WPROWADZENIE DO
UMIEJĘTNOŚCI
KIEROWNICZYCH

2008

PODSTAWY KIEROWANIA

Wprowadzenie

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

2

PODSTAWOWE POJĘCIA



Gospodarz – gospodarowanie zasobami



Menedżer – kierownik-zarządzający (ang.),
funkcje menedżementu: planowanie,
organizowanie, przewodzenie, kontrolowanie
[Robbins, de Cenzo]



Kierownik – kierowanie ciałem, przedmiotem,
osobą, zespołem osób – dopełnieniem jest
przedmiot kierowania



Zarządzający – zarządzanie procesami pracy –
dopełnieniem jest proces pracy



W istocie mamy tu kilka dopełniających się
aspektów roli społecznej

3

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

Zarządzanie



Obejmuje planowanie i nadzorowanie procesów
pracy.



Jego funkcją jest osiąganie celów, a podstawą
wiedza o związkach przyczynowych.



Istotną funkcją jest w zarządzaniu jest
kontrolowanie przebiegu działań oraz ich
rezultatów.



W zespole działania kolektywne wymagają
koordynowania działań indywidualnych.



Rolę koordynatora pełni kierownik

4

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

Kierowanie



Istotą funkcji kierowania jest koordynowanie
działań członków zespołu



Realizowane jest przez oddziaływanie na
działania i zachowania podwładnych.



Kierowanie wymaga władzy



Przewodzenie jest to oddziaływanie na
zachowania i działania członków organizacji na
podstawie posiadanego autorytetu i bez
przymusu.

5

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

Władza



Zdolność do wpływania na zachowania i działania
drugiego człowieka.



Jej podstawą mogą być:



Normy



Wartości



Przykłady



które pośrednio lub bezpośrednio oddziałują na
zachowania lub postawy innej osoby lub grupy.



Źródłem władzy może być:



prawo (autorytet formalny)



przyzwolenie otrzymującego polecenie, który sam
decyduje o tym, że jest posłuszny lub nie (autorytet
nieformalny).

6

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

Formy realizowania władzy



Władza czyli możliwość wywierania wpływu
może być oparta na:



Wymuszaniu – zagrożenie karą lub przykrością
(szantaż)



Nagradzaniu – dostarczenie przyjemności lub
pożądanego obiektu (nagradzanie)



Prawie – odwołujemy się do normy prawnej



Odniesieniu – naśladujemy dobre przykłady działań
osoby, która cieszy się prestiżem u osoby
naśladującej

7

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

KIEROWANIE

2

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

8

Cechy dojrzałego menedżera



Umiejętność zrozumienia postępowania ludzi



Umiejętność przewidywania przyszłego
postępowania



Umiejętność kierowania, kontrolowania i
doskonalenia sposobów postępowania

9

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

Cechy dojrzałego pracownika



Kompetencje



Poziom wiedzy, doświadczenia i umiejętności
działania



Motywacja



Stopień zaufania i zaangażowania w realizację
powierzonego zadania

10

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

ZAANGAŻOWANIE PRACOWNIKA



Człowiek chętnie wykonuje polecenie, gdy:



Rozumie to polecenie



Uznaje, że jest ono zgodne z celami organizacji



Uważa je za zgodne z jego osobistymi interesami



Jest w stanie je wykonać

11

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

MOTYWOWANIE (1)



Zaczynaj od niewielkich zadań!



Wyniki pierwszych działań nie są najważniejsze!



Zbyt wielkie wymagania obniżają motywację
działających!



Podtrzymuj motywację!

12

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

MOTYWOWANIE (2)



Naucz pracownika cieszyć się z sukcesów!
Niezadowolenie hamuje nawet najsilniejszą
motywację.



Doceniaj pierwsze próby! – Jest to podstawa
skutecznego kierowania ludźmi.



Pierwsze pozytywne wyniki pracy są więcej
warte niż jej materialne rezultaty.



Trzeba bez przerwy dowartościowywać wysiłek i
osiągnięte wyniki.

13

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

MOTYWOWANIE (3)



Im częściej mówisz pracownikowi, że jest dobry
w dziedzinach, w których jest dobry, tym staje
się on w nich lepszy.



Im częściej mówisz komuś, że jest zły, tym staje
się on gorszy nawet tam, gdzie dotychczas był
dobry.



Żeby system mógł funkcjonować, musi on być
stale podtrzymywany.



Menedżer musi być ciągle obecny!

14

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

SKUTECZNOŚĆ KIEROWNIKA



Najskuteczniejsi są kierownicy elastyczni,
potrafiący dobierać zachowania przywódcze do
potrzeb miejsca i czasu.



Sposób kierowania ludźmi zależy od
profesjonalizmu, umiejętności i doświadczenia
kierownika.

15

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

SAMODZIELNOŚĆ PODWŁADNYCH



Podwładni, którzy:



Są niezależni i samodzielni



Przejmują część odpowiedzialności za podejmowanie
decyzji



Identyfikują się z celami firmy



Mają dostateczną wiedzą i doświadczenie



Wcześniej zetknęli się z przełożonymi stosującymi
uczestniczący styl kierowania



chętniej uczestniczą w procesach decyzyjnych i
oczekują większej swobody

16

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

UDZIAŁ ZESPOŁU W DECYDOWANIU



Wykorzystanie zespołu w podejmowaniu decyzji
zależy od:



natury zadań,



stosowanego w firmie i zespole stylu kierowania,



presji czasu...



Cechy zespołu wpływające na wybór stylu
kierowania:



Poziom zgrania i umiejętność współpracy



Zaufanie do posiadanych umiejętności



Wielkość i rozproszenie zespołu

17

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

ZASADY ROZMOWY Z PODWŁADNYM



Postawa wobec podwładnego:



Zachęcaj,



bądź pozytywnym i obiektywnym,



skup się na zadaniu...



Osobiste przygotowanie zwierzchnika:



Zastanów się, czy i jakimi środkami zadanie da się
wykonać.



Techniki rozmowy:



Upewnij się, czy zostałeś dobrze zrozumiany,



poproś o sugestie i uwzględnij je w ostatecznej decyzji,



przyjmuj konstruktywną krytykę,



doceń dobrą robotę podwładnego.

18

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

WYDAWANIE POLECEŃ



Precyzyjnie określ jakich rezultatów oczekujesz
od pracownika pod względem ilości i jakości.



Uwzględnij w poleceniu zasady pracy, politykę
firmy, procedury (nieliczne), zakres
samodzielności.



Przekaż środki potrzebne do realizacji zadania:
finansowe, materialne, ludzkie, organizacyjne itp.



Określ wskaźniki i kryteria oceny oczekiwanych
wyników.



Jasno określ finansowe, psychologiczne,
organizacyjne skutki realizacji powierzonego
zadania.

19

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

Delegowanie uprawnień



Delegowanie uprawnień jest to przydzielanie
innej osobie określonego zakresu formalnej
władzy i odpowiedzialności za wykonanie
określonych czynności.



Dzieli czynności kierowania i odpowiedzialność
za kontrolę działań (pracy) między formalnego
kierownika i wykonawcę



Podnosi poziom zaangażowania wykonawców i
ich motywację do pracy

20

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

POZIOMY DELEGOWANIA



Działaj – nie są potrzebne dalsze kontakty ze
mną.



Działaj – powiadom mnie co zrobiłeś.



Zbadaj problem – powiadom mnie, co zamierzasz
zrobić, zrób to, chyba, że ci zabronię.



Zbadaj problem – powiadom mnie, co zamierzasz
zrobić, zaczekaj z działaniem, aż wyrażę zgodę.



Zbadaj problem – przedstaw mi możliwe sposoby
działania, argumenty za i przeciw, wskaż do
mojej akceptacji jeden z nich.



Zbadaj problem – przedstaw mi wszystkie fakty:
sam podejmę decyzję, co należy zrobić.

21

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

STYLE KIEROWANIA

4

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

22

STYLE KIEROWANIA

Styl PUSH

Charakterystyczne

zachowania

Styl PULL

Często

używane

Proponowanie

Informowanie

Przerywanie

Rzadko

używane

Rzadko

używane

Poszukiwanie informacji

Przeformułowywanie

Budowanie

Często

używane

23

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

CECHY STYLU PUSH
(POPYCHAJĄCEGO)



Oparty na modelu gry o sumie zerowej: ja
wygrywam gdy ty przegrywasz



Niski poziom osobistego zaangażowania



Skuteczny w połączeniu z silną władzą



Wymaga systematycznej kontroli i powtarzania
motywacji



Skuteczny na krótki dystans (w zasięgu wzroku)



Obarczony wysokim poziomem ryzyka

24

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

CECHY STYLU PULL
(PRZYCIĄGAJĄCEGO)



Oparty na modelu gry o sumie niezerowej: ja
wygrywam i ty wygrywasz



Nie wymaga silnej władzy



Podtrzymuje silne zaangażowanie osobiste
pracownika



Samo motywujący



Skuteczny na długi dystans



Niesie niski poziom ryzyka (zagrożeń)

25

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

STYL AUTOKRATYCZNY



Autokrata – steruje



Wydaje polecenia sterujące podwładnymi.



Ściśle kontroluje wykonanie powierzonych zadań.



Autokrata oświecony – kieruje



Wydaje polecenia i kontroluje ich wykonanie



Wyjaśnia decyzje, prosi o sugestie.

26

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

STYL DEMOKRATYCZNY



Demokrata – uczestniczy



Wspiera wysiłki pracowników



Dzieli odpowiedzialność z pracownikami



Przywódca – deleguje



Przewodzi pracownikom



Odpowiedzialność oddaje współpracownikom

27

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

MENEDŻER SYTUACYJNY



Formy i sposoby kierowania zespołem należy
dobierać biorąc pod uwagę trzy rodzaje
czynników:



Postawę i umiejętności kierownika,



Postawy podwładnych,



Okoliczności tworzące daną sytuację.

28

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

Rola kierownika



Za każdym pomyślnym wynikiem indywidualnym
oraz kolektywnym stoi menedżer (kierownik)



Pracownik, żeby mieć wyjątkowe osiągnięcia,
potrzebuje silnego wsparcia ze strony osoby
odpowiedzialnej



Za wyjątkowymi wyczynami indywidualnymi i
sukcesami firmy stoi menedżer, podchodzący do
wszystkiego z pasją



Jego oddanie przedsiębiorstwu, celom,
projektom motywuje i pobudza do osobistego
zaangażowania współpracowników



Wniosek: Rób wszystko z pasją!

29

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

Dekalog skutecznego menedżera (1)



Działaj konkretne, nie przesadzając w
wątpliwościach!



Stawiaj sobie małe cele operacyjne, by mogły
stać się twoimi małymi zwycięstwami!



Nadaj organizacji ludzkie rozmiary!



Twórz lekkie i proste struktury organizacyjne!



Dbaj o sprawny obieg informacji!



Miej precyzyjną strategię rozwoju firmy!

30

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

DEKALOG SKUTECZNEGO
MENEDŻERA (2)



Na bieżąco przystosowuj się do wymagań rynku!



Wprowadzaj i rozwijaj nowoczesne technologie!



Wysłuchuj klienta, poznaj i respektuj jego
potrzeby i wymagania, dbaj o jakość usług!



Uzyskuj wydajność, motywując załogę!



Ufaj ludziom i włączaj ich w życie firmy!



Doceniaj profesjonalizm!



Popieraj zdrowe współzawodnictwo!

31

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty

DEKALOG SKUTECZNEGO
MENEDŻERA (2)



Świętuj osiągnięte sukcesy!



Rozwijaj akcjonariat pracowniczy!



Skupiaj ludzi wokół wspólnych wartości!



Rozwijaj dumę z przynależności do firmy!



Popieraj:



Autonomię i ducha przedsiębiorczości



Silne nieformalne powiązania między ludźmi



Akceptuj ryzyko i toleruj niepowodzenia!



Podtrzymuj entuzjazm!



Trzymaj się tego, co potrafisz doskonale robić!

32

E

d

w

a

rd

N

ie

sy

ty