- język angielski
armagedon –
wywiadówka
B
babcia kwas - nauczycielka chemii
bajkopisarz- ktoś, kto zmyśla
Batman - ksiądz
bij na frytki - odczep się ode mnie
beka - coś śmiesznego
bez kitu – naprawdę, rzeczywiście
bez trzody chlewnej - bez zbędnego
pośpiechu
brudas - osoba słuchająca metalu
bujaj się - nie przeszkadzaj mi teraz
C
cacko- coś świetnego, doskonałego
cegły- książki
chcesz liścia – grozić komuś uderzeniem w twarz
chyba cię Bóg opuścił - zwrot do osoby zachowującej się niemądrze
lub mówiącej głupstwa
chyba cię coś boli - to jest nieprawda, kłamiesz
chyba nie!- cięta riposta na powyższą ciętą ripostę
chyba nie lałeś! - mylisz się
chyba śnisz - to jest nieprawda
czochraj bobra- spadaj
D
dać buta- uciec ze szkoły
dać se siana- nie przejmować się
dawaj na solówę- idziemy się bić?
dlaczego smutasz? - dlaczego jesteś smutny?
dzida - zamiar ucieczki
dziobak- człowiek, który dużo się uczy
Dżizas- Jezus
E
egzekucja- pytanie na lekcji
Einstein - uczeń, który dużo się uczy
ej no! - co ty robisz?!
elita- uczniowie najstarszej klasy
elo- cześć!
emeryckie adidaski- niemodne buty
F
fajny bajer- kłamiesz
fajrant – przerwa
fantastiko- dodatnio o jakimś zjawisku
filozować - pouczać
foch –obrazić się na kogoś
freeQ – za darmo
funkiel nówka nieśmigane- coś fabrycznie
nowego
G
gacek- ktoś z odstającymi uszami
gigant git – coś fajnego
git - dobrze, wszystko w porządku
glebojady - uczniowie pierwszych klas
głośnik – ktoś, kto bez przerwy mówi
godzina szczerości - lekcja powtórzeniowa
gogle- okulary
H
hasta la vista– pożegnanie
he-„ przytaknięcie: tak”
hepi- w porządku (jest hepi)
heya - powitanie i pożegnanie
hicior-„hit, rzecz wyjątkowa”
hiena- skąpiec
J
japa koniu - zamknij się
Jaskinia - pokój nauczycielski
jarzyć michę- cieszyć się z niewiadomego
powodu
jeden grzyb – wszystko mi jedno
joł! – przywitanie, „cześć"
juma – kradzież
K
kiś ogóry w rzece - zajmij się czymś innym,
bo mi przeszkadzasz
kminić – rozumieć
konfident - osoba, która na wszystkich skarży
korniki - uczniowie technikum drzewnego
kujon – uczeń, który dobrze się uczy
kumasz czaczę?- rozumiesz to już?
kpw? – rozumiesz już, o co mi chodzi?
L
labować- chodzić na wagary
lacz- jedynka
lansować się -
popisywać, prezentować się w
jakikolwiek sposób
lipa - nie wyszło nam to
lol2 - mówisz tak do osoby, która wydaje ci się
dziwna, śmieszna
Lufa – jedynka
luzak - uczeń, który mało się uczy
M
magiczna księga - dziennik lekcyjny
maglowanie - odpytywanie na lekcji
masz tapetę na twarzy – do dziewczyny, która za mocno się
pomalowała
milcz, jak do mnie mówisz – przypadek zastosowania ciekawej gry
słów, sprawiającej, że nauczyciel czuje się lepszy
mi to rybka- mi to pasuje
morda - zamknij się, nie chce mi się ciebie słuchać
mózgowiec- ktoś inteligentny
N
na co liczysz? Na garbate aniołki-nie licz na jakakolwiek pomoc
nara - forma pożegnania
nawijaj – mów
niespodziewanka – niespodzianka, kartkówka bez zapowiedzi
no co ty śpisz w szafie? - nie słyszałeś o tym?
no i gitara - no i jest super, w porządku
no jacha – no oczywiście
O
obchodzi mnie to jak zeszłoroczny śnieg- wcale mnie to nie
obchodzi
o co kaman? – o co chodzi?
oczywicha – oczywiście, na pewno
odrabiać pańszczyznę – odrabiać zadanie domowe
odsiadka - powtarzanie klasy
ogarnij się - uspokój się
P
patola – coś dziwnego
pingwin- zakonnica
platwormers – osoba głosująca na PO
plastik - dziewczyna z dość dużym makijażem
pluć się- czepiać się
pompa- coś śmiesznego
podnieś swoje szanowne cztery litery- wstań
przypał – poczucie winy
S
sie ma- forma przywitania
weź się, odwal się – odczep się
sznurówki ci tańczą- mówi się tak, gdy chce się odwrócić czyjąś uwagę
spoko - nie ma sprawy
strażnik teksasu - ochroniarz szkolny
suchar - coś nie śmiesznego
szczymryj- zamknij się
T
taaaaa – jasne, oczywiście, bo ci uwierzę
tajna pomoc naukowa- ściągawka
tandeta - ujemnie o jakimś zjawisku
tam są drzwi - odejdź, odczep się – forma używana w stosunku do
osoby niepożądanej w towarzystwie
tefal- uczeń, który dużo się uczy
trzodziasz- osoba, która rozrabia na lekcjach
U
ubikejszyn– toaleta
uderz się w czółko- pomyśl, zanim coś
powiesz
ukam się – uczę się
ulga - dzwonek szkolny
ułom – nierozumiejący nic człowiek
ustawka – bójka, walka w zaplanowanym
miejscu o zaplanowanym czasie
W
walkower- zrezygnować z odpowiedzi i otrzymać przez to ocenę
niedostateczną
wal się- spadaj
wdechę- dobrze, doskonale
wejście smoka – powrót rodziców z wywiadówki
WTF - o co chodzi?
wybyć – wyjść
wypociny- klasówka
Z
zaciesz– mieć dobry humor, wyrażać aprobatę
zagotować się - zdenerwować się
zamuła – sytuacja, w której nic ciekawego się nie dzieje
z czego rżysz? - z czego się śmiejesz?
zw- zaraz wracam
zwała – coś śmiesznego
zwisa mi to- nie obchodzi mnie to w ogóle
Ż
żal - to jest beznadziejne
żal mi ciebie - jesteś beznadziejny,
żałosny
Ćwiczenia
1.Dpoisz do przykładów gwary młodzieżowej
ogólnopolskie odpowiedniki:
• beka-
• mi to ryba-
• ale z ciebie jajko-
• Babcia kwas-
• suchar-
• egzekucja-
• armagedon-
• wypociny-
• żal mi ciebie-
• tajna pomoc naukowa-
2.Korzystając ze
słownika, ułóż
krzyżówkę, której
hasłem głównym
będzie: KONFIDENT
K
O
N
F
I
D
E
N
T
3.Ułóż dwie scenki dotyczące życia
codziennego:
• w jednej z nich używaj słownictwa
ogólnopolskiego,
• w drugiej używaj słownictwa gwary
uczniowskiej.
4.Do poniższych obrazków dopisz
odpowiedniki z gwary uczniowskie
Strażnik teksasu
Dawaj na solówkę !
Luzak
Pingwin- zakonnica
Babcia kwas
Adios