Urazy klatki piersiowej-
zasady postępowania i
ewakuacji.
Przygotowały:
Małgorzata Zamojska
Katarzyna Dojka
Uraz – trałma – nagłe, gwałtowne zadziałanie
na organizm czynnika, który narusza zdrowie i prowadzi
do zmian fizycznych i psychicznych .
Uraz wielonarządowy – uraz co najmniej
dwóch narządów leżących w bezpośrednim sąsiedztwie.
Uraz mnogi – uraz co najmniej dwóch
narządów leżących
różnych okolicach ciała.
Statystyki:
• W USA każdego roku ginie w
skutek urazu 150 000 ludzi.W 25%
przypadków przyczyną śmierci są
urazy klatki piersiowej.
• 15% przypadków wymaga
natychmiastowego zabiegu
operacyjnego.
Rodzaje
urazów
:
Kategoria Typ urazu
Rodzaj uszkodzenia
Bezpośre
dni
przenikający
Serca ,dużych naczyń ,
płuc,dróg oddechowych
przełyku, przepony,
tępy
Stłuczenie serca, płuca,
złamanie żeber,
zmiażdżenie
Pęknięcie oskrzela,
przełyku, stłuczenie serca,
płuca
pośredni
deceleracja
Rozerwanie aorty,
przepony, uszkodzenie
dużych dróg oddech.
podmuchowe
Masywne stłuczenie płuca i
innych narządów klatki
piersiowej
Obrażenia klatki piersiowej
bezpośrednio zagrażające życiu to
takie , które mogą spowodować
zgon poszkodowanego w ciągu kilku
minut:
Niedrożność dróg oddechowych,
Odmę ciśnieniową (wentylową),
Odmę otwartą,
Masywny krwiak opłucnej,
Tamponada serca,
Wiotka klatkę piersiową.
Objawy występujące przy
urazach klatki piersiowej
:
• wszystkie zranienia klatki piersiowej charakteryzuje większa
lub mniejsza duszność,czasem występują siniaki na skórze,
• przy uszkodzeniu płuca występuje bardzo silna duszność i
pojawiająca się czasem przy kaszlu żywoczerwona pienista
krew,
• przy krwawieniu wewnętrznym pojawiają się wzrastające
objawy wstrząsu oraz duszność i ślady obrażeń klatki
piersiowej,
• gwiżdżące i rzeżące szmery, spieniona krew wydobywające
się z rany są objawami otwartego zranienia powłok klatki
piersiowej,
• szybkie narastanie niewydolności krążenia i oddechu
nasuwa podejrzenie wytworzenia się wentylowej odmy
opłucnowej
Najczęstsze przyczyny
urazów klatki piersiowej:
Upadki z wysokości
Bójki ( rany postrzałowe, kłute )
Przygniecenie przez ciężkie
przedmioty
Wypadki komunikacyjne
Inne.
• Zależnie od rodzaju kolizji, u
kierowcy i pasażerów, dochodzi do
różnych obrażeń.
• Rozróżniamy 4 rodzaje zderzeń
występujących w wypadkach
samochodowych:
1. Zderzenie z przodu -
czołowe
• U kierowcy:
• złamanie kręgosłupa szyjnego,
• złamanie żeber,
• odma opłucnowa,
• tamponada serca,
• U pasażerów:
• możliwe są wszelkie obrażenia całego
ciała.
2. Uderzenie z boku - zderzenie
boczne (dotyczy kierowcy i
pasażerów)
• złamanie kręgosłupa szyjnego,
• uszkodzenie centralnego układu
nerwowego,
• złamanie żeber, obojczyka, kości
ramiennej,
• obrażenia wewnętrzne wskutek nagłego
przemieszczenia się narządów w klatce
piersiowej i jamie brzusznej,
• złamanie miednicy i kończyn dolnych.
• 3. Uderzenie z tyłu (dotyczy
kierowcy i pasażerów)
• uszkodzenie kręgosłupa szyjnego
(przemieszczenie lub złamanie kręgów),
• uszkodzenie wiązadeł i mięśni szyi.
• 4. Dachowanie samochodu - mogą
wystąpić wszystkie wyżej
wymienione obrażenia.
•
W celu wyciągnięcia
poszkodowanego z z samochodu
należy :
• włożyć ręce pod jego pachy,
• jedną ręką przytrzymać brodę poszkodowanego,
• stanąć z tyłu poszkodowanego,
• lekko naciągnąć wzdłuż osi ciała (nie na boki),
• położyć jego głowę między swoim barkiem a
głową, przez cały czas utrzymując ją w tej
ustabilizowanej pozycji,
• drugą ręką chwycić za przedramię,
• w takiej pozycji wyciągamy z samochodu
• Uwaga! Stopy, szczególnie u kierowcy,
mogą być zaklinowane przez pedały
hamulca i sprzęgła. W takim przypadku w
pierwszej kolejności delikatnie
odblokowujemy nogi lekko zginając je w
kolanach.
• Po wydobyciu poszkodowanego z pojazdu
należy kontynuować stabilizację głowy i szyi
równocześnie udrażniając drogi oddechowe.
Otwarte zranienia klatki
piersiowej.
• Najczęstszą przyczyną są rany kłute i postrzałowe
w obrębie tułowia. Przedostanie się powietrza do
jamy opłucnowej powoduje zapadnięcie się płuca i
wywołuje odmę opłucnową. Jeśli drugie płuco jest
zdrowe i niezmienione, wystarczy na tymczasowe
utrzymanie wydolności oddechowej pod warunkiem
niewykonywania przez chorego żadnych wysiłków.
Otwarte zranienia klatki
piersiowej cd.
• Ostry stan, groźny dla życia rannego
powstaje wówczas, gdy w ranie ściany
klatki piersiowej wytwarza się tzw.
mechanizm wentylowy. Polega on na tym,
że przy wdechu powietrze przenika do
zranionej połowy klatki piersiowej, lecz w
fazie wydechowej nie może się wydostać
na zewnątrz. Ciśnienie w klatce piersiowej
zwiększa się i powoduje ucisk na ważne
naczynia oraz serce.
Rana otwarta klatki
piersiowej.
Czynności ratujące:
•
przybranie przez chorego pozycji półsiedzącej, a
jeśli nie ma do tego warunków - kładzie się go
poziomo z uniesioną jak najwyżej głową i
tułowiem,
• gdy rana jest widoczna okrywamy ją opatrunkiem
trójstronnym,
• nie usuwa się ciał obcych tkwiących w ścianie
klatki piersiowej,
• przy bezdechu stosujemy sztuczne oddychanie,
• przy obrażeniach klatki piersiowej nie stosuje się
pozycji przeciwwstrząsowej.
Ułożenie półsiedzące :
• stosujemy przy
ciężkiej
duszności, w
zranieniach w
obrębie klatki
piersiowej.
Ułożenie z uniesionym tułowiem
• stosujemy przy
niewielkiej duszności,
której nie towarzyszy
utrata przytomności.
Tułów podciąga się w
górę około 30-40
o
,
podkładając pod
plecy koce lub
poduszki.
Ułożenie na wznak:
• z cienką poduszką pod głowę stosujemy, jeśli
nie ma konieczności zastosowania jednego ze
specjalnych ułożeń. Te ułożenie wymagane jest
podczas sztucznego oddychania lub masażu
serca.
Ułożenie
przeciwwstrząsowe :
Nie stosujemy przy złamaniach miednicy,
uszkodzeniach czaszkowo mózgowych oraz
uszkodzeniach klatki piersiowej i brzucha.
Chorego kładzie się z nogami podniesionymi
na wysokość około 30 –40 –cm.
Opatrunek trójstronny:
folia przyłożona do otwartej
rany, z jednej strony (od dołu)
nie przyklejona plastrem, co
umożliwia swobodny wypływ
krwi. Taki opatrunek
zabezpiecza powstawanie
odmy otwartej lub zamkniętej
- działa jak wentyl. W
przypadku odmy nadmiar
powietrza wydostaje się przez
nie zaklejoną część nie
powodując wzrostu ciśnienia
w klatce piersiowej (odma
zamknięta) i na odwrót, nie
pozwala aspirować powietrza
z zewnątrz (odma otwarta).
1.
Wybór miejsca punkcji.
• Ewakuacja
powietrza.
Druga
przestrzeń międzyżebrowa w linii
środkowo-obojczykowej
(przednia
część klatki piersiowej), pacjent w
pozycji leżącej na plecach.
• Ewakuacja płynu. Siódma przestrzeń
międzyżebrowa na wysokości łopatki,
pacjent w pozycji siedzącej.
Technika nakłucia
opłucnej.
Zamknięte zranienia
klatki piersiowej.
• Występują np. podczas wypadków
komunikacyjnych, gdy nie przypięty
pasami kierowca uderza klatka
piersiową w kierownicę lub deskę
rozdzielczą. Najczęstszymi
uszkodzeniami są pęknięcia i złamania
żeber.
Złamania żeber.
Objawy
• silny ból, powodujący utrudnienie oddychania
oraz znaczne ograniczenie ruchów oddechowych
po uszkodzonej stronie.
• Uraz ten może spowodować
krwotok z tętnicy międzyżebrowej
, uszkodzenie
płuca,
. Przy wykonywaniu
wyczuwamy wyraźne
trzeszczenie.
Pierwsza pomoc
• poszkodowanego układamy w pozycji
lub
na chorym boku
Pozycje przy złamaniu
żeber:
boczna: półsiedząca:
Klatka cepowata.
• powstaje w wyniku licznych złamań (więcej niż
trzech) żeber, w co najmniej dwóch miejscach;
powstaje wtedy swobodnie poruszający się segment
ściany klatki piersiowej. Klatka cepowata objawia się
paradoksalnymi ruchami oddechowymi (wciąganie
wyłamanej części w czasie wdechu). Jednak nie
zawsze taka niestabilność klatki jest dobrze
widoczna. Dlatego też dla wykrycia subtelnych zmian
bardzo istotne jest dokładne oglądanie i palpacja.
Wszyscy pacjenci z cepowatą klatką piersiową
powinni być hospitalizowani na oddziale intensywnej
terapii w celu monitorowania, toalety drzewa
oskrzelowego i skutecznego leczenia bólu.
Tamponada serca.
• to uciśnięcie serca przez płyn szybko
zbierający się w worku osierdziowym.
• Główne przyczyny tamponady serca to:
• ostre zapalenie osierdzia, które
powoduje gromadzenie się wysięku w
osierdziu;
• krwawienie do osierdzia, spowodowane
urazem klatki piersiowej (np. pchnięcie
nożem w okolicę serca).
Objawy:
• Dochodzi do poszerzenia żył, w których
gromadzi się krew (często widoczne jest
poszerzenie żył szyjnych). Akcja serca
przyspiesza, a ciśnienie tętnicze spada.
Charakterystycznym objawem tamponady jest
tętno paradoksalne (zmniejszone ciśnienie
tętnicze podczas wdechu). Tony serca stają się
coraz cichsze; przykładając dłoń do klatki
piersiowej, trudno jest wyczuć uderzenia serca.
Chory odczuwa duszność i ma przyspieszony
oddech. W ciężkiej tamponadzie dochodzi do
wstrząsu i zaburzeń lub utraty świadomości.
• Leczenie
Nakłucie osierdzia i upuszczenie płynu
uciskającego serce.
• Rokowanie
Nieleczona tamponada prowadzi do
zgonu. Szybkie wykonanie nakłucia
osierdzia i usunięcie nadmiaru płynu
pozwala uratować życie pacjenta.
Nakłucie worka
osierdziowego:
1. Wprowadzić
igłę
pod kątem 30° do
skóry
pomiędzy
wyrostkiem
mieczykowatym
i
lewym
łukiem
żebrowym, kierując
ją na lewe ramię.
2. Aspiracja
płynnej
krwi wskazuje na
prawdopodobieństw
o krwiaka osierdzia
• Niewiele urazów klatki piersiowej
jest ograniczonych tylko do tej
części ciała. W większości
przypadku należy zwrócić uwagę
na inne części ciała (głowa, jama
brzuszna, kończyny górne i dolne).