Rodzina

background image

Wpływ choroby na

funkcjonowanie rodziny

background image

Definicja rodziny

Rodzina jest to mała grupa społeczna, której
członkowie połączeni są małżeństwem, więzami
pokrewieństwa, powinowactwa lub adopcji. Powiązani
są oni siecią wzajemnych zależności i stosunków
społecznych, prowadzą wspólne gospodarstwo
domowe oraz pełnią w niej odpowiednie role
społeczne (matki, ojca, współmałżonka, dziecka itp.)

Rodzina jest instytucją społeczną- jest
zobowiązana do zaspokajania potrzeb swoich
członków

background image

Funkcje rodziny

Instytucja rodziny pełni następujące funkcje:

prokreacyjną- rodzina podtrzymuje

biologiczną ciągłość społeczeństwa,

zaspokaja emocjonalne potrzeby

małżonków (potrzebę rodzicielstwa)

opiekuńczą- rodzina zapewnia

bezpieczeństwo osobom wymagającym

opieki- dzieci, chorzy, niepełnosprawni,

starzy, bezrobotni

background image

wychowawczo- socjalizacyjną-rodzina

zapewnia ciągłość kultury, jest pierwszym

miejscem, gdzie człowiek uczy się

kulturowego dziedzictwa, języka, norm,

wartości, obyczajów

emocjonalno-seksualną- rodzina jest

instytucją regulującą stosunki seksualne

rodziców, dostarcza im oraz ich dzieciom

emocjonalnego wsparcia, zaspokaja potrzebę

miłości

background image

ekonomiczną- zapewnia członkom dobra

materialne

stratyfikacyjną (klasową)- rodzina

wyznacza status społeczny swoich członków,

przyczynia się do utrwalenia podziału na

klasy, warstwy, kasty

integracyjno-kontrolną- rodzina kontroluje

działania swoich członków, organizując ich

życie według przyjętych norm

background image

rekreacyjno- towarzyską- rodzina
zagospodarowuje czas wolny swoim
członkom, wprowadza dzieci w świat
powiązań towarzyskich, finansuje i
kontroluje kontakty z innymi ludźmi.

background image

Waga poszczególnych funkcji zależy głównie

od społeczeństwa, w którym rodzina żyje (np.

społeczeństwo kastowe- istotna funkcja

stratyfikacyjna)

Na każdym etapie rozwoju rodziny inne

funkcje są ważne (patrz: cykl życia małżeńsko

rodzinnego)

Zmiana w jednej funkcji wywołuje zmiany w

pozostałych np. zachwianie funkcji materialnej

background image

Rodzina, która nie realizuje swoich funkcji
w sposób prawidłowy lub w ogóle, to
rodzina dysfunkcjonalna częściowo
(wymaga niewielkiej pomocy z zewnątrz)
lub całkowicie (muszą ją zastąpić
wyspecjalizowane instytucje)

background image

Cykl życia małżeńsko-

rodzinnego

Tempo życia rodzinnego dyktują jej naturalne
procesy rozwojowe- cykle życia rodzinnego.

Badacze podkreślają, że przejście do każdej
kolejnej fazy w cyklu może nastąpić wówczas,
gdy wszystkie zadania poprzedniej fazy
zostały wykonane. W przeciwnym razie może
dojść do zakłóceń, do występowania u
członków rodziny objawów chorobowych.

background image

Etapy cyklu życia rodzinnego

wg Haleya

Narzeczeństwo

Wczesne małżeństwo, przeddzietne

Narodziny dziecka

Średnia faza małżeństwa (rodzina z dziećmi
w wieku szkolnym)

Rodzice oddzieleni od dzieci („puste
gniazdo”)

Emerytura i starość

background image

Rodzina a zdrowie- koncepcje

Ujęcie psychoanalityczne
Poszukuje w stosunkach rodzinnych i

małżeńskich nieprawidłowych relacji,

elementów neurotycznych, co może

stanowić punkt wyjścia dla terapii

rodzinnej. Duże znaczenie ma tutaj:

struktura osobowości każdego członka

rodziny, stosunki między członkami

rodziny, stosunki z rodzinami pochodzenia

background image

Ujęcie systemowe
Rodzina jest analizowana na tle
szerszego układu społecznego-
otoczenie, posiadane zasoby materialne i
niematerialne, władza- nieprawidłowe
funkcjonowanie systemu rodzinnego ma
wpływ na stan zdrowia jego członków

background image

Ujęcie interakcyjne
Rodzina analizowana jako miejsce
interakcji, komunikacji, respektowania
norm,socjalizacji dzieci

background image

Ujęcie rozwojowe
Analiza poszczególnych etapów życia
małżeńsko- rodzinnego i zagrożeń jakie
niosą dla zdrowia członków rodziny

background image

Funkcje rodziny

Rodzina w profilaktyce

Rodzina pełni podstawową rolę w
promocji i umacnianiu zdrowia

.

background image

W profilaktyce poprzez funkcję

socjalizacyjno- wychowawczą następuje

kształtowanie podstawowych nawyków

higienicznych, przekaz wiedzy medycznej,

przygotowanie do roli chorego, wychowanie

zdrowotne i kształtowanie postaw wobec

zdrowia, wyrabianie emocjonalnego stosunku

do zdrowia jako wartości, uczenie zachowań

pro – i antyzdrowotnych, zachowań w

chorobie itp.

background image

Funkcja rekreacyjna powinna zapewnić
prawidłowy odpoczynek codzienny i
wakacyjny

Funkcja emocjonalna jest odpowiedzialna
za prawidłowy rozwój emocjonalny i
intelektualny dzieci oraz higienę
psychiczną życia rodzinnego

background image

Funkcje rodziny

Rodzina w leczeniu

Rodzina powinna być systemem wsparcia

dla swoich członków oraz buforem dla
choroby.

background image

Funkcje rodziny

Rodzina w leczeniu

Podstawowe znaczenie ma funkcja
opiekuńcza
. Chodzi o obserwację zmian
w stanie zdrowia, podejmowanie prób
samoleczenia, tworzenie warunków
zapewniających leczenie i zdrowienie,
zaspokajanie potrzeb osób
hospitalizowanych, szukanie
kompetentnej pomocy

background image

Funkcja emocjonalna ma za zadanie
wsparcie emocjonalne chorych lub
hospitalizowanych, stwarzanie poczucia
bezpieczeństwa, redukowanie lęku w
sytuacjach zagrożenia zdrowia lub życia

background image

W ramach funkcji ekonomicznej pokrywane
są wydatki związane z chorobą oraz
bezpośrednie i pośrednie koszty leczenia,
okresowe lub stałe zawieszenie podfunkcji
zarobkowej w przypadku pracującego
członka rodziny lub podyktowana stanem
zdrowia zmiana wzoru konsumpcji
(żywienie, wypoczynek, miejsce
zamieszkania)

background image

Funkcja rekreacyjno- towarzyska wiąże
się z odwiedzinami chorych w szpitalu lub
w domu, organizacją czasu

Z funkcji socjalizacyjnej wynika
nabywanie praktycznych umiejętności
niezbędnych w roli chorego i roli pacjenta

background image

Funkcje rodziny

Rodzina w rehabilitacji

Funkcja emocjonalna powinna sprzyjać
akceptacji stanu zdrowia przez osobę
rehabilitowaną, zmiana kategorii
„normalności”
Akceptacja i adaptacja zależą od postawy
rodziny

Funkcja opiekuńcza realizowana jest przez
działania pielęgnacyjne i uczestnictwo w
procesie rehabilitacji

background image

Funkcja ekonomiczna- wydatki na zakup
urządzeń lub środków pomocniczych,
dojazdy do ośrodków rehabilitacji

background image

Stres wynikający z choroby a

rodzina

Stres pojawia się wówczas, gdy rodzina
staje wobec sytuacji, kiedy jej
dotychczasowe wzory zachowań,
struktura i funkcjonowanie okazują się
niewystarczające, nieskuteczne, a
konsekwencje nieumiejętności
przystosowania się do nowej sytuacji
stają się poważne.

background image

Stresory rodzinne

Rodzaje stresorów w rodzinie:

wynikające z nagłych sytuacji np. choroba,
śmierć

wynikające z naturalnego cyklu rozwoju rodziny
np. okres dojrzewania

Rodzina znajduje się w szczególnie trudnej
sytuacji, gdy oba rodzaje stresorów nakładają
się na siebie np.. bunt nastolatka i nieuleczalna
choroba matki.

background image

Stres a zasoby rodziny

Każda rodzina dysponuje określonymi zasobami

wewnętrznymi (np. osobowości członków rodziny,

system komunikacji, środki finansowe)) oraz

zasobami zewnętrznymi (np. potencjalna pomoc

ze strony sąsiadów, przyjaciół, instytucji).

Jeżeli zasoby wystarczają do pokonania sytuacji

stresowej nie ma związku przyczynowo-

skutkowego z powstawaniem choroby, jeśli

natomiast sytuacja stresowa przekracza

posiadane zasoby, mogą pojawić się u członków

rodziny zaburzenia zdrowia.

background image

Niektóre stresujące wydarzenia

zaburzające strukturę i

funkcjonowanie rodziny

Nałogi

Zaniedbania

Rozwód/ separacja

Sztywny podział obowiązków

Ciężka choroba członka rodziny

Śmierć członka rodziny

Problemy z prawem

Zakończenie pracy zawodowej

Ostre konflikty rodzinne

Opuszczenie domu przez dziecko

Rodzicielstwo-nowe zadania

background image

Wpływ rodziny na

powstawanie i kształtowanie

chorób

background image

Choroby i dysfunkcje, z

których etiologią wiąże się

komponent rodzinny

choroby somatyczne i
psychosomatyczne

( choroby, w których etiopatogenezie i
przebiegu główną rolę odgrywają czynniki
psychiczne, w tym emocjonalne) np.
choroba wrzodowa, wieńcowa, zawał
serca, gruźlica, cukrzyca

background image

zaburzenia czynnościowe: wymioty,
biegunka, zaparcia, nocne moczenie u
dzieci, jąkanie, drgawki, brak apetytu,
zaburzenia w krążeniu krwi, paraliż
czynnościowy, tiki, afonia, zaburzenia
chodu i pantomimiki

background image

zaburzenia somatyczne: bóle głowy,
lędźwiowe, mięśniowe

w sferze zdrowia psychicznego:
schizofrenia, psychopatia, różne typy
nerwic, w tym nerwice seksualne i
homoseksualizm

background image

Zespoły psychosomatyczne

wynikające z nieprawidłowej

komunikacji w rodzinie wyróżnione

przez Richtera

zespół oschłego, milczącego męża
Mąż jest nieobecny w domu,
zapracowany. Żona odczuwa brak
emocjonalnej więzi z nim. Mąż nie
zauważa problemu. Małżonkowie
wzajemnie się oskarżają. U żony po
dłuższym czasie mogą wystąpić bóle
lędźwiowe, osłabienie, oziębłość

background image

zespół teściowej
Występuje u synowej z dolegliwościami

żołądkowo- jelitowymi, nudnościami i

wymiotami

zespół rozwodu i pozbawienia
Jeśli kobieta po rozwodzie, poszukuje w

dziecku partnera do rozwiązywania swoich

„dorosłych” problemów, nadmiernie

obciążone dziecko rozwija się nieprawidłowo

background image

zespół kobiet z dzielnic podmiejskich
Kobiety, które nie pracują zawodowo, są
obciążone ponad miarę prowadzeniem
domu i opieką nad dziećmi, w ciasnocie
otoczenia, czują się wypalone. Neurotyczne
matki wychowują neurotyczne dzieci, u nich
wystąpić mogą: jąkanie moczenie
bezwiedne, trudności szkolne

background image

zespół kozła ofiarnego
Problemy rodzinne lub małżeńskie zostają

przeniesione na najsłabszego członka

systemu rodzinnego. Ponosi on rzekomo za

nie odpowiedzialność. Mogą wystąpić u niego

objawy psychosomatyczne. Ulgę przynosi

terapia całej rodziny, zwykle jednak rodzina

nie dostrzega związku między chorobą

członka rodziny a swoim zachowaniem

background image

Nieprawidłowa komunikacja w rodzinie
została nazwana „głupactwem
kontaktowym” lub inaczej
„analfabetyzmem emocjonalnym”

background image

Nieprawidłowe postawy

rodzicielskie a choroba

postawa nadmiernego ochraniania-
wyręczanie dziecka i źle pojęta miłość

postawa nadmiernie korygująca-
nadmiar kontroli we wszystkich
aspektach życia dziecka

postawa nadmiernego dystansu
emocjonalnego- dziecko na marginesie
rodziny

background image

Wszystkie te postawy wykluczają
umiejętność samodzielnego
prawidłowego radzenia sobie z zadaniami
i obowiązkami u dzieci, uniemożliwiają
prawidłowy rozwój emocjonalny. Są
odpowiedzialne za uzależnienia i
samobójstwa.

background image

Nieprawidłowa realizacja ról

rodzicielskich

Koncentracja rodziców na działaniach

ekonomicznych

Pozauczuciowa motywacja kobiet do

zawarcia małżeństwa

Brak przystosowania do pełnionych ról,

brak akceptacji zadań z niej wynikających

Powyższe problemy sprzyjają

występowaniu różnych typów nerwic.

background image

Ubóstwo rodziny a zdrowie

Niewystarczające warunki materialne-

ograniczone środki do życia oraz trudna

sytuacja mieszkaniowa, niska pozycja

społeczna rodziny, niski poziom

wykształcenia sprzyjają występowaniu chorób

zakaźnych, martwych urodzeń, zgonów

niemowląt.

Brak środków materialnych powoduje brak

realizacji zaleceń lekarskich np. zakup leków

oraz trudności w powrocie do zdrowia.


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
rysunek rodziny ppt
prezentacja soc rodziny
30 Wydatki rodziny
01 Pomoc i wsparcie rodziny patologicznej polski system pomocy ofiarom przemocy w rodzinieid 2637 p
Pedagogika rodziny
Przemoc w rodzinie
Pomoc rodzinie dziecka niepełnosprawnego
Wpływ choroby na funkcjonowanie rodziny
Etapy cyklu zycia rodzinnego, ciaza
Planowanie rodziny
Rodzina w systemie profilaktyki na szczeblu lokalnym
rodzina 2
Rodzina prahistoria
Integrowanie wsparcia społecznego dziecka i rodziny zastępczej wyzwaniem
Metody planowania rodziny 3
Znaczenie rodziny w opiece
Przemoc w rodzinie, media, cyberprzemoc
Problemy zdrowotne współczesnych rodzin

więcej podobnych podstron