Prawidłowa flora skóry
Liczne bakterie na powierzchni i w głębszych warstwach
skóry, wokół gruczołów łojowych i potowych.
Stali rezydenci
-Koagulazo
ujemne
gronkowce
-Mikrokoki
-Dyfteroidy
-Propionibakteri
e
-Acinetobakter
-Beztlenowe
paciorkowce
(peptococcus)
Czasowi
rezydenci
(kilka dni lub
tygodni)
-S. aureus
Chwilowi
rezydenci
-S. aureus
-Pałeczki
jelitowe
-Pseudomonas
-Enetrokoki
Staphylococcus aureus
Paciorkowce hemolizujące
Pseudomonas
Beztlenowce
Enterokoki
Pałeczki jelitowe
Skóra uszkodzona
Mechanizmy obronne
skóry
stale złuszczanie warstwy rogowej
powierzchniowe wysychanie
obecność lizozymu
naturalna mikroflora skóry
kwaśne pH skóry
Czynniki predysponujące do
zakażenia
mikrourazy – sprzyjają bakteriom, np.: pielęgniarki
opiekujące się noworodkami maja zakaz noszenia
długich paznokci by nie roznosić bakterii
owrzodzenia oparzenia rany, obszary objęte chorobą
nadmierne pocenie się – rozwój drożdży – candidioza
defekty immunologiczne – osoby poddane
immunosupresji , chorzy na AIDS
choroby ogólnoustrojowe np. cukrzyca ( zakażenie
S. aureus )
zabiegi operacyjne
stany ogólnego wyniszczenia
antybiotykoterapia
Zakażenia bakteryjne
skóry
Staphylococcus aureus
krosty, czyraki, czyrak mnogi
liszajec zakaźny (zakażenie mieszane)
głębokie zapalenia skóry i tkanki
podskórnej
zakażenia ran pourazowych
zakażenia okolic cewników i drenów
gronkowcowy zespół skóry oparzonej
( eksfoliatyna)
figówka, zapalenie mieszków włosowych
Czyrak okolicy skroniowej
Figówka
Zespół Rittera
Liszajec zakaźny
Streptococcus pyogenes
liszajec zakaźny
róża
cellulitis
zakażenia ran
martwicze zapalenie powięzi
szkarlatyna (działane toksyny
erytrogennej)
Róża
Cellulitis
Płonica
Inne bakterie
Propionibacterium acnes – trądzik
młodzieńczy
Corynebacterium minutisimum - łupież
rumieniowy
Acinomyces israeli – promienica
Mycobacterium tuberculosis - gruźlica
skóry
Promienica
Gruźlica skóry
Trądzik młodzieńczy
Martwica skóry
i tkanki podskórnej
Martwica skóry i tkanki
podskórnej
Zgorzel gazowa- Clostridium perfringens
Obrzęk złośliwy- Clostridium septicum
Zgorzel paciorkowcowa- S. pyogenes
Postępująca zgorzel o etiologii mieszanej-
najczęściej pooperacyjna-
Peptostreptococcus sp. i S. aureus
Zespół stopy cukrzycowej - zakażenia mieszane
- względne i bezwzględne beztlenowce
Zgorzel gazowa
Stopa cukrzycowa
Zakażenia ran
oparzeniowych
bezpośrednio po oparzeniu – flora
fizjologiczna na powierzchni rany uboga;
gł. ziarniaki G ( +) S.aureus
później – wzrost liczby bakterii; dominują
G(-) gł. Pseudomonas aeruginosa
penetracja w głąb rany – namnożenie
bakterii, rozwój bakterii beztlenowych -
Clostridium sp.
często zakażenia mieszane
Zakażenia ran
pooperacyjnych
Zródłem bakterii pojawiających się w ranie po zabiegu
operacyjnym jest najczęściej własna flora bakteryjna
Wśród czynników etiologicznych największe znaczenie
mają ziarenkowce Gram-dodatnie: S. aureus i
Enterococcus
Cesarka: Staphylococcus haemoliticus, Escherichia
coli haemoliticum oraz Staphylococcus aureus
Zakażenia ran operacyjnych manifestują się
wydzieliną ropną, również w okolicy drenów, i
zapaleniem tkanki łącznej wokół rany.
Najczęstsze choroby skóry o etiologii
wirusowej
Brodawki pospolite (HPV)
Brodawczaki (HPV)
Kłykciny kończyste (HPV)
Mięczak zakaźny (Molluscovirus hominis)
Opryszczka (Herpes virus hominis)
Ospa wietrzna, półpasiec (Varicella-zoster
virus)
Ospa prawdziwa (Variola virus)
Brodawki
Kłykciny kończyste
Mięczak zakaźny
Opryszczka
Półpasiec
Ospa prawdziwa Ospa
wietrzna
Najczęstsze choroby skóry o etiologii
grzybiczej
Grzybice skóry są wywołane przez
dermatofity
:
Geofilne (zarodniki w glebie)
Zoofilne (patogenne dla zwierząt)
Antropofilne (występujące u ludzi)
1. Grzybica skóry gładkiej i owłosionej;
Czynniki chorobotwórcze: Trichophyton,
Microsporum, Epidermophyton
Postacie: Grzybica strzygąca pow. i głęboka
2.Grzybica drobnozarodnikowa
3. Grzybica stóp (Epidermophyton,
Trichophyton)
4. Grzybica paznokci (dermatofity, drożdżaki)
5. Łupież pstry (Pityrosporum orbiculare)
6. Kandydozy (Candica albicans)
7. Kryptokokoza skóry- Cryptococcus
neoformans
8. Aspergiloza skóry i tkanki podskórnej-
Aspergillus fumigatus
Grzybica skóry
owłosionej
Grzybica skóry gładkiej
Grzybica paznokci
Grzybica stóp
DIAGNOSTYKA ZAKAŻEŃ TKANEK
DIAGNOSTYKA ZAKAŻEŃ TKANEK
MIĘKKICH, SKÓRY, WŁOSÓW I PAZNOKCI
MIĘKKICH, SKÓRY, WŁOSÓW I PAZNOKCI
Materiały do badań:
wydzielina ze zmian powierzchniowych
płyn wysiękowy
aspirat z ran głębokich
ropie z ropni zamkniętych lub przetok
łuski skórnych
opiłki paznokci
chorobowo zmienione włosy
Jak prawidłowo pobrać
materiał?
1. Ropa z ropni i owrzodzeń skóry- skórę w okolicy zmiany odkazić
1 % jodyną lub 70 % etanolem, ropę lub ropień oczyścić, z ropni
zamkniętych materiał pobiera się jednorazową jałową strzykawką
2. Przy pobieraniu zeskrobin z grudek ,krost i strupów miejsce
pobrania delikatnie poskrobacć jałową igłą ,aby nie zakrwawic
skóry. Pobrać wymaz wilgotną wymazówką
3.Punktaty z pęcherzyków skóry- pobiera się za pomocą igły i
strzykawi jednorazowego użytku.
4. W innych przypadkach- wyjałowione waciki zwilżone
izotonicznym, jałowym NaCl
5. W przypadku podejrzenia zakażenia beztlenowcami należy
używać strzykawki pozbawionej powietrza, ropnie- wymaz z
najgłębszej części. Materiał przechowywać na podłożu
transportowym przeznaczonym dla beztlenowców (Portagem,
Anaerobic)
6. Wymazy i punktaty przesyłamy w temp. 4 st.C
Do zdiagnozowania czynnika
etiologicznego stosujemy:
hodowle mikrobiologiczne na podłożach
standardowych oraz różnicujących
hodowla w warunkach tlenowych i
beztlenowych
bezpośrednie badania mikroskopowe
preparatu poddanego działaniu KOH i
DMSO oraz w barwieniu Grama, itp.
badania serologiczne
badania biochemiczne
PCR
Antybiotykoterapia
Z powodu częstych uczuleń kontaktowych
nie należy stosować zewnętrznie
penicyliny, streptomycyny, sulfonamidów,
chloramfenikolu, neomycyny
S.aureus – penicylinazooporne penicyliny (np.
oksacyliny, flukloksacyliny) lub pierwsza
generacja cefalosporyn (np. cefaleksyny)
MRSA – wankomycyna
Uczulenie na penicylinę- cefalosporyny,
erytromycynę lub klindamycynę
Leczenie S. pyogenes
wrażliwy na penicylinę, erytromycynę, cefalosporyny
Leczenie Erysipelothrix rhusiopathiae
Stosujemy penicylinę prokainową i erytromycynę
Leczenie Corynebacterium minutisimum
erytromycynę, miejscowo maść erytromycynową lub
preparaty imidazolowe
Leczenie Actinomyces israeli
dożylnie penicylinę krystaliczną
Leczenie Propionibacterium acnes
antybiotyki miejscowo stosowane: erytromycyna,
klindamycyna
w średnio lub bardzo nasilonym trądziku niezbędne
jest leczenie ogólne antybiotykami: tetracyklina,
doksycyklina, erytromycyna lub kotrimoksazol
Leczenie Clostridium perfringens
wywołującego zgorzel gazową
obejmuje chirurgiczne opracowanie rany w celu
usunięcia tkanki martwiczej oraz podanie jednej z
penicylin
Leczenie Mycobacterium
tuberculosis
Konieczne jest stosowanie kilku leków aby
uniknąć powstania szczepów opornych
leki przeciwprątkowe:
-pierwszego rzutu: etambutol, pirazynamid, izoniazyd,
streptomycyna, ryfampicyna
- drugiego rzutu: kapreomycyna, cykloseryna, etionamid,
fluorochinolony, kanamycyna, kwas paraaminosalicylowy
(PAS), ryfabutyna, wiomycyna
Leczenie zakażeń
grzybiczych
leczenie miejscowe - zazwyczaj w zwalczaniu
grzybic skórnych skutecznymi lekami są:
tolnaftat, klotrymazol i mikonazol
leczenie doustne – w zakażeniach rozlanych
lub w zakażeniach opornych na leczenie
miejscowe stosuje się doustne leki
przeciwgrzybicze, w niektórych
przypadkach, a zwłaszcza dotyczących
paznokci stosuje się gryzeofulwinę, którą
należy podawać przez wiele miesięcy