Środowiskowy

Środowiskowy

kontekst zarządzania

kontekst zarządzania

Materiał do użytku wewnętrznego dla studentów PWSZ w

Głogowie

Wykład 3

Wykład 3

Źródło: opracowano na podstawie R.W.Gryffin, Podstawy zarządzania organizacjami. Warszawa: PWN

Źródło: opracowano na podstawie R.W.Gryffin, Podstawy zarządzania organizacjami. Warszawa: PWN

2004

2004

2

2

Otoczenie organizacji i

Otoczenie organizacji i

menedżerów

menedżerów

Część I

Część I

3

3

Otoczenie organizacji

Otoczenie zewnętrzne

Otoczenie zewnętrzne

Wszystko poza organizacją, co może na nią

Wszystko poza organizacją, co może na nią

oddziaływać:

oddziaływać:

-

otoczenie ogólne

otoczenie ogólne

-

otoczenie zadaniowe

otoczenie zadaniowe

Otoczenie wewnętrzne

Otoczenie wewnętrzne

Warunki i siły wewnątrz organizacji:

Warunki i siły wewnątrz organizacji:

-

Właściciele

Właściciele

-

Zarząd

Zarząd

-

Pracownicy

Pracownicy

-

Kultura organizacji

Kultura organizacji

4

4

Otoczenie ogólne

Otoczenie ogólne

Zespół szerokich wymiarów i sił, wśród

Zespół szerokich wymiarów i sił, wśród

których działa organizacja, a które

których działa organizacja, a które

tworzą ogólny kontekst dla tych

tworzą ogólny kontekst dla tych

działań.

działań.

Otoczenie zadaniowe

Otoczenie zadaniowe

Konkretne organizacje lub grupy, które

Konkretne organizacje lub grupy, które

mogą wpływać na organizację

mogą wpływać na organizację

5

5

Otoczenie ogólne

Otoczenie ogólne



Wymiar ekonomiczny –

Wymiar ekonomiczny –

ogólna kondycja i

ogólna kondycja i

żywotność systemu gospodarczego, w którym

żywotność systemu gospodarczego, w którym

działa organizacja

działa organizacja



Wymiar techniczny –

Wymiar techniczny –

metody pozwalające

metody pozwalające

przekształcić zasoby w produkty i usługi

przekształcić zasoby w produkty i usługi



Wymiar społeczno-kulturowy –

Wymiar społeczno-kulturowy –

obyczaje, nawyki, wartości i cechy demograficzne

obyczaje, nawyki, wartości i cechy demograficzne

społeczeństwa, w którym funkcjonuje organizacja

społeczeństwa, w którym funkcjonuje organizacja



Wymiar prawno-polityczny –

Wymiar prawno-polityczny –

państwowa regulacja działalności gospodarczej i

państwowa regulacja działalności gospodarczej i

ogólne stosunki pomiędzy gospodarką i

ogólne stosunki pomiędzy gospodarką i

państwem

państwem



Wymiar międzynarodowy –

Wymiar międzynarodowy –

zakres, w

zakres, w

jakim organizacja uczestniczy w działalności

jakim organizacja uczestniczy w działalności

gospodarczej w innych krajach lub pozostaje pod

gospodarczej w innych krajach lub pozostaje pod

jej wpływem

jej wpływem

6

6

Otoczenie zadaniowe

Otoczenie zadaniowe



Konkurenci

Konkurenci

-

-

organizacje, które

organizacje, które

konkurują o zasoby

konkurują o zasoby



Klienci –

Klienci –

ci, którzy płacą za nabycie

ci, którzy płacą za nabycie

wyrobów lub usług organizacji

wyrobów lub usług organizacji



Dostawcy –

Dostawcy –

organizacje, które

organizacje, które

dostarczają zasobów innym organizacjom

dostarczają zasobów innym organizacjom



Regulatorzy –

Regulatorzy –

jednostki, które mogą

jednostki, które mogą

kontrolować, regulować lub w inny sposób

kontrolować, regulować lub w inny sposób

oddziaływać na politykę i praktyki

oddziaływać na politykę i praktyki

organizacji

organizacji



Partnerzy strategiczni -

Partnerzy strategiczni -

organizacje współpracujący ze sobą w

organizacje współpracujący ze sobą w

ramach wspólnego zadania

ramach wspólnego zadania

7

7

Otoczenie wewnętrzne

Otoczenie wewnętrzne



Właściciele –

Właściciele –

osoby dysponujące prawem

osoby dysponujące prawem

własności w stosunku do organizacji

własności w stosunku do organizacji



Zarząd –

Zarząd –

jest integralną składową

jest integralną składową

wewnętrznego otoczenia wielu organizacji

wewnętrznego otoczenia wielu organizacji



Pracownicy

Pracownicy



Kultura –

Kultura –

zestaw wartości, które pomagają

zestaw wartości, które pomagają

członkom organizacji rozumieć, za czym

członkom organizacji rozumieć, za czym

organizacja się opowiada, jak pracuje i co

organizacja się opowiada, jak pracuje i co

uważa za ważne

uważa za ważne



Znaczenie kultury –

Znaczenie kultury –

kultura jest potężnym

kultura jest potężnym

czynnikiem w organizacjach, który może kształtować

czynnikiem w organizacjach, który może kształtować

ich ogólną sprawność i długofalowe powodzenie

ich ogólną sprawność i długofalowe powodzenie



Czynniki określające kulturę –

Czynniki określające kulturę –

np.

np.

założyciel organizacji, sukces firmy, doświadczenia

założyciel organizacji, sukces firmy, doświadczenia

załogi

załogi



Kierowanie kulturą organizacji –

Kierowanie kulturą organizacji –

kluczem jest zrozumienie przez menedżerów aktualnej

kluczem jest zrozumienie przez menedżerów aktualnej

kultury i ocena, czy należy ją utrzymać czy zmienić

kultury i ocena, czy należy ją utrzymać czy zmienić

8

8

Jak otoczenie oddziałuje

Jak otoczenie oddziałuje

na organizację ?

na organizację ?

Do

opisu

oddziaływania

otoczenia

na

organizacje

można

użyć

trzech

podstawowych
charakterystyk:

•zmienności i złożoności otoczenia
•sił konkurencyjnych
•zakłóceń otoczenia

9

9

Zmienność i złożoność otoczenia

Zmienność i złożoność otoczenia

Stopień zmienności to zakres, w jakim otoczenie

Stopień zmienności to zakres, w jakim otoczenie

jest względnie stabilne lub względnie

jest względnie stabilne lub względnie

dynamiczne

dynamiczne

Stopień jednorodności to zakres, w jakim otoczenie

Stopień jednorodności to zakres, w jakim otoczenie

jest względnie proste lub względnie złożone

jest względnie proste lub względnie złożone

poziom niepewności

poziom niepewności

Niepewność – ważna siła wynikająca ze zmienności i złożoności

Niepewność – ważna siła wynikająca ze zmienności i złożoności

otoczenia, która wpływa na wiele działań organizacji

otoczenia, która wpływa na wiele działań organizacji

10

10

Zmienność i złożoność

Zmienność i złożoność

otoczenia

otoczenia

11

11

Pięć sił konkurencji -

Pięć sił konkurencji -

wg Portera

wg Portera

Są to następujące siły - zagrożenie ze strony nowych

Są to następujące siły - zagrożenie ze strony nowych

konkurentów, próby wymanewrowania rywali, zagrożenie

konkurentów, próby wymanewrowania rywali, zagrożenie

substytutami, siła nabywców, siła dostawców

substytutami, siła nabywców, siła dostawców

Zagrożenie ze strony konkurentów to łatwość wejścia na rynek

Zagrożenie ze strony konkurentów to łatwość wejścia na rynek

lub jego segment nowych konkurentów

lub jego segment nowych konkurentów

Próby wymanewrowanie rywali należą do samej istoty

Próby wymanewrowanie rywali należą do samej istoty

konkurencyjnych stosunków pomiędzy dominującymi

konkurencyjnych stosunków pomiędzy dominującymi

firmami w branży

firmami w branży

Zagrożenie substytutami to zakres, w jakim alternatywne

Zagrożenie substytutami to zakres, w jakim alternatywne

wyroby lub usługi mogą zastąpić lub zmniejszyć

wyroby lub usługi mogą zastąpić lub zmniejszyć

zapotrzebowanie na dotychczas sprzedawane wyroby czy

zapotrzebowanie na dotychczas sprzedawane wyroby czy

usługi

usługi

Siła nabywców to zakres, w jakim nabywcy produktów lub

Siła nabywców to zakres, w jakim nabywcy produktów lub

usług w danej branży są w stanie wywierać wpływ na

usług w danej branży są w stanie wywierać wpływ na

dostawców

dostawców

Siła dostawców to zakres, w jaki dostawcy mogą wywierać

Siła dostawców to zakres, w jaki dostawcy mogą wywierać

wpływ na potencjalnych nabywców

wpływ na potencjalnych nabywców

12

12

Jak organizacje reagują na

Jak organizacje reagują na

swe otoczenie ?

swe otoczenie ?

13

13



Zarządzanie informacją –

łącznik z

otoczeniem, śledzenie otoczenia, systemy
informacyjne



Odpowiedź strategiczna –

może

polegać na braku jakichkolwiek działań, na
pewnej korekcie strategii lub na przyjęciu
zupełnie nowej strategii



Fuzje, przejęcia, zakupy, sojusze



Projektowanie

organizacji

–

struktura

mechanistyczna,

struktura

organiczna



Bezpośredni wpływ na otoczenie –

np. podpisywanie długoterminowych umów o
stałych cenach, lobbies handlowe, negocjacje
zbiorowe

14

14

Skuteczność organizacji

Skuteczność organizacji

Modele skuteczności organizacji

Modele skuteczności organizacji

:

:

podejście systemowo-zasobowe –

podejście systemowo-zasobowe –

koncentruje się na zakresie, w jakim organizacja

koncentruje się na zakresie, w jakim organizacja

może zapewnić sobie potrzebne zasoby

może zapewnić sobie potrzebne zasoby

podejście celowe –

podejście celowe –

koncentruje się na stopniu,

koncentruje się na stopniu,

w jakim organizacja osiąga swoje cele

w jakim organizacja osiąga swoje cele

podejście od strony procesów

podejście od strony procesów

wewnętrznych –

wewnętrznych –

koncentruje się na

koncentruje się na

minimalizowaniu napięć, integrowaniu jednostek

minimalizowaniu napięć, integrowaniu jednostek

i organizacji, bezkonfliktowym i sprawnym

i organizacji, bezkonfliktowym i sprawnym

wykonywaniu operacji

wykonywaniu operacji

podejście od strony strategicznego

podejście od strony strategicznego

elektoratu –

elektoratu –

koncentruje się na grupach

koncentruje się na grupach

zainteresowanych sukcesem organizacji

zainteresowanych sukcesem organizacji

15

15

Model skuteczności

Model skuteczności

organizacji

organizacji

16

16