Rak sutka

Epidemiologia

• - najczęstszy nowotwór złośliwy u

kobiet.

• - stanowi 14% ogółu zachorowań na

nowotwory u kobiet

• Przeżycie pięcioletnie w Polsce

wynosi 66%.

• Najczęściej występuje u kobiet po

40 roku życia

Czynniki ryzyka

• - obciążenia rodzinne
• - wczesna pierwsza miesiączka i

póżna ostatnia miesiączka

• - kobiety nie rodzące lub rodzące po

30 rż

• - otyłość po menopauzie
• - kobiety ze zwyrodnieniem

torbielowatym

Czynniki ryzyka cd.

• - rak w przeszłości
• - doustne środki antykoncepcyjne
• - HTZ /estrogeny i progesteron /
• - rak trzonu macicy i jajnika
• - alkohol – zmiana metabolizmu

estrogenów w wątrobie

Czynniki ryzyka nawrotu

• - stopień histologicznego

zróżnicowania

• - wielkość guza pierwotnego
• - przerzuty w regionalnych węzłach

chłonnych

• - obecność receptorów

estrogenowych

• - wiek chorych

Objawy wczesne

• - pojedynczy niebolesny guz
• - wyciek z brodawki sutkowej
• - wciąganie lub nadżerka brodawki

• / owrzodzenie brodawki – choroba Pageta, sączenie ,

pogrubienie, zmarszczenie, naciek więzadełek Coopera,
asymetria, objaw skórki pomarańczy /

Objawy póżne

• - powiększenie węzłów chłonnych

• /pachowych , szyjno-nadobojczykowych

- obrzęk sutka
- stwardnienie lub powiększenie sutka
- wciąganie skory do brodawki
- ból
- obrzęk ramienia

Szczególnie podejrzana

• - pojedyncza
• - nieregularna
• - niebolesna
• - nowopowstała

Diagnostyka

• - autopalpacja sutka
• - USG
• - mammografia
• - biopsja
• - wynik badania hist-pat stanowi

podstawę rozwiązania

Wskazania do

mammografii

• - podejrzenie guza , którego nie

wyczuwa się

• - przerzuty niewiadomego pochodzenia
• - wydzielina z brodawki
• - wciąganie skóry
• - zmiana konsystencji w obrębie

gruczołu

• - PROFILAKTYKA

Wskazania do biopsji

• - każdy guz lub stwardnienie w

sutku

• - krwisty wyciek z brodawki
• - /+/ wynik mammografii

Różnicowanie

• - brodawczak

wewnątrzprzewodowy

• - zwyrodnienie torbielowate
• - rozstrzeń przewodów sutka
• - prolactinoma

Klasyfikacja wg WHO

• 1/ Rak nienaciekający /przedinwazyjny/
• a/ wewnątrzprzewodowy
• b/ wewnątrzzrazikowy
• 2/ Raki naciekające
• a/ przewodowy /najczęstszy/
• b/ zrazikowy
• c/ galaretowaty
• d/ rdzeniasty
• e/ cewkowaty

Rak

wewnątrzprzewodowy

• Rośnie powoli do światła przewodów
• Często obustronny
• Nie nacieka
• Nie daje przerzutów
• LECZENIE – odjęcie sutka

• Rak przewodowy stanowi 80% raków

sutka

Rak galaretowaty

• Wzrasta wolno
• Póżno daje przerzuty
• Nieczuły na radioterapię
• Operacja daje efekty nawet gdy

guz jest duży

Rak zapalny

• Bolesny
• Skóra zaczerwieniona , obrzękła
• Wcześnie daje przerzuty – złe

rokowanie

• LECZENIE – radioterapia,

hormonoterapia, chemia.

Rozprzestrzenianie raka

sutka

• - naciekanie podścieliska wzdłuż przewodów

mlekowych i węzłów chłonnych.

• - przez powięż mięśni piersiowych
• -przez drogi chłonne
• 1/węzły chłonne pachowe/T1-30%, T2-50%, T3-

70%

• 2/węzły zamostkowe N3 – p/wskazana operacja
• 3/ węzły nad i podobojczykowe – rozsiew M1
• 4/ przerzuty odległe /kości, płuca , wątroba,

mózg, skóra/

Leczenie chirurgiczne

• - operacja sp.Halsteda / Urbana /
• - operacja sp.Pateya /bez

mm.piersiowych/

• - proste odjęcie sutka operacja

sp.Crila

• - inne wycięcie guza, wycięcie

kwadrantu, częściowe wycięcie
sutka.

Terapia neoadiuwantowa

• Potwierdzenie przerzutowego

charakteru powiększonych węzłów
chłonnych jest podstawą do
wdrożenia chemiotwrapii
neoadiuwantowej

Wskazania do amputacji

prostej

/bez węzłów pachowych/

• -guz liściasty
• -mięsak sutka
• -rak miejscowo zaawansowany +

radioterapia

Powikłania pooperacyjne

• - miejscowe
• - póżne zwłóknienia i przykurcze

ograniczające ruchomość stawu
barkowego

• - obrzęk przedramienia
• - zanik niektórych grup mięśniowych
• - trwałe deformacje w stawie

barkowym

Chemioterapia

• - jako leczenie skojarzone z operacją

lub objawowe leczenie raka
zaawansowanego

• -chemioterapia okołooperacyjna 2

tygodnie po zabiegu

• - chemioterapia przedoperacyjna
• - wczesna chemioterapia – remisja

do 60%

Czynniki rokownicze

skuteczności

chemioterapii

• - całkowita odpowiedź na pierwszy

program chemioterapii

• - skuteczność jednego programu

chemioterapii

• - niewielkie wymiary ognisk

przerzutowych

• - przerzuty wyłącznie w kościach

Hormonoterapia

• - bezskuteczność postępowania chirurgicznego

i napromieniania lub uogólniony proces

• - obecność receptorów estrogenowych

/niektóre komórki raka są zdolne do podziałów

wyłącznie wówczas gdy ich jądrowy receptor

estrogenowy jes połączony z estrogenem/

• Tamoksyfen

/ syntetyczny preparat antyestrogenowy /

• Skuteczność :
• Receptory/+/65%, /-/9%

Radioterapia

• Leczenie doszczętne
• Przedoperacyjne guz > 5cm,

obrzęk, wciągnięcie skóry lub
liczne duże węzły chłonne ,
operacja po 5-6 tygodniach

• Pooperacyjne guz>5cm
• Paliatywne

Nowotwory łagodne

Włókniakogruczolak

/fibroadenoma/

-młode kobiety 20-40 l

-mały gładki elastyczny guz

• -przesuwalny względem podłoża
-rośnie powoli
• LECZENIE- wycięcie w całości z

badaniem dorażnym

Brodawczak

wewnątrzprzewodowy

/ Papilloma intraductale/

• - jest najczęstszą przyczyną wycieku lub

krwawienia z brodawki

• - wydzielina może być krwista , mleczna,

surowicza lub ropna

• - rośnie w świetle przewodów

wyprowadzających

• - LECZENIE- wycięcie zmiany, a w

przypadku utrzymującego się wycieku
prosta amputacja sutka

Zwyrodnienie

torbielowate gruczołu

sutkowego

/mastopathia cystica/

• - przed menopauzą
• - mnogie bolesne torbiele różnej

wielkości

• - ból w pewnych okresach cyklu
• - WYKONAĆ hist - pat

Profilaktyka

• 20 – 40 lat
• 1/ samobadanie co miesiąc
• 2/badanie lekarskie co 3 lata
• 3/ ewentualne USG
• > 40 lat
• 1/ samobadanie co miesiąc
• 2/ badanie lekarskie co rok
• 3/ mammografia co rok