Bakteryjne zakażenia skóry.

Lek. Angelika Maślanka

na podstawie podręcznika „Choroby
skóry” S. Jabłońskiej i materiałów

własnych

Flora bakteryjna skóry.



Skóra ludzka fizjologicznie nie jest
jałowa, prawidłowo kolonizują ją
niechorobotwórcze bakterie jak :
gronkowce (Staphylococcus
epidermidis), Corynebacteriae,
ziarenkowce;



Szczególnie obfita w bakterie jest skóra
fałdów pachowych.

Obrona skóry przed

patogenami:



Niskie pH skóry (ok.5,5) – nie przychylne
dla większości szczepów bakteryjnych;



Stałe złuszczanie się naskórka;



Komórki żerne skóry – makrofagi,
leukocyty;



Droga immunologiczna – przez
produkowane przeciwciała.

Czynniki predysponujące do

bakteryjnych zakażeń skóry:



Niedożywienie;



Niedobory witaminowe (awitaminozy);



Kacheksja nowotworowa;



Cukrzyca;



Przewlekła terapia sterydowa;



Mikrourazy – najczęściej zawodowe,
powtarzające się.

Zakażenia gronkowcowe.



Zapalenie mieszków włosowych;



Figówka;



Czyrak i czyrak gromadny;



Ropnie mnogie pach;



Ropnie mnogie niemowląt;



Liszajec pęcherzowy noworodków;



Zapalenie pęcherzowe i złuszczające

skóry noworodków.

Zapalenie mieszka włosowego

(folliculitis).



Def: stan zapalny ujścia mieszka
włosowego, może przechodzić na cały
mieszek i otoczenie.



Objawy: pęcherzyk ropny często przebity
włosem, otoczony rąbkiem zapalnym;
umiejscowienie rozmaite: twarz, tułów,
kończyny; stan ogólny chorego db.



Różnicowanie: trądzik (tu dod. zaskórniki).

Zapalenie mieszka

włosowego.

Figówka (sycosis). Przewlekłe

zapalenie ropne mieszków

włosowych.



Def: szczególnie przewlekła odmiana
ropnego zapalenia mieszków włosowych w
obrębie owłosionej skóry twarzy
(mężczyźni).



Na brodzie w zakresie zarostu krostki,
grudki, bliznowaciejące strupy; włosy bez
zmian ale dają się łatwo usunąć (bo
zniszczone mieszki włosowe).



Okres trwania : wiele miesięcy / lat.

Figówka cd.



Różnicowanie: grzybica z odczynem
zapalnym (tu zmiany też w obrębie
włosów);



Lecznie: bardzo trudne, antybiotyki, wit.
B, C.



Nie powinno się golić, ewent. po goleniu
wody alkoholowe.

Czyrak (furunkulus).



Def: ropne zapalenie okołomieszkowe z

wytworzeniem czopa martwiczego.



Naciek zapalny w otoczeniu mieszka

włosowego => guzek siwoczerwony żywo

bolesny => po 4-6 dniach na szczycie

krosta przebita włosem, pod nią martwica

i rozpad tkanek (czop martwiczy).



Bardzo duża bolesność w okresie

tworzenia się czyraka.

Czyrak cd.



Umiejscowienie: może być wszędzie, ale
niebezpieczna dla życia jest lokalizacja
czyraka na twarzy powyżej linii ustno-
usznej (zakażenie może przejść do mózgu
przez zatoki).



Nie wolno wygniatać!



Leczenie: antybiotyki, nacięcie chirurgiczne
na szczycie martwicy i usunięcie czopa.

Czyrak.

Czyraczność (furunculosis).



To kilka czyraków w różnych miejscach
naraz lub pojedyncze czyraki ciągnące
się przez długi okres czasu.



Czynnik sprzyjający: cukrzyca
(obowiązuje badanie poziomu cukru).

Czyrak mnogi (carbunculus).



Powstaje w wyniku
skupiania się i zlewania
czyraków => duży
naciek z czopami
martwiczymi;



Bardzo duża bolesność;



Niedożywienie,
cukrzyca;



Leczenie: chirurgiczne.

Ropnie mnogie pach

(Hidradenitis suppurativa).



Def: głębokie guzy zapalne ze skłonnością
do rozmiękania (chełbotanie),
bliznowacenia;



Umiejscowione głównie w okolicy pach (też
okolica odbytu, narządów płciowych,
brodawek sutkowych u kobiet);



Zakażenie dotyczy gruczołów apokrynowych
– nie występuje przed okresem pokwitania;

Ropnie mnogie pach, cd.



Okres trwania: kilka –
wiele miesięcy.



Różnicowanie: czyrak
(obecność czopa
martwiczego, szybszy
przebieg).



Leczenie: miejscowe,
ewent. Atb,
ostatecznie chirurgia.

Ropnie mnogie niemowląt

(Abscessus multiplices infantum).



Def: gronkowcowe zapalenie gruczołów
potowych;



Na tylnej powierzchni głowy, na potylicy
(tam, gdzie becik), na plecach i pośladkach
tworzą się ropnie wielkości dużej śliwy (1-2-
3 cm);



Chełboczą, przebijające z trudem;



Leczenie: chirurgiczne nacięcie + antybiotyk

Ropnie.

Liszajec pęcherzowy

noworodków (Impetigo bullosa

neonatorum).



Def: zakażenie gronkowcowe ze
zmianami pęcherzowymi i pęcherzowo
– ropnymi w pierwszych tygodniach
życia, bez objawów ogólnych;



Zakażenie – głównie od personelu
pielęgnującego noworodki;



Gdy nie leczymy…

Zapalenie pęcherzowe i

złuszczające skóry noworodków.



Def: uogólnione zakażenie skóry o ciężkim
przebiegu, zwykle u dzieci do 3 m-ca życia;



Gronkowiec złocisty produkuje toksynę działającą
niszcząco na naskórek (epidrmolizyna);



Poronne pęcherze – pękają – sączą się - spełzanie
naskórka, jak w oparzeniu II stopnia (dziecko
wygląda jak po wrzuceniu do wrzątku);



Stan ogólny dziecka ciężki – zaburzenie ciepłoty,
gospodarki wodnej, elektrolitowej.

Zapalenie pęcherzowe i

złuszczjące skóry noworodków,

cd.



Różnicowanie:

1.Złuszczające

zapalenie skóry
Leinera;

2.Toksyczna nekroliza

naskórkowa.

Leczenie: penicylina,

uzupełnianie płynów.

Zakażenia paciorkowcowe –

Róża (Erysipelas).



Def: Jest to ostry stan zapalny skóry i

tkanki podskórnej, cechujący się wysoką

temperaturą i szybkim przebiegiem;



Paciorkowiec gr. A wnika do skóry gdy

jest ona uszkodzona mechanicznie (róża

przyranna) lub przez inny proces

chorobowy (np. owrzodzenia, grzybice).



Raz przebyta róża pozostawia skłonność

do kolejnego zachorowania.

Róża – lokalizacja.



Może lokalizować się wszędzie;



Najczęściej – podudzia (niewielkie
nadżerki z obecności grzybicy
międzypalcowej, owrzodzenia
żylakowate, na podłożu zwykłego
otarcia skóry – zawsze musi być
przerwanie ciągłości naskórka);



Twarz (punkt wyjścia – śluzówki nosa).

Róża – objawy.



Wysoka gorączka 39-40 stopni;



Dreszcze;



W miejscu wniknięcia wystąpienia róży silny

obrzęk;



Skóra napięta, lśniąca, czerwona;



Wyraźna granica między zdrową a chorą skórą;



Zmiana chorobowa ma często wypustki.



Mogą dodatkowo w obrębie rumienia pojawić się

wybroczyny, pęcherze lub martwice.



Leczenie: antybiotyki (penicyliny).

Róża.

Mieszane zakażenia skóry

paciorkowcowo – gronkowcowe.



Liszajec zakaźny;



Niesztowice;



Pioderma;



Wyprzenia bakteryjne.

Liszajec zakaźny (Impetigo

contagiosa).



Def: Powierzchowne wykwity pęcherzowo

– ropne, zasychające w miodowożółte

strupy, o krótkim okresie trwania;



Najczęściej u dzieci przedszkolnych,

szkolnych;



Wysoka zakaźność (przez kontakt,

przedmioty);



Na twarzy lub w miejscu urazu.

Liszajec zakaźny.

Niesztowica (ecthyma).



Def: wykwit pęcherzowo - ropny (bardzo
krótkotrwały) na podłożu rumieniowym
=> pęka => okrągłe owrzodzenie;



Najczęściej na podudziach;



Predysponuje wyniszczenie i brak
higieny;



Obecnie rzadko.

Niesztowica.

Piodermia przewlekła bujająca i

wrzodziejąca.



Def: przewlekłe ropne zapalenie skóry z
obecnością owrzodzeń i przetok lub
bujającej ziarniny;



Pośladki, pachwiny, kończyny dolne;



U osób zaniedbanych.

Wyprzenie bakteryjne

(Intertrigo microbica).



Def: zmiana zapalna lokalizująca się w
fałdach ciała.



Na podłożu rumieniowym: pęcherzyki,
krosty => pękają => sączą się =>
powstają spore powierzchnie
pozbawione naskórka.



Jego powstawaniu sprzyja cukrzyca.

Wyprzenie bakteryjne.

Inne choroby bakteryjne

skóry.



Różyca;



Łupież rumieniowy;



Promienica;



Boreliozy.

Różyca (Erysipeloid).



Wywołana przez Erysipelothrix russiopathiae –
wnika przez miejsca skaleczenia skóry;



Zakażenie częste u kucharzy, gospodyń domowych
itd. - przy ranach podczas krojenia mięsa;



Lokalizacja: na grzbietowej powierzchni palców i
dłoni;



Ostro odgraniczone zmiany zapalne i obrzękowe
(sinoczerwone); bez objawów ogólnych.



Leczenie: antybiotyk (penicylina).

Różyca.

Łupież rumieniowy

(Erythrasma).



Wywołany przez maczugowca

Corynebacterium minutissimum;



Lokalizacja: pachwiny, wewnętrzna strona ud,

skóra worka mosznowego;



Objawy: zaczerwienienie i złuszczanie

naskórka, nie ma pęcherzyków ani krost;



Przypomina grzybicę ale nie ma nasilenia

zmian na obwodzie;



Pomarańczowoczerwona fluorescencja w lampie Wooda;



Leczenie: antybiotyk (erytromycyna).

Łupież rumieniowy.

Promienica (Actinomycosis).



Def: zapalenie tkanki podskórnej i skóry

cechujące się deskowato twardymi,

guzowatymi naciekami, ze skłonnością

do rozmiękania i przebicia z

wytworzeniem przetok.



Patogen: promieniowiec beztlenowy

Actinomyces israeli który normalnie

występuje u każdego w jamie ustnej w

formie niepatogennej (tlenowej).

Promienica, cd.



Czynniki sprzyjające: próchnica zębowa,
zakażenia przywierzchołkowe zębów, urazy
(ekstrakcja zęba);



Lokalizacja: najczęściej okolica szyjno – twarzowa
pod żuchwą lub na wysokości kąta żuchwy;



Objawy: naciek zapalny deskowato twardy, w
centrum rozmięka, po pewnym czasie przetoki
(kanaliki, przez które wydobywa się ropa); po
zagojeniu brzydkie blizny; może zniszczyć kość.



Leczenie: antybiotyki (penicylina, cefalosporyny).