PODSTAWY ZARZĄDZANIA
mgr Maria Roszkowska-Śliż
KTZ SGH
STRUKTURA
ORGANIZACYJNA
SPECJALIZACJA STANOWISKA PRACY
Zakres, w jakim ogólne działanie organizacji jest
podzielone na mniejsze części składowe - konsekwencja
wzrostu organizacji:
ZALETY
WADY
ALTERNATYWA
• wprawa w
wykonywaniu zadań
• skrócony czas
przechodzenia między
zadaniami
• możliwość
wykorzystania
specjalistycznego
sprzętu
• łatwiej zastąpić
pracownika
• znudzenie pracownika
• brak wyzwań
• praca monotonna
• korzyści nie są pewne
• rotacja
• rozszerzenie
• wzbogacenie
• podejście od strony
cech stanowiska pracy
• zespoły robocze
ROZPIĘTOŚĆ KIEROWANIA
Liczba osób bezpośrednio podlegających jednemu
menedżerowi
Jeden z podstawowych czynników wpływających na kształt
struktury organizacji.
Struktury spłaszczone i wysmukłe
Duża czy mała rozpiętość?
Umiejętności przełożonych/podwładnych
Fizyczne rozproszenie podwładnych
Stopień pożądanej interakcji
Zakres występowania standaryzowanych procedur
Częstość pojawiania się nowych problemów
Preferencje
DETERMINANTY STRUKTURY
Technika
Otoczenie
Wielkość
Strategia
Cykl życia – wiek
Kultura organizacji/ Cechy osobowości
STRUKTURA LINIOWA I LINIOWO-
SZTABOWA
STRUKTURA LINOWA - OCENA
Struktura liniowa
Zalety
Wady
Ułatwia kontrolę większości
operacji w firmie
Wymaga dużej pracy właściciela
– menedżera
Możliwe są szybkie reakcje na
sygnały z otoczenia
Nieadekwatna do dużych
rozmiarów firmy
Istnieje prosty i nieformalny
system motywowanie/
nagradzania/ kontrolowania
Nie ułatwia rozwoju przyszłych
menedżerów, mała motywacja
Sprzyja koncentrowaniu się na
krótkookresowych celach
organizacji
STRUKTURA FUNKCJONALNA
STRUKTURA FUNKCJONALNA -
OCENA
Struktura funkcjonalna
Zalety
Wady
Wzmacnia efektywność przez
specjalizację
Potencjalne konflikty o zasoby
między działami funkcjonalnymi
Rozwija wiedzę ekspercką w
poszczególnych działach
funkcjonalnych
Trudności w koordynacji między
poszczególnymi działami
Różnicuje i deleguje decyzje
operacyjne do poszczególnych
działów
Utrudnia rozwój przyszłego
dyrektora generalnego
wewnątrz firmy
STRUKTURA DYWIZJONALNA
STRUKTURA DYWIZJONALNA -
OCENA
Struktura dywizjonalna
Zalety
Wady
Wymusza koordynację i niezbędne
delegowanie uprawnień na
odpowiedni poziom zarządzania, aby
móc szybko reagować na zmiany w
otoczeniu
Może prowadzić do konkurencji
a nawet do konfliktów o zasoby na
poziomie korporacyjnym
Umieszcza opracowanie i wdrażanie
strategii na poziomie otoczenia
każdej dywizji
Problem z podziałem kosztów
ogólnych korporacji, co wpływa na
zyski poszczególnych dywizji
Pozwala CEO spojrzeć bardziej
długofalowo na rozwój firmy
Niespójność strategii
poszczególnych jednostek
Utrzymuje funkcjonalną
specjalizację w ramach każdej
dywizji
Możliwy jest efekt domina
Odpowiedzialność za wyniki jest
jasno określona
Dyrektor
Produkcji
Dyrektor
Finansowy
Dyrektor
Marketingu
Dyrektor
R&D
Dyrektor
HR
Kierownik
projektu 1
Kierownik
projektu 2
Kierownik
projektu 3
PREZES
STRUKTURA MACIERZOWA
STRUKTURA MACIERZOWA - OCENA
Struktura macierzowa
Zalety
Wady
•
Umożliwia prowadzenie
działalności projektowej w
firmie, elastyczność
•
Podwójne podporządkowanie
w strukturze może prowadzić
do sprzecznych wymagań
wobec menedżerów
•
Umożliwia rozwój talentów
menedżerskich, wzrost
motywacji
•
Wymaga koordynacji pionowej i
poziomej działalności firmy
•
Maksymalizuje efektywność
wykorzystania wiedzy
poszczególnych działów
funkcjonalnych, pełne
wykorzystanie zasobów
ludzkich
• Wydłużony proces decyzyjny
•
Wzmacnia kreatywność, rozwój
pracowników
•
Menedżerowie średniego
szczebla mają większy wpływ
na strategię firmy
INNE TYPY STRUKTUR
Zespołowa (zadaniowa) – mały zakres hierarchii
funkcjonalnej lub jej brak, oparcie na zespołach
projektowych
Organizacja wirtualna – brak formalnej struktury,
pracownicy okresowi, kontraktowanie usług,
tymczasowy charakter, zmienia się sytuacja,
zmieniają się powiązania, wykorzystanie
najnowszych technologii
Organizacje sieciowe - sieć współpracujących
przedsiębiorstw, z których każde realizuje
fragment projektu wspólnego całej sieci.