CHARAKTERYSTYK
A WCZEŚNIAKÓW
Kim jest wcześniak?
Maleńki człowiek, który z różnych
przyczyn przyszedł na świat zbyt
wcześnie. Mianem tym określa się
noworodki urodzone między 26 a
37 tygodniem ciąży, natomiast
skrajne wcześniaki to maleństwa
urodzone przed ukończeniem 25
tygodnia ciąży.
Przyczyny wczesnych urodzeń…
Dlaczego wcześniaków jest coraz więcej?
Co decyduje o przedwczesnym porodzie?
– Zły stan zdrowia matki
– Choroby matki
– Niewydolność łożyska i jego nieprawidłowe ułożenie
– Niewydolność szyjki macicy
– Niehigieniczny tryb życia matki
– Wiek matki
– Pogarszający się stan środowiska naturalnego
Nieprzypadkowo najwięcej porodów przedwczesnych
zdarza się w regionach najbardziej skażonych
ekologicznie:
łódzkim i śląskim!!!
Jak wygląda
wcześniak?
Waga poniżej 2500 g -
rozbieżność wagowa w
przypadku
wcześniaków jest
olbrzymia i waha się
od 500 do 2500 g. W
porównaniu z dziećmi
urodzonymi o czasie
wcześniaki są dużo
mniejsze i lżejsze.
„Najlżejsze dziecko
świata”
Ten chłopiec urodzony w Niemczech w 2009 roku,
ważył zaledwie 275g. Jest to prawdziwy ewenement –
zazwyczaj wcześniaki, których waga nie przekracza
350 gramów nie są w stanie przeżyć.
Budowa ciała
Skóra wcześniaka
jest prawie przezroczysta i
pokryta meszkiem, a ponieważ jest tak cienka,
prześwitują przez nią naczynia krwionośne. Skóra
twarzy jest silnie pomarszczona, jakby luźna, buzia
przypomina twarz starego człowieka.
Budowa ciała
jest nieproporcjonalna:
ogromna głowa, małe, chude rączki i nóżki, długi tułów.
narządy płciowe nie są w pełni wykształcone – u
chłopców moszna jest gładka, często brak w niej jąder, u
dziewczynek wargi sromowe większe nie okrywają
mniejszych.
Dziewczynka przyszła na
świat w listopadzie 2011 roku
w Brazylii. Maleństwo ważyło
zaledwie 360g i mierzyło 27cm.
Cechy charakterystyczne:
Miękkie
paznokietki
Słabo
wykształcona
koordynacja ssania
i połykania
Senność –
wcześniaki prawie
całe dnie i noce
przesypiają
Znaczne mniejsze
możliwości
adapcyjne w
porównaniu z
noworodkami
donoszonymi
Mała ruchliwość
Pępek blisko
spojenia łonowego
Brak odporności na
infekcje –
skłonność do
zakażeń
Niedojrzałość
pokarmowa
Skłonność do
niedokrwistości i
krzywicy;
upośledzenie
termoregulacji
Wcześniaki…
…nie są wystarczająco przygotowane do życia poza
łonem matki, dlatego natychmiast po urodzeniu
umieszczane są w inkubatorze, gdzie panuje stała
temperatura i odpowiednia wilgotność powietrza.
Niektóre maluchy
rodzą się z wadami układu
oddechowego i krążeniowego,
wymagają więc
monitorowania pracy serca, płuc, nerek, a niekiedy
także podłączenia do
respiratora
- urządzenia
wspomagającego oddychanie.
Ważne jest,
aby organizm maluszka był prawidłowo dotleniony,
gdyż konsekwencjami niedotlenienia mogą być:
nieprawidłowy rozwój psychoruchowy,
dziecięce porażenie mózgowe,
wodogłowie pokrwotoczne,
uszkodzenie wzroku i słuchu,
zaburzenia emocjonalne - nadaktywność i zaburzenia koncentracji
.
Rozwój zdrowych wcześniaków
O ile w pierwszych tygodniach i miesiącach życia u
wcześniaków zauważa się pewne opóźnienie w osiąganiu
różnych umiejętności, to w miarę upływu czasu różnice te się
zacierają. Oczywiście, bardzo ważne jest stymulowanie rozwoju
psychoruchowego malca oraz rehabilitacja prowadzona pod
okiem doświadczonego neurologa, jakiej powinno być poddane
każde dziecko urodzone przedwcześnie. Ważne jest
zaangażowanie mamy, która większość zalecanych ćwiczeń
musi wykonywać w domu.
Z czasem jednak zdrowe dzieci urodzone w 7–8 miesiącu są
równie sprawne, duże i mądre, jak ich rówieśnicy urodzeni o
czasie. Oczywiście, obserwując rozwój dziecka trzeba pamiętać,
że jest on „młodszy”. W wieku 3 miesięcy może mieć dojrzałość
noworodka. Podczas oceny prawidłowego rozwoju dziecka do 3
lat pediatrzy posługują się tzw. skorygowanym wiekiem i
siatkami centylowymi dla dzieci urodzonych przedwcześnie. Po
3. roku życia te różnice są już niewidoczne.
Najmłodszy wcześniak w historii
Amilia Sonia Taylor - najmłodszy uratowany wcześniak
w historii medycyny
Urodziła się w
22. tygodniu ciąży!
Rozwój psychiczny u
wcześniaków
Kliknij ikonę, aby
dodać obraz
Kliknij ikonę, aby
dodać obraz
•
Dlaczego rozwój
psychiczny wcześniaka jest
przedmiotem troski rodziców
i lekarzy?
•
Jak rozwijają się
wcześniaki?
•
Jak ocenić rozwój
psychiczny wcześniaka?
•
Jak wspierać prawidłowy
rozwój psychiczny
wcześniaka?
Wcześniak a
rodzice
Bardzo ważny dla wcześniaka jest też kontakt
z mamą, może on być co prawda utrudniony,
ale często sama obecność czy głos
najukochańszej osoby potrafi zdziałać cuda.
Niestety wiele matek wcześniaków cierpi na
depresję -. mają one ogromne poczucie winy i
zastanawiają się, dlaczego doszło do
przedwczesnego porodu.
W takich momentach niezbędne jest wsparcie
najbliższych, a czasem bardziej fachowa
pomoc.
Wcześniak a
rówieśnicy
Starsze, przedwcześnie urodzone dzieci również wykazują
odmienne zachowanie od rówieśników. Są nadpobudliwe,
często nadruchliwe, lękliwe, nieraz agresywne. W badaniach
dowiedziono, iż 25-50% wcześniaków w wieku szkolnym
wykazuje zaburzenia zachowania, emocjonalne oraz trudności
w pisaniu, liczeniu i uczeniu się.
Natomiast dzieci w dniu urodzenia ważące poniżej 1000g
wykazują w badaniach istotnie niższy poziom inteligencji oraz
mniejszą płynność w artykułowaniu słów. Rodzice tych dzieci
zgłaszają, iż ich pociechy mają problemy z zasypianiem i źle
śpią w ciągu nocy. Mają też trudności z jedzeniem oraz są
bardziej wymagające niż ich rodzeństwo urodzone o czasie.
Sprawiają problemy wychowawcze i wymagają większego
skupienia na nich uwagi. Często obserwuje się u nich
opóźnienie w rozwoju mowy, jak również trudności z
koncentracją (np.: są niecierpliwe podczas zabaw stolikowych).
Wcześniak a
otoczenie
Jak zaobserwowali inni badacze, komunikacja wcześniaka z
otoczeniem jest znacznie słabiej wyrażona, co przejawia się np.
brakiem fiksacji wzroku na twarzy ludzkiej czy ciekawej zabawce.
Również jako starsze dzieci są trudniejszymi partnerami w
interakcjach – mniej reagują, w mniejszym stopniu wyrażają swoje
uczucia i potrzeby. Stąd też istnieją pewne trudności w
odczytywaniu sygnałów, jakie od nich płyną. Wcześniaki bywają
też nadwrażliwe na niektóre bodźce, np. bardziej niż inne dzieci
nie lubią dotykania, a więc ubierania czy mycia włosów,
Przejawiają także trudności z adaptacją wśród rówieśników w
przedszkolu
Spostrzeżono też, iż wcześniaki rzadziej inicjują kontakt i nie są
tak zainteresowane otoczeniem jak inne dzieci. W mniejszym
stopniu okazują pozytywny nastrój i szybko się irytują. Są znacznie
bardziej drażliwe i markotne. Ponadto rozpłakanego wcześniaka
zazwyczaj trudno jest uspokoić, co zawsze bardzo niepokoi matkę
dziecka.
Statystyki światowe
Ponad 15 mln dzieci rodzi się każdego
roku przed terminem, z czego ponad 1
mln umiera tuż po urodzeniu - wynika z
najnowszego raportu Światowej
Organizacji Zdrowia (WHO). Oznacza to,
że już
co dziesiąte dziecko
przychodzi na
świat jako wcześniak.
W Polsce co roku rodzi się ponad
300.000 dzieci, z czego 5,5% to dzieci z
masą urodzeniową poniżej 2500 g.
0,46% dzieci rodzi się ze skrajnie niską
masą urodzeniową poniżej 1 kg.
Współczynnik urodzeń przed
ukończeniem 37. tygodnia ciąży wynosi
6,7%
Śmiertelność okołoporodowa wynosi
47,7% dla dzieci z masą urodzeniową
poniżej 1 kg