DRGAWKI U DZIECI
Agnieszka Biczysko – Mokosa
Elżbieta Krzywińska-Zdeb
Drgawki
są częstym objawem neurologicznym we
wszystkich grupach wiekowych u dzieci
częstość ich występowania wynosi 4-6
przypadków na 1000 dzieci
wystąpienie drgawek nie jest rozpoznaniem
nozologicznym, a jedynie objawem
sygnalizującym zmiany w o.u.n. ,
wymagającym kompleksowych badań i planu
postępowania
Napadami (drgawkami
)
określa się nagłe, mimowolne zaburzenia czynności
mózgu, które mogą objawiać się upośledzeniem
świadomości lub
utratą przytomności, nieprawidłową czynnością
ruchową, zaburzeniami zachowania, czucia lub
zaburzeniami wegetatywnymi.
Padaczką
określa się powtarzające się napady drgawek nie
związane z gorączką lub ostrym urazem mózgu
Międzynarodowa klasyfikacja napadów
drgawek
Napady częściowe
Proste
(świadomość
zachowana) : ruchowe,
czuciowe, wegetatywne,
psychiczne
Złożone
(świadomość
zaburzona) : częściowe
proste, po których
następuje zaburzenie
świadomości oraz
świadomość zaburzona
od początku napadu -
czasami z objawami
automatyzmu
Napady uogólnione
Nieświadomości
Toniczno – kloniczne
Miokloniczne
Atoniczne
Zespół Westa
Drgawki gorączkowe
Pojawiają się wraz z gwałtownym
skokiem temperatury do 39
0
C
Występują w wieku:
9 mies.życia - 5 rok życia
Często są rodzinne
Ustępują samoistnie bez
swoistego leczenia
Mają zazwyczaj dobre rokowanie
PODZIAŁ DRGAWEK
GORĄCZKOWYCH
“PROSTE” - 80%
uogólnione
krótkotrwałe (<
15’)
Gorączka >38
stopni
Występują
jednokrotnie w
ciągu pierwszych
24h choroby
gorączkowej
“ZŁOŻONE”
(ATYPOWE) - 20%
ogniskowe
Trwają ponad
15’, mogą
sugerować
organiczną
przyczynę
Powtarzają się w
ciągu 24h
Drgawki - przyczyny:
Pochodzenia centralnego:
w przebiegu infekcji
(zapalenie opon mózg.-rdzen,
zap. mózgu, ropień mózgu,
ropniak podtwardówkowy)
gorączkowe
padaczkowe
pourazowe (stłuczenia
mózgu, obrzęk, krwawienie
wewnątrzczaszkowe)
na skutek obrzęku
nieurazowego (po
zatrzymaniu krążenia, w
zespole Rey’a)
nowotworowe
Nie związane z patologią
OUN:
metaboliczne (hipoglikemia,
hiponatremia, hipokalcemia,
hipernatremia, z niedoboru
pirydoksyny)
na skutek nagłego
odstawienia leków
pochodzenia narządowego
(w niewydolności nerek,
w niewydolności wątroby,
w bloku serca,
w nadciśnieniu
tętniczym)
DRGAWKI- leczenie
tzw
.”dwutorowe”
Terapia początkowa
cel: przerwanie napadu
Terapia w zależności od
przyczyny
Terapia początkowa
(przerwanie
napadu):
doodbytniczo –
diazepam
(mikrowlewki doodbytnicze: Diazepam RecTubes,
Relsed - po 5mg, po 10mg)
w dawce: 0,3 – 0,5 mg/kg m.c.
tj. dzieci o m.c. do 15 kg - 5 mg,
dzieci o m.c. od 15 kg - 10 mg (od 3 roku życia)
ewentualnie powtórzyć po 5 minutach
alternatywa –
klonazepam
i.v.
(Rivotril amp. 1ml=1mg)
w dawce: 0,05 – 0,1 mg/kg m.c.
Terapia w zależności od przyczyny
:
obniżenie gorączki
paracetamolem
w
czopkach
w dawce: 10-20 mg/kg
m.c.
wyrównanie zaburzeń metabolicznych,
elektrolitowych
ustalenie rodzaju uszkodzenia c.u.n.
zapobieganie skutkom zatruć
wyrównanie objawów wstrząsu,
niedotlenienia i zaburzeń płynowych
Drgawki noworodkowe
Napady drgawek występujące w pierwszych 28
dniach życia określane są jako
drgawki
noworodkowe
lub według nowszego nazewnictwa
padaczka noworodkowa
Etiologia i rozpoznanie
napadów drgawkowych u noworodków
1-3 doba życia
powyżej 3 doby
życia
Etiologia występowania drgawek
w
1-3- dobie życia
w ok. 90%:
Niedotlenienie
okołoporodowe
Krwawienia
wewnątrzczaszkowe
Urazy okołoporodowe
Infekcje OUN
(bakteryjne, TORCH)
w ok. 10%:
Hipokalcemia
Hipoglikemia
Hiponatremia
Hiperbilirubinemia
Drgawki
pirydoksynozależne
Hiperglicynemia
Zespół odstawienia leków
(morfina, anestetyki)
Etiologia występowania drgawek
powyżej
3 doby życia
Genetycznie uwarunkowane błędy metaboliczne
Hipomagnezemia
Wady mózgu
Łagodne drgawki noworodkowe (samoistne,
rodzinne)
Schorzenia genetyczne
Obraz kliniczny padaczki noworodkowej:
Napady o typie ruchów gałek ocznych,
automatyzmów ssania i połykania, ruchów
pływania i jazdy na rowerze, często z
bezdechami
Napady miokloniczne, toniczne
,
kloniczne
Napady o typie automatyzmów ruchowych
Napady wędrujące
Napady mieszane
Postępowanie diagnostyczne:
Oznaczenie stężenia: glukozy, bilirubiny, sodu,
wapnia, magnezu w surowicy
Badanie ogólne i bakteriologiczne płynu
mózgowo- rdzeniowego
Badania serologiczne w kierunku zakażeń
TORCH
USG mózgu
Oznaczenie kwasów organicznych w
moczu metodą GCMS
Stężenie aminokwasów w surowicy i
płynie mózgowo-rdzeniowych
Stężenie pirydoksyny w surowicy
Kariotyp
Badanie met .PCR -TORCH w surowicy i
płynie mózgowo-rdzeniowym
EEG
MMR lub KT mózgu
Terapia drgawek noworodkowych
obejmuje
l e c z e n i e :
przeciwobrzękowe
i
podtrzymujące
UWAGA!
W leczeniu drgawek noworodków
przeciwwskazane są:
klonazepam
wodzian chloralu
kwas walproinowy
Leczenie przeciwobrzękowe:
ograniczenie płynów do 70-80
ml/kg m.c.
Furosemid 1 – 3 mg/kg m.c.
Decadron 0,5 –1,0 mg/kg m.c.
20% Mannitol 1,0 –1,5 g/kg m.c.
Leczenie podtrzymujące:
Phenobarbital (Luminal) 3 – 5
mg/kg/24h co 12h (i.v., p.o)
Phenytoina 2 –20 mg/kg/24h (i.v.,
p.o.)
Lorazepam 0,2 – 0,6 mg/kg/24h co
4 – 6h (i.v., p.o.)
rzadko
: primidon, carbamazepina,
wigabatryna
Najczęściej w leczeniu drgawek noworodkowych
stosowany jest
Phenobarbital
(Gardenal i.v., Luminal p.o., p.r.)
Długość leczenia zależy od:
•
oceny stanu neurologicznego noworodka
•
przyczyny drgawek
•
zapisu EEG