Społeczeństwo I
Społeczeństwo I
dr Dariusz Dudzik
Wykład VI
Człowiek a
społeczeństwo:
Wieź społeczna łączy nas (jednostki) w
różnej wielkości i trwałości skupienia.
Funkcjonujemy w społeczeństwie dzięki
przynależności do różnych zbiorowości
społecznych.
Społeczeństwo
:
Rodzaj zbiorowości terytorialnej (w tym przypadku
mówimy o społeczeństwie Tarnowa, Polski czy Europy).
Zbiorowości powiązane specjalnymi typami stosunków;
według nurtu marksistowskiego jest to formacja
społeczno-ekonomiczna.
Ogół instytucji i urządzeń zapewniających jednostkom
wspólne zaspokajanie potrzeb (ujęcie organizacyjne).
Postać egzystencjalna człowieka – jednostka może istnieć
w społeczeństwie dzięki przynależności do rozmaitych
zbiorowości.
Jako forma życia zbiorowego poza organizacją państwową
(w tym kontekście pojawia się bardzo rzadko).
Budowa społeczeństwa
Jest bardzo skomplikowana,
struktura jest złożona i składa się z
różnorodnych form życia społecznego,
które są ze sobą współzależne.
Struktura społeczna
Mikrostruktura
Makrostruktura
Mezostruktura
Zbiór społeczny
ogół ludzi posiadających jakąś wspólną
cechę, nawet bardzo mało istotną, którą
wyróżnia obserwator lub badacz,
(np.: okularnicy, skośnoocy, długowłosi).
Kategorie społeczne
jednostki wyróżnione ze względu na
cechy ważne dla procesów społecznych i
względnie stałe, np.: demograficzne,
społeczne (kategoria wieku, płci, zawodu,
pochodzenia społecznego).
Zbiorowość społeczna
skupienie ludzi, między którymi
chociażby na krótki okres czasu
wystąpiła więź społeczna (publiczność,
zbiegowisko, tłum)
Krąg społeczny
(stycznościowe, koleżeńskie i
przyjacielskie) powstają i funkcjonują
wokół jakiegoś znaczącego członka
społeczności lokalnej lub profesjonalnej,
która jest opiniotwórczym liderem;
Społeczność (lokalna)
bezpośrednie styczności prowadzące do
ukształtowania się więzi osobistej,
korzystającej z instytucji lokalnych, np.:
sklepy, urzędy, szkoły;
Trwałe więzi i interakcje społeczne,
mocne poczucie przynależności
jednostek do grupy i identyfikacja
jednostek z grupą.
Środowisko społeczne
Wszystkie warunki społeczne które
kształtują rozwój i zachowania jednostki
oraz czynników rzeczowych i osobowych.
To ludzie, ich zachowanie, instytucje
społeczne, kultura którą sami
wytwarzamy.
Literatura:
Goodman
Norman,
Wstęp
do
socjologii,
Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2001;
Kosiński
Stanisław,
Socjologia
ogólna,
PWN,
Warszawa 1987;
Szacka Barbara, Wprowadzenie do socjologii, Oficyna
Naukowa, Warszawa 2003;
Sztompka Piotr, Socjologia, Wydawnictwo ZNAK,
Kraków 2002.