Leki układu
pokarmowego
H
2
M
1
G
1
H C l
H / K
A T P - a z a
+
+
A c e t y l o c h o l i n a
G a s t r y n a
H i s t a m i n a
+
+
+
K o m ó r k a o k ł a d z i n o w a ż o ł ą d k a
Leki stosowane w chorobie wrzodowej
Leki stosowane w chorobie wrzodowej
ż
ż
ołądka i dwunastnicy
ołądka i dwunastnicy
Wydzielanie kwasu solnego przez komórki
okładzinowe żołądka
Komórka okładzinowa żołądka wytwarza kwas solny w procesie
zależnym od
pompy protonowej (ATP-azy K+/ H+- zależnej), której
aktywność jest
kontrolowana przez acetylocholinę, histaminę i gastrynę.
Czynniki patogenetyczne
odpowiedzialne za powstawanie wrzodu
trawiennego:
- wzmożone wydzielanie kwasu solnego i pepsyny
- zmiany w składzie śluzu
- zaburzenia ukrwienia błony śluzowej i czynności
motorycznych
- zmniejszenie odporności błony śluzowej na działanie
czynników proteolitycznych
- infekcje Helicobacter pylori.
Farmakoterapia choroby wrzodowej ma na celu
Farmakoterapia choroby wrzodowej ma na celu zwalczenie
dolegliwości bólowych,
gojenie owrzodzeń oraz zapobieganie ich nawrotom.
Skuteczność zależy od:
- trafnego doboru leków
- prawidłowego ich stosowania
- wyeliminowania lub znacznego ograniczenia czynników tj.:
palenie tytoniu, picie
alkoholu i nadużywanie kofeiny, stosowanie leków
wrzodotwórczych (zwłaszcza
NLPZ) oraz narażenia na stres.
Leki blokuj
Leki blokuj
ą
ą
ce receptor
ce receptor
y histaminowe
y histaminowe
H
H
2
2
· Mechanizm działania
- Selektywnie i kompetycyjnie hamują połączenie
histaminy z receptorem H
2
w
przewodzie pokarmowym
· - następuje zmniejszenie wydzielania soku
żołądkowego: podstawowe oraz
stymulowane pokarmami, zmniejszają objętość
soku żołądkowego,
stężenie kwasu solnego i aktywność pepsyny
· - w czasie długotrwałej terapii może dojść do
przerostu komórek
wytwarzających gastrynę i zwiększonego jej
wydzielania co prowadzi do
nadmiernego wydzielanie kwasu solnego (tzw.
zjawisko hipersekrecji
wyrównawczej)
· - stosowane głównie w chorobie wrzodowej
żołądka i dwunastnicy,
nowotworze trzustki przebiegającym z
nadmiernym wydzielaniem kwasu
solnego (zespół Zollinger-Ellison), przed
zabiegami chirurgicznymi w celu
zapobieżenia zachłystowemu zapaleniu płuc,
zapobieganie powikłaniom
choroby wrzodowej: krwotokom z żołądka,
perforacjom wrzodów i
zwężeniu odźwiernika, refluksie żołądkowo-
przełykowym powodowanym
zarzucaniem treści pokarmowej
Preparaty:
Cymetydyna
Cymetydyna
(Tagamet, Altramet, Cimetidinum)
Ze względu na ryzyko interakcji z innymi lekami
metabolizowanymi w wątrobie oraz częste działania
niepożądane obecnie rzadko jest stosowana w terapii
przewlekłej.
Dożylnie stosowana jest w leczeniu krwotoków żołądka.
Dawkowanie : doustnie co 12 h przed posiłkami 0,4 g
lub 0.8 g przed snem;
Ranitydyna
Ranitydyna
(Ranigast, Azantac, Zantac)
Jest lekiem skuteczniejszym i bezpieczniejszym od
cymetydyny
dawkowanie : doustnie co 12 h 0,15 g lub 0,3 g przed
snem
Famotydyna
( Famogast, Sulfamid, Pepdull)
Dawkowanie : 1 raz dziennie wieczorem 0,04 g
Nizatydyna
(Gastrax; Nizax) - kaps
Inhibitory pompy protonowej
· - Nieodwracalnie hamują pompę protonową (H+/ K+ ATP-
azę), enzym
aktywujący komórki okładzinowe do wydzielania
kwasu solnego
- Zmniejszają wydzielania soku żołądkowego:
podstawowe i stymulowane
- Korzystnie wpływają na proces eradykacji
Helicobacter pylori
- Obecnie są to leki najsilniej hamujące wydzielanie
HCI w żołądku
- niebezpieczeństwem terapii może być hiperplazja
komórek śluzówki żołądka,
będąca skutkiem znacznego obniżenia pH soku
żołądkowego
·
- Zwykle dobrze tolerowane. Mogą wywoływać nudności,
wzdęcia, bóle i zawroty
- Wskazania: leczenie czynnej choroby wrzodowej ( w
tym również powikłań
krwotocznych), zapalenie przełyku w przebiegu
choroby refluksowej, zespół
Zollinger - Ellisona.
Są podstawowym składnikiem politerapii stosowanej
w zakażeniu Helicobacter
pylori. Podwyższenie pH soku żołądkowego umożliwia
skuteczne działanie
podawanych równocześnie antybiotyków
Preparaty
Preparaty
Omeprazol ( Losec, Antra, Polprazol)
Lansoprazol ( Lanzor; Lanzul) .
Pantoprazol ( Controloc)
Rabeprazol ( Pariet)
Esomeprazol (Nexium)
Leki te są stosowane raz na dobę
Uwaga praktyczna: Doustnie leki należy podawać
przed posiłkiem lub podczas jedzenia.
Leki cholinolityczne
- Blokują receptor muskarynowy M przez co powodują
zmniejszenie
- wydzielania kwasu solnego i zwiotczenie mięśni
gładkich
·
Dzielą się na:
- nieswoistych (nieselektywnych) antagonistów
receptorów cholinergicznych,
(atropina i jej pochodne). Blokują w podobnym
stopniu różne podtypy
receptora muskarynowego zlokalizowane w ośrodkowym
i obwodowym
układzie nerwowym.
- swoistych (selektywnych) antagonistów o
dominującym działaniu
antagonistycznym wobec receptora M1 (pirenzepina)
Nieselektywni antagoniści receptorów M
Zastosowanie: bóle kolkowe przewodu pokarmowego,
dróg żółciowych i
moczowych
Hioscyna
Hioscyna
Wywiera silne działanie ośrodkowe.
Zalecana jest także w:
- profilaktyce i leczeniu choroby lokomocyjnej
- premedykacji
- wymiotach pooperacyjnych
- miejscowo w diagnostyce okulistycznej w celu
rozszerzenia źrenicy i
porażenia akomodacji
Działania niepożądane : typowe dla blokady
receptorów cholinergicznych – suchość w jamie
ustnej, zaburzenia akomodacji, jaskra, splątanie,
dezorientacja, zaburzenia pamięci, senność,
zaczerwienienie skóry, tachy- lub bradykardia,
zaparcie, zaburzenia oddawania moczu.
Selektywni antagoniści receptora M
1
Pirenzepina
-Wykazuje kilkadziesiąt razy większe powinowactwo do
receptorów muskarynowych w błonie śluzowej żołądka niż w
OUN, zwojach współczulnych, gruczołach ślinowych,
mięśniach gładkich jelit, pęcherzu moczowym i w sercu.
- W zasadzie jest pozbawiona typowych dla atropiny i
leków atropino-podobnych działań niepożądanych.
- Zastosowanie: choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy,
zespół Zollingera- Ellisona, krwawienia z górnego odcinka
przewodu pokarmowego, owrzodzenia stresowe i polekowe,
zaburzenia żołądkowe.
Skuteczność jest porównywalna z antagonistami receptora
H
2
.
Kuracja trwa przeciętnie 4 tygodnie.
-Działania niepożądane: rzadko (suchość w jamie ustnej,
zaburzenia widzenia, zaparcia, biegunki, zaburzenia
oddawania moczu, bóle głowy, wzrost łaknienia).
Leki osłaniaj
Leki osłaniaj
ą
ą
ce
ce
· Wzmacniają mechanizmy obrony błony śluzowej przed
działaniem kwaśnego
soku żołądkowego i pepsyny poprzez:
- poprawę przepływu krwi
- wzrost wydzielania śluzu
- zagęszczenie śluzowej bariery międzykomórkowej
w żołądku
- przyspieszenie regeneracji komórek nabłonkowych
·
Podział:
- nieselektywne środki osłaniające- działają na
całą błonę śluzową żołądka
(substancje naturalne tj. kaolin, żelatyna,
agar, napar z siemienia lnianego)
- leki selektywne - działanie jest ograniczone
do strefy uszkodzonej lub
zmienionej zapalnie.
Selektywne leki osłaniające
Sukralfat
· - Zasadowa sól glinowa sulfonowanej
sacharozy
- W środowisku kwaśnym tworzy gęstą, lepką
zawiesinę przylegającą
silnie do dna owrzodzenia, a słabiej do
nieuszkodzonego nabłonka.
- Większa skuteczność w chorobie wrzodowej
dwunastnicy.
-- - Może być stosowany w zapobieganiu nawrotom
choroby wrzodowej,
- Prawdopodobnie pobudza syntezę endogennych
prostaglandyn w
nabłonku żołądka.
- Zwiększa wchłanianie fosforanów w
przewodzie pokarmowym.
· - Działania niepożądane: rzadko, głównie pod
postacią zaparć, nudności,
wymiotów i suchości w jamie ustnej.
- Interakcje: hamuje wchłanianie glikozydów
nasercowych, fenytoiny i
tetracyklin.
Kuracja trwa 4-8 tygodni.
Preparaty: Venter, Ulgastran, Ancrusral
Dicytrynian tripotasowo-bizmutawy
· Koloidalna sól bizmutowa kwasu cytrynowego
· Łączy się z białkiem i mukoproteinami błony
śluzowej tworząc warstwę
ochraniającą uszkodzenia przed działaniem
soku żołądkowego
· Działa bakteriobójczo na Helicobacter
pylori. Pod wpływem leku
następuje odłączenie się drobnoustroju od
komórek nabłonkowych i
liza bakterii
·
Barwi kał na czarno. Może powodować
ściemnienie języka,
podniebienia i zębów.
· Nie może być stosowany u chorych z
niewydolnością nerek.
Nawet niewielkie ilości bizmutu mogą się
kumulować w organizmie
powodując encefalopatię i neurotoksyczność.
Preparaty: Cytribin, De-Nol, Ventrisol
Inne leki zmniejszające kwaśność soku
żołądkowego
Prostaglandyny
Mizoprostol
-syntetyczna pochodna PGE
1
- Zastosowanie: choroba wrzodowa żołądka i
dwunastnicy indukowana
przez NLPZ, sterydy, stres, alkohol.
-Brak działania przeciwbólowego (!)
-Objawy niepożądane: działanie na mięśniówkę macicy
(bolesne miesiączki, krwawienia z dróg rodnych i
skurcze macicy, będące przyczyną poronień), inne:
biegunki, bolesne skurcze jelit, nudności, wymioty,
bóle i zawroty głowy.
-Preparat: Cytotec
Leki neutralizujące
· - Obecnie rzadko stosowane w terapii choroby
wrzodowej
- Podawane między posiłkami celem znoszenia bólu,
pieczenia i zgagi
- Szybko łagodzą lub znoszą bóle powstałe w wyniku
działania soku
żołądkowego na uszkodzoną śluzówkę.
- Słabe zasady, tlenki lub sole słabych kwasów,
które łącząc się z
kwasem solnym tworzą obojętne sole.
·
- Skuteczność terapii wymaga zastosowania
odpowiednio dużych dawek
(1,5-4,0 g). Obecnie najczęściej stosuje się
preparaty koloidalne.
Niedostateczna neutralizacja może nawet zwiększać
aktywność pepsyny, a
zobojętnienie soku żołądkowego może prowadzić do
znacznego, wtórnego
wzrostu wydzielania HCl, a nawet hipersekrecji
Większość leków tej grupy
może powodować zaburzenia gospodarki kwasowo-
zasadowej i wzrost
perystaltyki żołądka.
Związki glinu i wapnia działają zapierająco, a
sole magnezu przeczyszczająco.
Preparaty zawierające leki neutralizujące
Sole glinu
Linal (wodorowęglan glinu, maceracja z nasion lnu-
Semen Lini)- zawiesina
Alugastrin, Alusal, Gastrinal, Gelatum Aluminii
phosphorici, Kompensan
Sole magnezu
Magnosil -tabl.,
Manti, Manti forte -zawiesina zawierająca sole
magnezu w połączeniu z lekami
przeciw wzdęciom.
Sole wapnia
Calcium carbonicum praecipitatum (węglan wapnia
strącony) -proszek
Preparaty złożone
stosowane w nadkwaśności, wzdęciach, nieżytach i
stanach zapalnych
przewodu pokarmowego, refluksie żołądkowo –
przełykowym
Alumag, Gastromal, Maalox, Magmill, Malugastrin,
Proacid, Rennie Antacidum,
Tums, Ulcetal
Gealcid - posiada również niewielkie właściwości
przeciwzapalne i miejscowo
znieczulające. Działa miejscowo.
LEKI PROKINETYCZNE
- Zwiększają siłę skurczu i napięcie dolnego zwieracza
przełyku
- Przyspieszają perystaltykę żołądka, dwunastnicy i
dalszego odcinka jelita
cienkiego
- Stosowane w terapii: choroby refluksowej, dyspepsji
czynnościowej i polekowej,
atonii pooperacyjnej przewodu pokarmowego, atonicznych
zaparciach, zespole
drażliwego jelita, gastroparezie (opóźnione opróżnianie
żołądka) np. w cukrzycy.
Metoklopramid
- Ma działanie prokinetyczne i przeciwwymiotne
- Działanie prokinetyczne jest skutkiem wzrostu
wrażliwości receptorów M i
prawdopodobnie zwiększonym uwalnianiem acetylocholiny
- Przeciwwymiotnie działa przez blokowanie receptorów D
2
oraz 5-HT
3
- Działania uboczne - senność, zmęczenie, bóle głowy,
biegunka, objawy
pozapiramidowe - dyskinezy, parkinsonizm polekowy,
zaburzenia hormonalne
(m.in. ginekomastia, mlekotok, zaburzenia
miesiączkowania).
Objawy neurologiczne i endokrynologiczne są efektem
hamowania aktywności
układu dopaminergicznego w mózgu.
Cizaprid
- Mechanizm działania polega na stymulacji receptorów
5HT
4
w
przewodzie pokarmowym.
- Pobudza perystaltykę zarówno górnego, jak i dolnego
odcinka przewodu
pokarmowego.
- Nie wpływa na ośrodkowy układ nerwowy.
- Działania niepożądane : biegunki, bóle brzucha, bóle
głowy.
Podawany w wysokich dawkach może spowodować
częstoskurcz komorowy.
Baklofen
– Agonista obwodowych receptorów kwasu γ-aminomasłowego
– GABA-B
- Zwiększa spoczynkowe napięcie zwieracza dolnego
przełyku oraz zmniejsza
o 43% epizody refluksu i o 40% liczbę tzw.
przemijających rozluźnień tego
zwieracza.
Erytromycyna
Erytromycyna
– makrolid I generacji, który jest agonistą receptorów
motilinowych.
Motilina jest peptydem syntetyzowanym w przewodzie
pokarmowym.
- Obecnie jest najsilniej działającym lekiem
prokinetycznym.
Ma głównie zastosowanie przed pilnymi zabiegami
endoskopowymi
przewodu pokarmowego.
Jest jedynym lekiem skutecznym w gastroparezie
cukrzycowej.
Preparat: Erythromycinum intravenosum – fiol.
(substancja sucha)
Domperydon
– Blokuje głównie obwodowe receptory
dopaminergiczne.
- Słabo przenika do OUN i dlatego działa
słabiej przeciwwymiotnie
- Nie wywołuje objawów pozapiramidowych.
LEKI PRZECZYSZCZAJĄCE
Często stosowane, a nawet nadużywane, co jest
przyczyną występowania
wtórnej atonii jelit, osłabienia napięcia mięśni
gładkich jelit czyli może nasilać
tendencję do zaparcia (!).
Zastosowanie:
- utrudnienie defekacji wskutek odwodnienia
- schorzenia powodujące bolesność przy oddawaniu
stolca
- w razie konieczności ułatwienia defekacji np. u
pacjentów z chorobami
układu krążenia, przepukliną, hemoroidami itp.
- podczas długotrwałego unieruchomienia (bardzo
często powoduje uporczywe
zaparcia)
- przygotowanie do zabiegów operacyjnych i
niektórych badań
diagnostycznych,
- zatrucia
- u chorych u których p/wskazane jest napięcie
tłoczni brzusznej, np. w zawale
mięśnia sercowego, przepuklinie.
Przeciwwskazania: nierozpoznane zaburzenia ze strony
przewodu
pokarmowego,
podejrzenie zaburzeń drożności jelit lub
porażenia
perystaltyki.
Leki działające na drodze mechanicznej
- powodują one zwiększenie objętości treści
pokarmowej, co prowadzi do
rozciągnięcia ścian jelita.
- Należą do nich osmotyczne leki przeczyszczające
oraz środki pęczniejące,
rozluźniające i poślizgowe. Leki zmiękczające kał
nie wpływają na odruch
perystaltyczny i często są zalecane u osób w
wieku podeszłym
Preparaty:
Dokuzan sodowy (Laxopol, Laxol)- syrop, roztwór,
czopki (lek zmiękczający
kał i poślizgowy)
Parafinum liquidum- płyn (lek zmiękczający kał i
poślizgowy)
Lactulosum – syrop (lek osmotyczny)
Suppositoria Glyceroli - czopki
Leki działające na drodze farmakologicznej
Glikozydy antrachinonowe
Występują w surowcach roślinnych: korzeń rzewienia,
kora kruszyny, liść i owoc senesu, liście Aloesu.
Mechanizm działania:
Wchłaniają się w jelicie cienkim, a następnie po
metabolizmie w tkankach są wydalane do jelita
grubego, gdzie pobudzają sploty nerwowo-mięśniowe co
w rezultacie pobudza perystaltykę jelita grubego.
Najsilniej przeczyszczająco działają przetwory z
aloesu (sok, nalewka) i kory kruszyny, a
najłagodniej przetwory senesu.
Preparaty te działają późno, po 8 -12 h po zażyciu.
Działanie niepożądane : przekrwienie miednicy małej
(dlatego są przeciwwskazane u kobiet w ciąży),
czasami kurczowe bóle brzucha i bolesne
wypróżnienia.
Przykłady preparatów: Neonormacol, Neonormosan,
Neonormovit,
Tabletki z
rzewienia, Normosan, Normogran, Alax,
Altra,
Xenna
Leki syntetyczne
Bisacodyl
- zwiększa wydzielanie śluzu i przyspiesza
perystaltykę jelita grubego
- rozluźnia masy kałowe.
Po podaniu doustnym 1-2 drażetek działanie
przeczyszczające występuje po 4-10 h, a po podaniu
doodbytniczym po 1 h.
Preparat: Bisacodyl- tabl., czopki
LEKI ZAPIERAJĄCE
Leczenie biegunek
Leczenie przyczynowe - zastosowanie leków
przeciwbakteryjnych
w biegunce, która została wywołana przez
zakażenie bakteryjne
(furazolidon, nifuroksazyd, cyprofloksacyna, ko-
trimoksazol,
neomycyna, amoksycyklina, doksycyklina,
rifaksymina)
Leczenie objawowe - ma na celu wyrównanie
niedoborów wodnych,
elektrolitowych i pokarmowych poprzez nawodnienie,
podawanie płynów
wieloelektrolitowych, kontrolę poziomu
elektrolitów i kreatyniny.
W biegunkach z dużym odwodnieniem stosuje się
wlewy dożylne 0,9% NaCl.
W łagodnie przebiegających biegunkach straty wody
i elektrolitów są
uzupełniane np. przez podawanie preparatu
Gastroli.
Leczenie farmakologiczne objawowe polega na
zastosowaniu środków
absorpcyjnych, ściągających, cholinolitycznych,
opioidów: alkaloidów opium
oraz leków syntetycznych.
Środki absorpcyjne
Węgiel leczniczy (Carbo medicinalis) -
najsilniejszy lek absorpcyjny.
Pochłania bakterie, toksyny, trucizny mineralne i
organiczne oraz
hamuje procesy fermentacyjne w jelitach.
Warunkiem skuteczności zastosowania jest
podawanie go w
odpowiednio dużej dawce tzn. 8-10 tabletek
jednorazowo, które należy
rozkruszyć i zwilżyć wodą. Podawany jest także w
dawce 50-100 g
podczas płukania żołądka.
Glinka biała (Bolus alba) - 50-200 g w postaci
zawiesiny z wodą.
Smecta - stosowana zwłaszcza u dzieci. Zawiera
związek glinowo-
krzemowy. Ma silne własności
absorpcyjnie.
Dzięki dużej lepkości powleka błonę
śluzową żołądka i jelit.
W ten sposób zwiększa jej
wytrzymałość na działanie
drażniące toksyn. Działanie
osłonowe może mieć również wpływ
przeciwbólowy.
Środki ściągające
Działają silnie przeciwzapalnie tworząc połączenia
chemiczne z białkami (w tym białkami
bakterii), prowadząc do ich denaturacji.
Preparaty: Tanninum albuminatum, Salotannal
Agoniści receptora opioidowego
Powodują zmniejszenie perystaltyki żołądka i jelit,
wzrost napięcia zwieraczy oraz działają przeciwbólowo.
Alkaloidy opium
- stosowane wyjątkowo i jednorazowo w
razie konieczności natychmiastowego przerwania
gwałtownie przebiegającej biegunki.
Preparaty: Tinctura Opii simplex- 5-10 kropli
Syntetyczne leki opioidowe
Difenoksylat - stosowany głównie jako lek zapierający w
ostrych i przewleklych biegunkach, których przyczyną
jest zaburzenie czynności jelit. Na ogół nieskuteczny w
biegunkach bakteryjnych. Preparat Reasec stanowi
połączenie difenoksylatu (2,5 mg) z atropiną (0,025 mg).
Loperamid - słabo wchłania się z przewodu pokarmowego i
w niewielkim stopniu przenika do OUN.
Preparaty : Imodium, Imodium plus (preparat złożony z
loperamidu i symetykonu; symetykon – lek
przeciwwzdęciowy)
LEKI PRZECIWWYMIOTNE
Leki blokujące receptory 5-HT
3
Wybiórczo blokują receptory serotoninergiczne 5-HT
3
neuronów zarówno ośrodkowego, jak i obwodowego układu
nerwowego.
Skuteczne w wymiotach wywołanych radioterapią,
pooperacyjnych i po zabiegach laparoskopowych, a
także w wymiotach u kobiet ciężarnych.
Skuteczne w wymiotach wczesnych rozwijających się
bezpośrednio po podaniu cytostatyku.
Nieskuteczne w chorobie lokomocyjnej.
Preparaty:
Ondansetron (Atossa, Zofran)
Granisetron (Kytril)
Dolasetron (Anzemet)
Palonosetron (Aloxi)
Aprepitant (Emend)
Leki neuroleptyczne
Z
noszą pobudzający wpływ
dopaminy
na
chemoreceptory pola
najdalszego w mózgu.
Blokują również receptory H
1
i cholinergiczne.
Skuteczne w wymiotach wywołanych zaburzeniami
błędnika, chorobie
popromiennej, po leczeniu cytostatykami, w
wymiotach pooperacyjnych
wywołanych działaniem środków znieczulenia
ogólnego.
Najczęściej stosowane:
chloropromazyna,
prometazyna,
prochloroperazyna, tietylperazyna lub
haloperidol
.
Najsilniej działa
tietylperazyna i haloperidol.
Przeciwwskazania: jaskra, przerost gruczołu
krokowego, niewydolność
wątroby, niewydolność krążenia, ostry zespół
wieńcowy, choroba
wrzodowa, choroba Parkinsona.
Leki przeciwhistaminowe
Blokują receptory i receptory cholinergiczne.
Zapobiegają przede wszystkim wymiotom pochodzenia
błędnikowego (np. w chorobie lokomocyjnej).
Skuteczne w wymiotach wywołanych środkami
znieczulenia ogólnego, zabiegi radioterapii. W
premedykacji chirurgicznej są stosowane ze względu
na działanie uspokajające i przeciwwymiotne.
Nasilają działanie depresyjne na
OUN barbituranów,
środków nasennych, uspokajających i
cholinolitycznych.
Powodują senność znacznie obniżają sprawność
umysłową i nie powinny być zażywane przez kierowców.
Preparaty:
Dimenhydrinat (Aviomarin)
Prometazyna (Diphergan; Phenergan)
Hydroksyzyna (Hydroxyzinum)
Hioscyna (Skopolamina)
LEKI WPŁYWAJĄCE NA CZYNNOŚĆ
ZEWNĄTRZWYDZIELNICZĄ TRZUSTKI
•
Terapia substytucyjna enzymami trzustkowymi
jest zalecana w przewlekłym
zapaleniu trzustki.
• Celem jest poprawa trawienia i wchłaniania
składników pokarmowych. Pacjenci odczuwają mniejsze
dolegliwości bólowe. Terapia pozwala na lepszą kontrolę
cukrzycy.
• Należy stosować preparaty lipazy uwalniające
enzym w świetle jelita (pH >5,5) co pozwala uniknąć
inaktywacji lipazy przez kwas solny soku żołądkowego.
Zaleca się stosowanie preparatów zawierających
mikorgranulki, ponieważ łatwo przechodzą z pokarmem do
dwunastnicy. Korzystne jest kojarzenie leków zawierających
enzymy trzustkowe z lekami hamującymi sekrecję kwasu
solnego w żołądku. Takie połączenie poprawia efektywność
terapii.
Preparaty: Kreon, Lipancrea, Neo-
Pancreatinum, Panzytrat, Combizym
LEKI WPŁYWAJĄCE NA CZYNNOŚĆ ZEWNĄTRZWYDZIELNICZĄ
WĄTROBY
Środki żółciopędne i żółciotwórcze
Przyspieszają i ułatwiają odpływ żółci odgrywającej
ważną rolę procesie wchłaniania tłuszczów oraz
witamin A, D, E, K. Usuwają mechanicznie drobne złogi
przez zwiększenie szybkości przepływu żółci oraz
oczyszczają drogi żółciowe z drobnoustrojów.
Działania niepożądane: łagodnie przeczyszczające
Preparaty
Kwasy
żółciowe
–
pochodne
kwasu
cholanowego,
normalnie wytwarzane w wątrobie, które po połączeniu
z tauryną lub glicyną są wydalane z żółcią do jelit
powodując emulgację tłuszczy a tym samym umożliwiają
ich wchłanianie.
Cholamid, Terpichol, Bilocol, Polagol
Środki roślinne – Solaren, Cholagoga , Cholesol,
Raphacholin
Leki rozpuszczające kamienie żółciowe
Kwas cheno
dezoksy
cholowy (Chenofalk; Cholanorm).
Kwas urso
dezoksy
cholowy ( Ursofalk; Ursopol) –
mniej toksyczny od kwasu chenodezoksycholowego.
Rozpuszcza niezwapniałe złogi cholesterolowe.
Chroni błonę śluzową żołądka przed powikłaniami
choroby refleksowej.
INNE LEKI STOSOWANE W CHOROBACH PRZEWODU POKARMOWEGO
Leki spazmolityczne
S Stosowane w objawowym leczeniu dolegliwości
bólowych występujących w czynnościowych zaburzeniach
przewodu pokarmowego i dróg żółciowych.
Preparaty:
Papaweryna,
Drotaweryna
(No-Spa),
Alweryna
(Spazmolina),
Mebeweryna
(Duspatalin),
Trimebutyna
(Debridat,
Tribux)