Ocena i selekcja
kandydatów
1
Schemat procesu
2
wybór podejścia
(negatywne/pozytywne)
wybór kryteriów
selekcyjnych
operacjonalizacja kryteriów
dobór technik oceny
TECHNIKI OCENY:
3
Analiza życiorysu i dokumentacji
Analiza życiorysu i dokumentacji
Wywiad
Wywiad
Testy
Testy
Próbki pracy
Próbki pracy
Metody grupowe
Metody grupowe
AC
AC
Sprawdzanie referencji
Sprawdzanie referencji
4
Selekcja negatywna
Odrzucenie kandydatów nie
spełniających kryteriów
5
Selekcja pozytywna
Wybranie kandydatów
spełniających
kryteria
6
Kryterium selekcyjne
• treść
• operacjonalizacja
- dokładność
- mierzalność
- łatwość stosowania
• wybór techniki
7
Przykład
Kryterium:
znajomość zasad rachunkowości
Operacjonalizacja:
prawidłowa odpowiedź na
pytanie o zalety i wady finansowania
inwestycji w ramach leasingu
Technika:
wywiad (sytuacyjny)
test wiedzy fachowej
zadanie grupowe
8
osobowość
9
KONTROWERSJE DOT
OSOBOWOŚCI:
• FAŁSZOWANIE WYNIKÓW I NISKA
TRAFNOŚĆ(Morgeson et al.)
• DOSTATECZNA TRAFNOŚĆ
KONKRETNYCH CECH(Tett i Christiansen)
• FAŁSZOWANIE WYNIKÓW MOŻNA
KONTROLOWAĆ(Ones, Visveswaran)
10
Schneider Hugh i Dunnette (1996) twierdzą,
że ze skutecznością zawodową
korelują konkretne cechy osobowości,
a nie ogólne abstrakcyjne wymiary
Ones i Wisveswaran (1996)
są przeciwnego zdania
.
11
Hough (1998) Barric i Mount(1996)
Christiansen at al (1994) badali czy OB
oszukują w testach osobowości. Okazało
się, że jeśli w ogóle to w bardzo niewielkim
stopniu, a zjawisko to można minimalizować
przestrzegając OB przed konsekwencjami
oszukiwania i wprowadzając skale kontrolne
12
Poszukiwanie nowych
uniwersalnych kryteriów
• inteligencja emocjonalna
• tacit knowledge
• SDS (szybkość i dokładność
spostrzegania)
• elastyczność intelektualna (zdolność
godzenia przeciwieństw)
• twardość psychologiczna
• uczciwość
13
Schmidt i Hunter (1998) wykazali, że poziom
inteligencji ogólnej jest lepszym
predyktorem niż wycinkowe specyficzne
sprawności umysłowe. Wykazali oni także,
że badania tacit knowledge czy
inteligencji praktycznej niewiele wnoszą
do możliwości przewidywania sukcesu
zawodowego.
14
Salgado i Andersen (2002) na podstawie
metaanalizy 75 800 osób w różnych
krajach
Europy ustalili, że ogólna sprawność
umysłowa (GMA) jest najlepszym
pojedynczym predyktorem
zawodowym(p=0,534),
niezależnie od kraju, zawodu czy
stanowiska.
15
Goleman (1996) wykazał, że
inteligencja
emocjonalna nie jest zadowalającym
predyktorem sukcesu w żadnej
specjalności
zawodowej
16
Analiza CV:
• sprawdzenie informacji
• badanie nabytych doświadczeń
• analiza przebiegu kariery
zawodowej
• analiza wiarygodności kandydata
17
18
Bliesener ustalił (1996), że
dane
biograficzne mają większą
moc
predyktywną u kobiet
(0,51) niż u mężczyzn (0,27)
Wywiad rekrutacyjny
(rozmowa kwalifikacyjna)
• Rodzaje wywiadów:
- ustrukturowany / swobodny
- sytuacyjny
• Metody prowadzenia wywiadu:
- chronologiczne
- funkcjonalne
- analiza momentów krytycznych
• Wywiady telefoniczne i
wideokonferencje
19
Nowe metody wywiadów
ustrukturowanych:
• sytuacyjne
• kompetencyjne (behavior
descriptive)
• multimodalne (Schuler 1989):
- autoprezentacja
- pytania zawodowe
- pytania biograficzne
- pytania sytuacyjne
20
Choć wywiady sytuacyjne mają dość znaczną
trafność prognostyczną, to jednak badacze
(Morgeson, McDaniel et al 2001) zwracają uwagę, że
to dlatego, że mierzą np.
- inteligencję ogólną (0,46)
- stabilność emocjonalną
- ustępliwość
- sumienność
Harris (1999) uważa, że mierzą:
- zdolności poznawcze
- przystosowanie organizacyjne
- umiejętności społeczne
- tacit knowledge
21
W wywiadach pytania o przeszłość
są bardziej godne polecenia niż
pytania o przyszłość. Ich wartość
predyktywna wynosi odpowiednio
0, 51 i 0, 39
(Robertson i Smith 2001)
22
Silvester i współpracownicy (2000)
wykazali,
że w wywiadach telefonicznych
kandydaci są niżej oceniani niż przy
spotkaniach „face to face”. Straus, Miles i
Levescue stwierdzili, że efekt ten nie
występuje w wypadku wideokonferencji
23
„Próbki pracy”
• Zadania oddające istotę pracy pod względem
formy i/lub treści
• Testy wiedzy fachowej
• Zadania grupowe
• Zadania symulacyjne
• Gry zespołowe / kierownicze
24
Metody grupowe
• Dyskusje bez lidera
• Gry symulacyjne
• Zadania z podziałem na role
• Warsztat diagnostyczny
25
AC – ocena zintegrowana
• Metodologia a nie metoda
• Obejmuje różne metody jednocześnie
• Charakterystyczne dla AC są zadania
rozwiązywane grupowo,
obserwowane przez asesorów
• Badania trafności i rzetelności AC
26
Schol i Schuler w 1993 ustalili, że
wyniki AC korelują z :
• inteligencją ogólną 0,43
• motywacją osiągnięć 0,4
• zdolnościami społecznymi
0,41
• pewnością siebie 0, 32
• dominacją 0, 3
27
Sacket i Dreher w 1982 odkryli, że w czasie
AC oceny tej samej osoby na różnych
wymiarach wykazują większą zbieżność niż
oceny dokonane przez różnych asesorów
na
tych samych wymiarach oraz, że oceny w
różnych wymiarach jednego ćwiczenia
były bardziej zbieżne niż na tym samym
wymiarze w różnych ćwiczeniach
28
Hugh i Oswald (2000) uważają, że czynniki
mogące zwiększyć skuteczność AC to:
• dobre zdefiniowanie wymiarów
• ograniczenie liczby wymiarów oceny
• konkretny poziom wymiarów
• szkolenie asesorów
• porównywanie wyników różnych
ćwiczeń
• co najmniej kilku asesorów
29