JEDNOLITY RYNEK WEWNĘTRZNY

UNII EUROPEJSKIEJ

KONCEPCJA I PROCES

TWORZENIA

1. Pojęcie i zakres JRW
2. Przesłanki powstania
3. Zasady funkcjonowania JRW

4. Eurorynek w strukturze

rynku światowego -

- aspekt

instytucjonalno-integracyjny

(c.d)

5. Etapy tworzenia JRW

- powstanie EWG (1957)
- Jednolity Akt Europejski (1986)
- Traktat o Unii Europejskiej
(Maastricht) (1992)
- unia gospodarcza i walutowa:

strefa EURO (2002)

6. Kierunki rozwoju UE i jej JRW

1. POJĘCIE I ZAKRES JEDNOLITEGO

RYNKU WEWNĘTRZNEGO - JRW

• JRW - obszar 27 państw tworzących

UE (od 1.01.2007 r.),

• JRW - złożona formę integracji

ekonomicznej krajów Wspólnoty
Europejskiej

,

• JRW „stanowi przestrzeń bez granic

wewnętrznych, w ramach której

jest zagwarantowana swoboda

przepływu towarów, osób, usług i

kapitału”

(oficjalna, unijna definicja, zawarta w

Jednolitym Akcie Europejskim i Białej Księdze

Rynku Wewnętrznego)

• JRW to

obszar 27 państw

z

jednolitą

(lub znacznie ujednoliconą) sferą

regulacji

mechanizmu rynkowego

Eurorynek – rynek Unii

Europejskiej:

• rynek wewnętrzny (Binnenmarkt)

• rynek jednolity – wspólny

(Single Market, Common
Market),

• rynek wielki (Le Grande Marche).

2. PRZESŁANKI POWSTANIA
EURORYNKU

Przesłanki procesów

integracyjnych w Europie:

1. Przesłanki polityczne
2. Przesłanki ekonomiczne

1.Polityczne przesłanki procesów

integracyjnych w Europie -

• ROBER SCHUMAN, JEAN MONNET

Przesłanki ekonomiczne:

3. ZASADY FUNKCJONOWANIA JRW

ZASADY = WOLNOŚCI PODSTAWOWE

JEDNOLITEGO RYNKU
WEWNĘTRZNEGO UE =

zasady

wspólnego rynku w teorii integracji
regionalnej

1. SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB:

-

2. SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW:

3. SWOBODNY PRZEPŁYW USŁUG:

4. SWOBODNY PRZEPŁYW KAPITAŁU

4. Eurorynek w strukturze
rynku światowego

-

aspekt

instytucjonalno – integracyjny

Ugrupowania integracyjne na
świecie

1. UE:

27 krajów członkowskich

2. NAFTA:

USA, Meksyk, Kanada

3. MERCOSUR:

Argentyna, Brazylia,

Paragwaj. Urugwaj

4. ASEAN:

Indonezja, Malezja, Filipiny,

Singapur, Tajlandia, Brunei

5. APEC:

Australia, Brunei, Chile, Chiny,

Filipiny, Hongkong, Indonezja, Japonia,
Kanada, Korea Południowa, Malezja,
Meksyk, Nowa Zelandia, Papua Nowa
Gwinea, Singapur, Stany

Zjednoczone,

Tajlandia, Tajwan

5. ETAPY TWORZENIA JRW

• faza wstępna (1951-1981)

• faza zasadnicza (1981-1992)

• faza wprowadzania wspólnej

waluty EURO – tworzenia strefy
EURO (1999-2001)

• faza rozszerzenia (1995-2002-

2004 oraz 2007)

Faza wstępna:

EUROPEJSKA

WSPÓLNOTA GOSPODARCZA

• Traktat Paryski – 1951 – EWWiS

• Traktat Rzymski: 25.03.1957 –

Belgia,

Francja, Holandia,

Luksemburg,

NRF, Włochy

(wejście w życie

1.01.1958)

• fundament na drodze tworzenia

unii europejskiej i jednolitego

rynku wewnętrznego

CELE EWG

(Art. 2):

Stworzenie

wspólnego rynku

i

stopniowe zbliżanie polityki
gospodarczej krajów członkowskich
poprzez:

-…
-…
-…
-…

DZIAŁANIA EWG

zmierzające do realizacji celu głównego

(art. 3):

• EWG a wspólny rynek

• Zamierzenia Traktatu Rzymskiego –

ustanowienie unii celnej i

wspólnego rynku w perspektywie

12 lat (maks. 15)

»1957 1969 (1972)

Utworzenie wspólnego rynku –
1.01. 1993 –

różnica: 20 lat, jakie przyczyny?

– Ustanowienie unii celnej – 1968 r.

- Bariery ustanowienia WR – „Biała

księga”

„Biała księga rynku

wewnętrznego”

(1985)

• Przesłanki:

• Lata 70: zahamowanie tempa wzrostu

EWG

• Pogorszenie pozycji konkurencyjnej

Europy

• „euroskleroza”

• Przeszkody (bariery)

w wolnym handlu

na obszarze Wspólnoty – koszty „non-
Europe”: 100 mld. ecu (120 mld. USD)

Bariery utworzenia WR w „Białej
księdze”

•

bariery

administracyjne

(fizyczne)

techniczne

fiskalne

Bariery administracyjne:
-…

• Postanowienia „Białej księgi”:
• -…

Bariery techniczne:

Bariery techniczne – c.d.

Istota i skala problemu:

• 100.000 norm w krajach

członkowskich,

• trudności ze wzajemną akceptacją,

bariera przepływu towaru

• Rozwiązanie – tzw.

„NOWE

PODEJŚCIE”

„NOWE PODEJŚCIE” (new

approach)

do zagadnień wspólnego rynku i

certyfikacji

Istota NP.:

• normalizacja na szczeblu krajowym –

barierą przepływu towarów

- Znak CE

Dyrektywy „Nowego podejścia” -

Bariery fiskalne:

• Postulaty Białej księgi:

JEDNOLITY AKT EUROPEJSKI

(EUROPEAN SINGLE ACT)

• podpisany w 1986 r., wszedł w życie 1 lipca 1987
• wykorzystywał ustalenia „Białej księgi RW”

• Zasadnicze znaczenie JAE:

– zdecydowane podkreślenie woli

przekształcenia wzajemnych stosunków
w unię europejską, której podstawą
będą: - wspólnoty europejskie oraz
wspólna polityka zagraniczna (art. 1.)

Deklaracje polityczne JAE:

Struktura celów JAE

Cel podstawowy:

• „zrealizowanie do 31.12.1992 r.

wspólnego rynku wewnętrznego

(„obszaru bez granic
wewnętrznych, gdzie zapewniona
będzie swobodny przepływ osób,
towarów, usług i kapitału”)”

TRAKTAT O UNII EUROPEJSKIEJ

(TRAKTAT Z MAASTRICHT - 1992)

1. Podstawa TUE:

• Plan Delorsa

z 1989 r. budowy unii

ekonomicznej i walutowej (w trzech
etapach) oraz

• JAE - 1986

2. Traktat o Unii Europejskiej –

Traktat z Maastricht – TUE -

(podpisany 7 lutego 1992, wszedł w
życie 1 listopada 1993 r.)

Traktat UE - 3 filary Unii

Europejskiej:

1. filar 3. wspólnot europejskich

, przy

wyraźnej modyfikacji ich celów
gospodarczych i poszerzeniu funkcji

2. filar wspólnej polityki zagranicznej i
bezpieczeństwa

3. filar wymiaru sprawiedliwości i spraw
wewnętrznych

Cele traktatu UE

(art. B):

• popieranie zrównoważonego wzrostu

gospodarczego i społecznego poprzez
kreowanie

przestrzeni bez granic

wewnętrznych - rynku wewnętrznego

• wzmocnienie spójności gospodarczej i

społecznej oraz

wprowadzenie unii

gospodarczej i walutowej

, opartej na

wspólnej walucie

• urzeczywistnienie wspólnej polityki

zagranicznej i bezpieczeństwa,

• wzmożenie ochrony praw i interesów

obywateli państw członkowskich

poprzez wprowadzenie instytucji

obywatelstwa unii europejskiej,

• rozwijanie ścisłej współpracy w

zakresie wymiaru sprawiedliwości i

spraw wewnętrznych

Nowelizacja Traktatu z

Maastricht

1. Traktat Amsterdamski (1997)
2. Traktat Nicejski (2000)
3. Traktat Lizboński (2007)

6. KIERUNKI ROZWOJU UE i jej JRW

• 9.10.2002 r. – akceptacja raportu na

temat rozszerzenia UE i decyzja o

rozszerzeniu o 10 nowych państw (13-

14.12. 2002 r.)

• Rozszerzenie 1.05. 2004 r. – Polska +

9

• Rozszerzenie 1.01.2007 r.

– Bułgaria i Rumunia

• Traktaty Lizbońskie – 13.12.2007 r.

• Wejście w życie – 1.12.2009 r.

• Plany rozszerzenia:

Kraj

Powierzchnia

(w tys. km 2)

Liczba mieszk.

(w mln.)

1.

Cypr

2.

Czechy

3.

Estonia

4.

Litwa

5.

Łotwa

6.

Malta

7.

Polska

8.

Słowacja

9.

Słowenia

10. Węgry
11. Bułgaria
12. Rumunia

9,3

79
45
65
64

0,32

312

49
20

93

110
235

0,76
10,3

1,4
3,7
2,4
0,4

38,6

5,4
2,0

10,0

9,1

21,8

Rynek „12”

1081

106

Rynek „15”

2343

373

Eurorynek

„27”

Udział „12”

3424

31%

479

22%

Proces integracji Polski ze strukturami

europejskimi i wspólnym rynkiem

Etap procesu integracji

Data

1. Układ Europejski

-

Podpisanie

-

Wejście w życie:

- części handlowej
- całości

16.12.1991

1.03.1992
1.02.1994

2. Układ CEFTA (Grupa
Wyszehradzka)

21.12.1992

3. Avis i Agenda 2000

16. 07. 1997

4. Narodowa Strategia

Integracji

Polski

(

Narodowy

Program

Przygotowania

do

Członkostwa – NPPC)

28.01.1997

5. Rozpoczęcie negocjacji

31.03.1998

6. Akceptacja przez KE

Raportu na temat
rozszerzenia UE i

przyjęcia „10”

9.10.2002

7. Integracja Polski z UE i

jej rynkiem
wewnętrznym

1.05.2004

Tab. Cd

.