Zapalenia wątroby

Zapalenia wątroby

jako choroby przenoszone drogą

jako choroby przenoszone drogą

płciową

płciową

- profilaktyka, leczenie

- profilaktyka, leczenie

Dorota Dybowska

Dorota Dybowska

Katedra i Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii

Katedra i Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii

Collegium Medicum im. L.Rydygiera w Bydgoszczy

Collegium Medicum im. L.Rydygiera w Bydgoszczy

Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Występowanie HBV na świecie

Występowanie HBV na świecie

Częstość występowania HBsAg (%)

Częstość występowania HBsAg (%)





8:

8:

wysoka

wysoka

2-7:

2-7:

pośrednia

pośrednia

<2:

<2:

niska

niska

Zapalenie wątroby typu B

Zapalenie wątroby typu B

•

> 2 mld ludzi zakażonych na świecie

> 2 mld ludzi zakażonych na świecie

•

> 350 milionów jest nosicielami HBsAg

> 350 milionów jest nosicielami HBsAg

•

1 milion umiera z powodu marskości

1 milion umiera z powodu marskości

wątroby i HCC

wątroby i HCC

Każdego roku na całym świecie ulega

Każdego roku na całym świecie ulega

zakażeniu

zakażeniu

10-30 mln osób

10-30 mln osób

Zapalenie wątroby typu B

Zapalenie wątroby typu B

•

około 300 tys. osób w Polsce jest

około 300 tys. osób w Polsce jest

zakażonych HBV z groźbą rozwinięcia

zakażonych HBV z groźbą rozwinięcia

marskości wątroby i HCC

marskości wątroby i HCC

•

dzięki programowi szczepień zmniejszyła

dzięki programowi szczepień zmniejszyła

się liczba ostrych zapaleń wątroby typu B

się liczba ostrych zapaleń wątroby typu B

z 15 tys. w roku 1988 do 2 tys. w 2002

z 15 tys. w roku 1988 do 2 tys. w 2002

•

do około 55% zakażeń HBV w USA doszło

do około 55% zakażeń HBV w USA doszło

na drodze seksualnej

na drodze seksualnej

Zapalenie wątroby typu B

Zapalenie wątroby typu B

- diagnostyka

- diagnostyka

•

HBsAg

HBsAg

•

HBeAg

HBeAg

•

anty-HBe

anty-HBe

•

anty-HBc IgM

anty-HBc IgM

•

anty-HBc IgG lub

anty-HBc IgG lub

total

total

Zapalenie wątroby typu B

Zapalenie wątroby typu B

- zapobieganie

- zapobieganie

Zastosowanie immunoglobuliny

Zastosowanie immunoglobuliny

•

noworodki urodzone przez matki z HBsAg

noworodki urodzone przez matki z HBsAg

dodatnim razem z pierwszą dawką szczepionki

dodatnim razem z pierwszą dawką szczepionki

•

ekspozycja na zakażenie osób wcześniej nie

ekspozycja na zakażenie osób wcześniej nie

szczepionych lub z nieznanym stanem

szczepionych lub z nieznanym stanem

uodpornienia

uodpornienia

•

pacjenci po przeszczepie wątroby wcześniej

pacjenci po przeszczepie wątroby wcześniej

zakażeni HBV

zakażeni HBV

Zapadalność na wzw B w Polsce

Zapadalność na wzw B w Polsce

przed i po wprowadzeniu szczepień

przed i po wprowadzeniu szczepień

ochronnych

ochronnych

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

1979

1989

1993

1999

Z

a

p

a

d

a

ln

o

ść

n

a

1

0

0

t

ys

.

lu

d

n

o

śc

i

okres przed

wprowadzeniem

szczepień

stopniowe

wprowadzani

e szczepień

intensyfikacja

szczepień

Zapalenie wątroby typu B

Zapalenie wątroby typu B

- zapobieganie

- zapobieganie

Szczepienia

Szczepienia

•

HBsAg

HBsAg

•

schemat: 0, 1, 6 m-cy

schemat: 0, 1, 6 m-cy

•

ochronne miano przeciwciał > 10IU/l

ochronne miano przeciwciał > 10IU/l

Zapalenie wątroby typu B

Zapalenie wątroby typu B

- zapobieganie

- zapobieganie

Należy szczepić

Należy szczepić

•

pacjentów z STD w wywiadzie

pacjentów z STD w wywiadzie

•

pacjentów mających wielu partnerów seksualnych

pacjentów mających wielu partnerów seksualnych

•

pacjentów, których partner przyjmuje leki dożylne

pacjentów, których partner przyjmuje leki dożylne

•

aktywnych homoseksualistów

aktywnych homoseksualistów

•

współżyjących z partnerem zakażonym HBV

współżyjących z partnerem zakażonym HBV

Występowanie HCV na świecie

Występowanie HCV na świecie

<1%
1%–2.4%
2.5%–4.9%
5%–10%
>10%
brak danych

WHO. Wkly Epidemiol Rec.

2000

Zapalenie wątroby typu C

Zapalenie wątroby typu C

•

zakażonych jest 3% populacji świata

zakażonych jest 3% populacji świata

•

w Polsce zakażonych jest około 1,5%

w Polsce zakażonych jest około 1,5%

populacji

populacji

wg WHO

Zapalenie wątroby typu C

Zapalenie wątroby typu C

Osoby o większym ryzyku zakażenia HCV

Osoby o większym ryzyku zakażenia HCV

•

współżyjący z zakażonymi HCV

współżyjący z zakażonymi HCV

•

mający kontakty seksualne z licznymi

mający kontakty seksualne z licznymi

partnerami

partnerami

•

nie używający prezerwatyw

nie używający prezerwatyw

•

z STD w wywiadzie

z STD w wywiadzie

•

mającymi heteroseksualne kontakty z

mającymi heteroseksualne kontakty z

mężczyznami przyjmującymi leki i.v.

mężczyznami przyjmującymi leki i.v.

•

przejawiający aktywność seksualną

przejawiający aktywność seksualną

obejmującą urazy

obejmującą urazy

Zapalenie wątroby typu C

Zapalenie wątroby typu C

- diagnostyka

- diagnostyka

•

przeciwciała anty-HCV

przeciwciała anty-HCV

•

RT-PCR

RT-PCR

•

IFN alfa + rybawiryna

IFN alfa + rybawiryna

- leczenie

- leczenie

Zapalenie wątroby typu C

Zapalenie wątroby typu C

- zapobieganie

- zapobieganie

•

brak skutecznej szczepionki

brak skutecznej szczepionki

•

screening w kierunku ryzyka

screening w kierunku ryzyka

zakażenia HCV

zakażenia HCV

•

edukacja pacjenta

edukacja pacjenta

Zapalenie wątroby typu A

Zapalenie wątroby typu A

•

MSM – 10%

MSM – 10%

•

diagnostyka – badania serologiczne

diagnostyka – badania serologiczne

Zapalenie wątroby typu A

Zapalenie wątroby typu A

- zapobieganie

- zapobieganie

•

szczepionka przeciw HAV

szczepionka przeciw HAV

•

szczepionka przeciw HAV i HBV

szczepionka przeciw HAV i HBV

Zapalenie wątroby typu A

Zapalenie wątroby typu A

- zapobieganie

- zapobieganie

Należy szczepić

Należy szczepić

•

MSM

MSM

•

przyjmujących środki odurzające

przyjmujących środki odurzające

•

z przewlekłymi chorobami wątroby

z przewlekłymi chorobami wątroby

•

podróżujących na obszary endemiczne

podróżujących na obszary endemiczne

•

dzieci i młodzież

dzieci i młodzież

Zapalenie wątroby typu A

Zapalenie wątroby typu A

- profilaktyka poekspozycyjna

- profilaktyka poekspozycyjna

•

immunoglobulina – do 2 tygodni od

immunoglobulina – do 2 tygodni od

zarażenia

zarażenia

Zapalenie wątroby etiologii HSV

Zapalenie wątroby etiologii HSV

•

rzadkie (opisano 56 przypadków)

rzadkie (opisano 56 przypadków)

•

droga płciowa sprzyja uogólnieniu

droga płciowa sprzyja uogólnieniu

infekcji

infekcji

Zapalenie wątroby etiologii HSV

Zapalenie wątroby etiologii HSV

- diagnostyka

- diagnostyka

•

badania cytologiczne

badania cytologiczne

•

hodowla wirusa

hodowla wirusa

•

poszukiwanie antygenów

poszukiwanie antygenów

•

testy serologiczne

testy serologiczne

•

acyklowir

acyklowir

- leczenie

- leczenie

Cytomegalia

Cytomegalia

•

łagodne zapalenie wątroby

łagodne zapalenie wątroby

•

zespół mononukleozopodobny

zespół mononukleozopodobny

Cytomegalia

Cytomegalia

- diagnostyka

- diagnostyka

•

badania serologiczne

badania serologiczne

•

PCR

PCR

•

hodowla

hodowla

•

badania cytologiczne i histopatologiczne

badania cytologiczne i histopatologiczne

•

gancyklowir, acyklowir

gancyklowir, acyklowir

- leczenie

- leczenie

Kiła

Kiła

•

przebiega z cholestazą

przebiega z cholestazą

•

biopsja – niespecyficzne reaktywne

biopsja – niespecyficzne reaktywne

zapalenie

zapalenie