Dolegliwości ze
Dolegliwości ze
strony przewodu
strony przewodu
pokarmowego
pokarmowego
1.
1.
Łaknienie i jego zaburzenia
Łaknienie i jego zaburzenia
2.
2.
Pragnienie i jego zaburzenia
Pragnienie i jego zaburzenia
3.
3.
Uczucie suchości w jamie ustnej
Uczucie suchości w jamie ustnej
4.
4.
Ślinotok
Ślinotok
5.
5.
Czkawka
Czkawka
6.
6.
Odbijanie się
Odbijanie się
7.
7.
Zgaga
Zgaga
8.
8.
Utrudnienie połykania
Utrudnienie połykania
9.
9.
Nudności i wymioty
Nudności i wymioty
Dolegliwości cd.
Dolegliwości cd.
10. Bóle brzucha
10. Bóle brzucha
11. Wzdęcia brzucha
11. Wzdęcia brzucha
12. Bolesne parcie na stolec
12. Bolesne parcie na stolec
13. Nietrzymanie stolca
13. Nietrzymanie stolca
14. Zaparcie stolca
14. Zaparcie stolca
15. Biegunka
15. Biegunka
16. Krwawe i czarne stolce
16. Krwawe i czarne stolce
Ad 1. Łaknienie i jego
Ad 1. Łaknienie i jego
zaburzenia
zaburzenia
Apetyt jest czynnikiem regulującym ilość
Apetyt jest czynnikiem regulującym ilość
i jakość spożywanego pokarmu.
i jakość spożywanego pokarmu.
Prawidłowy apetyt spotyka się u osób
Prawidłowy apetyt spotyka się u osób
zdrowych.
zdrowych.
Upośledzone łaknienie i jego brak
Upośledzone łaknienie i jego brak
spotyka się w dużej ilości chorób
spotyka się w dużej ilości chorób
organicznych i czynnościowych.
organicznych i czynnościowych.
W schorzeniach przewodu pokarmowego:
W schorzeniach przewodu pokarmowego:
Ostry i przewlekły nieżyt żołądka,
Ostry i przewlekły nieżyt żołądka,
wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
ostre i przewlekłe choroby wątroby dróg
ostre i przewlekłe choroby wątroby dróg
żółciowych i trzustki.
żółciowych i trzustki.
Ad 1. cd.
Ad 1. cd.
Brak apetytu pojawia się w ostrych i
Brak apetytu pojawia się w ostrych i
przewlekłych chorobach gorączkowych.
przewlekłych chorobach gorączkowych.
Wiele leków i trucizn doprowadza do
Wiele leków i trucizn doprowadza do
utraty łaknienia.
utraty łaknienia.
Czynniki psychiczne są często
Czynniki psychiczne są często
przyczyna utraty łaknienia.
przyczyna utraty łaknienia.
Jadłowstręt psychiczny u dziewcząt.
Jadłowstręt psychiczny u dziewcząt.
Występująca w ciężkich chorobach
Występująca w ciężkich chorobach
poprawa apetytu często jest wczesnym
poprawa apetytu często jest wczesnym
i dobrze rokującym znakiem.
i dobrze rokującym znakiem.
Ad 1. Wzmożone łaknienie
Ad 1. Wzmożone łaknienie
Hyperorexia s. bulimia – jest często
Hyperorexia s. bulimia – jest często
połaczone z nieprzyjemnym uczuciem
połaczone z nieprzyjemnym uczuciem
głodu, zaspokajanym spożyciem dużej
głodu, zaspokajanym spożyciem dużej
ilości pokarmów.
ilości pokarmów.
U chorych z hipoglikemią, a czasami i z
U chorych z hipoglikemią, a czasami i z
owrzodzeniem dwunastnicy,
owrzodzeniem dwunastnicy,
zwiększenie apetytu nabiera cech
zwiększenie apetytu nabiera cech
„wilczego głodu”.
„wilczego głodu”.
Ad 2. Pragnienie i jego
Ad 2. Pragnienie i jego
zaburzenia
zaburzenia
Pragnienie jest czynnikiem regulującym
Pragnienie jest czynnikiem regulującym
ilość wypijanych płynów.
ilość wypijanych płynów.
Nadmierne pragnienie doprowadza do
Nadmierne pragnienie doprowadza do
wypijania większej niż warunkach
wypijania większej niż warunkach
prawidłowych ilości płynów a często i do
prawidłowych ilości płynów a często i do
wielomoczu.
wielomoczu.
U osób zdrowych nadmierne pragnienie:
U osób zdrowych nadmierne pragnienie:
Ciężka praca fizyczna, wysoka temperatura
Ciężka praca fizyczna, wysoka temperatura
zewnętrzna. Powinna być zaspokajana
zewnętrzna. Powinna być zaspokajana
płynami zawierającymi 5 g. NaCl na litr.
płynami zawierającymi 5 g. NaCl na litr.
Ad 2 cd
Ad 2 cd
Wzmożone pragnienie występuje w:
Wzmożone pragnienie występuje w:
Chorobach gorączkowych
Chorobach gorączkowych
Zwężeniu przełyku i odźwiernika
Zwężeniu przełyku i odźwiernika
Utraty wody przy wymiotach,
Utraty wody przy wymiotach,
biegunkach, krwotokach, zapaleniu
biegunkach, krwotokach, zapaleniu
otrzewnej, pod wpływem niektórych
otrzewnej, pod wpływem niektórych
leków (atropina, przetwory salicylowe).
leków (atropina, przetwory salicylowe).
Nadmiernemu pragnieniu często
Nadmiernemu pragnieniu często
towarzyszy wielomocz np.. W cukrzycy,
towarzyszy wielomocz np.. W cukrzycy,
niewydolności nerek u chorych na
niewydolności nerek u chorych na
wściekliznę.
wściekliznę.
Ad 3. Uczucie suchości w jamie
Ad 3. Uczucie suchości w jamie
ustnej
ustnej
Spowodowana jest zmniejszeniem lub
Spowodowana jest zmniejszeniem lub
brakiem wydzielania śliny. Objaw ten
brakiem wydzielania śliny. Objaw ten
towarzyszy chorobom gorączkowym o
towarzyszy chorobom gorączkowym o
ciężkim przebiegu; dur brzuszny,
ciężkim przebiegu; dur brzuszny,
posocznica, kwasica mocznicowa i mocznica.
posocznica, kwasica mocznicowa i mocznica.
We wszystkich tych stanach śluzówka jamy
We wszystkich tych stanach śluzówka jamy
ustnej jest sucha, nieraz zaczerwieniona,
ustnej jest sucha, nieraz zaczerwieniona,
język popękany i obłożony ciemnym
język popękany i obłożony ciemnym
nalotem.
nalotem.
Ad 4. Ślinotok
Ad 4. Ślinotok
Zwiększone wydzielanie śliny – u osób
Zwiększone wydzielanie śliny – u osób
zdrowych – pod wpływem pikantnych
zdrowych – pod wpływem pikantnych
pokarmów, nieraz na sam ich widok. W
pokarmów, nieraz na sam ich widok. W
przebiegu ciąży, w chorobie morskiej i
przebiegu ciąży, w chorobie morskiej i
powietrznej.
powietrznej.
Występuje też pod wpływem niektórych
Występuje też pod wpływem niektórych
leków – pilokarpina – w zatruciach
leków – pilokarpina – w zatruciach
rtęcią i ołowiem, w nerwicach i
rtęcią i ołowiem, w nerwicach i
chorobach układu nerwowego.
chorobach układu nerwowego.
(migrena, newralgia nerwu
(migrena, newralgia nerwu
trójdzielnego).
trójdzielnego).
Ad 5. Czkawka
Ad 5. Czkawka
Powstaje wskutek powtarzających się
Powstaje wskutek powtarzających się
rytmicznie mimowolnych skurczów przepony,
rytmicznie mimowolnych skurczów przepony,
wywołanych podrażnieniem nerwu błędnego.
wywołanych podrażnieniem nerwu błędnego.
U osób zdrowych występuje z niewyjaśnionej
U osób zdrowych występuje z niewyjaśnionej
przyczyny – czasami po spożyciu większej
przyczyny – czasami po spożyciu większej
ilości pokarmów, wypiciu alkoholu, lub
ilości pokarmów, wypiciu alkoholu, lub
napojów zawierających dwutlenek węgla. W
napojów zawierających dwutlenek węgla. W
tych razach szybko mija.
tych razach szybko mija.
Przyczyną czkawki zwłaszcza u osób młodych
Przyczyną czkawki zwłaszcza u osób młodych
może być nerwica. Utrzymuje się długo.
może być nerwica. Utrzymuje się długo.
Ad 5. Czkawka o podłożu
Ad 5. Czkawka o podłożu
organicznym
organicznym
Może wystąpić w przebiegu chorób jamy
Może wystąpić w przebiegu chorób jamy
brzusznej, klatki piersiowej oraz może
brzusznej, klatki piersiowej oraz może
być pochodzenia centralnego. W tych
być pochodzenia centralnego. W tych
przypadkach utrzymuje się bardzo długo,
przypadkach utrzymuje się bardzo długo,
nękając chorych także w nocy,
nękając chorych także w nocy,
doprowadzając do wyczerpania
doprowadzając do wyczerpania
psychicznego i fizycznego.
psychicznego i fizycznego.
Pojawienie się czkawki o podłożu
Pojawienie się czkawki o podłożu
organicznym pogarsza rokowanie.
organicznym pogarsza rokowanie.
Ad 5. Czkawka o podłożu
Ad 5. Czkawka o podłożu
organicznym
organicznym
Występuje w następujących jednostkach:
Występuje w następujących jednostkach:
Jama brzuszna: ostre zapalenie otrzewnej,
Jama brzuszna: ostre zapalenie otrzewnej,
niedrożność jelit, ostra martwica trzustki,
niedrożność jelit, ostra martwica trzustki,
ropień podprzeponowy, przepuklina
ropień podprzeponowy, przepuklina
przeponowa, nowotwory żołądka, wątroby
przeponowa, nowotwory żołądka, wątroby
i trzustki, a także po wykonaniu zabiegów
i trzustki, a także po wykonaniu zabiegów
operacyjnych w jamie brzusznej.
operacyjnych w jamie brzusznej.
W klatce piersiowej: zapalenie płuc,
W klatce piersiowej: zapalenie płuc,
zapalenie i guzy śródpiersia, zapalenie
zapalenie i guzy śródpiersia, zapalenie
osierdzia, zawał m. sercowego.
osierdzia, zawał m. sercowego.
Ad 5. Czkawka pochodzenia
Ad 5. Czkawka pochodzenia
centralnego
centralnego
Guzy lub zapalenia mózgu, wylew krwi
Guzy lub zapalenia mózgu, wylew krwi
do mózgu, zapalenie opon mózgowo-
do mózgu, zapalenie opon mózgowo-
rdzeniowych, a także w zatruciach:
rdzeniowych, a także w zatruciach:
przewlekły alkoholizm, mocznica,
przewlekły alkoholizm, mocznica,
cukrzyca w okresie przedśpiączkowym,
cukrzyca w okresie przedśpiączkowym,
okres agonii.
okres agonii.
Ad 6. Odbijanie
Ad 6. Odbijanie
Może być: „puste”, kwaśne, gorzkie i
Może być: „puste”, kwaśne, gorzkie i
ostatnio spożytymi pokarmami.
ostatnio spożytymi pokarmami.
Występuje: w wielu chorobach –
Występuje: w wielu chorobach –
przełyku, żołądka, jelit, wątroby, dróg
przełyku, żołądka, jelit, wątroby, dróg
żółciowych, trzustki, zatruciach.
żółciowych, trzustki, zatruciach.
Ad 7. Zgaga
Ad 7. Zgaga
Nieprzyjemne uczucie pieczenia-palenia
Nieprzyjemne uczucie pieczenia-palenia
za mostkiem, pochodzące czasami z
za mostkiem, pochodzące czasami z
gardła w wyniku cofania się zawartości
gardła w wyniku cofania się zawartości
żołądka do przełyku. U osób zdrowych
żołądka do przełyku. U osób zdrowych
występuje po wypiciu większej ilości
występuje po wypiciu większej ilości
alkoholu, a także w chorobie wrzodowej
alkoholu, a także w chorobie wrzodowej
i nieżytach żołądka.
i nieżytach żołądka.
Objaw ten występuje także w
Objaw ten występuje także w
zwężeniach przełyku, przepuklinie
zwężeniach przełyku, przepuklinie
rozworu przełykowego.
rozworu przełykowego.
Ad 8. Utrudnienie połykania
Ad 8. Utrudnienie połykania
Jest najważniejszym objawem chorób
Jest najważniejszym objawem chorób
doprowadzających do zwężenia przełyku.
doprowadzających do zwężenia przełyku.
Utrudnienie połykania występuje w raku
Utrudnienie połykania występuje w raku
przełyku, bliznach po oparzeniach przełyku, w
przełyku, bliznach po oparzeniach przełyku, w
skurczu przełyku i wpustu, w zapaleniu
skurczu przełyku i wpustu, w zapaleniu
przełyku i w raku żołądka umiejscowionym w
przełyku i w raku żołądka umiejscowionym w
okolicy wpustu.
okolicy wpustu.
Utrudnienie połykania może być spowodowane
Utrudnienie połykania może być spowodowane
uciskiem przełyku z zewnątrz przez guzy
uciskiem przełyku z zewnątrz przez guzy
śródpiersia (tętniak, wole zamostkowe) lub
śródpiersia (tętniak, wole zamostkowe) lub
znacznie powiększony lewy przedsionek.
znacznie powiększony lewy przedsionek.
Zapalenie migdałków, ropień okołomigdałkowy.
Zapalenie migdałków, ropień okołomigdałkowy.
Ad 9. Nudności i wymioty
Ad 9. Nudności i wymioty
Nudności zazwyczaj poprzedzają
Nudności zazwyczaj poprzedzają
wystąpienie wymiotów.
wystąpienie wymiotów.
Niektórzy chorzy prawie nie wymiotują
Niektórzy chorzy prawie nie wymiotują
mimo długotrwałych nudności.
mimo długotrwałych nudności.
Wymioty bez nudności – w guzach
Wymioty bez nudności – w guzach
mózgu, owrzodzeniach żołądka i
mózgu, owrzodzeniach żołądka i
dwunastnicy.
dwunastnicy.
Ad 9. Wymioty
Ad 9. Wymioty
U zdrowych podczas podróży statkiem i
U zdrowych podczas podróży statkiem i
samolotem.
samolotem.
W pierwszych miesiącach ciąży.
W pierwszych miesiącach ciąży.
Ad 9. Wymioty
Ad 9. Wymioty
Patologia – w wielu chorobach przewodu
Patologia – w wielu chorobach przewodu
pokarmowego, trzustki i otrzewnej, w
pokarmowego, trzustki i otrzewnej, w
niektórych schorzeniach układu krążenia i
niektórych schorzeniach układu krążenia i
oddechowego, chorobach gruczołów
oddechowego, chorobach gruczołów
wydzielania wewnętrznego, chorobach
wydzielania wewnętrznego, chorobach
nerek, dróg moczowych i narządów
nerek, dróg moczowych i narządów
płciowych, w chorobach zakaźnych, w
płciowych, w chorobach zakaźnych, w
chorobach ośrodkowego układu nerwowego,
chorobach ośrodkowego układu nerwowego,
w porażeniu słonecznym i w nerwicach.
w porażeniu słonecznym i w nerwicach.
Ad 9. Wymioty
Ad 9. Wymioty
Zapalenie wyrostka robaczkowego
Zapalenie wyrostka robaczkowego
Niedrożność jelit
Niedrożność jelit
Kolka żółciowa, nerkowa, martwica
Kolka żółciowa, nerkowa, martwica
trzustki, w przebiegu wszystkich
trzustki, w przebiegu wszystkich
chorób doprowadzających do
chorób doprowadzających do
zapalenia lub podrażnienia
zapalenia lub podrażnienia
otrzewnej.
otrzewnej.
Wymioty pochodzenia toksycznego.
Wymioty pochodzenia toksycznego.
Ad 9. Wymioty krwawe
Ad 9. Wymioty krwawe
Są spowodowane krwotokami z górnych
Są spowodowane krwotokami z górnych
odcinków przewodu pokarmowego. Mogą
odcinków przewodu pokarmowego. Mogą
być też przyczyn czarnych, smolistych
być też przyczyn czarnych, smolistych
stolców.
stolców.
Zarówno krwawe wymioty jak i krwioplucie
Zarówno krwawe wymioty jak i krwioplucie
wywołuje często uzasadnione podejrzenie
wywołuje często uzasadnione podejrzenie
poważnego schorzenia.
poważnego schorzenia.
Najczęstszą przyczyną krwawych wymiotów
Najczęstszą przyczyną krwawych wymiotów
jest choroba wrzodowa żołądka i
jest choroba wrzodowa żołądka i
dwunastnicy.
dwunastnicy.
Wyzwala go często: aspiryna, raupasil,
Wyzwala go często: aspiryna, raupasil,
kortykosterydy.
kortykosterydy.
Ad 9. Krwawe wymioty
Ad 9. Krwawe wymioty
Przyczyną mogą być: żylaki przełyku
Przyczyną mogą być: żylaki przełyku
Marskość wątroby
Marskość wątroby
Zakrzepowe zapalenie żył wątroby
Zakrzepowe zapalenie żył wątroby
Ucisk żyły wrotnej przez przerzuty
Ucisk żyły wrotnej przez przerzuty
nowotworowe
nowotworowe
Rak żołądka
Rak żołądka
Symulacja
Symulacja
Błędne rozpoznanie - wymioty po
Błędne rozpoznanie - wymioty po
spożyciu pokarmów o zabarwieniu
spożyciu pokarmów o zabarwieniu
czerwonym.
czerwonym.
Ad 10. Bóle brzucha
Ad 10. Bóle brzucha
W zespole tych dolegliwości należy
W zespole tych dolegliwości należy
wymienić także dolegliwości zbliżone do
wymienić także dolegliwości zbliżone do
bólów brzucha – takie jak: uczucie ucisku,
bólów brzucha – takie jak: uczucie ucisku,
gniecenia, ciężaru, ssania, pieczenia,
gniecenia, ciężaru, ssania, pieczenia,
pełności lub rozpierania w brzuchu.
pełności lub rozpierania w brzuchu.
Przyczyną w/w dolegliwości są choroby
Przyczyną w/w dolegliwości są choroby
przewodu pokarmowego, wątroby, dróg
przewodu pokarmowego, wątroby, dróg
żółciowych, trzustki i otrzewnej.
żółciowych, trzustki i otrzewnej.
Bóle nocne,, bóle głodowe, nasilenie
Bóle nocne,, bóle głodowe, nasilenie
bólów wiosna i jesienią. (diagnostyka
bólów wiosna i jesienią. (diagnostyka
RTG, fibroskopia).
RTG, fibroskopia).
Ad 10. Bóle brzucha
Ad 10. Bóle brzucha
Przepuklina rozworu przełykowego –
Przepuklina rozworu przełykowego –
diagnostyka RTG.
diagnostyka RTG.
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego.
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego.
Ostra mechaniczna niedrożność
Ostra mechaniczna niedrożność
przewodu pokarmowego. (RTG – poziomy
przewodu pokarmowego. (RTG – poziomy
płynów)
płynów)
Uwięźnięcie przepukliny.
Uwięźnięcie przepukliny.
Kamica woreczka żółciowego
Kamica woreczka żółciowego
Zapalenie otrzewnej – rozlane i
Zapalenie otrzewnej – rozlane i
ograniczone.
ograniczone.
Ad 10. Bóle brzucha
Ad 10. Bóle brzucha
Ostre zapalenie pęcherza i gruczołu
Ostre zapalenie pęcherza i gruczołu
krokowego
krokowego
Stany zapalne i schorzenia
Stany zapalne i schorzenia
ginekologiczne
ginekologiczne
W stanach patologii ciąży: poronienia,
W stanach patologii ciąży: poronienia,
ciąża pozamaciczna, wczesny poród.
ciąża pozamaciczna, wczesny poród.
Zator tętnicy krezkowej
Zator tętnicy krezkowej
Rozwarstwiający tętniak aotry
Rozwarstwiający tętniak aotry
Porfiria, ołowica
Porfiria, ołowica
Postać brzuszna zawału mięśnia
Postać brzuszna zawału mięśnia
sercowego
sercowego
Ad 10. Bóle brzucha
Ad 10. Bóle brzucha
Charakter bólów brzucha:
Charakter bólów brzucha:
Piekący
Piekący
Ciągnący
Ciągnący
Rozpierający
Rozpierający
Kurczowy
Kurczowy
O charakterze kolki
O charakterze kolki
W/w objawom mogą towarzyszyć
W/w objawom mogą towarzyszyć
objawy narastającego wstrząsu.
objawy narastającego wstrząsu.
Ad 11. Wzdęcie brzucha
Ad 11. Wzdęcie brzucha
I związane z nim uczucie ucisku, pełności
I związane z nim uczucie ucisku, pełności
rozpierania powstaje na skutek
rozpierania powstaje na skutek
zwiększonego wytwarzania się w jelitach
zwiększonego wytwarzania się w jelitach
gazów, zmniejszonego ich wchłaniania i
gazów, zmniejszonego ich wchłaniania i
zatrzymania oddawania wiatrów.
zatrzymania oddawania wiatrów.
Duże wzdęcie doprowadza do zniknięcia
Duże wzdęcie doprowadza do zniknięcia
stłumienia wątroby i jest jedną z
stłumienia wątroby i jest jedną z
przyczyn powiększania brzucha.
przyczyn powiększania brzucha.
Mechaniczna niedrożność przewodu
Mechaniczna niedrożność przewodu
pokarmowego.
pokarmowego.
Niedrożność porażenna.
Niedrożność porażenna.
Ad 11. Wzdęcie brzucha
Ad 11. Wzdęcie brzucha
Od wzdęcia brzucha spowodowanego
Od wzdęcia brzucha spowodowanego
zebraniem się nadmiernej ilości gazów
zebraniem się nadmiernej ilości gazów
w jelitach należy odróżnić wzdęcie
w jelitach należy odróżnić wzdęcie
wywołane nagromadzeniem się gazów
wywołane nagromadzeniem się gazów
w jamie otrzewnowej.
w jamie otrzewnowej.
Występuje przy:
Występuje przy:
Perforacji żołądka, jelit
Perforacji żołądka, jelit
U chorych z odmą otrzewną
U chorych z odmą otrzewną
(laparoskopia).
(laparoskopia).
Ad 12. Bolesne parcie na
Ad 12. Bolesne parcie na
stolec
stolec
Nowotwory umiejscowione w okolicy
Nowotwory umiejscowione w okolicy
odbytnicy, wrzodziejące zapalenie
odbytnicy, wrzodziejące zapalenie
jelita grubego
jelita grubego
Ropień, krwiak zatoki Douglasa
Ropień, krwiak zatoki Douglasa
Popromienne zapalenie jelita grubego
Popromienne zapalenie jelita grubego
Zmienione zapalne guzki
Zmienione zapalne guzki
krwawnicowe, rozpadliny, przetoki,
krwawnicowe, rozpadliny, przetoki,
urazy odbytu.
urazy odbytu.
Ad 13. Nie trzymanie stolca
Ad 13. Nie trzymanie stolca
Niedowład, porażenie lub pęknięcie
Niedowład, porażenie lub pęknięcie
mięśni zwieraczy odbytu.
mięśni zwieraczy odbytu.
Utrata przytomności – udar mózgu,
Utrata przytomności – udar mózgu,
padaczka.
padaczka.
Ad 14. Zaparcie stolca
Ad 14. Zaparcie stolca
Występowanie u osób zdrowych:
Występowanie u osób zdrowych:
Zmiana odżywienia z małą ilością płynów
Zmiana odżywienia z małą ilością płynów
i pokarmów zawierających dużo błonnika.
i pokarmów zawierających dużo błonnika.
Zaawansowana ciąża – ucisk macicy na
Zaawansowana ciąża – ucisk macicy na
jelita.
jelita.
Patologia: przeszkoda mechaniczna
Patologia: przeszkoda mechaniczna
W przebiegu chorób gorączkowych
W przebiegu chorób gorączkowych
Zaparcia pochodzenia czynnościowego
Zaparcia pochodzenia czynnościowego
Ad 15. Biegunka
Ad 15. Biegunka
Biegunka ostra
Biegunka ostra
Biegunka przewlekła
Biegunka przewlekła
Ad 16 Stolce – krwawe,
Ad 16 Stolce – krwawe,
czarne, smołowe
czarne, smołowe
Krwotoki z górnych odcinków
Krwotoki z górnych odcinków
przewodu pokarmowego
przewodu pokarmowego
Krwotoki z dolnych odcinków
Krwotoki z dolnych odcinków
przewodu pokarmowego
przewodu pokarmowego
Krwawienia z dróg oddechowych
Krwawienia z dróg oddechowych