Wykład 6a
Związki między składowymi stanu naprężeń w układzie prostokątnym i biegunowym c.d.
Zagadnienie: Tarcza sprężysta w postaci klina nieograniczonego.
Obliczyć składowe stanu naprężenia w układzie biegunowym.
x2
g
r
a
x1 r,j współrzędne
j
biegunowe
a
P1
2a kąt wierzchołkowy
Przewidujemy funkcję naprężeń w postaci:
F r,j = C r j sinj , gdzie: C = const
( )
(prosta postać funkcji, podobnie jak wielomiany niższych stopni w przypadku układu ortokartezjańskiego)
Sprawdzamy równanie biharmoniczne:
ł
Ń4F r,j =Ń2 Ń2F r,j = 0
( ) ( )
ćć
ś2 g ś g ś2 g ś2F r,j śF r,j ś2F r,j
( ) 1 ( ) 1 ( ) ( ) 1 ( ) 1 ( )
+ + + + = 0
śr2 r śr r2 śj2 łŁ śr2 r śr r2 śj2 ł
Ł
Obliczamy:
ś2F(r,j) ś2
= C r j sinj = 0
()
śr2 śr2
1 śF(r,j) 1 ś 1
= C r j sinj = C j sinj
()
r śr r śr r
1 ś2F(r,j) 1 ś2 1 ś
= C r j sinj = C r sinj + C r j cosj
() ()
r2 śj2 r2 śj2 r2 śj
1 C
= C r cosj + C r cosj - C r j sinj = 2cosj -j sinj
() ()
r2 r
Operator Laplace a we współrzędnych biegunowych:
ś2F r,j śF r,j ś2F r,j
( ) 1 ( ) 1 ( ) 1 C 2C
Ń2F r,j = + + = 0 + C j sinj + 2cosj -j sinj = cosj
( ) ()
śr2 r śr r2 śj2 r r
r
Równanie biharmoniczne:
ćć
ś2 g ś g ś2 g ś2F r,j śF r,j ś2F r,j
( ) 1 ( ) 1 ( ) ( ) 1 ( ) 1 ( )
+ + + + =
śr2 r śr r2 śj2 łŁ śr2 r śr r2 śj2 ł
Ł
ćć ć
ś2 g ś g ś2 g
( ) 1 ( ) 1 ( ) 2C ś2 2C 1 ś 2C 1 ś2 2C
ćć
+ +
cosj = cosj + cosj + cosj =
śr2 r śr r2 śj2 łŁ r śr2 r r śr r r2 śj2 Ł r
ł Łł Łł ł
Ł
4C 2C 2C
cosj - cosj - cosj = 0 równanie jest spełnione!
r3 r3 r3
Składowe stanu naprężeń:
1 śF 1 ś2F 1 C 2C
srr = + = C j sinj + 2cosj -j sinj = cosj
()
r śr r2 śj2 rr r
ś2F
0
sjj = =
śr2
ś ć 1 śF ś 1 ś
0
srj =- =- Cr j sinj =- Cr sinj +Cr j cosj =-C sinj +j cosj =
()ł ś 1 ()ł ś ()
ęr ś
ęr
śr r śj śr śj śr śr
ś
Ł ł
J. Górski, M. Skowronek, M. Gołota, K. Winkelmann Teoria sprężystości i plastyczności Ćwicz. 6 KMBiM WILiŚ PG 1
x2
Zatem:
g
dj
a
x1
j
a
P1
s
rr
r dj
Stałą C wyznaczamy z warunku równowagi względem osi x1 wyciętego fragmentu klina: = 0
P
x1
a
2 cosj g r dj = P1 , gdzie: g r dj element powierzchni
rr
s
0
a a
2C 2
ć
zatem: 2 cosj
cosj g r dj = P1 4C g
Ł r (cosj) dj = P1
ł
0 0
Pomocnicze obliczenie całki:
cos2 j + sin2 j dj = j
( )
1
cos2 j - sin2 j dj = sin 2j
()
2
1 1
2
dodając stronami: j dj = j + sin 2j + C1
cos
2 4
1 1
2
odejmując stronami: j dj = j - sin 2j + C1
sin
2 4
Podstawiając wynik obliczeń pomocniczych:
a
2
4C g
(cosj) dj = P1
0
a
1 1
4C g ć j + sin 2j = P1
2 4
Łł
0
1 1
4C g ć a + sin 2a = P1
2 4
Łł
P1
C g 2a + sin 2a = P1 C =
( )
g 2a + sin 2a
()
Stąd:
ł
1 śF 1 ś2F 2C 2 P1
srr = + = cosj = cosj
ę
r śr r2 śj2 r r g 2a + sin 2a
()ś
2 P1 cosj
srr =
g 2a + sin 2a r
()
Analogia: Podobnie postępujemy dla obciążenia tarcza sprężystej siłą pionową:
x2
g
r
P2
r,j współrzędne
a
x1
j
biegunowe
a
2a kąt wierzchołkowy
J. Górski, M. Skowronek, M. Gołota, K. Winkelmann Teoria sprężystości i plastyczności Ćwicz. 6 KMBiM WILiŚ PG 2
Przewidujemy funkcję naprężeń w postaci:
F r,j = C r j cosj , gdzie: C = const
( )
(prosta postać funkcji, podobnie jak wielomiany niższych stopni w przypadku układu ortokartezjańskiego)
Równanie biharmoniczne:
ł
Ń4F r,j =Ń2 Ń2F r,j = 0 równanie jest spełnione!
( ) ( )
Składowe stanu naprężeń:
2C
1 śF 1 ś2F
- sinj
srr = + =
r śr r2 śj2 r
ś2F
0
sjj = =
śr2
ś ć 1 śF ś 1 ś
0
srj =- =- Cr j cosj =- C r cosj +C r j sinj =-C cosj +j sinj =
()ł ś 1 ()ł ś ()
ęr ś
ęr
śr r śj śr śj śr śr
ś
Ł ł
-
x2
Zatem:
g
P2
dj
a
x1
j
a
s
rr
r dj
+
Stałą C wyznaczamy z warunku równowagi:
a
-2 sinj g r dj = P2 , gdzie: g r dj element powierzchni
rr
s
0
a a
2C 2
ć
zatem: -2 - sinj
sinj g r dj = P2 2C g
Ł r (sinj) dj = P2
ł
0 0
Podstawiając wynik obliczeń pomocniczych:
a
1 1 1 1
4C g ć j - sin 2j = P2 4C g ć a - sin 2a = P2
2 4 2 4
Łł Łł
0
P2
C g 2a - sin 2a = P2 C =
( )
g 2a - sin 2a
()
ł
2 P2
Stąd: srr = - sinj
ę
r g 2a - sin 2a
()ś
2 P2 sinj
srr =-
g 2a - sin 2a r
()
Przypadek szczególny: tarcza półnieskończona, obciążona siłą skup. na brzegu (tzw. zagadnienie Flamanta):
P
2 P cosj
x2 srr =-
g p r
r
g
srj = 0
j
s
rr
sjj = 0
x1
J. Górski, M. Skowronek, M. Gołota, K. Winkelmann Teoria sprężystości i plastyczności Ćwicz. 6 KMBiM WILiŚ PG 3
Punkt osobliwy rozwiązania teorii sprężystości: r 0 srr Ą
Uwaga: Przez zmianę modelu ciała na model sprężysto plastyczny unikamy tej osobliwości!
Interpretacja rozkładu naprężeń:
P
x2
r
2R
g
j
s
rr
x1
Konstruujemy rodzinę okręgów stycznych do krawędzi tarczy, wszystkie o promieniach R .
r
stąd: cosj =
2R
Wzór na naprężenia normalne:
2 P cosj P
srr = - = -
g p r p g R
P
srr =-
Mamy zatem:
p g R
Wniosek:
Naprężenie radialne jest stałe na każdym okręgu o promieniu R !
Ponieważ s(1) = sjj = 0 oraz s(2) = srr są naprężeniami głównymi (gdyż: s = 0 ), to największą wartość
rj
naprężenia stycznego w punkcie otrzymamy ze wzoru:
s(1) -s(2) P
maxt == = const na okręgu o promieniu R
2 2p g R
(do porównania z Wytrzymałością Materiałów)
Linie te można wyznaczyć eksperymentalnie, za pomocą elastooptyki (fotosprężystości)!
Naprężenia w układzie ortokartezjańskim:
Na podstawie wzorów odwrotnych otrzymamy:
ć 2 P cos3 j
2 P cosj
2
s11 = srr cos2 j = -
cos j =-
g p r g p r
Łł
3
2
2 P x1
2 2 2 2
zatem: s11 = - , gdzie: r = x1 + x2 r4 = x1 + x2
( )
g p r4
x1 ł 0
przy czym: !
Analogicznie:
2
2 P x1x2
s22 = sjj sin2 j = -
g p r4
2
2 P x1 x2
oraz: s12 = s21 = srj sinj cosj = -
g p r4
J. Górski, M. Skowronek, M. Gołota, K. Winkelmann Teoria sprężystości i plastyczności Ćwicz. 6 KMBiM WILiŚ PG 4
Wykresy s11 oraz s12 dla x1 = const :
P
-2R +2R
-R
+R
x2
R
s11
0, 208
s12
0,637
-
R
0,159 P
g R
-
0,080
0,318
x1
Praktycznie: wykresy te opisują zagadnienie rozchodzenia się siły skupionej w ośrodku izotropowym,
jednorodnym.
Poza trójkątem równoramiennym, zakreślanym przez proste nachylone pod kątem 45, dla celów inżynierskich
można przyjąć naprężenia jako równe zeru!
Dyskusja!
1) Przybliżenia rozkładów naprężeń
a) rozkład trójkątny:
P
-2R +R +2R
-R
x2
R
2R
P
R
g R
1,0
4R
0,5
x1
(przybliżenie po stronie bezpiecznej)
b) rozkład równomierny:
P
-2R +R +2R
-R
x2
R
2R
R
0,5
P
4R
g R
0, 25
(przybliżenie po stronie niebezpiecznej,
x1
ale z użytecznym wynikiem)
J. Górski, M. Skowronek, M. Gołota, K. Winkelmann Teoria sprężystości i plastyczności Ćwicz. 6 KMBiM WILiŚ PG 5
2) Superpozycja stanów naprężenia, przykładowo:
P P
R
R
P
g R
0,5 0,5
1,0
3R
3) Zastosowania praktyczne:
otwory montażowe w ścianie (poza strefą naprężeń)
można obliczyć wysokość, od której w ścianie obciążonej siłami skupionymi użyty materiał może być słabszy
Uwaga: Wzory na naprężenia dla tarcz obciążonych siłami skupionymi (PSN) są słuszne również dla PSO!
J. Górski, M. Skowronek, M. Gołota, K. Winkelmann Teoria sprężystości i plastyczności Ćwicz. 6 KMBiM WILiŚ PG 6
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
6) TSiP Wyklad7) TSiP Wyklad 20135) TSiP wyklad Holzapfel26) TSiP Wyklad pekanie13) TSiP Wyklad 201339) TSiP Wyklad powloki33) TSiP Wyklad32) TSiP Wyklad plastycznoscTSiP Wyklada14) TSiP Wyklad 2013TSiP Wykladnotatkiwięcej podobnych podstron