Otoczenie prawne

Otoczenie prawne

sektora polskiej

sektora polskiej

energetyki

energetyki

dr inż. Mieczysław
Świętochowski, dr inż.
Przemysław Bukowski

Zawartość

Zawartość

tematyczna

tematyczna

prezentacji

prezentacji

1. Wewnętrzne akty prawne.

1. Wewnętrzne akty prawne.

2. Układy międzynarodowe.

2. Układy międzynarodowe.

3. Prawo Unii Europejskiej.

3. Prawo Unii Europejskiej.

4. Uwarunkowania prawne a

4. Uwarunkowania prawne a

rzeczywista rola Państwa na rynku

rzeczywista rola Państwa na rynku

energetycznym.

energetycznym.

Wewnętrzne akty

Wewnętrzne akty

prawne

prawne



Wewnętrzne akty prawne stanowią tę część otoczenia

Wewnętrzne akty prawne stanowią tę część otoczenia

działalności gospodarczej, której oddziaływanie ma

działalności gospodarczej, której oddziaływanie ma

charakter regulacyjny przez określanie norm i zasad

charakter regulacyjny przez określanie norm i zasad

prowadzenia działalności w kraju.

prowadzenia działalności w kraju.



Podstawowym i zwartym wewnętrznym

Podstawowym i zwartym wewnętrznym

aktem prawnym jest

aktem prawnym jest

USTAWA Z

USTAWA Z

DNIA 10 KWIETNIA 1997 r.

DNIA 10 KWIETNIA 1997 r.

„PRAWO ENERGETYCZNE”.

„PRAWO ENERGETYCZNE”.



Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r.

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r.

PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA

PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA

(Dz. U. Nr 62)

(Dz. U. Nr 62)

Wewnętrzne
akty prawne

Zadania ustawy

Zadania ustawy

PRAWO

PRAWO

ENERGETYCZNE

ENERGETYCZNE

Jak możemy przeczytać (Ustawa, art. 1) „ustawa określa

Jak możemy przeczytać (Ustawa, art. 1) „ustawa określa

zasady kształtowania polityki energetycznej państwa,

zasady kształtowania polityki energetycznej państwa,

zasady i warunki zaopatrzenia i użytkowania paliw i

zasady i warunki zaopatrzenia i użytkowania paliw i

energii, w tym ciepła, oraz działalności przedsiębiorstw

energii, w tym ciepła, oraz działalności przedsiębiorstw

energetycznych, a także określa organy właściwe w

energetycznych, a także określa organy właściwe w

sprawach gospodarki paliwami i energią.”

sprawach gospodarki paliwami i energią.”

W art. 2: „Celem ustawy jest tworzenie warunków do

W art. 2: „Celem ustawy jest tworzenie warunków do

zrównoważonego rozwoju kraju, zapewnienia

zrównoważonego rozwoju kraju, zapewnienia

bezpieczeństwa energetycznego, oszczędnego i

bezpieczeństwa energetycznego, oszczędnego i

racjonalnego użytkowania paliw i energii, rozwoju

racjonalnego użytkowania paliw i energii, rozwoju

konkurencji, przeciwdziałania negatywnym skutkom

konkurencji, przeciwdziałania negatywnym skutkom

naturalnych monopoli, uwzględniania wymogów ochrony

naturalnych monopoli, uwzględniania wymogów ochrony

środowiska, zobowiązań wynikających z umów

środowiska, zobowiązań wynikających z umów

międzynarodowych oraz ochrony interesów odbiorców i

międzynarodowych oraz ochrony interesów odbiorców i

minimalizacji kosztów.”

minimalizacji kosztów.”

Wewnętrzne
akty prawne

Struktura ustawy

Struktura ustawy

Prawo Energetyczne zawiera 70 artykułów,

Prawo Energetyczne zawiera 70 artykułów,

zgromadzonych w ośmiu rozdziałach:

zgromadzonych w ośmiu rozdziałach:

1. Przepisy ogólne.

1. Przepisy ogólne.

2. Dostarczanie energii i paliw.

2. Dostarczanie energii i paliw.

3. Polityka energetyczna.

3. Polityka energetyczna.

4. Organ do spraw regulacji gospodarki paliwami i

4. Organ do spraw regulacji gospodarki paliwami i

energią.

energią.

5. Koncesje i taryfy.

5. Koncesje i taryfy.

6. Urządzenia, instalacje, sieci i ich eksploatacja.

6. Urządzenia, instalacje, sieci i ich eksploatacja.

7. Kary pieniężne.

7. Kary pieniężne.

8. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy

8. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy

przejściowe i końcowe.

przejściowe i końcowe.

Wewnętrzne
akty prawne

Prace nad ustawą

Prace nad ustawą



Prawo Energetyczne było wielokrotnie

Prawo Energetyczne było wielokrotnie

nowelizowane.

nowelizowane.



Ostatniej, obszernej nowelizacji dokonano

Ostatniej, obszernej nowelizacji dokonano

ustawą z dnia 24 lipca 2002 r. o zmianie ustawy -

ustawą z dnia 24 lipca 2002 r. o zmianie ustawy -

Prawo energetyczne (Dz. U. z 2002 r. Nr 135,

Prawo energetyczne (Dz. U. z 2002 r. Nr 135,

poz. 1144).

poz. 1144).



Większość zmian dokonanych tą ustawą weszła

Większość zmian dokonanych tą ustawą weszła

w życie z dniem 1 stycznia 2003 r., przy czym

w życie z dniem 1 stycznia 2003 r., przy czym

niektóre z nowych przepisów mają zastosowanie

niektóre z nowych przepisów mają zastosowanie

od niedawna, bowiem od dnia uzyskania przez

od niedawna, bowiem od dnia uzyskania przez

Polskę członkostwa w Unii Europejskiej (1 maja

Polskę członkostwa w Unii Europejskiej (1 maja

2004).

2004).

Wewnętrzne
akty prawne

Kilka ważnych pojęć

Kilka ważnych pojęć



Pojęcie "przesyłania" oznacza transport paliw lub energii

Pojęcie "przesyłania" oznacza transport paliw lub energii

za pomocą sieci, bez specyfikacji rodzaju sieci. Przesyłanie

za pomocą sieci, bez specyfikacji rodzaju sieci. Przesyłanie

w rozumieniu ustawy występuje zarówno w sieciach

w rozumieniu ustawy występuje zarówno w sieciach

tradycyjnie zwanych "przesyłowymi", jak i w sieciach

tradycyjnie zwanych "przesyłowymi", jak i w sieciach

rozdzielczych czy tradycyjnie zwanych "dystrybucyjnymi"

rozdzielczych czy tradycyjnie zwanych "dystrybucyjnymi"



"Dystrybucja" natomiast w rozumieniu ustawy, a więc

"Dystrybucja" natomiast w rozumieniu ustawy, a więc

rozdział i dostarczanie do odbiorców paliw lub energii za

rozdział i dostarczanie do odbiorców paliw lub energii za

pomocą sieci, może występować również w sieciach

pomocą sieci, może występować również w sieciach

przesyłowych.

przesyłowych.



Występuje także pojęcie "obrót", które oznacza działalność

Występuje także pojęcie "obrót", które oznacza działalność

gospodarczą polegającą na handlu hurtowym lub

gospodarczą polegającą na handlu hurtowym lub

detalicznym paliwami lub energią.

detalicznym paliwami lub energią.



Ustawa operuje określeniami "paliwa i/lub energia", w

Ustawa operuje określeniami "paliwa i/lub energia", w

których przez pojęcie "energii" rozumie się tylko energię

których przez pojęcie "energii" rozumie się tylko energię

przetworzoną, a nie w ogóle energię.

przetworzoną, a nie w ogóle energię.

Wewnętrzne
akty prawne

Organy kontrolne

Organy kontrolne



Minister gospodarki

Minister gospodarki

przejmuje odpowiedzialność za kreowanie

przejmuje odpowiedzialność za kreowanie

polityki energetycznej i nadzór nad jej realizacją. Służą temu założenia

polityki energetycznej i nadzór nad jej realizacją. Służą temu założenia

polityki energetycznej państwa, które są obowiązujące dla innych

polityki energetycznej państwa, które są obowiązujące dla innych

organów administracji, przedsiębiorstw oraz odbiorców. Minister

organów administracji, przedsiębiorstw oraz odbiorców. Minister

gospodarki zobowiązany jest także do wydania większości rozporządzeń

gospodarki zobowiązany jest także do wydania większości rozporządzeń

wykonawczych.

wykonawczych.



Ustawa powołuje organ do spraw regulacji gospodarki paliwami i

Ustawa powołuje organ do spraw regulacji gospodarki paliwami i

energią oraz promowania konkurencji, a więc

energią oraz promowania konkurencji, a więc

Prezesa Urzędu

Prezesa Urzędu

Regulacji Energetyki

Regulacji Energetyki

, działającego jako centralny organ administracji

, działającego jako centralny organ administracji

rządowej. Działa on głównie w obszarach sektora paliwowo-

rządowej. Działa on głównie w obszarach sektora paliwowo-

energetycznego, gdzie występują monopole naturalne. Z kolei wszędzie

energetycznego, gdzie występują monopole naturalne. Z kolei wszędzie

tam, gdzie istnieje obecnie lub zostanie stworzony rynek konkurencyjny

tam, gdzie istnieje obecnie lub zostanie stworzony rynek konkurencyjny

będzie działał nadal Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

będzie działał nadal Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.



Minister Skarbu

Minister Skarbu

realizuje funkcje właścicielskie w stosunku do tych

realizuje funkcje właścicielskie w stosunku do tych

przedsiębiorstw, w których Skarb Państwa ma udziały. Ustawa o

przedsiębiorstw, w których Skarb Państwa ma udziały. Ustawa o

komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw przyznaje mu także

komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw przyznaje mu także

inicjatywę podejmowania procesów prywatyzacyjnych. Zapewniony

inicjatywę podejmowania procesów prywatyzacyjnych. Zapewniony

przez ustawę przejrzysty podział funkcji i kompetencji organów

przez ustawę przejrzysty podział funkcji i kompetencji organów

administracji państwowej w stosunku do przedsiębiorstw, to

administracji państwowej w stosunku do przedsiębiorstw, to

podstawowy warunek prowadzenia przez nie działalności w warunkach

podstawowy warunek prowadzenia przez nie działalności w warunkach

gospodarki rynkowej i rozwijającej się konkurencji w elektroenergetyce

gospodarki rynkowej i rozwijającej się konkurencji w elektroenergetyce

Wewnętrzne
akty prawne

Uprawnienia URE

Uprawnienia URE

Do najważniejszych uprawnień i obowiązków organu regulacji

Do najważniejszych uprawnień i obowiązków organu regulacji

energetyki należą w szczególności:

energetyki należą w szczególności:



udzielanie koncesji,

udzielanie koncesji,



zatwierdzanie i kontrolowanie taryf,

zatwierdzanie i kontrolowanie taryf,



uzgadnianie planów rozwoju sieciowych przedsiębiorstw

uzgadnianie planów rozwoju sieciowych przedsiębiorstw

elektroenergetycznych,

elektroenergetycznych,



kontrolowanie parametrów jakościowych dostaw i obsługi

kontrolowanie parametrów jakościowych dostaw i obsługi

odbiorców energii,

odbiorców energii,



rozstrzyganie ewentualnych sporów pomiędzy podmiotami.

rozstrzyganie ewentualnych sporów pomiędzy podmiotami.

Już w 1998 roku Urząd Regulacji Energetyki wydał koncesje

Już w 1998 roku Urząd Regulacji Energetyki wydał koncesje

wszystkim przedsiębiorstwom energetycznym działającym w

wszystkim przedsiębiorstwom energetycznym działającym w

dniu ogłoszenia ustawy. Nowe przedsiębiorstwa energetyczne

dniu ogłoszenia ustawy. Nowe przedsiębiorstwa energetyczne

będą mogły otrzymać koncesję na działalność energetyczną,

będą mogły otrzymać koncesję na działalność energetyczną,

jeśli spełnią warunki ustawowe.

jeśli spełnią warunki ustawowe.

Wewnętrzne
akty prawne

3 ważne rozporządzenia

3 ważne rozporządzenia

Ministra Gospodarki

Ministra Gospodarki

Prawo energetyczne zawiera prawie trzydzieści delegacji do wydania

Prawo energetyczne zawiera prawie trzydzieści delegacji do wydania

przepisów wykonawczych (zarówno obligatoryjnych, jak i fakultatywnych),

przepisów wykonawczych (zarówno obligatoryjnych, jak i fakultatywnych),

które w sposób szczegółowy określają między innymi: zasady

które w sposób szczegółowy określają między innymi: zasady

funkcjonowania rynku, świadczenia usług, prowadzenia ruchu sieciowego,

funkcjonowania rynku, świadczenia usług, prowadzenia ruchu sieciowego,

eksploatacj

eksploatacj

i, stanowienia cen, zasady i proce dury regulacji oraz

i, stanowienia cen, zasady i proce dury regulacji oraz

obowiązki i uprawnienia podmiotów uczestniczących w rynku. Trzy

obowiązki i uprawnienia podmiotów uczestniczących w rynku. Trzy

najważniejsze rozporządzenia - z punktu widzenia dalszego

najważniejsze rozporządzenia - z punktu widzenia dalszego

funkcjonowania elektroenergetyki i działania rynku energii elektrycznej -

funkcjonowania elektroenergetyki i działania rynku energii elektrycznej -

to:

to:



rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 października 1998 roku w

rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 października 1998 roku w

sprawie szczegółowych warunków przyłączania podmiotów do sieci

sprawie szczegółowych warunków przyłączania podmiotów do sieci

elektroenergetycznych, pokrywania kosztów przyłączania, obrotu energią

elektroenergetycznych, pokrywania kosztów przyłączania, obrotu energią

elektryczną, świadczenia usług przesyłowych, ruchu sieciowego i

elektryczną, świadczenia usług przesyłowych, ruchu sieciowego i

eksploatacji sieci oraz standardów jakościowych obsługi odbiorców (Dz. U.

eksploatacji sieci oraz standardów jakościowych obsługi odbiorców (Dz. U.

nr 135, poz. 881),

nr 135, poz. 881),



rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 3 grudnia 1998 roku w sprawie

rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 3 grudnia 1998 roku w sprawie

szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz zasad rozliczeń w

szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz zasad rozliczeń w

obrocie energią elektryczną, w tym rozliczeń z indywidualnymi odbiorcami

obrocie energią elektryczną, w tym rozliczeń z indywidualnymi odbiorcami

w lokalach (Dz. U. nr 153, poz. 1002),

w lokalach (Dz. U. nr 153, poz. 1002),



rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 6 sierpnia 1998 r. w sprawie

rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 6 sierpnia 1998 r. w sprawie

harmonogramu uzyskiwania, przez poszczególne grupy odbiorców, prawa

harmonogramu uzyskiwania, przez poszczególne grupy odbiorców, prawa

do korzystania z usług przesyłowych [Dz. U. nr 107, poz. 671].

do korzystania z usług przesyłowych [Dz. U. nr 107, poz. 671].

Wewnętrzne
akty prawne

2 ważne rozporządzenia

2 ważne rozporządzenia

Ministra Środowiska

Ministra Środowiska



Rozporządzenie Ministra Środowiska z

Rozporządzenie Ministra Środowiska z

dnia 20 grudnia 2005 r.

dnia 20 grudnia 2005 r.

w sprawie

w sprawie

standardów emisyjnych z instalacji

standardów emisyjnych z instalacji

(Dz. U. Nr 260)

(Dz. U. Nr 260)



Rozporządzenie Ministra Środowiska z

Rozporządzenie Ministra Środowiska z

dnia 23 grudnia 2004 r.

dnia 23 grudnia 2004 r.

w sprawie

w sprawie

wymagań w zakresie prowadzenia

wymagań w zakresie prowadzenia

pomiarów wielkości emisji

pomiarów wielkości emisji

(Dz. U. Nr

(Dz. U. Nr

283)

283)

Przepisy szczegółowe

Przepisy szczegółowe

1.

1.

ZARZĄDZENIE MINISTRÓW GÓRNICTWA I ENERGETYKI

ZARZĄDZENIE MINISTRÓW GÓRNICTWA I ENERGETYKI

ORAZ GOSPODARKI MATERIAŁOWEJ I PALIWOWEJ z dnia

ORAZ GOSPODARKI MATERIAŁOWEJ I PALIWOWEJ z dnia

18 lipca 1986 r. w sprawie ogólnych zasad eksploatacji

18 lipca 1986 r. w sprawie ogólnych zasad eksploatacji

urządzeń i instalacji energetycznych

urządzeń i instalacji energetycznych

2.

2.

ZARZĄDZENIE MINISTRÓW GÓRNICTWA I ENERGETYKI

ZARZĄDZENIE MINISTRÓW GÓRNICTWA I ENERGETYKI

ORAZ GOSPODARKI MATERIAŁOWEJ I PALIWOWEJ z dnia

ORAZ GOSPODARKI MATERIAŁOWEJ I PALIWOWEJ z dnia

14 stycznia 1987 r. w sprawie szczegółowych zasad

14 stycznia 1987 r. w sprawie szczegółowych zasad

eksploatacji turbin wodnych

eksploatacji turbin wodnych

3.

3.

ZARZĄDZENIE MINISTRA GÓRNICTWA I ENERGETYKI

ZARZĄDZENIE MINISTRA GÓRNICTWA I ENERGETYKI

ORAZ GOSPODARKI MATERIAŁOWEJ I PALIWOWEJ z dnia

ORAZ GOSPODARKI MATERIAŁOWEJ I PALIWOWEJ z dnia

16 czerwca 1987 r. w sprawie szczegółowych zasad

16 czerwca 1987 r. w sprawie szczegółowych zasad

eksploatacji kotłów parowych i wodnych

eksploatacji kotłów parowych i wodnych

4.

4.

ZARZĄDZENIE MINISTRÓW GÓRNICTWA I ENERGETYKI

ZARZĄDZENIE MINISTRÓW GÓRNICTWA I ENERGETYKI

ORAZ GOSPODARKI MATERIAŁOWEJ I PALIWOWEJ z dnia

ORAZ GOSPODARKI MATERIAŁOWEJ I PALIWOWEJ z dnia

31 lipca 1987 r. w sprawie szczegółowych zasad

31 lipca 1987 r. w sprawie szczegółowych zasad

eksploatacji turbin parowych

eksploatacji turbin parowych

Regulacje rynku

Regulacje rynku

energii

energii



W zakresie funkcjonowania rynków energii elektrycznej ustawa Prawo

W zakresie funkcjonowania rynków energii elektrycznej ustawa Prawo

energetyczne, wraz z rozporządzeniami do niej, określa przede

energetyczne, wraz z rozporządzeniami do niej, określa przede

wszystkim:

wszystkim:



zasady kreowania i wdrażania polityki energetycznej państwa,

zasady kreowania i wdrażania polityki energetycznej państwa,



system i procedury regulacji działalności przedsiębiorstw

system i procedury regulacji działalności przedsiębiorstw

elektroenergetycznych, w tym zasady koncesjonowania i kontroli cen,

elektroenergetycznych, w tym zasady koncesjonowania i kontroli cen,

a także zasady stosowania opłat koncesyjnych,

a także zasady stosowania opłat koncesyjnych,



zasady i warunki obowiązujące w zakresie obrotu energią elektryczną,

zasady i warunki obowiązujące w zakresie obrotu energią elektryczną,



warunki prowadzenia ruchu sieciowego i eksploatacji sieci

warunki prowadzenia ruchu sieciowego i eksploatacji sieci

elektroenergetycznych,

elektroenergetycznych,



warunki, w tym warunki finansowe, oraz zobowiązania przedsiębiorstw

warunki, w tym warunki finansowe, oraz zobowiązania przedsiębiorstw

elektroenergetycznych z tytułu zapewnienia dostępu podmiotów do

elektroenergetycznych z tytułu zapewnienia dostępu podmiotów do

sieci elektroenergetycznych oraz standardy jakościowe obsługi

sieci elektroenergetycznych oraz standardy jakościowe obsługi

odbiorców,

odbiorców,



zobowiązania przedsiębiorstw elektroenergetycznych w zakresie

zobowiązania przedsiębiorstw elektroenergetycznych w zakresie

zawierania umów sprzedaży energii elektrycznej,

zawierania umów sprzedaży energii elektrycznej,



szczególne zobowiązania w zakresie zakupu energii elektrycznej ze

szczególne zobowiązania w zakresie zakupu energii elektrycznej ze

źródeł odnawialnych,

źródeł odnawialnych,



zobowiązania przedsiębiorstw w zakresie planowania rozwoju,

zobowiązania przedsiębiorstw w zakresie planowania rozwoju,



przejściowe ograniczenia w funkcjonowaniu rynków,

przejściowe ograniczenia w funkcjonowaniu rynków,



obowiązki utrzymywania zapasów paliw przez wytwórców energii

obowiązki utrzymywania zapasów paliw przez wytwórców energii

elektrycznej.

elektrycznej.

Wewnętrzne
akty prawne

Regulowanie cen

Regulowanie cen



Istotną cechą nowego Prawa Energetycznego jest odejście od

Istotną cechą nowego Prawa Energetycznego jest odejście od

dotychczasowego sposobu regulacji cen paliw i energii. Zamiast

dotychczasowego sposobu regulacji cen paliw i energii. Zamiast

cen urzędowych, ustalanych przez Ministra Finansów, zostały

cen urzędowych, ustalanych przez Ministra Finansów, zostały

wprowadzane ceny,

wprowadzane ceny,

energetyczne pod nadzorem organu

energetyczne pod nadzorem organu

regulacji energetyki. Jednocześnie wszędzie tam, gdzie działa

regulacji energetyki. Jednocześnie wszędzie tam, gdzie działa

już rynek konkurencyjny, ceny będą określane przez rynek pod

już rynek konkurencyjny, ceny będą określane przez rynek pod

nadzorem organu antymonopolowego.

nadzorem organu antymonopolowego.



Jeśli chodzi o kształtowanie się cen, to mamy do czynienia z

Jeśli chodzi o kształtowanie się cen, to mamy do czynienia z

dwoma składnikami taryf: taryfy za energię i moc dostarczoną

dwoma składnikami taryf: taryfy za energię i moc dostarczoną

do sieci oraz taryfy za usługi przesyłowe i dystrybucyjne.

do sieci oraz taryfy za usługi przesyłowe i dystrybucyjne.



Taryfy za energię i moc dostarczoną do sieci są oferowane

Taryfy za energię i moc dostarczoną do sieci są oferowane

przez przedsiębiorstwa mające koncesje na obrót energią na

przez przedsiębiorstwa mające koncesje na obrót energią na

rynku systemowym lub rynkach lokalnych, natomiast taryfa na

rynku systemowym lub rynkach lokalnych, natomiast taryfa na

usługi przesyłowe i dystrybucyjne - przez przedsiębiorstwa

usługi przesyłowe i dystrybucyjne - przez przedsiębiorstwa

mające koncesje na przesyłanie i dystrybucję energii

mające koncesje na przesyłanie i dystrybucję energii

elektrycznej zarówno w sieci przesyłowej, jak i rozdzielczej.

elektrycznej zarówno w sieci przesyłowej, jak i rozdzielczej.

Wewnętrzne
akty prawne

Podział rynku energii a

Podział rynku energii a

napięcie przesyłowe

napięcie przesyłowe



Prawo Energetyczne reguluje podział

Prawo Energetyczne reguluje podział

rynku energii elektrycznej na rynek

rynku energii elektrycznej na rynek

systemowy (związany z siecią

systemowy (związany z siecią

przesyłową służącą do przesyłania i

przesyłową służącą do przesyłania i

dystrybucji energii elektrycznej, o

dystrybucji energii elektrycznej, o

napięciu wyższym niż 110 kV) i na

napięciu wyższym niż 110 kV) i na

rynki lokalne (związane z sieciami

rynki lokalne (związane z sieciami

rozdzielczymi, o napięciach 110 kV i

rozdzielczymi, o napięciach 110 kV i

niższych) oraz przypisuje tym rynkom

niższych) oraz przypisuje tym rynkom

odrębne zadania regulacyjne.

odrębne zadania regulacyjne.



Nie oznacza to, że rynki lokalne działać

Nie oznacza to, że rynki lokalne działać

będą w oderwaniu od rynku

będą w oderwaniu od rynku

systemowego, bowiem z punktu

systemowego, bowiem z punktu

widzenia użytkownika, będzie tylko

widzenia użytkownika, będzie tylko

jeden rynek energii elektrycznej,

jeden rynek energii elektrycznej,

zróżnicowany co do źródeł

zróżnicowany co do źródeł

wytwórczych, dystrybutora i dostawcy

wytwórczych, dystrybutora i dostawcy

Wewnętrzne
akty prawne

Operatorzy

Operatorzy



Ustawa definiuje także operatora systemu przesyłowego i

Ustawa definiuje także operatora systemu przesyłowego i

operatorów

systemów

rozdzielczych

z

zachowaniem

operatorów

systemów

rozdzielczych

z

zachowaniem

kompatybilności z rozwiązaniami przyjętymi przez kraje Unii

kompatybilności z rozwiązaniami przyjętymi przez kraje Unii

Europejskiej, zwłaszcza z Dyrektywą 96/92/WE.

Europejskiej, zwłaszcza z Dyrektywą 96/92/WE.



Operator systemu przesyłowego

Operator systemu przesyłowego

jest to przedsiębiorstwo

jest to przedsiębiorstwo

energetyczne,

które

na

podstawie

koncesji

prowadzi

energetyczne,

które

na

podstawie

koncesji

prowadzi

przesyłanie i dystrybucję energii elektrycznej za pomocą sieci

przesyłanie i dystrybucję energii elektrycznej za pomocą sieci

przesyłowej oraz jest odpowiedzialne za ruch, utrzymanie i

przesyłowej oraz jest odpowiedzialne za ruch, utrzymanie i

rozwój tej sieci w celu zapewnienia bezpieczeństwa realizacji

rozwój tej sieci w celu zapewnienia bezpieczeństwa realizacji

umów handlowych na rynku systemo wym. W praktyce

umów handlowych na rynku systemo wym. W praktyce

przedsiębiorstwem tym jest

przedsiębiorstwem tym jest

PSE S.A

PSE S.A

.

.



Operatorem systemu rozdzielczego

Operatorem systemu rozdzielczego

jest przedsiębiorstwo

jest przedsiębiorstwo

energetyczne odpowiadające, na podstawie koncesji, za ruch

energetyczne odpowiadające, na podstawie koncesji, za ruch

sieci rozdzielczej w celu zapewnienia bezpieczeństwa realizacji

sieci rozdzielczej w celu zapewnienia bezpieczeństwa realizacji

umów handlowych na rynkach lokalnych lub podmiot

umów handlowych na rynkach lokalnych lub podmiot

upoważniony

przez

to

przedsiębiorstwo.

W

praktyce

upoważniony

przez

to

przedsiębiorstwo.

W

praktyce

przedsiębiorstwem sieciowym jest w tym przypadku spółka

przedsiębiorstwem sieciowym jest w tym przypadku spółka

dystrybucyjna.

dystrybucyjna.

Wewnętrzne
akty prawne

Przedsiębiorstwa

Przedsiębiorstwa

sieciowe

sieciowe



Przedsiębiorstwa sieciowe w szczególności dostarczają energię

Przedsiębiorstwa sieciowe w szczególności dostarczają energię

elektryczną w ilościach zapewniających pokrycie zapotrzebowania na

elektryczną w ilościach zapewniających pokrycie zapotrzebowania na

energię elektryczną podmiotom przyłączonym do sieci należącej do

energię elektryczną podmiotom przyłączonym do sieci należącej do

tego przedsiębiorstwa, a także muszą zapewnić dostawy energii

tego przedsiębiorstwa, a także muszą zapewnić dostawy energii

elektrycznej i świadczenie usług niezbędnych do realizacji rezerwowej

elektrycznej i świadczenie usług niezbędnych do realizacji rezerwowej

sprzedaży lub dostarczania energii elektrycznej w razie braku pełnego

sprzedaży lub dostarczania energii elektrycznej w razie braku pełnego

pokrycia zapotrzebowania odbiorcy dostawami, wynikającymi z

pokrycia zapotrzebowania odbiorcy dostawami, wynikającymi z

zawartych przez niego umów z innymi przedsiębiorstwami

zawartych przez niego umów z innymi przedsiębiorstwami

energetycznymi.

energetycznymi.



Przedsiębiorstwo sieciowe, będące operatorem systemu przesyłowego

Przedsiębiorstwo sieciowe, będące operatorem systemu przesyłowego

dla realizacji dostaw, o których mowa wyżej, zapewnia bilansowanie,

dla realizacji dostaw, o których mowa wyżej, zapewnia bilansowanie,

dla każdej godziny doby, dostaw energii elektrycznej w krajowym

dla każdej godziny doby, dostaw energii elektrycznej w krajowym

systemie elektro-energetycznym na podstawie składanych ofert i

systemie elektro-energetycznym na podstawie składanych ofert i

danych otrzymanych od operatorów systemów rozdzielczych oraz

danych otrzymanych od operatorów systemów rozdzielczych oraz

prognozowanego zapotrzebowania na tę energię oraz zapewnia

prognozowanego zapotrzebowania na tę energię oraz zapewnia

organizację i dokonywanie rozliczeń zrealizowanych ofert, w celu

organizację i dokonywanie rozliczeń zrealizowanych ofert, w celu

zamknięcia bilansu energii elektrycznej dla każdej godziny doby.

zamknięcia bilansu energii elektrycznej dla każdej godziny doby.



Ustawa w nowy sposób precyzuje obowiązki przedsiębiorstw

Ustawa w nowy sposób precyzuje obowiązki przedsiębiorstw

energetycznych w zakresie dostarczania paliw i energii. Nakłada

energetycznych w zakresie dostarczania paliw i energii. Nakłada

surowy obowiązek na przedsiębiorstwa sieciowe utrzymania zdolności

surowy obowiązek na przedsiębiorstwa sieciowe utrzymania zdolności

urządzeń do realizacji dostaw paliw lub energii w sposób ciągły i

urządzeń do realizacji dostaw paliw lub energii w sposób ciągły i

niezawodny, przy zachowaniu obowiązujących wymagań jakościowych

niezawodny, przy zachowaniu obowiązujących wymagań jakościowych

Wewnętrzne
akty prawne

Third Part Access

Third Part Access



W celu umożliwienia wprowadzania rynku konkurencyjnego w sieciach

W celu umożliwienia wprowadzania rynku konkurencyjnego w sieciach

energetycznych, ustawa dodatkowo zobowiązuje przedsiębiorstwa

energetycznych, ustawa dodatkowo zobowiązuje przedsiębiorstwa

sieciowe do świadczenia usług przesyłowych, w odniesieniu do paliw

sieciowe do świadczenia usług przesyłowych, w odniesieniu do paliw

lub energii, wydobywanych lub wytwarzanych w kraju, na rzecz

lub energii, wydobywanych lub wytwarzanych w kraju, na rzecz

uprawnionych do tego odbiorców, jeśli pozwalają na to warunki

uprawnionych do tego odbiorców, jeśli pozwalają na to warunki

techniczne i ekonomiczne.

techniczne i ekonomiczne.



Jest to realizacja zasady

Jest to realizacja zasady

dostępu stron trzecich do sieci (TPA)

dostępu stron trzecich do sieci (TPA)

.

.

Świadczenie tych usług nie może obniżyć niezawodności dostarczania

Świadczenie tych usług nie może obniżyć niezawodności dostarczania

oraz jakości paliw lub energii poniżej poziomu określonego odrębnymi

oraz jakości paliw lub energii poniżej poziomu określonego odrębnymi

przepisami, a także nie może powodować niekorzystnej zmiany cen

przepisami, a także nie może powodować niekorzystnej zmiany cen

oraz zakresu dostarczania paliw lub energii do innych podmiotów

oraz zakresu dostarczania paliw lub energii do innych podmiotów

przyłączonych do sieci.

przyłączonych do sieci.



Ustawa Prawo Energetyczne przewiduje ostrożne i stopniowe

Ustawa Prawo Energetyczne przewiduje ostrożne i stopniowe

wprowadzanie zasady TPA, warunkując ten proces zachowaniem

wprowadzanie zasady TPA, warunkując ten proces zachowaniem

koniecznej niezawodności dostaw, jakości paliw i energii, unikaniem

koniecznej niezawodności dostaw, jakości paliw i energii, unikaniem

niekorzystnych zmian, dotyczących warunków dostaw dla

niekorzystnych zmian, dotyczących warunków dostaw dla

dotychczasowych odbiorców, a zwłaszcza cen i zakresu dostaw.

dotychczasowych odbiorców, a zwłaszcza cen i zakresu dostaw.

Przepisy ustawy wyraźnie ograniczają tę zasadę tylko do paliw

Przepisy ustawy wyraźnie ograniczają tę zasadę tylko do paliw

wydobytych w kraju i wytworzonej z nich energii, chroniąc polskich

wydobytych w kraju i wytworzonej z nich energii, chroniąc polskich

wytwórców przed ewentualną niekorzystną konkurencją zewnętrzną.

wytwórców przed ewentualną niekorzystną konkurencją zewnętrzną.

Wewnętrzne
akty prawne

Układy

Układy

międzynarodowe

międzynarodowe

Układy

międzynarodo

we

Najważniejsze

Najważniejsze

dokumenty

dokumenty



Traktat akcesyjny i układy międzynarodowe,

Traktat akcesyjny i układy międzynarodowe,

podpisane przez Rząd Polski, regulują poszczególne

podpisane przez Rząd Polski, regulują poszczególne

aspekty działalności gospodarczej w energetyce

aspekty działalności gospodarczej w energetyce

krajowej jako części większego systemu – systemu

krajowej jako części większego systemu – systemu

europejskiego.

europejskiego.



Najważniejszymi

Najważniejszymi

układami międzynarodowymi

układami międzynarodowymi

są:

są:

•

Europejska Karta Energetyczna

Europejska Karta Energetyczna

(EKE), oraz

(EKE), oraz

•

Traktat Europejskiej Karty Energetycznej.

Traktat Europejskiej Karty Energetycznej.



EKE należy do grupy układów międzynarodowych i

EKE należy do grupy układów międzynarodowych i

została podpisana przez Rząd Polski w 1991 roku. Z

została podpisana przez Rząd Polski w 1991 roku. Z

kolei w 1994 roku został podpisany Traktat

kolei w 1994 roku został podpisany Traktat

Europejskiej Karty Energetycznej (Traktat EKE, wraz z

Europejskiej Karty Energetycznej (Traktat EKE, wraz z

innymi, związanymi z tymi aktami dokumentami).

innymi, związanymi z tymi aktami dokumentami).

Układy

międzynarodo

we

Europejska Karta

Europejska Karta

Energetyczna

Energetyczna

Europejska Karta Energetyczna -

Europejska Karta Energetyczna -

celem karty było

celem karty było

stworzenie warunków do współpracy pozwalającej na poprawę

stworzenie warunków do współpracy pozwalającej na poprawę

zaopatrzenia krajów europejskich w energię, z równoczesną

zaopatrzenia krajów europejskich w energię, z równoczesną

poprawą poziomu ochrony środowiska naturalnego. Karta

poprawą poziomu ochrony środowiska naturalnego. Karta

określa także zasady rozwoju europejskiego rynku energii

określa także zasady rozwoju europejskiego rynku energii

elektrycznej i jego związki ze światowym rynkiem.

elektrycznej i jego związki ze światowym rynkiem.

Zasadniczymi kierunkami współpracy, zostały uznane cztery

Zasadniczymi kierunkami współpracy, zostały uznane cztery

elementy:

elementy:



współpraca w dziedzinie energii,

współpraca w dziedzinie energii,



poprawa efektywności wykorzystania energii,

poprawa efektywności wykorzystania energii,



poprawa poziomu i jakości ochrony środowiska,

poprawa poziomu i jakości ochrony środowiska,



rozwój handlu energią, przy zachowaniu zobowiązań,

rozwój handlu energią, przy zachowaniu zobowiązań,

wynikających z innych porozumień wielostronnych, jak np.

wynikających z innych porozumień wielostronnych, jak np.

GATT.

GATT.

Gatt - z ang: “The General Agreement on Tariffs and Trade (GATT)” (tłum aut: Generalne

Gatt - z ang: “The General Agreement on Tariffs and Trade (GATT)” (tłum aut: Generalne

Porozumienie w sprawie Handlu i Ceł). Pierwsza wersja została podpisane już w 1947 roku.

Porozumienie w sprawie Handlu i Ceł). Pierwsza wersja została podpisane już w 1947 roku.

Porozumienie skonstruowano, aby wspierać na międzynarodowym polu wolny handel,

Porozumienie skonstruowano, aby wspierać na międzynarodowym polu wolny handel,

poprzez regulację i redukcję, lub znoszenie ceł pomiędzy syganatariuszami. Obecnie

poprzez regulację i redukcję, lub znoszenie ceł pomiędzy syganatariuszami. Obecnie

członkami GATT jest ponad 110 krajów z całego świata. Więcej informacji:

członkami GATT jest ponad 110 krajów z całego świata. Więcej informacji:

http://www.ciesin.org/TG/PI/TRADE/gatt.html

http://www.ciesin.org/TG/PI/TRADE/gatt.html

Układy

międzynarodo

we

Europejska Karta

Europejska Karta

Energetyczna

Energetyczna

EKE jest „najważniejszym dokumentem o

EKE jest „najważniejszym dokumentem o

charakterze międzynarodowym, określającym

charakterze międzynarodowym, określającym

ramy prawne współpracy gospodarczej w

ramy prawne współpracy gospodarczej w

energetyce - w tym także w obszarze wymiany

energetyce - w tym także w obszarze wymiany

energii elektrycznej z zagranicą (..) Ten ważny

energii elektrycznej z zagranicą (..) Ten ważny

dokument został podpisany przez

dokument został podpisany przez

przedstawicieli 46 krajów, w tym także Polski.

przedstawicieli 46 krajów, w tym także Polski.

Jednym z rezultatów podpisania Europejskiej

Jednym z rezultatów podpisania Europejskiej

karty energetycznej są cykliczne -

karty energetycznej są cykliczne -

organizowane zwykle dwa razy w roku -

organizowane zwykle dwa razy w roku -

konferencje, których zadaniem jest omówienie

konferencje, których zadaniem jest omówienie

i zatwierdzenie dokumentów, wymagających

i zatwierdzenie dokumentów, wymagających

międzynarodowych uzgodnień. W grudniu 1994

międzynarodowych uzgodnień. W grudniu 1994

roku konferencja przyjęła tekst zwany Traktat

roku konferencja przyjęła tekst zwany Traktat

europejskiej karty energetycznej (Traktat

europejskiej karty energetycznej (Traktat

EKE).”

EKE).”

Układy

międzynarodo

we

Traktat EKE

Traktat EKE



Traktat Europejskiej Karty Energetycznej jest wielostronnym

Traktat Europejskiej Karty Energetycznej jest wielostronnym

porozumieniem, podpisanym w Lizbonie, dnia 17 grudnia 1994 r. przez

porozumieniem, podpisanym w Lizbonie, dnia 17 grudnia 1994 r. przez

sygnatariuszy Europejskiej Karty Energetycznej.

sygnatariuszy Europejskiej Karty Energetycznej.



Traktat zawiera kilkanaście załączników, Akt Końcowy Konferencji oraz

Traktat zawiera kilkanaście załączników, Akt Końcowy Konferencji oraz

Protokół Karty Energetycznej o efektywności energetycznej i odnośnych

Protokół Karty Energetycznej o efektywności energetycznej i odnośnych

aspektach ochrony środowiska. Dokument ten ratyfikowało ponad 30

aspektach ochrony środowiska. Dokument ten ratyfikowało ponad 30

krajów i wszedł w życie 16 kwietnia 1998 roku.

krajów i wszedł w życie 16 kwietnia 1998 roku.



Traktat ustala ramy prawne umożliwiające długoterminową współpracę

Traktat ustala ramy prawne umożliwiające długoterminową współpracę

w dziedzinie energii. Dotyczy to w szczególności poprawy

w dziedzinie energii. Dotyczy to w szczególności poprawy

bezpieczeństwa zaopatrywania się w energię, poprawy sprawności

bezpieczeństwa zaopatrywania się w energię, poprawy sprawności

użytkowania i warunków przesyłania oraz dystrybucji energii, a także

użytkowania i warunków przesyłania oraz dystrybucji energii, a także

zmniejszenia zagrożenia dla środowiska.

zmniejszenia zagrożenia dla środowiska.



W dużej części traktat dotyczy także ochrony inwestycji, zobowiązując

W dużej części traktat dotyczy także ochrony inwestycji, zobowiązując

sygnatariuszy do tworzenia stałych, równoprawnych, korzystnych i

sygnatariuszy do tworzenia stałych, równoprawnych, korzystnych i

przejrzystych warunków dla zagranicznych inwestorów. Dla osiągnięcia

przejrzystych warunków dla zagranicznych inwestorów. Dla osiągnięcia

celów jakie przyjęto w traktacie powinny być zrealizowane cztery

celów jakie przyjęto w traktacie powinny być zrealizowane cztery

podstawowe zasady:

podstawowe zasady:

•

zasada suwerenności państwowej i suwerennych praw do zasobów

zasada suwerenności państwowej i suwerennych praw do zasobów

naturalnych,

naturalnych,

•

zasada niedyskryminacji,

zasada niedyskryminacji,

•

zasada polityki cenowej opartej na prawach gospodarki rynkowej,

zasada polityki cenowej opartej na prawach gospodarki rynkowej,

•

zasada minimalizowania szkodliwego wpływu na środowisko.

zasada minimalizowania szkodliwego wpływu na środowisko.

Układy

międzynarodo

we

Inne porozumienia

Inne porozumienia

Niezależnie od EKE i Traktatu EKE Polska podpisała kilka

Niezależnie od EKE i Traktatu EKE Polska podpisała kilka

międzynarodowych konwencji dotyczących ochrony środowiska,

międzynarodowych konwencji dotyczących ochrony środowiska,

z których trzy mają istotne znaczenie dla sektora

z których trzy mają istotne znaczenie dla sektora

energetycznego i mogą wpływać na rozmiary i efekty wymiany

energetycznego i mogą wpływać na rozmiary i efekty wymiany

energii elektrycznej z zagranicą. Konwencje te są następujące:

energii elektrycznej z zagranicą. Konwencje te są następujące:

1.

1.

Konwencja genewska

Konwencja genewska

, ratyfikowana w lipcu 1985 roku w

, ratyfikowana w lipcu 1985 roku w

sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na

sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na

dalekie odległości.

dalekie odległości.

2.

2.

Pierwszy i drugi protokół siarkowy

Pierwszy i drugi protokół siarkowy

. Pierwszy protokół

. Pierwszy protokół

siarkowy dotyczył zmniejszenia emisji SO

siarkowy dotyczył zmniejszenia emisji SO

2

2

o 30% do 1993 roku,

o 30% do 1993 roku,

począwszy od 1988 roku. Drugi protokół siarkowy dotyczy

począwszy od 1988 roku. Drugi protokół siarkowy dotyczy

natomiast wielkości redukcji SO

natomiast wielkości redukcji SO

2

2

do 2010 roku.

do 2010 roku.

3.

3.

Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie klimatu

Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie klimatu

,

,

która została ratyfikowana przez Polskę w 1994 roku. Dotyczy

która została ratyfikowana przez Polskę w 1994 roku. Dotyczy

ona ustabilizowania poziomu emisji "gazów cieplarnianych", a

ona ustabilizowania poziomu emisji "gazów cieplarnianych", a

szczególnie CO

szczególnie CO

2

2

do 2000 roku i nieprzekraczanie od roku 2000

do 2000 roku i nieprzekraczanie od roku 2000

poziomu emisji z 1988 roku.

poziomu emisji z 1988 roku.

Układy

międzynarodo

we

Prawo Unii

Prawo Unii

Europejskiej

Europejskiej

Prawo UE

Najważniejsze dyrektywy UE

Najważniejsze dyrektywy UE

Umowy podpisane w ramach współpracy z Unią Europejską mają istotne znaczenie, choć gdy

Umowy podpisane w ramach współpracy z Unią Europejską mają istotne znaczenie, choć gdy

integracja Polski z Unią jest faktem, naturalne wydaje się zaimplementowanie przez nasze

integracja Polski z Unią jest faktem, naturalne wydaje się zaimplementowanie przez nasze

przepisy unijnych dyrektyw.

przepisy unijnych dyrektyw.

Do najważniejszych Dyrektyw dotyczących rynku energii należą:

Do najważniejszych Dyrektyw dotyczących rynku energii należą:



Dyrektywa nr 90/377/EEC z 1990 r. w sprawie przejrzystości cen gazu i energii elektrycznej,

Dyrektywa nr 90/377/EEC z 1990 r. w sprawie przejrzystości cen gazu i energii elektrycznej,



Dyrektywa nr 90/547 z października 1990 r. w sprawie przesyłu energii elektrycznej sieciami

Dyrektywa nr 90/547 z października 1990 r. w sprawie przesyłu energii elektrycznej sieciami

najwyższych napięć,

najwyższych napięć,



Dyrektywa nr 96/92/WE z 19 grudnia 1996 r. w sprawie jednolitych zasad wewnętrznego rynku

Dyrektywa nr 96/92/WE z 19 grudnia 1996 r. w sprawie jednolitych zasad wewnętrznego rynku

energii elektrycznej (w skrócie Dyrektywa IEM),

energii elektrycznej (w skrócie Dyrektywa IEM),



Dyrektywa nr 98/30/EC z dnia 22 czerwca 1998 r. dotycząca wspólnych zasad wewnętrznego

Dyrektywa nr 98/30/EC z dnia 22 czerwca 1998 r. dotycząca wspólnych zasad wewnętrznego

rynku gazu ziemnego,

rynku gazu ziemnego,



Dyrektywa Unii Europejskiej nr 2001/77/EC dotycząca źródeł odnawialnych

Dyrektywa Unii Europejskiej nr 2001/77/EC dotycząca źródeł odnawialnych



Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/80/WE z 23 października 2001 r. w

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/80/WE z 23 października 2001 r. w

sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych źródeł spalania

sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych źródeł spalania

paliw

paliw



Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/81/WE z 23 października 2001 r. w

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/81/WE z 23 października 2001 r. w

sprawie krajowych pułapów emisji dla niektórych zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego

sprawie krajowych pułapów emisji dla niektórych zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego



Dyrektywa Rady z dnia 31 maja 1991 dotycząca przesyłu gazu ziemnego poprzez sieci,

Dyrektywa Rady z dnia 31 maja 1991 dotycząca przesyłu gazu ziemnego poprzez sieci,



Dyrektywa Rady nr 93/76/EWG z dnia 13 września 1993 mająca na celu ograniczenie emisji

Dyrektywa Rady nr 93/76/EWG z dnia 13 września 1993 mająca na celu ograniczenie emisji

dwutlenku węgla przez podniesienie skuteczności energetycznej,

dwutlenku węgla przez podniesienie skuteczności energetycznej,



Dyrektywa nr 95/49/WE Komisji z dnia 26 września 1995 r. dotycząca sporządzania wykazu

Dyrektywa nr 95/49/WE Komisji z dnia 26 września 1995 r. dotycząca sporządzania wykazu

właściwych spółek zgodnie z Dyrektywą 91/296/EWG dotyczącą przesyłu gazu ziemnego za

właściwych spółek zgodnie z Dyrektywą 91/296/EWG dotyczącą przesyłu gazu ziemnego za

pośrednictwem wielkich sieci (tekst ma znaczenie dla Europejskiego Obszaru Gospodarczego).

pośrednictwem wielkich sieci (tekst ma znaczenie dla Europejskiego Obszaru Gospodarczego).

Prawo UE

Uwarunkowania prawne a

Uwarunkowania prawne a

rzeczywista rola Państwa

rzeczywista rola Państwa

na rynku energetycznym.

na rynku energetycznym.

Rzeczywista rola
Państwa na
rynku
energetycznym

Przemiany po 89 r.

Przemiany po 89 r.



Pierwszym rzeczywistym i namacalnym sygnałem zmian

Pierwszym rzeczywistym i namacalnym sygnałem zmian

polityki państwa w stosunku do sektora elektroenergetyki była

polityki państwa w stosunku do sektora elektroenergetyki była

komercjalizacja znaczącej części podmiotów gospodarczych, a

komercjalizacja znaczącej części podmiotów gospodarczych, a

zwłaszcza elektrowni i elektrociepłowni. Akt ten nie

zwłaszcza elektrowni i elektrociepłowni. Akt ten nie

spowodował jednak żadnej znaczącej zmiany w sposobie

spowodował jednak żadnej znaczącej zmiany w sposobie

działania przedsiębiorstw.

działania przedsiębiorstw.



Bardzo ważnym natomiast elementem otoczenia, wpływającym

Bardzo ważnym natomiast elementem otoczenia, wpływającym

zarówno obecnie, jak i przede wszystkim w przeszłości na

zarówno obecnie, jak i przede wszystkim w przeszłości na

sposób działania podmiotów w sektorze energetyki, było

sposób działania podmiotów w sektorze energetyki, było

Prawo Energetyczne z 1997 roku z późniejszymi zmianami.

Prawo Energetyczne z 1997 roku z późniejszymi zmianami.

Prawo to w sposób jednoznaczny umożliwiło wdrożenie zasad

Prawo to w sposób jednoznaczny umożliwiło wdrożenie zasad

gospodarki rynkowej w sektorze energetyki.

gospodarki rynkowej w sektorze energetyki.



Z kilkuletniej perspektywy największym problemem było

Z kilkuletniej perspektywy największym problemem było

praktyczne wykorzystanie tego prawa do racjonalnego rozwoju

praktyczne wykorzystanie tego prawa do racjonalnego rozwoju

sektora tak, aby - przy zapewnieniu bezpieczeństwa

sektora tak, aby - przy zapewnieniu bezpieczeństwa

energetycznego Polski i zapewnieniu właściwych warunków

energetycznego Polski i zapewnieniu właściwych warunków

ochrony środowiska naturalnego - równoważyć interesy

ochrony środowiska naturalnego - równoważyć interesy

sektora i interesy odbiorców energii

sektora i interesy odbiorców energii

Rzeczywista rola
Państwa na
rynku
energetycznym

Droga w kierunku wolnego

Droga w kierunku wolnego

rynku

rynku



Zasady rynkowe działają w bardzo ograniczonym zakresie, gdyż w

Zasady rynkowe działają w bardzo ograniczonym zakresie, gdyż w

rzeczywistości polskie elektrownie nie mogłyby swobodnie

rzeczywistości polskie elektrownie nie mogłyby swobodnie

konkurować. W polskiej energetyce działa dużo przestarzałych już

konkurować. W polskiej energetyce działa dużo przestarzałych już

elektrowni, które produkują stosunkowo drogą energię. Rynkowe

elektrowni, które produkują stosunkowo drogą energię. Rynkowe

zasady nakazywałby zamykać takie przedsiębiorstwa, gdyż

zasady nakazywałby zamykać takie przedsiębiorstwa, gdyż

elektrownie nowoczesne i cechujące się wysoką produktywnością

elektrownie nowoczesne i cechujące się wysoką produktywnością

pokryłyby zapotrzebowanie naszego kraju i nie tylko.

pokryłyby zapotrzebowanie naszego kraju i nie tylko.



W praktyce zamknięcie starszych elektrowni jest niemożliwe, głównie

W praktyce zamknięcie starszych elektrowni jest niemożliwe, głównie

ze względu na:

ze względu na:

•

warunki polityczne (każda elektrownia to tysiące pracowników,

warunki polityczne (każda elektrownia to tysiące pracowników,

których zwolnienie byłoby odebrane bardzo negatywnie, zwłaszcza

których zwolnienie byłoby odebrane bardzo negatywnie, zwłaszcza

przy poziomie bezrobocia bliskim dzisiaj %),

przy poziomie bezrobocia bliskim dzisiaj %),

•

uwarunkowania ekonomiczne (jak choćby kredyty na modernizację,

uwarunkowania ekonomiczne (jak choćby kredyty na modernizację,

zaciągane w ostatniej dekadzie na dużą skalę dzięki gwarancjom

zaciągane w ostatniej dekadzie na dużą skalę dzięki gwarancjom

państwowym – wykorzystane nie zawsze efektywnie, lecz Skarb

państwowym – wykorzystane nie zawsze efektywnie, lecz Skarb

Państwa nie jest zainteresowany ich spłacaniem zwłaszcza przy

Państwa nie jest zainteresowany ich spłacaniem zwłaszcza przy

obecnym poziomie długu publicznego),

obecnym poziomie długu publicznego),

•

oraz inne, do których autor zalicza choćby mocną pozycję związków

oraz inne, do których autor zalicza choćby mocną pozycję związków

zawodowych w zakładach państwowych.

zawodowych w zakładach państwowych.



Wszystko to sprawia, że Państwo Polskie musi przyjmować arbitralną

Wszystko to sprawia, że Państwo Polskie musi przyjmować arbitralną

pozycję. A więc instytucje, odpowiedzialne za urynkowienie energetyki

pozycję. A więc instytucje, odpowiedzialne za urynkowienie energetyki

polskiej pozwalają w praktyce na nierynkowe kształtowanie cen i ilości

polskiej pozwalają w praktyce na nierynkowe kształtowanie cen i ilości

skupowanej energii tak, by wszystkim elektrowniom zapewnić rację

skupowanej energii tak, by wszystkim elektrowniom zapewnić rację

bytu.

bytu.

Rzeczywista rola
Państwa na
rynku
energetycznym

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ

KONIEC

dr inż. Mieczysław
Świętochowski, mgr
Przemysław Bukowski