Globalizacja

gospodarki światowej

Wielość definicji

• Brak jednorodnej definicji
• Termin „globalizacja” obejmuje wiele

elementów

- umiędzynarodowienie, wspólnota

państw ściśle ze sobą powiązanych,

zasadnicze trendy w światowej ekonomii,

polityce, zyciu społecznym i kulturze,

- „mcdonaldyzacja”- krytyka
- homogenizacja kultury – błędne

rozumienie

Globalizacja gospodarki

Globalizacja gospodarki

to:

to:

tworzenie gospodarki światowej,

czyli możliwości

przepływu produktów oraz

czynników pomiędzy

wszystkimi krajami świata

Proces globalizacji

Proces globalizacji

gospodarki

gospodarki

przejawia się w postaci struktur

integracji gospodarki, rozwoju

międzynarodowych

przedsiębiorstw i instytucji oraz

w tworzeniu i umacnianiu

organizacji tworzących ład

gospodarczy w skali światowej.

Powstanie

gospodarki

światowej

wiąże się z: pierwszą

pierwszą

rewolucją przemysłową

rewolucją przemysłową

Internacjonalizacja

wiąże się z

drugą rewolucją przemysłową

drugą rewolucją przemysłową

Globalizacja

wiąże się z trzecią

trzecią

(i czwartą) rewolucją

(i czwartą) rewolucją

przemysłową

przemysłową

Trzy etapy internacjonalizacji:

Trzy etapy internacjonalizacji:

• umiędzynarodowienie sfery
wymiany

• pełne wejście przez
przedsiębiorstwo dotąd krajowe na
rynek zagraniczny – produkcja
(lub inna działalność) za granicą

• globalizacja firmy – całkowite
umiędzynarodowienie firmy i jej
działalności (rynek globalny,
strategia globalna)

Wg

MFW

 

GLOBALIZACJA

to

rosnące współzależności między
krajami na całym świecie w
związku ze wzrostem wielkości i
wielości transakcji obejmujących
wymianę towarów i usług oraz
przepływy kapitału, a także
szybkie i szerokie
rozprzestrzenianie się technologii.

Globalizacja ekonomiczna

Globalizacja ekonomiczna

to proces scalania gospodarek
narodowych przejawiający się w
dynamicznym wzroście obrotów
handlowych, międzynarodowych
przepływów kapitałowych,
usługowych i pracy będący
efektem rosnącej tendencji do
traktowania przez coraz większą
liczbę przedsiębiorstw całego
świata jako

rynku zbytu.

U podstaw globalizacji leżą
dwie kwestie:

postęp techniczny

prowadzący

do spadku kosztów
komunikowania się i
transportu

liberalizacja

przepływów

towarów, usług, kapitału i
pracy

Koszty transportu (1) i komunikowania
się (2) oraz spadek cen komputerów
(3) w l. 1930- 1990

ROK

1 ($)

Śr. koszt

pasaż./mil

i

2 ($)

3 min

L-NJ

3

1990=1

1930

0,68

244,65

-

1940

0,46

188,51

-

1950

0,30

53,2

-

1960

0,24

45,86

125,0

1970

0,16

31,58

19,47

1980

0,10

4,8

3,62

1990

0,11

3,32

1,0

Technologia

uczyniła

globalizację widoczną,

a

liberalizacja

przyczyniła

się do jej pogłębienia.

Podejście statyczne i
dynamiczne do globalizacji

• globalizacja jako stan
• globalizacja jako proces

Globalizacja jako stan

Kolejny okres w gospodarce
światowej charakteryzujący się
znacznym stopniem
zintegrowania różnorodnych
podmiotów w niej
funkcjonujących w jeden
zespolony organizm z nowymi
prawidłowościami zachowań
całościowych.

Globalizacja jako proces

Dalsze pogłębianie się

międzynarodowego podziału
pracy

i równoczesne

przekształcanie tego podziału w
globalny, gdzie role i zadania
dzielone są niekoniecznie
„międzynarodowo”, ale także

„transnarodowo”, czy
„ponadnarodowo”

PROBLEMY
GLOBALNE

-zagadnienia
odnoszące się do całej
gospodarki światowej

  

GLOBALIZM

-

całościowe myślenie o
światowych procesach
ekonomicznych

GOSPODARKA ŚWIATOWA

trwałe powiązania
technologiczne, produkcyjne,
finansowe, handlowe,
instytucjonalne między jej
podmiotami

  

GOSPODARKA GLOBALNA

służy do określenia organicznej
całości światowych procesów
ekonomicznych, które posiadają
pewne specyficzne cechy
zachowań całościowych, nowy
organizm o prawidłowościach
zachowań całościowych

CECHY GLOBALIZACJI

     wielowymiarowość
     złożoność i wielowątkowość
     integrowanie
     międzynarodowa współzależność
     związek z postępem nauki,

techniki i
organizacji
     kompresja czasu i przestrzeni
     dialektyczny charakter
     wielopoziomowość

złożoność i

wielowątkowość

• liberalizacja i rozwój rynków

finansowych, multipolaryzacja
przywództwa gospodarczego na
świecie, nasilenie się problemów
globalnych, itd.;

wielopoziomowość

• i jednoczesne zespalanie się

działalności gospodarczej na różnych
poziomach: państw, regionów, gałęzi,
rynków, firm;

międzynarodowa

współzależność podmiotów

gospodarki światowej

• nie zawsze symetryczna;

kompresja czasu i

przestrzeni

• związek z postępem nauki, techniki i

organizacji;

• świat globalną wioską;

dialektyczny charakter

• rozwój poprzez istnienie i ścieranie

się wewnętrznych przeciwieństw i
przeciwstawnych tendencji
wzajemnie powiązanych procesów.

TRIADA

• Główni członkowie gospodarki

światowej

• około 20 krajów

• trzy filary: Ameryka PŁN, Europa

Zachodnia, Azja Wschodnia

TRIADA

TRIADA

• 16 % ludności świata
• 78% wartości światowego eksportu
• 95 % nakładów B&R
• 50 % światowego PKB
• 95 % odpływ ZIB
• siedziba 100 głównych Korporacji

Transnarodowych

Dominacja TRIADY

• nowe technologie
• kontrola rynków finansowych
• dostęp do surowców naturalnych
• dysponowanie środkami masowego

przekazu

• dysponowanie bronią masowej

zagłady

Przybliżony bilans

globalizacji

• Podmioty zyskujące na globalizacji:

• Kraje tzw. Triady

• Azja Płd.-Wsch. i Wschodnia

• Ludzie posiadający zasoby

• Kadry kierownicze i inżynieryjne

• Osoby mobilne

• Wielkie firmy wielonarodowe

• Ludzie silni i dynamiczni

• Sektory nowoczesne

• Silne państwa

•

Podmioty tracące na globalizacji:

Podmioty tracące na globalizacji:

• Słabsze kraje rozwijające się

• Afryka

• Ludzie bez kwalifikacji

• Ludzie pozbawieni zasobów

• Ludzie uzależnieni od ochrony socjalnej

• Osoby niemobilne

• Małe i średnie firmy lokalne

• Ludzie słabi

• Sektory tradycyjne

Zagrożenia globalizacji
dotyczą czterech obszarów

:

• racjonalności podejmowania
decyzji przez korporacje
transnarodowe

• wpływu globalizacji na

gospodarki krajów
najbiedniejszych

• wzrostu współzależności

wpływu na ochronę

środowiska

Argumenty przeciw
globalizacji

:

  

- korporacje międzynarodowe

budują koszty tam, gdzie podatki
są najwyższe, a deklarują zyski
tam, gdzie są one najniższe

 

- korporacje międzynarodowe

korzystają z subwencji
pośrednich w postaci darmowych
grantów, infrastruktury
komunikacyjnej i energetycznej,
a także z rozmaitych ulg czy
wakacji podatkowych

Argumenty przeciw
globalizacji (cd.)

:

- korporacje korzystają z
subwencji na badania naukowe,
tworząc nowe miejsca pracy na
drugim końcu świata

 - globalizacja prowadzi do
takiego tempa przemian
strukturalnych, z którym coraz
większa grupa ludzi nie może
sobie poradzić

 - globalizacja contra demokracja

Globalizacja

to:

-      silny wstrząs, czynnik

przemian
-      społeczeństwa i rządy muszą

się
dostosować
-      przestrzeń narodowa nie jest

już w
ramach narodowych granic
terytorialnych, bo - korporacje

i ich filie
-      państwo – ma nadal władzę,

ale
ograniczoną, bo MFW, WTO,

BŚ itd.
Nowa rola państwa, nowe

funkcje w erze
globalizacji

- zaciera się różnica między
tym co wewnętrzne i
zewnętrzne, krajowe i
międzynarodowe

Nie musi to prowadzić do
konwergencji globalnej, bo:

o podział na centrum i
peryferia

(przez kraje i
społeczeństwa)

o zwycięzcy i przegrani