Pobudzanie funkcji adaptacyjno-

Pobudzanie funkcji adaptacyjno-

obronnych

obronnych

Hamowanie funkcji zbędnych w

Hamowanie funkcji zbędnych w

adaptacji

adaptacji

Skutki stresu ostrego

Skutki stresu ostrego

Skutki stresu przewlekłego

Skutki stresu przewlekłego

Anna Kozłowska

Anna Kozłowska

Artur Adamiec

Artur Adamiec

Tomasz Banyś

Tomasz Banyś

Łukasz Otremba

Łukasz Otremba

Stres pełni bardzo ważną pozytywną

Stres pełni bardzo ważną pozytywną

rolę w życiu organizmu. Powstający w

rolę w życiu organizmu. Powstający w

sytuacji deficytu kontroli nad własną

sytuacji deficytu kontroli nad własną

sytuacją przygotowuje organizm do

sytuacją przygotowuje organizm do

znalezienia nowych zachowań

znalezienia nowych zachowań

adaptacyjno-obronnych

adaptacyjno-obronnych

Dzięki niemu zdobywamy coraz

Dzięki niemu zdobywamy coraz

to sprawniejsze i lepiej

to sprawniejsze i lepiej

przystosowane do rzeczywistości

przystosowane do rzeczywistości

dynamiczne struktury

dynamiczne struktury

poznawczo-behawioralno-

poznawczo-behawioralno-

emocjonalne

emocjonalne

Oś podwzgórzowo-przysadkowo-

Oś podwzgórzowo-przysadkowo-

korowo-nadnerczowa

korowo-nadnerczowa

Funkcją osi podwzgórzowo-

Funkcją osi podwzgórzowo-

przysadkowo-korowo-nadnerczowej

przysadkowo-korowo-nadnerczowej

jest przystosowanie organizmu do

jest przystosowanie organizmu do

efektów oddziaływania stresora

efektów oddziaływania stresora

poprzez uruchomienie mechanizmów

poprzez uruchomienie mechanizmów

zmian w układzie hormonalnym

zmian w układzie hormonalnym

Funkcjonalny podział osi ppkn

Funkcjonalny podział osi ppkn

Oś podwzgórzowo-przysadkowa

Oś podwzgórzowo-przysadkowa

Oś podwzgórzowo-przysadkowo-

Oś podwzgórzowo-przysadkowo-

nadnerczowa

nadnerczowa

Oś podwzgórzowo-rdzeniowo-

Oś podwzgórzowo-rdzeniowo-

współczulna

współczulna

Oś podwzgórzowo-rdzeniowo

Oś podwzgórzowo-rdzeniowo

nadnerczowa

nadnerczowa

Stresor

Stresor

Kora mózgu

Kora mózgu

Podwzgórze

Podwzgórze

Rdzeń kręgowy

Rdzeń kręgowy

Przysadka

Przysadka

Kora nadnerczy

Kora nadnerczy

Rdzeń

Rdzeń

nadnerczy

nadnerczy

Zakończenia współczulne

Zakończenia współczulne

Reakcja stresowa-obronna

Reakcja stresowa-obronna

Zespół zmian czynnościowych i

Zespół zmian czynnościowych i

morfologicznych, które

morfologicznych, które

występują u zwierząt w skutek

występują u zwierząt w skutek

działania stresora i służą obronie

działania stresora i służą obronie

psychofizycznej zwierzęcia

psychofizycznej zwierzęcia

Efekty reakcji stresowej

Efekty reakcji stresowej

Pobudzenie funkcji adaptacyjno-

Pobudzenie funkcji adaptacyjno-

obronnych

obronnych

Hamowanie funkcji zbędnych w

Hamowanie funkcji zbędnych w

adaptacji

adaptacji

Pobudzanie funkcji adaptacyjno-

Pobudzanie funkcji adaptacyjno-

obronnych

obronnych

Pobudzanie układów neuronalnych

Pobudzanie układów neuronalnych

odpowiedzialnych za koncentracje uwagi,

odpowiedzialnych za koncentracje uwagi,

zwiększenie pobudliwości

zwiększenie pobudliwości

Wzrost pojemności minutowej serca i wentylacji płuc

Wzrost pojemności minutowej serca i wentylacji płuc

Redystrybucja krwi z jamy brzusznej i miednicy do

Redystrybucja krwi z jamy brzusznej i miednicy do

OUN i mięśni

OUN i mięśni

Zwiększenie glukoneogenezy, lipolizy, hydrolizy

Zwiększenie glukoneogenezy, lipolizy, hydrolizy

białek w celu uzyskania substancji stanowiących

białek w celu uzyskania substancji stanowiących

źródło energii

źródło energii

Pobudzenie funkcji metabolicznych niezbędnych do

Pobudzenie funkcji metabolicznych niezbędnych do

zachowania homeostazy

zachowania homeostazy

Hamowanie funkcji zbędnych w

Hamowanie funkcji zbędnych w

adaptacji

adaptacji

Zahamowanie podwzgórzowych ośrodków

Zahamowanie podwzgórzowych ośrodków

(pokarmowy, seksualny)

(pokarmowy, seksualny)

Zmniejszenie ukrwienia jamy brzusznej i miednicy

Zmniejszenie ukrwienia jamy brzusznej i miednicy

Zahamowanie łaknienia, perystaltyki przewodu

Zahamowanie łaknienia, perystaltyki przewodu

pokarmowego i wchłaniania

pokarmowego i wchłaniania

Zahamowanie libido, owulacji, spermatogenezy, i

Zahamowanie libido, owulacji, spermatogenezy, i

zachowań seksualnych

zachowań seksualnych

immunosupresja

immunosupresja

Stres przewlekły – strategia

Stres przewlekły – strategia

pasywna

pasywna

Przedłużenie czasu trwania reakcji stresowej

Przedłużenie czasu trwania reakcji stresowej

Brak możliwości zmobilizowania sił i środków

Brak możliwości zmobilizowania sił i środków

metabolicznych czynnościowych

metabolicznych czynnościowych

Przedłużający się stan pobudzenia funkcji

Przedłużający się stan pobudzenia funkcji

adaptacyjno-obronnych

adaptacyjno-obronnych

Przedłużenie czasu trwania hamowania funkcji

Przedłużenie czasu trwania hamowania funkcji

zbędnych w adaptacji

zbędnych w adaptacji

Dominacja w reakcji stresowej pobudzenia funkcji

Dominacja w reakcji stresowej pobudzenia funkcji

korowo-nadnerczowych

korowo-nadnerczowych

Długotrwały stres (dystres) nie

Długotrwały stres (dystres) nie

jest już reakcją adaptacyjną.

jest już reakcją adaptacyjną.

Dochodzi do zaburzeń w funkcji

Dochodzi do zaburzeń w funkcji

osi ppkn, co prowadzi to do

osi ppkn, co prowadzi to do

szeregu niekorzystnych zmian

szeregu niekorzystnych zmian

Zostają wyczerpane potencjalne

Zostają wyczerpane potencjalne

możliwości czynnościowe i

możliwości czynnościowe i

metaboliczne organizmu.

metaboliczne organizmu.

Dochodzi do zaburzeń w

Dochodzi do zaburzeń w

narządach i układach z powodu

narządach i układach z powodu

niedostatku czynników

niedostatku czynników

niezbędnych do prawidłowego

niezbędnych do prawidłowego

funkcjonowania

funkcjonowania

Stres przewlekły - skutki

Stres przewlekły - skutki

organiczne

organiczne

Nadciśnienie, miażdżyca

Nadciśnienie, miażdżyca

Biegunki, zaparcia, wrzodziejące zapalenie jelita

Biegunki, zaparcia, wrzodziejące zapalenie jelita

grubego, rak jelita grubego

grubego, rak jelita grubego

Immunosupresja

Immunosupresja

Zmiany osteoporotyczne

Zmiany osteoporotyczne

Zahamowanie procesów rozrodczych

Zahamowanie procesów rozrodczych

Osłabienie aktywności osi przysadkowo-

Osłabienie aktywności osi przysadkowo-

tarczycowej

tarczycowej

Stres przewlekły – skutki

Stres przewlekły – skutki

psychiczne

psychiczne

Obniżenie nastroju

Obniżenie nastroju

Nerwice

Nerwice

Lęk

Lęk

Gwałtowne przechodzenie od skrajnej bierności

Gwałtowne przechodzenie od skrajnej bierności

do wybuchów gniewu

do wybuchów gniewu

Zaburzenia snu, łaknienia

Zaburzenia snu, łaknienia

Zmiana hierarchii wartości uznawanych przez

Zmiana hierarchii wartości uznawanych przez

jednostkę w systemie jej potrzeb (stosunek do

jednostkę w systemie jej potrzeb (stosunek do

pracy, świata, człowieka, Boga)

pracy, świata, człowieka, Boga)

Stres ostry – strategia aktywna

Stres ostry – strategia aktywna

Skrócenie czasu trwania reakcji stresowej

Skrócenie czasu trwania reakcji stresowej

Zużycie zmobilizowanych sił i środków

Zużycie zmobilizowanych sił i środków

metabolicznych i czynnościowych

metabolicznych i czynnościowych

Skrócenie czasu trwania pobudzenia funkcji

Skrócenie czasu trwania pobudzenia funkcji

adaptacyjno-obronnych

adaptacyjno-obronnych

Skrócenie czasu trwania hamowania funkcji

Skrócenie czasu trwania hamowania funkcji

zbędnych w adaptacji

zbędnych w adaptacji

Dominacja w reakcji stresowej pobudzenia

Dominacja w reakcji stresowej pobudzenia

współczólno-rdzeniowo-nadnerczowego

współczólno-rdzeniowo-nadnerczowego

Stres ostry

Stres ostry

Wrzód stresowy ostry

Wrzód stresowy ostry

Zużycie tlenu, glukozy wolnych kw.

Zużycie tlenu, glukozy wolnych kw.

tłuszczowych

tłuszczowych

Pobudzenie rdzenia nadnerczy i

Pobudzenie rdzenia nadnerczy i

układu współczulnego

układu współczulnego

Zużycie środków i sił metabolicznych

Zużycie środków i sił metabolicznych

Dziękujemy za uwagę

Dziękujemy za uwagę