Badanie
Badanie
funkcjonalne
funkcjonalne
narządu ruchu
narządu ruchu
Testy funkcjonalne oceniające
Testy funkcjonalne oceniające
stopień przykurczu.
stopień przykurczu.
Metoda oceny postawy ciała.
Metoda oceny postawy ciała.
Test Thomasa
Test Thomasa
Wykonanie
Wykonanie
: Pacjent leży na plecach. Zdrowa kończyna jest zginana w
: Pacjent leży na plecach. Zdrowa kończyna jest zginana w
stawie biodrowym do momentu zniesienia lordozy lędźwiowej.
stawie biodrowym do momentu zniesienia lordozy lędźwiowej.
Kontroluje to ręka leżąca między lędźwiowym odcinkiem kręgosłupa
Kontroluje to ręka leżąca między lędźwiowym odcinkiem kręgosłupa
a stołem. W tej pozycji miednica jest ufiksowana w prawidłowej
a stołem. W tej pozycji miednica jest ufiksowana w prawidłowej
pozycji zerowej. Jest pochylona do przodu o ok. 12˚.
pozycji zerowej. Jest pochylona do przodu o ok. 12˚.
Interpretacja
Interpretacja
: Wyprost do pozycji neutralnej jest możliwy, jeżeli udo
: Wyprost do pozycji neutralnej jest możliwy, jeżeli udo
można płasko ułożyć na stole. Jego dalsze zginanie powoduje
można płasko ułożyć na stole. Jego dalsze zginanie powoduje
unoszenie miednicy.
unoszenie miednicy.
Przy obecności przykurczu zgięciowego badane biodro nie
Przy obecności przykurczu zgięciowego badane biodro nie
pozostaje wyprostowane, lecz narasta jego zgięcie. Przykurcz
pozostaje wyprostowane, lecz narasta jego zgięcie. Przykurcz
zgięciowy może zostać określony przez pomiar kąta, jaki tworzy oś
zgięciowy może zostać określony przez pomiar kąta, jaki tworzy oś
zgiętego uda chorej kończyny ze stołem.
zgiętego uda chorej kończyny ze stołem.
Zwiększony przykurcz zgięciowy może być kompensowany przez
Zwiększony przykurcz zgięciowy może być kompensowany przez
zwiększenie lordozy lędźwiowej. Dzięki temu chory przyjmuje
zwiększenie lordozy lędźwiowej. Dzięki temu chory przyjmuje
pozornie prawidłową pozycję.
pozornie prawidłową pozycję.
Przykurcze zgięciowe występują w zmianach zwyrodnieniowych,
Przykurcze zgięciowe występują w zmianach zwyrodnieniowych,
zapaleniach i zaburzeniach ustawienia stawu oraz mogą być również
zapaleniach i zaburzeniach ustawienia stawu oraz mogą być również
przyczyną chorób kręgosłupa.
przyczyną chorób kręgosłupa.
Test Thomasa
Test Thomasa
Test Jandy
Test Jandy
zróżnicowanie dodatniego testu Thomasa
zróżnicowanie dodatniego testu Thomasa
Wykonanie
Wykonanie
: leżenie tyłem , kość krzyżowa na brzegu
: leżenie tyłem , kość krzyżowa na brzegu
kozetki.
kozetki.
Bierne zgięcie kończyny nie testowanej w stawie
Bierne zgięcie kończyny nie testowanej w stawie
biodrowym i kolanowym
biodrowym i kolanowym
a) uniesienie uda testowanego – przykurcz
a) uniesienie uda testowanego – przykurcz
m.
m.
iliopsoas
iliopsoas
b) w pozycji j.w- bierne zgięcie testowanego kolana
b) w pozycji j.w- bierne zgięcie testowanego kolana
daje także zgięcie biodrowe
daje także zgięcie biodrowe
- przykurcz
- przykurcz
m. rectus femoralis
m. rectus femoralis
c) w pozycji j.w- kończyna testowana odwiedziona i w
c) w pozycji j.w- kończyna testowana odwiedziona i w
rotacji wew. Przy próbie przywiedzenia daje zgięcie
rotacji wew. Przy próbie przywiedzenia daje zgięcie
w biodrze –przykurcz
w biodrze –przykurcz
m tensor fasciae latae
m tensor fasciae latae
Test końca palca
Test końca palca
ocena przykurczu mięśni kulszowo-
ocena przykurczu mięśni kulszowo-
goleniowych
goleniowych
Wykonanie
Wykonanie
: Pacjent w pozycji siedzącej zgina jedną
: Pacjent w pozycji siedzącej zgina jedną
kończynę w stawie biodrowym i kolanowym, przyciąga
kończynę w stawie biodrowym i kolanowym, przyciąga
ją jedną ręką do tułowia. Druga kończyna dolna
ją jedną ręką do tułowia. Druga kończyna dolna
pozostaje wyprostowana. Pacjentowi poleca się
pozostaje wyprostowana. Pacjentowi poleca się
palcami drugiej ręki sięgnąć do palców stopy
palcami drugiej ręki sięgnąć do palców stopy
wyprostowanej kończyny dolnej. Test należy
wyprostowanej kończyny dolnej. Test należy
powtórzyć po stronie przeciwnej.
powtórzyć po stronie przeciwnej.
Interpretacja
Interpretacja
: W przypadku przykurczu mięśni
: W przypadku przykurczu mięśni
kulszowo-goleniowych pacjent nie jest w stanie
kulszowo-goleniowych pacjent nie jest w stanie
dotknąć stopy i skarży się na „ciągnące bóle” po
dotknąć stopy i skarży się na „ciągnące bóle” po
grzbietowej stronie uda. Test jest dodatni, jeżeli
grzbietowej stronie uda. Test jest dodatni, jeżeli
występują różnice między obiema stronami, z
występują różnice między obiema stronami, z
towarzyszącymi dolegliwościami
towarzyszącymi dolegliwościami
.
.
Test końca palca
Test końca palca
Test wyprostu stawu
Test wyprostu stawu
biodrowego
biodrowego
ocena przykurczu zgięciowego stawu
ocena przykurczu zgięciowego stawu
biodrowego
biodrowego
Wykonanie
Wykonanie
: Pacjent leży na brzuchu na brzegu stołu.
: Pacjent leży na brzuchu na brzegu stołu.
Kończyna dolna nie badana leży na krześle lub wolno
Kończyna dolna nie badana leży na krześle lub wolno
zwisa. Badający fiksuje jedną ręką miednicę, a drugą
zwisa. Badający fiksuje jedną ręką miednicę, a drugą
powoli prostuje w stawie biodrowym kończynę badaną.
powoli prostuje w stawie biodrowym kończynę badaną.
Interpretacja
Interpretacja
: Punkt od którego zacznie poruszać się
: Punkt od którego zacznie poruszać się
miednica, lub pojawienie się lordozy w lędźwiowym
miednica, lub pojawienie się lordozy w lędźwiowym
odcinku kręgosłupa wskazują na koniec możliwości
odcinku kręgosłupa wskazują na koniec możliwości
wyprostu w stawie biodrowym. Kąt między osią uda a
wyprostu w stawie biodrowym. Kąt między osią uda a
stołem określa wielkość przykurczu zgięciowego.
stołem określa wielkość przykurczu zgięciowego.
Test ten umożliwia dobrą ocenę przykurczu,
Test ten umożliwia dobrą ocenę przykurczu,
zwłaszcza gdy występuje obustronnie ( np. u
zwłaszcza gdy występuje obustronnie ( np. u
spastyków).
spastyków).
Test wyprostu stawu
Test wyprostu stawu
biodrowego
biodrowego
Test kompresyjny Noble’a
Test kompresyjny Noble’a
Wykonanie
Wykonanie
: Choru leży na plecach. Badający zgina
: Choru leży na plecach. Badający zgina
kończynę w stawie kolanowym do kąta 90˚, a biodrowy do
kończynę w stawie kolanowym do kąta 90˚, a biodrowy do
kąta 50˚, utrzymuje ją w tej pozycji. Palcami drugiej
kąta 50˚, utrzymuje ją w tej pozycji. Palcami drugiej
leżącej na udzie ręki próbuje wywrzeć lekki ucisk na
leżącej na udzie ręki próbuje wywrzeć lekki ucisk na
boczny kłykieć kości udowej. Poleca się choremu w pełni
boczny kłykieć kości udowej. Poleca się choremu w pełni
wyprostować staw kolanowy.
wyprostować staw kolanowy.
I
I
nterpretacja
nterpretacja
: Pasmo biodrowo- piszczelowe jest
: Pasmo biodrowo- piszczelowe jest
maksymalnie obciążone przy wyproście stawu kolanowego
maksymalnie obciążone przy wyproście stawu kolanowego
ze zgięcia 30˚. Dolegliwości bólowe zlokalizowane
ze zgięcia 30˚. Dolegliwości bólowe zlokalizowane
proksymalnie i dystalnie w przebiegu pasma świadczą o
proksymalnie i dystalnie w przebiegu pasma świadczą o
przykurczu mięśni albo pasma. Jeżeli przy wzrastającym
przykurczu mięśni albo pasma. Jeżeli przy wzrastającym
wyproście pojawia się ból po stronie grzbietowej uda, to
wyproście pojawia się ból po stronie grzbietowej uda, to
spowodowany jest przykurczem mięśni kulszowo-
spowodowany jest przykurczem mięśni kulszowo-
udowych.
udowych.
Test kompresyjny Noble’a
Test kompresyjny Noble’a
Test Obera
Test Obera
ocena przykurczu pasma biodrowo-
ocena przykurczu pasma biodrowo-
piszczelowego
piszczelowego
Wykonanie
Wykonanie
: Pacjent leży na zdrowej stronie
: Pacjent leży na zdrowej stronie
ciała z przykurczoną kończyną dolną( dla
ciała z przykurczoną kończyną dolną( dla
wyrównania lordozy lędźwiowej). Badający
wyrównania lordozy lędźwiowej). Badający
obejmuje jedną ręką kończynę chorą, druga
obejmuje jedną ręką kończynę chorą, druga
ręka stabilizuje miednicę. Następuje
ręka stabilizuje miednicę. Następuje
przywodzenie wyprostowanej chorej
przywodzenie wyprostowanej chorej
kończyny.
kończyny.
Interpretacja
Interpretacja
: Jeżeli występuje przykurcz
: Jeżeli występuje przykurcz
pasma, można przywieść staw w stopniu
pasma, można przywieść staw w stopniu
ograniczonym zależnym od wielkości
ograniczonym zależnym od wielkości
skrócenia.
skrócenia.
Test Obera
Test Obera
Test Patricka
Test Patricka
Wykonanie
Wykonanie
: Pozycja wyjściowa- leżenie tyłem , jedna kończyna dolna
: Pozycja wyjściowa- leżenie tyłem , jedna kończyna dolna
wyprostowana, druga zgięta w stawach: biodrowym i kolanowym, w
wyprostowana, druga zgięta w stawach: biodrowym i kolanowym, w
takim położeniu by stopa opierała się o podudzie poniżej stawu
takim położeniu by stopa opierała się o podudzie poniżej stawu
kolanowego kończyny wyprostowanej.
kolanowego kończyny wyprostowanej.
Badający jedną ręką stabilizuje miednicę po stronie kończyny
Badający jedną ręką stabilizuje miednicę po stronie kończyny
wyprostowanej , a drugą wykonuje pogłębienie odwiedzenia w stawie
wyprostowanej , a drugą wykonuje pogłębienie odwiedzenia w stawie
biodrowym przez nacisk w okolicy stawu kolanowego ( w kierunku
biodrowym przez nacisk w okolicy stawu kolanowego ( w kierunku
podłoża).
podłoża).
Interpretacja
Interpretacja
: W stanach fizjologicznych staw kolanowy zgiętej
: W stanach fizjologicznych staw kolanowy zgiętej
kończyny prawie dotyka kozetki. Dodatni objaw Patricka- ruch
kończyny prawie dotyka kozetki. Dodatni objaw Patricka- ruch
odwodzenia utrudniony, przywodziciele napięte. Bóle w okolicy
odwodzenia utrudniony, przywodziciele napięte. Bóle w okolicy
pachwiny mogą świadczyć o początkowych stadiach choroby Perthesa.
pachwiny mogą świadczyć o początkowych stadiach choroby Perthesa.
Choroba Perthesa zaliczana jest do jałowych martwic kości. Zmiany patologiczne dotyczą
Choroba Perthesa zaliczana jest do jałowych martwic kości. Zmiany patologiczne dotyczą
nasad, przynasad i chrząstek wzrostowych kości długich. Występuje zwykle między 3 a
nasad, przynasad i chrząstek wzrostowych kości długich. Występuje zwykle między 3 a
12 rokiem życia. W jej początkowych stadiach dzieci szybko się męczą, lekko utykają i
12 rokiem życia. W jej początkowych stadiach dzieci szybko się męczą, lekko utykają i
zgłaszają niewielkie dolegliwości bólowe w stawie biodrowym, a niekiedy tylko w
zgłaszają niewielkie dolegliwości bólowe w stawie biodrowym, a niekiedy tylko w
kolanowym.
kolanowym.
Test Patricka
Test Patricka
Test ścienny ( Degi)
Test ścienny ( Degi)
Celem jest wykrycie ograniczenia ruchomości w
Celem jest wykrycie ograniczenia ruchomości w
obrębie stawów ramienno-barkowych
obrębie stawów ramienno-barkowych
Wykonanie
Wykonanie
: Przy ścianie w pozycji stojącej lub
: Przy ścianie w pozycji stojącej lub
siedzącej nie odrywając pleców od ściany pacjent
siedzącej nie odrywając pleców od ściany pacjent
robi wznos ramion w celu dotknięcia dłońmi ściany.
robi wznos ramion w celu dotknięcia dłońmi ściany.
Interpretacja
Interpretacja
: W warunkach fizjologicznych kończyna
: W warunkach fizjologicznych kończyna
górna powinna bez problemu oprzeć się o ścianę. W
górna powinna bez problemu oprzeć się o ścianę. W
przypadku przykurczu nie jest to możliwe. Wielkość
przypadku przykurczu nie jest to możliwe. Wielkość
przykurczu (głównie mięśni piersiowych) możemy
przykurczu (głównie mięśni piersiowych) możemy
określić odległością wyprostowanej w stawie
określić odległością wyprostowanej w stawie
łokciowym ręki od ściany, mierzoną na wysokości
łokciowym ręki od ściany, mierzoną na wysokości
wyrostka promieniowego kości ramiennej.
wyrostka promieniowego kości ramiennej.
Porównujemy wyniki lewej i prawej strony.
Porównujemy wyniki lewej i prawej strony.
Objaw Trendelenburga
Objaw Trendelenburga
PW: stanie jednonóż
PW: stanie jednonóż
Wynik dodatni: opadanie miednicy
Wynik dodatni: opadanie miednicy
po stronie nogi wolnej
po stronie nogi wolnej
O czym świadczy: niedostateczna
O czym świadczy: niedostateczna
stabilizacja miednicy w płaszczyźnie
stabilizacja miednicy w płaszczyźnie
czołowej przez niedostateczną pracę
czołowej przez niedostateczną pracę
m. pośladkowego średniego
m. pośladkowego średniego
Objaw Duchenne’a
Objaw Duchenne’a
Związany z objawem
Związany z objawem
Trendelenburga, dotyczy
Trendelenburga, dotyczy
przesunięcia bocznego klatki
przesunięcia bocznego klatki
piersiowej w stronę nogi wolnej, w
piersiowej w stronę nogi wolnej, w
celu skompensowania opadania
celu skompensowania opadania
miednicy
miednicy
Objaw Flamengo
Objaw Flamengo
PW: stanie jednonóż (forma
PW: stanie jednonóż (forma
statyczna) lub podskoki na jednej
statyczna) lub podskoki na jednej
nodze ( forma dynamiczna)
nodze ( forma dynamiczna)
Wynik dodatni : pojawienie się bolu
Wynik dodatni : pojawienie się bolu
w okolicy spojenia lonowego i-lub
w okolicy spojenia lonowego i-lub
stawow kryzowo-iodrowych
stawow kryzowo-iodrowych
O czym świadczy: o przeciążeniowej
O czym świadczy: o przeciążeniowej
dysfunkcji miednicy
dysfunkcji miednicy
Objaw cofania
Objaw cofania
PW: pozycja stojąca z przyciągniętą
PW: pozycja stojąca z przyciągniętą
kończyna dolna do klatki piersiowej
kończyna dolna do klatki piersiowej
Przy symetrycznej funkcji kolec
Przy symetrycznej funkcji kolec
biodrowy tylny górny po stronie
biodrowy tylny górny po stronie
przyciągniętej kd ustawia się wyżej a
przyciągniętej kd ustawia się wyżej a
następnie nieco głębiej niż po
następnie nieco głębiej niż po
stronie podporowej
stronie podporowej
Objaw wyprzedzania
Objaw wyprzedzania
PW: siad płaski, następnie zgięcie tułowia
PW: siad płaski, następnie zgięcie tułowia
Wynik dodatni: ,,wyższe’’
Wynik dodatni: ,,wyższe’’
przemieszczenie się wcześniej
przemieszczenie się wcześniej
ustawionego wyżej lub symetrycznie kolca
ustawionego wyżej lub symetrycznie kolca
biodrowego tylnego górnego w czasie
biodrowego tylnego górnego w czasie
zgięcia tułowia
zgięcia tułowia
O czym świadczy: świadczy o
O czym świadczy: świadczy o
zaburzeniach stawów krzyżowo-
zaburzeniach stawów krzyżowo-
bio0drowych (np. zablokowanie)
bio0drowych (np. zablokowanie)
Objawy m.in. wyprzedzania, cofania,
Objawy m.in. wyprzedzania, cofania,
Pidellu, Derbolowskiego, Flamengo –
Pidellu, Derbolowskiego, Flamengo –
świadczą o ewentualnym udziale
świadczą o ewentualnym udziale
dysfunkcji stawów krzyżowo-
dysfunkcji stawów krzyżowo-
biodrowych w różnych zaburzeniach
biodrowych w różnych zaburzeniach
statyki (asymetria miednicy,
statyki (asymetria miednicy,
rzekomy skrót kończyny) i dynamiki
rzekomy skrót kończyny) i dynamiki
(asymetria chodu).
(asymetria chodu).
Objaw (mechanizm)
Objaw (mechanizm)
Puttiego
Puttiego
Charakteryzuje się nadmierną
Charakteryzuje się nadmierną
lordozą lędźwiową, przeprostem w
lordozą lędźwiową, przeprostem w
stawie kolanowym i końskim
stawie kolanowym i końskim
ustawieniem stopy
ustawieniem stopy
O czym świadczy: o niedomodze
O czym świadczy: o niedomodze
antygrawitacyjnych mm kkd
antygrawitacyjnych mm kkd
Test Matthiassa
Test Matthiassa
PW: pozycja stojąca z kończynami
PW: pozycja stojąca z kończynami
górnymi zgiętymi do kąta 90, polecamy
górnymi zgiętymi do kąta 90, polecamy
pacjentowi napiąć mięśnie grzbietu,
pacjentowi napiąć mięśnie grzbietu,
pośladków, szyi, brzucha, pacjent ma
pośladków, szyi, brzucha, pacjent ma
wytrzymac w tej pozycji 30 sekund
wytrzymac w tej pozycji 30 sekund
Niemnożność utrzymania tej pozycji
Niemnożność utrzymania tej pozycji
przez 30 sekund świadczy o
przez 30 sekund świadczy o
nieprawidłowej wytrzymałości mm
nieprawidłowej wytrzymałości mm
posturalnych
posturalnych
Test Bertranda
Test Bertranda
Terapeuta ogląda pacjenta z tyłu,
Terapeuta ogląda pacjenta z tyłu,
sprawdzając czy nie pojawia się w
sprawdzając czy nie pojawia się w
trakcie skłonu garb żebrowy po
trakcie skłonu garb żebrowy po
jednej stronie, co świadczy o
jednej stronie, co świadczy o
zaburzeniach klatki piersiowej
zaburzeniach klatki piersiowej
W momencie gdy zauważamy
W momencie gdy zauważamy
pojawienie się garbu żebrowego
pojawienie się garbu żebrowego
polecamy pacjentowi zakończenie
polecamy pacjentowi zakończenie
skłonu i mierzymy wielkość
skłonu i mierzymy wielkość
Test Thompsona
Test Thompsona
PW: leżenie przodem, stabilizacja
PW: leżenie przodem, stabilizacja
kości krzyżowej
kości krzyżowej
Polecamy pacjentowi wyprostować
Polecamy pacjentowi wyprostować
jedna kd, następnie drugą.
jedna kd, następnie drugą.
Różnica w wysokości uniesienia
Różnica w wysokości uniesienia
prawej i lewej kończyny może
prawej i lewej kończyny może
przemawiać za czynnościowym
przemawiać za czynnościowym
skręceniem miednicy
skręceniem miednicy