Społeczeństwo I

Społeczeństwo I

dr Dariusz Dudzik

Wykład VI

Człowiek a 

społeczeństwo:

Wieź społeczna łączy nas (jednostki) w 
różnej wielkości i trwałości skupienia. 
Funkcjonujemy w społeczeństwie dzięki 
przynależności do różnych zbiorowości 
społecznych.

 

Społeczeństwo

:

Rodzaj zbiorowości terytorialnej (w tym przypadku 
mówimy o społeczeństwie Tarnowa, Polski czy Europy).

Zbiorowości powiązane specjalnymi typami stosunków; 
według nurtu marksistowskiego jest to formacja 
społeczno-ekonomiczna. 

Ogół instytucji i urządzeń zapewniających jednostkom 
wspólne zaspokajanie potrzeb (ujęcie organizacyjne). 

Postać egzystencjalna człowieka – jednostka może istnieć 
w społeczeństwie dzięki przynależności do rozmaitych 
zbiorowości. 

Jako forma życia zbiorowego poza organizacją państwową 
(w tym kontekście pojawia się bardzo rzadko). 

Budowa społeczeństwa

Jest bardzo skomplikowana, 

struktura  jest  złożona  i  składa  się  z   
różnorodnych  form  życia  społecznego, 
które są ze sobą współzależne. 

Struktura społeczna

Mikrostruktura

Makrostruktura

Mezostruktura

Zbiór społeczny

ogół ludzi posiadających jakąś wspólną 
cechę, nawet bardzo mało istotną, którą 
wyróżnia obserwator lub badacz, 
(np.: okularnicy, skośnoocy, długowłosi).

Kategorie społeczne

 

jednostki wyróżnione ze względu na 
cechy ważne dla procesów społecznych i 
względnie stałe, np.: demograficzne, 
społeczne (kategoria wieku, płci, zawodu, 
pochodzenia społecznego).

 

Zbiorowość społeczna

 

skupienie ludzi, między którymi 
chociażby na krótki okres czasu 
wystąpiła więź społeczna (publiczność, 
zbiegowisko, tłum)

Krąg społeczny

(stycznościowe, koleżeńskie i 
przyjacielskie) powstają i funkcjonują 
wokół jakiegoś znaczącego członka 
społeczności lokalnej lub profesjonalnej, 
która jest opiniotwórczym liderem;

 

Społeczność (lokalna)

bezpośrednie styczności prowadzące do 
ukształtowania się więzi osobistej, 
korzystającej z instytucji lokalnych, np.: 
sklepy, urzędy, szkoły; 

Trwałe więzi i interakcje społeczne, 
mocne poczucie przynależności 
jednostek do grupy i identyfikacja 
jednostek z grupą.

Środowisko społeczne

Wszystkie warunki społeczne które 
kształtują rozwój i zachowania jednostki 
oraz czynników rzeczowych i osobowych.

To ludzie, ich zachowanie, instytucje 
społeczne, kultura którą sami 
wytwarzamy.  

Literatura:

Goodman 

Norman, 

Wstęp 

do 

socjologii, 

Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2001;

Kosiński 

Stanisław, 

Socjologia 

ogólna, 

PWN, 

Warszawa 1987;

Szacka Barbara, Wprowadzenie do socjologii, Oficyna 
Naukowa, Warszawa 2003;

Sztompka  Piotr,  Socjologia,  Wydawnictwo  ZNAK, 
Kraków 2002.