1
Finanse przedsiębiorstwa
(12)
dr Wanda Pełka
wanda.pelka@wp.pl
2
FUNDUSZE UNII EUROPEJSKIEJ DLA
PRZEDSIĘBIORSTW
czyli
FUNDUSZE STRUKTURALNE I
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
jako instrumenty finansowe
polityki regionalnej Unii
Europejskiej
3
Tempo wzrostu PKB w Polsce i w UE-27
Tempo wzrostu PKB w Polsce i w UE-27
(w %)
(w %)
4
Luka w poziomie rozwoju społeczno –
Luka w poziomie rozwoju społeczno –
gospodarczego Polski na tle krajów UE
gospodarczego Polski na tle krajów UE
5
Dysproporcje rozwoju w układzie
Dysproporcje rozwoju w układzie
regionalnym
regionalnym
6
Liczba firm sektora MSP na 1 tys. mieszkańców
Liczba firm sektora MSP na 1 tys. mieszkańców
7
Wybrane wskaźniki dotyczące wyników finansowych
Wybrane wskaźniki dotyczące wyników finansowych
przedsiębiorstw (w%)
przedsiębiorstw (w%)
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
Wskaźnik rentowności ze
sprzedaży
4,4
6,0
5,3
5,5
5,6
Wskaźnik poziomu kosztów
97,2
94,3
95,1
94,2
93,9
Wskaźnik rentowności obrotu
brutto
2,8
6,0
4,9
5,8
6,1
Wskaźnik rentowności obrotu netto
1,7
4,8
3,9
4,7
5,0
Udział liczby przedsiębiorstw
wykazujących zysk netto
w ogólnej liczbie przedsiębiorstw
70,6
77,4
76,0
79,7
82,6
8
Wydajność pracy
Wydajność pracy
Wydajność pracy mierzona jako PKB według parytetu siły nabywczej
(PPS)
na jednego pracującego w roku 2003 i 2007 (w % średniej UE-27)
9
Podatki CIT w UE-
Podatki CIT w UE-
27
27
10
Podatki PIT w UE-
Podatki PIT w UE-
27
27
11
Warunki rozwoju
Warunki rozwoju
przedsiębiorczości
przedsiębiorczości
Liczba procedur regulujących założenie firmy w państwach
członkowskich UE
wg Banku Światowego
12
Konkurencyjność gospodarki Polski
Konkurencyjność gospodarki Polski
w rankingach światowych
w rankingach światowych
Kraj
Światowe Forum Gospodarcze (WEF)
Instytut Rozwoju
Zarządzania w
Lozannie (IMD)
Bank Światowy
(Doing Business)
Global
Competitiveness
Index
Business
Competitiveness
Index
2007
2003
2007
2003
2008
2007
2008
2007
Dania
3
4
5
4
6
5
5
5
Niemcy
5
13
2
5
16
16
20
16
Finlandia
6
1
3
1
15
17
13
14
Irlandia
22
30
24
21
12
14
8
8
Estonia
27
22
26
28
23
22
17
18
Hiszpania
29
23
27
25
33
30
38
38
Republika
Czeska
33
39
32
35
28
32
56
61
Litwa
38
40
39
40
36
31
26
24
Słowenia
39
31
35
30
32
40
55
53
Słowacja
41
43
44
43
30
34
32
31
Łotwa
45
37
54
29
-
-
22
20
Węgry
47
33
47
38
38
35
45
51
Polska
51
45
56
47
44
52
74
68
Grecja
65
35
53
39
42
38
100
95
Rumunia
74
75
73
76
45
44
48
55
Bułgaria
79
64
83
77
39
41
46
54
13
14
Przeznaczenie środków z budżetu Unii
Europejskiej
15
2004-2006
2007-2013
Twoja dotacja
(100%)
środki unijne
(75%)
środki unijne
(85%)
środki
krajowe (25%)
środki
krajowe (15%)
Struktura dotacji z budżetu UE
16
Narodowa
Narodowa
Strategia Spójności
Strategia Spójności
Narodowa Strategia Spójności (NSS)-
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia
(NSRO) to dokument strategiczny
określający priorytety i obszary
wykorzystania oraz system wdrażania
funduszy unijnych:
Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego,
Europejskiego Funduszu Społecznego,
Funduszu Spójności
w ramach budżetu Wspólnoty na lata 2007–
13.
17
Fundusze strukturalne
Fundusze strukturalne
Europejski
Fundusz
Rozwoju
Regionalnego
EFRR
Fundusz
Spójności
Europejski
Fundusz
Społeczny
EFS
Finansuje działania na rzecz:
rozwoju
infrastruktury,inwestycje
sprzyjające tworzeniu nowych
miejsc pracy, projekty rozwoju
lokalnego, środki pomocowe dla
małych i średnich
przedsiębiorstw
.
Nie należy do funduszy
strukturalnych,
finansuje budowę
wielkich sieci
transportowych oraz
obiektów infrastruktury
ochrony środowiska
Finansuje działania na rzecz
integracji zawodowej osób
bezrobotnych i osób
o niskich szansach na rynku
pracy,
szkolenia oraz projekty
sprzyjające podnoszeniu
kwalifikacji
zawodowych i tworzeniu
18
Środki finansowe
Środki finansowe
Łączna suma środków zaangażowanych w
realizację NSS w latach 2007-2013 wynosić
będzie około 85,56 mld euro
- Z tytułu realizacji NSS średniorocznie
wydatkowanych będzie około 9,5 mld euro,
co odpowiada około 5% PKB
67,3 mld euro pochodzi z budżetu UE
11,85 mld euro pochodzi z krajowych
środków publicznych
6,4 mld euro pochodzi od podmiotów
prywatnych
19
Cele NSRO będą realizowane za
pomocą:
Programów Operacyjnych,
zarządzanych przez Ministerstwo
Rozwoju Regionalnego,
Regionalnych Programów
Operacyjnych, zarządzanych
przez Zarządy poszczególnych
Województw,
projektów współfinansowanych ze
strony instrumentów strukturalnych.
Łączna suma środków zaangażowanych
w realizację NSRO w latach 2007-2013
wyniesie około 85,56 mld euro.
Realizacja
Realizacja
20
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
Program operacyjny Kapitał Ludzki
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka
Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej
Program Operacyjny Pomoc Techniczna
P
ro
g
ra
m
y
k
ra
jo
w
e
16 Regionalnych Programów Operacyjnych
Programy Operacyjne 2007-2013
Programy Operacyjne 2007-2013
21
Program Operacyjny Kapitał
Program Operacyjny Kapitał
Ludzki
Ludzki
Cel główny PO Kapitał Ludzki wynikający z
Narodowych
Strategicznych Ram Odniesienia 2007 - 2013:
Wzrost poziomu zatrudnienia i spójności
społecznej
Cele szczegółowe PO KL:
Cele szczegółowe PO KL:
1. Dopasowanie zasobów pracy do zmieniającej
się sytuacji na rynku pracy
2. Zmniejszenie obszarów wykluczenia
społecznego
3. Podniesienie poziomu i jakości wykształcenia
społeczeństwa
4. Wsparcie dla budowy sprawnego i
partnerskiego państwa
5. Wzrost spójności terytorialnej
22
Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich
Priorytet VII Promocja integracji społecznej
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach
Priorytet X Pomoc Techniczna
Priorytet VIII Regionalne Kadry gospodarki
Priorytety PO KL
Priorytety PO KL
Priorytet I Zatrudnienie i integracja społeczna
Priorytet II Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego
przedsiębiorstw oraz poprawa stanu zdrowia osób pracujących
Priorytet III Wysoka jakość systemu oświaty
Priorytet IV Szkolnictwo wyższe i nauka
Priorytet V Dobre rządzenie
23
Regionalny Program Operacyjny
Regionalny Program Operacyjny
Cel główny Regionalnego Programu Operacyjnego
na lata 2007 - 2013:
stymulowanie dynamicznego rozwoju, przy
wzmocnieniu spójności społecznej,
gospodarczej i przestrzennej regionu.
24
Priorytet X Pomoc Techniczna
Priorytety RPO
Priorytety RPO
Priorytet I Badania i rozwój technologiczny, innowacje i
przedsiębiorczość
Priorytet II Społeczeństwo informacyjne
Priorytet III Turystyka
Priorytet IV Kultura
Priorytet V Środowisko
Priorytet VI Zrównoważony rozwój miast
Priorytet VII Transport
Priorytet VII Infrastruktura edukacyjna
Priorytet IX Zdrowie i rekreacja
25
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG)
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG)
Cel główny Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka:
Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o
innowacyjne przedsiębiorstwa
Cele szczegółowe PO IG
Cele szczegółowe PO IG
1.Zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw
2. Wzrost konkurencyjności polskiej nauki
3. Zwiększenie roli nauki w rozwoju gospodarczym
4. Zwiększenie udziału innowacyjnych produktów polskiej
gospodarki w rynku międzynarodowym
5. Tworzenie trwałych i lepszych miejsc pracy
6. Wzrost wykorzystania technologii informacyjnych i
komunikacyjnych w gospodarce
26
Priorytet IX Pomoc Techniczna
Priorytety PO IG
Priorytety PO IG
Priorytet I Badania i rozwój nowoczesnych technologii
Priorytet II Infrastruktura sfery B+R
Priorytet III Kapitał dla innowacji
Priorytet IV Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia
Priorytet V Dyfuzja innowacji
Priorytet VI Polska gospodarka na rynku międzynarodowym
Oś priorytetowa VII Społeczeństwo informacyjne – budowa
elektronicznej administracji
Oś priorytetowa VIII Społeczeństwo informacyjne – zwiększanie
innowacyjności gospodarki
27
Syntetyczny indeks innowacyjności (SII) dla krajów
Unii Europejskiej w 2007 r.
28
Wybrane wskaźniki sfery B+R w Polsce i w
Wybrane wskaźniki sfery B+R w Polsce i w
UE
UE
w latach 2003-2006
w latach 2003-2006
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
Nakłady na B+R jako % PKB
- UE-27
- Polska
- dystans Polski do UE
1,8
7
0,5
4
1,3
3
1,8
3
0,5
6
1,2
7
1,8
4
0,5
7
1,2
7
1,8
4
0,5
6
1,2
8
Udział sektora przedsiębiorstw w
finansowaniu
nakładów na B+R (w %)
- UE-27
- Polska
- dystans Polski do UE-27
54,
2
30,
3
23,
9
54,
7
30,
5
24,
2
54,
6
33,
4
21,
2
-
33,
1
-
Udział wyrobów wysokiej techniki w
eksporcie (w %)
- UE-27
- Polska
- dystans Polski do UE-27
18,
6
2,7
15,
9
18,
5
2,7
15,
8
18,
8
3,2
15,
6
16,
7
3,1
13,
6
29
Wybrane wskaźniki sfery społeczeństwa informacyjnego
Wybrane wskaźniki sfery społeczeństwa informacyjnego
w Polsce i w UE w latach 2003-2007
w Polsce i w UE w latach 2003-2007
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
Udział gospodarstw domowych
z dostępem do internetu (w %)
- UE-15
- Polska
- dystans Polski do UE-15
43
14
29
45
25
20
53
30
23
54
36
18
59
41
18
Łącza szerokopasmowe na 100
mieszkańców
- UE-15
- Polska
- dystans Polski do UE-15
4,5
.
.
7,6
0,5
7,1
12,0
1,9
10,1
16,5
3,9
12,6
20,8
6,8
14,0
Wskaźnik rozwoju e-administracji
- UE-15
- Polska
- dystans Polski do UE-15
47
.
.
49
10
39
.
.
.
56
20
36
59
25
34
W ostatnich latach następuje istotny postęp w zakresie dostępu
gospodarstw domowych do Internetu (z 14% w 2003 r. do 41% w 2007 r.).
Notuje się także pewien postęp w zakresie rozwoju e-administracji, jednak
w odniesieniu do dostępu do internetu szerokopasmowego dystans się
powiększa.
30
WYKORZYSTANIE FUNDUSZY 2004-2006
Do końca listopada 2008 r. w ramach wszystkich
programów zawarto umowy o dofinansowanie, dla
których łączna wartość wkładu Unii
Europejskiej wynosi ok. 32,95 mld zł, co stanowi ok.
102,8 proc. alokacji na lata 2004-2006. Kwota łącznych
płatności na rzecz beneficjentów, od początku
uruchomienia programów, osiągnęła poziom ponad
29,1 mld zł, co stanowi blisko 91 proc. dostępnych
funduszy.
W celu zminimalizowania ewentualnych skutków kryzysu w
gospodarce światowej, Komisja Europejska wypracowała
rozwiązania liberalizujące korzystanie ze środków UE, w tym
dopuściła możliwość przedłużenia okresu kwalifikowalnści
wydatków poza koniec 2008 r. W związku z powyższym strona
polska wystąpiła o wydłużenie okresu kwalifikowalności do
połowy 2009 r.
31
REALIZACJA NARODOWEJ STRATEGII SPÓJNOŚCI 2007-
2013
Od początku uruchomienia programów do 14 grudnia 2008 r.
złożono 36,8 tys. wniosków (poprawnych pod względem
formalnym) na całkowitą kwotę dofinansowania (zarówno
środki unijne jak i środki krajowe) 64,2 mld zł. W tym samym
okresie podpisano z beneficjentami 5 768 umów o
dofinansowanie na kwotę dofinansowania w części UE 7,12
mld zł.
Wartość wydatków beneficjentów uznanych za kwalifikowalne
wynikająca ze złożonych wniosków o płatność wyniosła 959,3
mln zł, a w części dofinansowania UE 802,9 mln zł.