Skazy krwotoczne
Skazy krwotoczne
osoczowe
osoczowe
Skaza krwotoczna
Skaza krwotoczna
Definicja
Definicja
o
Występowanie krwawień
samoistnych lub nadmiernie
obfitych i długotrwałych w
stosunku do urazu, który je
wywołał, w następstwie
niewydolności mechanizmów
hemostazy
Składowe hemostazy
Składowe hemostazy
miejscowej
miejscowej
1.
Ściana naczynia
2.
Płytki krwi
3.
Osoczowy układ krzepnięcia
Hemostaza miejscowa
Hemostaza miejscowa
Hemostaza pierwotna (włośniczkowo-
płytowa)
- skurcz naczynia
-adhezja i agregacja płytek krwiczop
płytkowy
Hemostaza wtórna (osoczowa)
-aktywacja krzepnięcia z generacją
trombinypowstanie włóknika z fibrynogenu
czop hemostatyczny hamujący krwawienie
Kliniczne objawy skazy
Kliniczne objawy skazy
krwotocznej
krwotocznej
Krwawienia z dziąseł
Krwawienia z nosa
Wybroczyny w skórze i na śluzówkach
Krwawienia z dróg rodnych
Krwawienia z przewodu pokarmowego
Sińce
Krwiomocz
Krwawienia do siatkówki
Krwawienia do mięśni
Krwawienia do stawów
Krwawienia śródczaszkowe
Nasilenie krwawień
Nasilenie krwawień
wg WHO
wg WHO
1- krwawienia skórno-śluzówkowe nie
wymagające przetoczenia kkcz;
2 - krwawienie z przewodu
pokarmowego, krwiomocz, krwioplucie
nie wymagające przetoczenia kkcz;
3- krwawienia wymagające przetoczeń
kkcz;
4- krwawienia śródczaszkowe i/lub do
siatkówki z zaburzeniami widzenia.
Podział skaz krwotocznych
Podział skaz krwotocznych
Naczyniowe
Płytkowe
Osoczowe
Wrodzone:
Chorba Rendu-
Oslera
Małopłytkow
ości
Nadpłytkowoś
i
Wrodzone:
Hemofilie
Choroba von
Willebranda
Nabyte:
Choroba
Schönleina-
Henocha
Trombocytopa
tie
-wrodzone
-nabyte
Nabyte:
Niedobór witaminy K
Choroby wątroby
Zespół DIC
Inhibitory krzepnięcia
Najczęstsze wrodzone
Najczęstsze wrodzone
skazy krwotoczne
skazy krwotoczne
Hemofilia A
1 : 16 000
Hemofilia B
1 : 110 000
Choroba von Willebranda 1%?
Hemofilia A
Hemofilia A
Brak, niedobór, lub nieprawidłowy
czynnik VIII
Gen dla czynnika VIII w dystalnej
części długiego ramienia
chromosomu X (Xq28)
Hemofilia B
Hemofilia B
Brak, niedobór, lub nieprawidłowy
czynnik IX
Gen dla czynnika IX w dystalnej
części długiego ramienia
chromosomu X
(Xq26-27)
Hemofilia A i B podlegają tym
Hemofilia A i B podlegają tym
samym prawom dziedziczenia i
samym prawom dziedziczenia i
mają taki sam obraz kliniczny.
mają taki sam obraz kliniczny.
Różnicowanie obu hemofilii jest
Różnicowanie obu hemofilii jest
możliwe tylko za pomocą badań
możliwe tylko za pomocą badań
laboratoryjnych
laboratoryjnych
Dziedziczenie hemofilii
Dziedziczenie hemofilii
X
X XY
XX
X
Y
X
X XX
X
Y XY
X
X
X
X XY
XY
Historia hemofilii
Historia hemofilii
II wiek – orzeczenie rabinackie zwalniające
chłopca z obrzezania jeśli jego dwóch braci zmarło
po tym zabiegu z powodu krwawienia
Albucasis (1013-1106) – lekarz arabski opisał
rodzinę w której mężczyźni umierali z powodu
krwawień nawet po małych urazach
Dr John Conrad Otto – pierwszy nowoczesny opis
hemofilii w 1803 r. Choroba dziedziczna, dotycząca
mężczyzn i objawiająca się krwawieniami
Hemofilia – nazwa po raz pierwszy wprowadzona
przez Hopfa z Uniwersytetu w Zurichu, w 1828 r.
1952 – odkrycie, że istnieją 2 różne formy hemofilii
(hemofilia A i B)
Hemofilia - choroba
Hemofilia - choroba
królewska
królewska
Królowa Wiktoria – nosicielka
Postacie hemofilii
Postacie hemofilii
Ciężka - <1% cz.VIII lub
IX
Umiarkowana - 1 - 5%
Łagodna - 6 – 30%
Postać ciężka
Postać ciężka
50-60% chorych
Krwawienia samoistne
Objawy kliniczne ciężkiej postaci
Objawy kliniczne ciężkiej postaci
hemofilii
hemofilii
Krwawienia do stawów: 30-35/rok
staw kolanowy - 44%
staw łokciowy – 25%
staw skokowy – 15%
staw barkowy – 8%
staw biodrowy - 5%
inne stawy
- 3%
Krwawienia do mięśni
Krwawienia do przestrzeni pozaotrzewnowej
Krwiomocz
Krwawienia z przewodu pokarmowego
Krwawienia śródczaszkowe
Hemofilia umiarkowana
Hemofilia umiarkowana
Rzadko krwawienia samoistne
Krwawienia pourazowe równie
niebezpieczne jak w ciężkiej
hemofilii
Hemofilia łagodna
Hemofilia łagodna
Krwawienia samoistne nie
występują
Krwawienia pourazowe równie
niebezpieczne jak w ciężkiej
hemofilii
Rozpoznanie hemofilii
Rozpoznanie hemofilii
Wywiad rodzinny
Obraz kliniczny
APTT
N PT
cz.VIII – hemofilia A*
cz. IX – hemofilia B
*
należy wykluczyć chorobę von Willebranda
Opieka nad chorym na hemofilię
Opieka nad chorym na hemofilię
Profilaktyka
Leczenie krwawień
Leczenie powikłań
Historia leczenia hemofilii
Historia leczenia hemofilii
A
A
Krew
1840 r. - Lane
Osocze 1923 r. - Feislly
Frakcja C-1 1950
Krioprecypitat, 1959 -1966 Pool, Łopaciuk
Koncentraty cz.VIII z osocza
Koncentraty r-cz.VIII 1992 r.
Koncentraty r-cz.VIII drugiej generacji
Terapia genowa
Preparaty cz. VIII
Preparaty cz. VIII
Krioprecypitat
Koncentraty cz.VIII z ludzkiego osocza
-średnio oczyszczone
-wysoko oczyszczone (monoklonalne)
Koncentraty r-cz.VIII
Koncentraty r-cz.VIII drugiej generacji
(efektywność, bezpieczeństwo, stopień czystości, cena)
rVIII
rVIII
Synteza rVIII – w komórkach jajnika
chomika chińskiego(CHO) lub w komórkach
nerki zarodka chomika chińskiego
(BHK)rVIII wydzielany z komórek do
podłoża hodowlanego filtrowanie podłoża
chromatografia powinowactwa z użyciem
monoklonalnych mysich przeciwciał
swoiście wiążących cz.VIII usunięcie
przeciwciał i innych zbędnych białek za
pomocą technik chromatograficznych
oczyszczony rVIII+stabilizator (albumina)
liofilizacja preparat handlowy
Preparaty rVIII
Preparaty rVIII
Recombinate (Baxter Biocsence) I gen.
ReFacto (Wyeth) II gen. (BDD
rVIII)
Kogenate FS (Bayer) II gen.
Helixate FS (Aventis Behring) II gen.
Advate rAHF PFM (Baxter Biocsence)
III gen.
Preparaty cz. IX
Preparaty cz. IX
Świeżo mrożone osocze
Koncentraty zespołu protrombiny
Wysoko oczyszczone koncentraty
cz. IX
Koncentraty r-cz.IX
Dawkowanie koncentratów
Dawkowanie koncentratów
czynników krzepnięcia
czynników krzepnięcia
Zależy od okresu półtrwania
czynnika krzepniecia i stopnia
odzyskania in vivo
Cz.VIII 10-12 h 90-100%
1 j/kg - 2 j/dl
Cz.IX 16-18 h 50%
1 j/kg - 1 j/dl
Dawka koncentratów w
Dawka koncentratów w
krwawieniach
krwawieniach
Miejsce krwawienia
Optymal
na
aktywno
śc
czynnika
(j/dl)
Dawka
(j/kg/mc)
VIII
Dawka
j/kg/mc
IX
Częstośc
wstrzyknięć i
czas leczenia
24h dni
Do stawów
Do mięśni
Z przewodu
pokarmowego
Język/tylna ściana
gardła
Zaotrzewnowe
Śródczaszkowe
Krwiomocz
Małe krwawienia
30-50
30-50
30-50
40-60
30-50
60-80
30-50
20-30
15-25
15-25
15-25
20-30
15-25
30-40
15-25
10-15
30-50
30-50
30-50
40-60
30-50
60-80
30-50
20-30
1-2 1-2
1-2 1-2
1-2 2-3
1-2 3-4
1-2 3-4
1-3 7-10
1-2 1-2
1-2 1-2
Profilaktyka
Profilaktyka
pierwotna
pierwotna
Profilaktyka pierwotna
Profilaktyka pierwotna
Cel:
-uchronienie chorych na ciężką
hemofilię przed kalectwem
powodowanym artropatią
Profilaktyka – hemofilia A
Profilaktyka – hemofilia A
Wstrzyknięcia koncentratu
czynnika VIII w dawce 25-40
j.m./kg m.c. trzy razy w tygodniu,
począwszy od 1-2 r.ż.
Profilaktyka – hemofilia B
Profilaktyka – hemofilia B
Wstrzyknięcia koncentratu
czynnika IX w dawce 25-40 j.m./kg
m.c. dwa razy w tygodniu,
począwszy od 1-2 r.ż.
Powikłania leczenia
Powikłania leczenia
Transmisja wirusów
Krążący antykoagulant
Krążący antykoagulant
Krążący antykoagulant
Hemofilia A 20-25%
Hemofilia B 1-3%
Czynniki genetyczne
Czynniki genetyczne
wpływające na pojawienie
wpływające na pojawienie
się inhibitora
się inhibitora
Związek z antygenami zgodności
tkankowej klasy II (DQA 1)
Defekty struktury genów cytokin
lub ich receptorów prowadzące do
zwiększonej odpowiedzi
immunologicznej
Charakterystyka
Charakterystyka
przeciwciał
przeciwciał
IgG
Neutralizują aktywność VIII c
Miano inhibitora wyraża się w
jednostkach Bethesda
Low responders < 5 jB/ml
High responders > 5 jB/ml
Charakterystyka chorych:
Charakterystyka chorych:
low and high responders
low and high responders
5 jB/ml
A
B
C
D
E
Leczenie krwawień u chorych na
Leczenie krwawień u chorych na
hemofilię A z krążącym
hemofilię A z krążącym
antykoagulantem
antykoagulantem
Duże dawki czynnika VIII
Wieprzowy czynnik VIII ?
Aktywowane czynniki zespołu
protrombiny
Rekombinowany czynnik VIIa
Plazmafereza
Zewnątrzustrojowa adsorpcja przeciwciał
na kolumnach sferozy-białka A
Duże dawki czynnika VIII
40 j/kg + 20 j/kg
na każdą jB
inhibitora
bolus 5000 j,
500 – 1000 j/godz w
ciągłym wlewie
Wieprzowy czynnik VIII
Hyate C
20 – 60 j/kg
Aktywowane czynniki
zespołu protrombiny
FEIBA lub Autoplex
25 – 100 j/kg co 12 h
Rekombinowany czynnik
VII
90 g/kg co 3 godz
aż do poprawy
Chory na hemofilię A z krążącym
Chory na hemofilię A z krążącym
antykoagulantem
antykoagulantem
Czy aktualnie krwawi
tak nie
indukcja tolerancji
immunologicznej
HR LR
- PCC lub aPCC - duże dawki
- wieprzowy cz.VIII ludzkiego cz.VIII
- plazmafereza+cz.VIII -PCC lub aPCC
- r-VIIa - wieprzowy cz.VIII
FENOC STUDY
FENOC STUDY
Blood 2007;109:546-551
Blood 2007;109:546-551
Nie wykazano różnicy w
skuteczności leczenia krwawień do
stawów u chorych na hemofilię A
powikłaną inhibitorem pomiędzy
NovoSeven i FEIBA
Wywoływanie stanu tolerancji
Wywoływanie stanu tolerancji
immunologicznej
immunologicznej
Przetaczając koncentraty czynnika VIII
codziennie lub co drugi dzień obserwuje
się u chorych powolne i postępujące
zmniejszenie miana przeciwciał, a w
końcu całkowite ich zniknięcie z krążenia
Istotny jest czas, który upłynął od czasu
pojawienia się inhibitora do rozpoczęcia
leczenia, a także jego miano
Po osiągnięciu stanu TI należy wdrożyć
wtórną profilaktykę
Metody wywoływania STI
Metody wywoływania STI
Metoda (autorzy) Postępowanie
Średni czas
trwania
Duże dawki
cz.VIII
(Brackmann)
FVIII 200-300 j/kg
codziennie + FEIBA
1 – 3 lata
Małe lub średnie
dawki cz.VIII
FVIII 25 j/kg co drugi dzień
lub 50 j/kg codziennie
1 – 24 miesiące
Metoda Malmö
(Nilsson i wsp)
FVIII, cyklofosfamid, duże
dawki dożylnych IgG
(przed leczeniem
pozaustrojowa adsorpcja
przeciwciał)
1 miesiąc
Wieprzowy
czynnik VIII
20 – 60 j/kg co 2 dni lub na
żądanie
1 – 4 lata
Czynniki korzystnie wpływające na
Czynniki korzystnie wpływające na
osiągnięcie tolerancji
osiągnięcie tolerancji
immunologicznej
immunologicznej
Miano inhibitora przed
rozpoczęciem programu <10 j.B./ml
Miano inhibitora w pierwszej fazie
leczenia <500 j.B./ml
Historyczne miano <200 j.B./ml
Czas od wystąpienia inhibitora do
rozpoczęcia programu >2 lat
Inne czynniki mogące
Inne czynniki mogące
wpływać na osiągnięcie
wpływać na osiągnięcie
STI
STI
Rodzaj koncentratu czynnika VIII
Dawka czynnika VIII
Współistniejące choroby
infekcyjne i procesy zapalne
Przerwy w programie >2 tyg.
Korzystne czynniki
Korzystne czynniki
prognostyczne
prognostyczne
Uzyskanie STI u >80% chorych
Hemofilia B z inhibitorem
Hemofilia B z inhibitorem
W obecności przeciwciał przeciwko
czynnikowi IX mogą występować
reakcje alergiczne po wstrzyknięciu
koncentratu cz.IX a powikłaniem
leczenia substytucyjnego może być
zespół nerczycowy
NovoSeven w przypadku krwawień
Choroba von Willebranda
Choroba von Willebranda
(vWD)
(vWD)
Niedobór/defekt czynnika
von Willebranda
Dziedziczenie autosomalne
najczęściej dominujące
Czynnik von Willebranda
Czynnik von Willebranda
(vWf)
(vWf)
Glikoproteina występująca w
osoczu w postaci multimerów o
różnej masie cząsteczkowej i w
kompleksie z czynnikiem VIII
Gen kodujący vWf w chromosomie
12
Synteza – komórki śródbłonka i
megakariocyty
Rola vWf w hemostazie
Rola vWf w hemostazie
Ułatwia adhezję płytek krwi do
warstwy podśródbłonkowej (wiąże
się z GP Ib-IX-V)
Tworzy kompleks z czynnikiem
VIII i ochrania go przed
degradacją proteolityczną
Klasyfikacja vWD
Klasyfikacja vWD
Typ 1 niewielki ilościowy niedobór vWf,
dziedziczenie autosomalne dominujące,
>70% objawowej vWD
Typ 2 jakościowy defekt vWf, podtypy
2A (10-15%), 2B (<5%), 2M i 2N (b.
rzadko), dziedziczenie autosomalne
dominujące, w typie 2N recesywne)
Typ 3 znaczny ilościowy niedobór vWf,
recesywny, 1-5 : 1000 000
vWD - objawy
vWD - objawy
Krwawienia z nosa
Skłonność do siniaczenia
Przedłużone i obfite krwawienia
miesiączkowe
Krwawienia do mięśni i stawów
(Typ 3)
Diagnostyka vWD
Diagnostyka vWD
Testy przesiewowe
Przedłużony czas krwawienia (może
być prawidłowy)
Przedłużony APTT (może być
prawidłowy)
Przedłużony czas okluzji z
zastosowaniem analizatora PFA 100
Diagnostyka vWD
Diagnostyka vWD
Rozpoznawanie typu
choroby
Antygen vWf (vWf:Ag)
Aktywność kofaktora rystocetyny
(R:Cof)
Aktywność prokoagulacyjna
czynnika VIII (czVIII:C)
Diagnostyka vWD
Diagnostyka vWD
Rozpoznawanie podtypu
choroby
Aglutynacja płytek pod wpływem
rystocetyny (RIPA)
Analiza multimerów vWf
(elektroforeza w żelu agarozy)
Wiązanie czynnika VIII do vWf
Zawartość vWf w płytkach krwi
Klasyfikacja choroby von Willebranda
Klasyfikacja choroby von Willebranda
Typ
(podtyp)
Skaza
krwotoczna
Charakterystyka laboratoryjna
Podłoże
molekularne
Typ1
Łagodna lub
umiarkowana
vWF:Ag, R:Cof, VIII:C
proporcjonalnie zmniejszone
(<50%), prawidłowy rozkład
multimerów
Niewielki ilościowy
niedobór vWF
Typ 2A
Łagodna lub
umiarkowana
vWF:Ag, R:Cof, VIII:C zmniejszone
w różnym stopniu (R:Cof/vWF:Ag
<0.3), brak dużych i pośrednich
multimerów
Defekt uwalniania
vWF z komórki lub
nadmierna
proteoliza w osoczu
Typ 2B
Łagodna lub
umiarkowana
vWF:Ag, R:Cof, VIII:C zmniejszone
w różnym stopniu (R:Cof/vWF:Ag
ok. 0.5), brak dużych multimerów,
zwiększenie RIPA, łagodna
małopłytkowość
Zwiększone
powinowactwo vWF
do GP Ib płytek
Typ 2M
Łagodna lub
nasilona
vWF:Ag i VIII:C zmniejszone w
różnym stopniu, zmniejszenie R:Cof
większe niż antygenu pomimo
obecności dużych i pośrednich
multimerów
Zmniejszone
powinowactwo vWF
do GP Ib płytek
Typ 2N
Łagodna lub
nasilona
Zmniejszenie VIII:C większe niż
vWF:Ag, prawidłowy rozkład
multimerów
Brak lub
zmniejszenie
zdolności vWF do
wiązania czVIII
Typ 3
Ciężki
przebieg
kliniczny
vWF:Ag, R:Cof, VIII:C znacznie
zmniejszone (<5%), brak lub
śladowa ilość wszystkich
multimerów
Znaczny ilościowy
niedobór vWF
Leki stosowane w różnych
Leki stosowane w różnych
typach vWD
typach vWD
Typ/podtyp Lek z wyboru
1
Dezmopresyna
2A
Czynnik VIII-vWf
2B
Czynnik VIII-vWf
2M
Czynnik VIII-vWf
2N
Dezmopresyna
3
Czynnik VIII-vWf
Wrodzone defekty
Wrodzone defekty
fibrynogenu
fibrynogenu
Afibrynogenemia
Hypofibrynogenemia
Dysfibrynogenemia
Afibrynogenemia - objawy
Afibrynogenemia - objawy
Krwawienia z przewodu
pokarmowego
Krwawienia z dróg rodnych
Krwawienia śródczaszkowe
Krwawienia dostawowe (20%)
Powikłania zakrzepowo-zatorowe o
chorych leczonych koncentratami
fibrynogenu
Afibrynogenemia –
Afibrynogenemia –
badania laboratoryjne
badania laboratoryjne
Przedłużenia – APTT, PT, TT
Brak fibrynogenu w osoczu i
płytkach krwi
Łagodna małopłytkowość?
Przedłużony czas krwawienia
(30%)
Afibrynogenemia -
Afibrynogenemia -
leczenie
leczenie
Leczenie substytucyjne –
krioprecypitat, koncentrat
fibrynogenu (ostre krwawienia,
zabieg operacyjny, profilaktyka w
ciąży)
Dysfibrynogenemia
Dysfibrynogenemia
Defekt dotyczy konwersji
fibrynogenu w fibrynę a
najczęściej polimeryzacji
monomerów fibryny
Dziedziczenie – autosomalne
dominujące
Dysfibrynogenemia -
Dysfibrynogenemia -
objawy
objawy
Krwawienia (40%) – łagodna skaza
krwotoczna, łatwe siniaczenie,
krwawienia do tkanek miękkich,
obfite krwawienia miesiączkowe
Zakrzepy (30%) – oporność na
działanie fibrynolityczne
Poronienia, upośledzone gojenie ran
Defekty bezobjawowe (30%)
Niedobór czynnika VII
Niedobór czynnika VII
Dziedziczenie – autosomalne, recesywne
Objawy – krwawienia z nosa, krwiaki podskórne,
krwawienia z przewodu pokarmowego,
moczowo-płciowego i do stawów
Rozpoznanie – PT , aktywność/stężenie czVII
(wykluczenie nabytych niedoborów – doustne
antykoagulanty, choroby wątroby, niedobór
wit.K)
Leczenie – FFP, koncentraty zespołu
protrombiny
Niedobór czynnika X
Niedobór czynnika X
Dziedziczenie – autosomalne,
recesywne
Objawy jak w niedoborze cz.VII
Rozpoznanie – przedłużenie APTT i
PT, zmniejszenie stężenia cz.X
Leczenie – FFP, koncentrat
czynników zespołu protrombiny
Niedobór czynnika XI
Niedobór czynnika XI
Dziedziczenie autosomalne
recesywne
Objawy – rzadko krwawienia
samoistne, opóźnione krwawienia
pourazowe
Rozpoznanie – APTT , stężenie czXI
5-15j/ml
Leczenie - FFP
Niedobór czynnika XIII
Niedobór czynnika XIII
Częstość – 1 : 1000 000
Dziedziczenie – autosomalne, recesywne
Objawy – krwawienia do tkanek miękkich, do
stawów, pseudotorbiele, opóźnione
krwawienia pourazowe i po zabiegach,
upośledzone gojenie ran
Rozpoznanie – test rozpuszczalności skrzepu
w 5M roztworze mocznika, stężenie antygenu
lub aktywność cz.XIII (<1%)
Leczenie – FFP, krioprecypitat, koncentrat
cz.XIII (T1/2 = 9-19 dni)
Podział skaz krwotocznych
Podział skaz krwotocznych
Naczyniowe
Płytkowe
Osoczowe
Wrodzone:
Chorba Rendu-
Oslera
Małopłytkow
ości
Nadpłytkowoś
i
Wrodzone:
Hemofilie
Choroba von
Willebranda
Nabyte:
Choroba
Schönleina-
Henocha
Trombocytopa
tie
-wrodzone
-nabyte
Nabyte:
Niedobór witaminy K
Choroby wątroby
Zespół DIC
Inhibitory krzepnięcia
Witamina K
Witamina K
Witamina K
1
– dostarczana z
pokarmem roślinnym
Witamina K
2
– wytwarzana przez
bakterie flory jelitowej
Wchłanianie witaminy K
Wchłanianie witaminy K
Witamina K jest związkiem
rozpuszczalnym w tłuszczach i
wchłania się z przewodu
pokarmowego w obecności
kwasów żółciowych
Działanie witaminy K na
Działanie witaminy K na
układ krzepnięcia
układ krzepnięcia
Konieczna do potranslacyjnej
modyfikacji czynników zespołu
protrombiny
(czynniki: II, VII, IX i X)
Przyczyny niedoboru witaminy K
Przyczyny niedoboru witaminy K
Upośledzone wytwarzanie witaminy K
brak flory bakteryjnej jelit
wyjałowienie jelit przez stosowanie
antybiotyków
Upośledzone wchłanianie witaminy K
zahamowanie wydzielania żółci do światła
jelita
zespoły upośledzonego wchłaniania
wpływ leków (kolestyramina)
Upośledzone wykorzystanie witaminy K
antagonistyczny wpływ doustnych
antykoagulantów
Kliniczne objawy
Kliniczne objawy
niedoboru witaminy K
niedoboru witaminy K
Podskórne wylewy krwi
Krwawienia z nosa i dziąseł
Krwiomocz
Krwawienie z przewodu
pokarmowego
Rozpoznanie niedoboru
Rozpoznanie niedoboru
witaminy K
witaminy K
Przedłużenie PT (INR )
APTT N/
Zmniejszona aktywność
czynników: II, VII, IX, X przy
prawidłowej aktywności cz. V
Zaburzenia hemostazy w
Zaburzenia hemostazy w
chorobach wątroby
chorobach wątroby
cz. II, V, VII, IX, X
N/ Fibrynogen
AT, alfa2-antyplazmina
alfa2-makroglobulina
/N liczba płytek
Zespół rozsianego
Zespół rozsianego
krzepnięcia
krzepnięcia
śródnaczyniowego (DIC)
śródnaczyniowego (DIC)
Zespół DIC charakteryzuje się
patologiczną, uogólnioną aktywacją
krzepnięcia prowadzącą do odkładania
fibryny w łożysku naczyniowym z
wytworzeniem zakrzepów
zamykających światło drobnych i
średnich naczyń krwionośnych. Proces
ten prowadzi do niedokrwiennego
uszkodzenia tkanek i narządów oraz
do skazy krwotocznej.
Przyczyny DIC
Przyczyny DIC
Posocznice/infekcje
-bakterie Gram ujemne (endotoksyny)
-bakterie Gram dodatnie
(mukopolisacharydy błony komórkowej)
Zakażenia wirusowe
HIV, cytomegalia, WZW
Powikłania ciąży i porodu Zator wodami płodowymi
Odklejenie łożyska
Obumarły płód
Nowotwory
-guzy lite
-ostre białaczki
Hemoliza
wewnątrznaczyniowa
Przetoczenie niezgodnej grupowo krwi
Przełom hemolityczny
Urazy
Zespół zmiażdżenia
Rozległa martwica
oparzenia
Przyczyny krwawień w DIC
Przyczyny krwawień w DIC
Zużycie czynników krzepnięcia i
płytek krwi
Degradacja czynników krzepnięcia
przez plazminę (I, V, VIII, IX, XI)
Zaburzenia czynności płytek (FDP)
Obecność we krwi
antykoagulantów (FDP)
Objawy kliniczne DIC
Objawy kliniczne DIC
Objawy niespecyficzne (gorączka, spadek
ciśnienia)
Wybroczyny
Pęcherze krwotoczne
Sinica akrylowa
Wylewy podskórne i do tkanek głębokich
Krwawienia z ran pooperacyjnych, urazowych,
miejsc iniekcji dożylnych
Martwica skóry
Uszkodzenie narządów wewnętrznych (płuca,
nerki, nadnercza, wątroba, serce, OUN
)
Diagnostyka DIC
Diagnostyka DIC
Nie ma zespołu DIC bez
wywołującej go przyczyny
Nie ma specyficznego testu dla
rozpoznania DIC
Podstawowe badania
Podstawowe badania
hemostazy w diagnostyce
hemostazy w diagnostyce
DIC
DIC
Czasy krzepnięcia – APTT, PT, TT
Stężenie fibrynogenu
Stężenie produktów rozpadu
fibrynogenu/fibryny – FDP, D-
dimery
Aktywność AT
Liczba płytek krwi
Wyniki podstawowych
Wyniki podstawowych
testów w DIC
testów w DIC
Czas protrombinowy
APTT
Czas trombinowy
Fibrynogen
FDP
D-dimer
AT
Testy parakoagulacji +
Liczba płytek krwi
Charakterystyczne zmiany
Charakterystyczne zmiany
laboratoryjne w DIC
laboratoryjne w DIC
Liczba płytek krwi
Stężenie fibrynogenu
Stężenie FDP
Kryteria rozpoznania DIC
Kryteria rozpoznania DIC
wg ISTH
wg ISTH
4 etapowy algorytm rozpoznania
4 etapowy algorytm rozpoznania
DIC
DIC
I.
I.
ocena ryzyka
ocena ryzyka
wystąpienia DIC
wystąpienia DIC
– czy istniejąca choroba
predysponuje chorego do rozwoju
DIC
II.
II.
Wykonanie badań
Wykonanie badań
diagnostycznych
diagnostycznych
liczba płytek krwi
czas protrombinowy
stężenie fibrynogenu
stężenie markerów generacji
fibryny
III.
III.
Ocena wyników badań
Ocena wyników badań
hemostazy
hemostazy
Liczba płytek
>100 G/l = 0, <100 = 1, <50 = 2
Markery fibryny
norma=0, umiarkowany wzrost=2, duży
wzrost=3
Przedłużenie czasu protrombinowego
<3 s = 0, >3 s i <6 s = 1, >6 s = 2
Stężenie fibrynogenu
>1.0g/l = 0, <1.0g/l = 1
IV. Rozpoznanie
IV. Rozpoznanie
5 : jawny zespół DIC
Wyniki specyficznych markerów
Wyniki specyficznych markerów
krzepnięcia i fibrynolizy w DIC
krzepnięcia i fibrynolizy w DIC
Fibrynopeptyd A
Fragment protrombiny 1+2
Kompleks trombina-antytrombina
Kompleks plazmina-antyplazmina
Plazminogen
Leczenie zespołu DIC
Leczenie zespołu DIC
Leczenie choroby zasadniczej
Leczenie substytucyjne: płytki,
FFP, krioprecypitat, AT, białko C
Leczenie antykoagulacyjne:
heparyny, TFPI
Patologiczne inhibitory
Patologiczne inhibitory
krzepnięcia
krzepnięcia
Autoprzeciwciała przeciwko
czynnikowi VIII
- bez uchwytnej przyczyny
- u kobiet po porodzie
- w przebiegu chorób
autoimmunologicznych
- w chorobach nowotworowych
Diagnostyka nabytych
Diagnostyka nabytych
inhibitorów czVIII
inhibitorów czVIII
Przedłużone APTT
Brak korekcji po dodaniu
prawidłowego osocza
Zmniejszenie aktywności czVIII
Leczenie
Leczenie
rVIIa lub FEIBA – krwawienie
Prednizon + cyklofosfamid -
immunosupresja