Choroby kości

Prof. Dr hab. Piotr Silmanowicz

Katedra i Klinika Chirurgii Zwierząt

Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie

Choroby kości - podział

. Zaburzenia żywieniowe kości

Metaboliczne choroby kości

Idiopatyczne choroby kości

Nowotwory

5. Zapalne choroby kości

1. Zaburzenia żywieniowe

• Wtórna żywieniowa nadczynność

przytarczyc

• Rachitis - krzywica
• Hyperwitaminoza A
• Hyperwitaminoza D
• Inne np. osteogenesis imperfecta

2. Metaboliczne choroby

kości

• Pierwotna nadczynność przytarczyc
• Wtórna nadczynność przytarczyc

pochodzenia nerkowego

3. Idiopatyczne choroby

kości

Psy niedojrzałe szkieletowo:
• Panosteitis eozynophilica ( enostoza)

eozynofilowe zapalenie kości

• Metaphyseal osteopathy
• Osteopatia czaszkowo-żuchwowa
• Chrzęstne wyrośla
• Chondrodysplasia
• Ograniczone zwapnienia ( calcinosis

circumscripta)

3.Idiopatyczne choroby

kości

Inne:
• Osteopatia przerostowa
• Cysty kostne
• ostepetrosis

4. Nowotwory:

• Złośliwe

– Pierwotne
– Przerzutowe
Nie złośliwe

DO DOPRACOWANIA

5. Zapalne choroby kości:

• Zapalenie kości i szpiku kostnego:

– Bakteryjne
– grzybicze

1. Zaburzenia żywieniowe

Wtórna żywieniowa nadczynność

przytarczyc:

- nadmiar fosforu w diecie( nadmiar

mięsa)

Stosunek Ca:P psy 1,2 :1, koty 1,1- 1;
Nadmiar P – hypokalcemia- wzrost poziomu

PTH – wzrost resorpcji Ca z kości – obraz
chrząstki wzrostowej przesądza o chorobie.

Najbardziej dotkniete są kończyny miedniczne,

kości kręgosłupa.

WAŻNE!!! Normalny poziom Ca w surowicy

1. Zaburzenia żywieniowe

Wtórna żywieniowa nadczynność

przytarczyc:

Objawy kliniczne:

- Kulawizny
- Bolesność kości
- Niedowład/porażenia przy uszkodzeniu kręgosłupa
- RTG – uogólniona osteopenia np. zanik kości korowej.
- Złamania patologiczne

Leczenie:

- Zbilansowac dietę, dodatek mączki kostnej przez 2-3

miesiące, ograniczenie ruchu, odłożyć interwencję
chirurgiczną.

1. Zaburzenia żywieniowe

Rachitis – krzywica:
- Dieta zbożowa
Objawy kliniczne :
- kulawizna, bolesność, pogrubienie

nasad na zdj. RTG, złamania
patologiczne.

Leczenie:
- Chirurgiczne odłożone.

1. Zaburzenia żywieniowe

Hyperwitaminoza A:

- U kotów żywionych wątrobą miedzy 2-4 rokiem

życia

Objawy kliniczne:
-

kulawizny, sztywność szyi, opóźniony wzrost,

zapalenie dziąseł.

Leczenie:
-

wyliminować z diety źródło witaminy A

1. Zaburzenia żywieniowe

Hyperwitaminoza D:

- Może być związana z nadmierną suplementacją

tłuszczy z ryb morskich( dorsz)

Objawy:

- Osteopenia
- Ogniska zwapnień w tkankach miękkich

2. Metaboliczne choroby

kości

Pierwotna nadczynność przytarczyc:

- przerost lub nowotworzenie ( adenoma)
- Podwyższony poziom PTH
- Absorpcja Ca z kości, wzmożone wydalanie P przez nerki
- To skutkuje stale utzymującą się hyperkalcemią i

hypofosfatemią

Objawy kliniczne:

- anorexia, osłabienie, wymioty, PU/PD
- RTG: uogólniona osteopenia, złamania patologiczne,

ogniska mineralizacji w nerkach, kamica – głównie oksalaty

Leczenie:

- Przyczyna pierwotna!

2. Metaboliczne choroby

kości

Wtórna nadczynność przytarczyc

pochodzenia nerkowego:

- Zwyrodnienie nerek prowadzi do zmniejszonego

wydalania P – hyperfosfatemia i hypocalcemia

- Dodatkowo zmniejszona synteza w nerkach 1,25-

dihydroksycholekalcyferolu powoduje obniżone

wchłanianie Ca w jelitach.

Objawy kliniczne:

- „gumowa szczęka” – kość żuchwy podatna na

ucisk, zęby obluzowane w zębodołach, wady

zgryzu, objawy ze strony niewydolnych nerek

- RTG: osteopenia – głównie szczęka i żuchwa

Leczenie pierwotnej przyczyny!!

Idiopatyczne choroby kości

Panosteitis eosynophilica ( enostoza)-

eozynofilowe zapalenie kości:

• występowanie dość częste

• średnie i duże rasy psów; ON najczęściej

• samce/samice = 5/1

• wiek: 5-12 miesięcy

• Wewnątrzszpikowa tkanka tłuszczowa → tkanka

włóknisto-naczyniowa→mineralizacja(odczyny

okostnowe)

ETIOLOGIA: nie poznana; podejrzenie infekcji wirusowej.

OBJAWY KLINICZNE: zmienne i wędrujące; bolesność kości długich,

gorączka, utrata apetytu; nawroty do 2 lat; większość przypadków

leczy się do 18 miesięcy,

Idiopatyczne choroby kości

OBJAWY RADIOLOGICZNE: w początkowym

stadium rozwoju mogą być niewidoczne;

Objawy wczesne: zmniejszone wysycenie tkanki

kostnej, szczególnie w okolicy otworów
odżywczych,

Objawy późne: zwiększone wysycenie tkanki

kostnej, utrata normalnej struktury beleczkowej z
rozwojem ogniskowych zmian o ……………
( „ thumbprint lesions”) Pogrubienie śródkostnej ,
reakcja okostnej……………..

Leczenie: paliatywne

Idiopatyczne choroby kości

Metaphyseal osteopathy (MO)osteodystrofia

przerostowa;”gnilec kostny”:

- Duże i olbrzymie rasy psów, predysponowane –dogi

niemieckie;

- Samce choruja cześciej niz samice

- Etiologia niepoznana;

- Izolowano antygeny wirusa nosówki z komórek przynasady;

nie wyjaśniono pochodzenia antygenu – czy wskutek

naturalnego zakażenia czy po szczepieniu;

OBJAWY KLINICZNE:

- Bolesne i obrzękłe przynasady, szcz.-dalsza przynasada

kości piszczelowej i promieniowej.

- Niechęć do utrzymania postawy stojącej;

- Anoreksja,gorączka, osowienie;

Metaphyseal osteopathy (MO)osteodystrofia
przerostowa;”gnilec kostny”
CD.

OBJAWY RADIOLOGICZNE:
- Zmiany symetryczne
- Liniowe przyjaśnienia pomiędzy przynasada i nasadą ze

strefą sklerowaciałą………..

- Odczyn odokostnowy
- Rzadko przedwczesne zamknięcie nasad
- Rzadko zmainy podobne w czaszce do CMO
LECZENIE:
-paliatywne

Idiopatyczne choroby kości

Osteopatia czaszkowo-żuchwowa

- Najczęściej west highland white terrier i cairn terrier
- Wyjątkowo u dużych ras psów;
- Gen autosomalny, recesywny;
- Objawy: 3-6 miesięcy;
- Zaburzenie kostnienia śródbłonioniastego………dookoła puszki

bębenkowej i kości żuchwy; wyjątkowo podobne zmiany można
obserwować na kościach długich,

OBJAWY KLINICZNE:
-

ograniczona ruchomość żuchwy, otwarcie jamy ustnej,

- Bolesność stawu skroniowo-żuchwowego
LECZENIE:
- Paliatywne
- Choroba zmniejsza nasilenie po osiągnięciu dojrzałości

szkieletowej

- Leki steroidowe mogą zmniejszyć tworzenie kości

Idiopatyczne choroby kości

• Chrzęstne wyrośla

(

osteochondromatoza

)

- Występują na wyniosłościach kostnych
- U psów podejrzewane podłoże genetyczne
- U kotów tło wirusowe
OBJAWY KLINICZNE:
- Zależne od lokalizacji zmian
- Może być bezobjawowa
- Bolesność, kulawizna, deficyty nerwowe przy ucisku na

korzenie nerwowe

LECZENIE:
-chirurgiczne

Idiopatyczne choroby kości

Chondrodysplasia:

- Obejmuje różne rzadkie choroby
- Najczęściej u małych ras
- Predyspozycje: pudle miniaturowe, beagle, bullterriery,

pointery, malamuty

- Radiologiczne może przypominać krzywicę z poszerzeniem

chrząstki wzrostu ale Ca/P i homeostaza są w normie

- achondrodysplasia u bulldogów i pekinczyków uznaje się za

normalne, natomiast u bassetów i welsh corgi zaburzenia te
są uważane za normę?????

http://www.google.pl/imgres?
imgurl=http://www.minnesotamalamuteclub.com/brdprobs/nori1.jpg&imgrefurl=http://www.minnesotamalamuteclub.com/brdprobs/chdhist.htm&usg=__frlplidjOWyo4o
eEKBTYKFt60OE=&h=481&w=300&sz=21&hl=pl&start=31&zoom=1&tbnid=5cR4nhIhnFkSIM:&tbnh=137&tbnw=87&prev=/images%3Fq%3Dchondrodysplasia
%2Bdogs%26um%3D1%26hl%3Dpl%26biw%3D1024%26bih%3D576%26tbs
%3Disch:10%2C993&um=1&itbs=1&iact=hc&vpx=123&vpy=185&dur=4562&hovh=284&hovw=177&tx=87&ty=221&ei=J3moTObZMIeWOsTY6ZcM&oei=qnioTM-
yLtW6jAe06pWCDQ&esq=32&page=3&ndsp=15&ved=1t:429,r:10,s:31&biw=1024&bih=576

Idiopatyczne choroby kości

Ograniczone zwapnienia ( calcinosis

circumscripta

)

- W tkankach okołostawowych kredowe masy otoczone

tkanką włóknistą

- Młode psy do 12 miesięcy dużych ras
- donoszono o ucisku na rdzeń kręgowy
- Etiologia niepoznana
LECZENIE:

chirurgiczne

http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/_/viewer.aspx?path=vet&name=gr56.jpg

Idiopatyczne choroby kości

Osteopatia przerostowa(= osteoartropatia

przerostowa,

ponieważ może obejmować stawy; =

Choroba Marie’s

)

Etiologia nieznana

- Najczęściej łączy się z nowotworami płuc ale może występować

także przy innych np.: gruźlica, dirofilarioza, ropnie płuc i
niektórych chorobach jamy brzusznej np: nowotwór pęcherza,
gruczolakorak wątroby

- Zapoczątkowana podrażnieniem nerwów doprowadzających,

które we wnęce płuc i śródpiersiu

- Przecięcie nerwu błędnego w pobliżu wnęki powoduje zejście

choroby

- Radiografia – rozrosty palisadowe okostnej, najpierw palce i

środst/sródręcze, z czasem dotyczące odcinków bliższych

- Leczenie – możliwe cofnięcie jeżeli problem pierwotny zostanie

rozwiązany

http://www.scielo.br/scielo.php?pid=S0103-84782005000400033&script=sci_arttext

Idiopatyczne choroby kości

Cysty kostne

- Torbiele jednojamowe występuja u młodych psów duzych ras
- Przynasady kości długich, dotyczy jednej ( monostotic) lub wielu kości (

polystotic)

Obj.klin.
-bezobjawowo lub obrzęk, kulawizna
-zróżnicować z nowotworami
-RTG: duża przepuszczalnośc dla promieni rentgenowskich, zcieńczała

warstwa istoty korowej, grozi złamaniami patologicznymi

Lezcenie:
-łyżeczkowanie (curettage) lub wypełnienie przeszczepem kostnym

Torbiele tętniakowate kości- zmiany ostelityczne o wzroście

ekspansywnym , które rozwijaja się wtórnie do zaburzeń
hemodynamicznych w szpiku kostnym. Złośliwe i niezłośliwe
nowotwory, dysplazja tkanki łącznej, cysty jednojamowe i urazy są
prawdopodobnie czynnikami inicjującymi.

http://medical-
dictionary.thefreedictionary.com/bone+cyst

Idiopatyczne choroby kości

• Osteopetroza – marmurkowatość –

uogólniony wzrost masy kostnej z
pogrubieniem śródkostnej kości
korowej

Idiopatyczne choroby kości

• Osteogenesis imperfecta –

zaburzenie w produkcji kolagenu
typu I – mutacja genetyczna, może
prowadzic do zmian bez zmian
mineralizacji podobne do
żywienieowej nadczynności
przytarczyc.

5. Choroby nowotworowe

nowotwory złośliwe

(pierwotne)

Układ kończynowy(obwodowy – appendicular) :

OSA – Ostesarcoma – 85%

CSA – Chondrosarcoma

FSA – Fibrosarcoma

HSA - Haemangiosarcoma

Choroby nowotworowe

nowotwory złośliwe (pierwotne)

OSA

- Psy dużych ras
- Średnia wieku 8 lat; II szczyt występowanie 18-24 miesiące
- przynasady kości długich
- Najczęściej: dalsza przynasada k.promieniowej, blizsza

przynasada k.ramiennej, dalsza przynasada kości udowej,

blizsza przynasada kości piszczelowej ( „ away from the

elbow, close to the knee”)

OBJ.KLIN:
-Bolesność kości, kulawizna, zanik mięśniowy, niestabilność,

złamania patologiczne

RTG:
- Kombinacja lizy i kościotworzenia
- Zalecane rtg boczne klatki piersiowej
LECZENIE:
- Amputacja – wyłącznie leczenie paliatywne – obecność

przerzutów!!!!!

- Lepsze rokowanie przy FSA – do 72 miesięcy; CSA – 201-540

dni