Poród fizjologiczny
Michał Ćmikiewicz 1A
Poród fizjologiczny
Poród jest skomplikowanym procesem fizjologicznym.
Podczas porodu następuje wydalenie płodu i łożyska z
organizmu matki.
Czynnikiem decydującym o rozpoczęciu tego procesu jest
osiągnięcie odpowiedniej dojrzałości „Płodowej Osi
Regulacyjnej” składającej się z Podwzgórza-Przysadki-Kory
Nadnerczy. Jeśli któryś z tych ośrodków ulegnie
uszkodzeniu lub nieprawidłowemu wykształceniu podczas
ciąży dochodzi do jej przenoszenia, prowadzi to do śmierci
matki i płodu.
Podanie
matce
egzogennych
hormonów,
ACTH
lub
kortykoidów wywołuje przedwczesny poród
Czas trwania porodu:
Klacz i owca kilkanaście minut
Krowa ok. 30 minut, czasem może się przedłużyć do kilku
godzin
Świnia 2-5 godzin
Poród fizjologiczny
Rozpoczęcie akcji porodowej:
- Podwzgórze dojrzałego płodu wydziela neurohormon CRH,
powoduje to wydzielanie z przedniej części przysadki
ACTH
- ACTH wpływa na korę nadnerczy, wzrasta wytwarzanie
glikokortykoidów
- Kortykoidy znajdujące się we krwi płodu oddziałują poprzez
łożysko na organizm samicy. Reakcja organizmu samicy
zależy od miejsca wytwarzania progesteronu
Poród fizjologiczny
U owiec i klaczy ciąża utrzymywana jest przez progesteron
łożyskowy. Kortykoidy wydzielane przez płód aktywują
system enzymatyczny znajdujący się w łożyszczach, który
prowadzi do zmiany C-21 steroidów do C-19 steroidów
prekursorów estrogenów. Pod wpływem estrogenów
komórki mięśniówki gładkiej macicy wydzielają koneksyny
(powstają między nimi połączenia szczelinowe), skurcze
mięśniówki
będą
więc
skoordynowane.
Następuje
zwiększenie liczby receptorów oksytocyny w mięśniówce.
Włókna kolagenowe szyjki macicy są rozkładane przez
kolagenazę (szyjka staje się bardziej elastyczna).
Poród fizjologiczny
U świń, krów, kóz progesteron tworzony jest w ciałku żółtym
ciążowym.
Glikokortykoidy
zwiększają
wydzielanie
macicznej
prostaglandyny F
2α
wywołuje ona luteolizę ciałka żółtego.
Prostaglandyna ta u krów i kóz oddziałuje również na
steroidogenezę łożyskową, prowadzi to do zwiększenia
ilości estrogenów.
W przypadku świń po luteolizie dochodzi do zwiększonego
uwalniania oksytocyny z podwzgórza, prolaktyny z
przysadki i relaksyny z jajników.
Poród fizjologiczny
Wpływ hormonów na poród:
- Oksytocyna działa na mięśniówkę pobudzając ją do
skurczów
- Relaksyna zwiększa aktywność enzymów proteolitycznych w
tkance łącznej macicy co powoduje zmiany w jej spoistości
i czyni ją bardziej podatną na rozciąganie
- Estrogeny rozwój receptorów oksytocyny, wytwarzanie
prostaglandyny F
2α
Wspólne
działanie
hormonów
i
pobudzenie
układu
nerwowego
przywspółczulnego
wywołują
rytmiczne,
skoordynowane, silne skurcze mięśniówki macicy i mięśni
brzucha.
Ucisk ścian macicy na pęcherz płodowy prowadzi do
przesunięcia wód płodowych, które na zasadzie klina
hydraulicznego rozszerzają drogi rodne.
Klin poprzedza przesuwający się płód. Skurcze mięśniówki
powtarzają się tak długo, aż nastąpi wyparcie płodu.
Prawidłowo ułożony płód zostaje wypierany w kolejności:
przednie kończyny, głowa, tułów, tylne kończyny.
Poród fizjologiczny
Ostatnią fazą porodu jest wydalenie łożyska.
W kilka do kilkunastu minut po wyparciu płodu pojawiają się
ponowne skurcze macicy, doprowadzają one do wydalenia
łożyska. Zatrzymanie łożyska prowadzi do zmian w błonie
śluzowej macicy, przechodzących w ostre lub przewlekłe
stany zapalne jeśli nie zostanie udzielona specjalistyczna
pomoc.
Następnie rozpoczyna się okres połogu, w którym to dochodzi
do obkurczania(inwolucji) macicy i powrotu narządów
rozrodczych
do
normalnego,
nieciążowego
stanu.
Towarzyszy temu zmniejszenie masy macicy, ukrwienia,
usunięcie niepotrzebnych tkanek błony śluzowej(lochii), i
regeneracja błony śluzowej.