Urazy klatki piersiowej i
Urazy klatki piersiowej i
brzucha
brzucha
Rozpoznawanie stanów
zagrożenia życia i pierwsza
pomoc
2
Słowniczek
Słowniczek
aorta
-
główna
tętnica
rozprowadzająca krew z serca do
tkanek
opłucna
ścienna
-
błona
wyścielająca jamę opłucnej
opłucna
płucna
-
błona
pokrywająca płuca
jama
opłucnej
-
przestrzeń
między ścianą klatki piersiowej a
płucami
międzyżebrze
-
przestrzeń
między żebrami wypełniona mięśniami
w której po dolnej powierzchni żeber
przebiega tętnica, żyła i nerw
3
Tępe urazy klatki piersiowej
Tępe urazy klatki piersiowej
* proste złamania żeber
* wielo-odłamowe złamania żeber -
ruchy opaczne części ściany klatki
piersiowej - niewydolność oddechowa
? krwawienie do jamy opłucnej ?
wstrząs ?
Urazy z wyhamowania
Urazy z wyhamowania
• proste i wielo-odłamowe złamania
żeber - ruchy opaczne ? krwawienie ?
wstrząs ?
• oderwanie oskrzela - odma prężna -
niewydolność oddechowa ?
Odma - gromadzenie się powietrza w jamie
opłucnej
4
Drążące urazy klatki piersiowej
Drążące urazy klatki piersiowej rany
kłute, przebicia, postrzały
• zranienie ściany klatki piersiowej -
krwawienie zewnętrzne lub
wewnętrzne - wstrząs ? zranienie
płuca - odma prężna ? zranienie serca -
krwawienie do worka osierdziowego i
tamponada serca ?
Tamponada serca - gromadzenie
się krwi w worku osierdziowym
co uniemożliwia rozkurczanie
się serca, wypełnienie jego
komór i wpompowanie krwi do
aorty
5
Zagrożenie życia w urazach klatki
piersiowej jest najczęściej wynikiem
niewydolności oddechowej, następnie
utraty krwi prowadzącej do wstrząsu.
Należy zwracać uwagę na :
* objawy duszności i szybkość
oddechu,
* obecność lub brak szmerów
oddechowych
* tętno, wypełnienie żył
szyjnych,
* obecność rany ssącej klatki
piersiowej,
* dynamikę krwawienia
zewnętrznego,
* ruchy opaczne ściany klatki
piersiowej.
6
Nadmierne wypełnienie żył szyjnych świadczy,
o tym że przyczyną wstrząsu nie jest utrata
krwi, a niemożność jej przepompowania przez
serce (opór przepływu przez płuca lub
niewydolność mięśnia serca)
7
Objawy wstrząsu (zimna, spocona skóra,
zanikające tętno) + duszność +
wypełnienie żył szyjnych + brak szmerów
oddechowych po jednej stronie = odma
prężna
Postępowanie
• utrzymanie drożności dróg
oddechowych
• wezwanie pomocy z podaniem
objawów
• w ostateczności nakłucie jamy
opłucnej
Postępowanie lekarskie: nakłucie opłucnej,
podanie tlenu, szybki transport do szpitala
8
Rana klatki piersiowej
Czy zranienie powłok ? Zatamować
krwawienia przez ucisk.
Czy rana ssąca (odma otwarta) ?
Zamknąć ranę opatrunkiem
pokrytym folią i okleić plastrem z
trzech ( !) stron (powstaje mechanizm
zastawkowy zabezpieczający przed
wzrostem ciśnienia w opłucnej tj.
powstania odmy prężnej)
9
Wstrząs + brak szmerów
oddechowych po jednej stronie +
zapadnięte żyły szyjne = krwotok do
jamy opłucnej
Postępowanie :
• Utrzymać drożność dróg
oddechowych
• Unieść nogi
• Wezwać pomoc podając
objawy
Postępowanie lekarskie: kroplówka
dożylna, tlen, szybki transport do szpitala
10
Niewydolność oddechowa + ruchy
opaczne części ściany klatki piersiowej
= mnogie złamanie żeber
Postępowanie :
• ucisnąć ręką wiotki fragment
ściany klatki piersiowej,
następnie pokryć go „poduszką”
i okleić szerokim plastrem tylko
z jednej strony klatki piersiowej
(!)
• wezwać pomoc
Postępowanie lekarskie: intubacja
dotchawicza, tlen, szybki transport do
szpitala.
11
Tępe urazy brzucha i urazy z
wyhamowania stwarzają możliwość
uszkodzenia
narządów
wewnętrznych - dominują wtedy
objawy krwawienia wewnętrznego
(wstrząs
przy
braku
widocznego
krwawienia) lub przerwania ściany
przewodu pokarmowego - dominują
objawy zapalenia otrzewnej.
Postępowanie :
• ułożenie na plecach z
uniesionymi nogami (wstrząs)
lub lekko zgiętymi (zapalenie
otrzewnej) i szybki transport do
szpitala
12
Urazy drążące jamy brzusznej
Każda rana brzucha wymaga
zbadania na sali operacyjnej
Postępowanie :
* doraźne zatamowanie krwawienia
przez ucisk
* jeżeli przez ranę wypadają jelita
nie wolno ich wkładać do brzucha;
należy przykryć je jałową gazą i cały
opatrunek pokryć i okleić folią
13
14
Objawy uszkodzenia przewodu
pokarmowego mogą ujawniać się
czasem po wielu godzinach.
Ból brzucha + wymioty + zatrzymanie
wiatrów + przyspieszenie tętna to
objawy niepokojące wymagające
transportu do szpitala !